Πάντα σ’ ένα άλμα προς την ανάπτυξη υπάρχουν συμφέροντα που θίγονται. Αξίζει να σταθούμε σ’ αυτά ή να δούμε κρυστάλλινα τα πράγματα;
Τα σχέδια Λάτση και Αράβων του Αστέρα
GRAND RESORT: Χαμένος ή κερδισμένος ο Μαντωνανάκης;
KΑΖΙΝΟ ΚΑΙ HOTEL: Δυσαρεστημένος από τις εξελίξεις ο Λασκαρίδης;
Στην ανάπτυξη μιας περιοχής τα status αλλάζουν και μοιραία υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Ή, αν θέλετε, εκείνοι που βλέπουν μπροστά και επενδύουν και όσοι επιβάλλεται να ακολουθήσουν.
Στο παραλιακό μέτωπο, το κολοσσιαίο project του Ελληνικού από τη μια πλευρά και από την άλλη, ο Αστέρας Βουλιαγμένης και τα σχέδια που βρίσκονται επί τάπητος μετά την πώλησή του.
Ο Λάτσης και οι συνέταιροι του, η κινεζική Fosun και η Al Maabar από το Αμπου Ντάμπι, και οι Άραβες του Αστέρα (Jermyn Street Fund) προχωρούν στη νέα εποχή, για μια διαφορετική Αθήνα. 4 πεντάστερα ξενοδοχεία στο “portfolio” της Lamda Development. 7 δις οι επενδύσεις. Άδεια καζίνο, παραθεριστικές κατοικίες. Ένα επτάστερο ξενοδοχείο στη Βουλιαγμένη και υπερπολυτελείς βίλες.
Ποιοι απειλούνται; Ποιοι βλέπουν ότι τα συμφέροντά τους κλονίζονται; Το ερώτημα που τίθεται αφορά πρώτα τον Παντελή Μαντωνανάκη και το Grand Resort Lagonissi. Η επιχειρηματική του δραστηριότητα ενδέχεται να δεχθεί πλήγμα, αφού λογικά η μερίδα του λέοντος στο target group του εισοδηματικά υψηλού τουρισμού θα κατευθυνθεί στο Ελληνικό και στον Αστέρα. Στον αντίποδα βέβαια, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι με τη δημιουργία αυτής της ευρύτερης τουριστικής ζώνης το Grand Resort Lagonissi, έστω κι αν θα αντιμετωπίσει τον ισχυρό ανταγωνισμό, θα βγει κερδισμένο.
Θεωρείται βέβαιο ότι ο Μαντωνανάκης παρακολουθεί τις εξελίξεις και σκέφτεται την επόμενη μέρα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ο ίδιος μπήκε στη διαδικασία συζητήσεων με τον Λασκαρίδη και δευτερευόντως με τον Μπόμπολα, οι οποίοι ελέγχουν το καζίνο του Μοντ Παρνές, εξετάζοντας την περίπτωση να «κατέβει» η επιχείρηση από το Βουνό στο Λαγονήσι. Το αίτημα των καζινάδων της Πάρνηθας, -που αντιμετωπίζουν προβλήματα-, για «μετακόμιση» του «ναού» έχει κατατεθεί εδώ και καιρό στην Πολιτεία, αλλά επ αυτού δεν υπάρχει καμία εξέλιξη.
Φυσιολογικά, με την γνωστοποίηση του master plan του Ελληνικού, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και καζίνο, τα «αίματα» έχουν ανάψει στο παρασκήνιο. Ως ένα βαθμό η πολεμική που ασκείται κατά της αποκρατικοποίησης του Ελληνικού έχει κι αυτή την αιτία.
Πάντως, παρά τα αντιθέτως γραφόμενα, σήμερα δεν υπάρχει και ούτε θα μπορούσε να υπάρξει μια παρασκηνιακή συζήτηση και προσυμφωνία του Λασκαρίδη με την πλευρά Λάτση σχετικά με το καζίνο.
«Τα πράγματα είναι απλά», μας διαμηνύει αξιόπιστη πηγή του ΤΑΙΠΕΔ. «Για το καζίνο θα γίνει ξεχωριστός διαγωνισμός και ο πλειοδότης θα το κερδίσει. Αυτό ορίζει η σύμβαση. Όλα τα άλλα είναι για…κατανάλωση και μάλλον εμπίπτουν στην στρατηγική του πολέμου που έχει αναπτυχθεί».
Πέρα από τον Λασκαρίδη, το νέο καζίνο στο πεντάστερο resort της παραλίας του Αγίου Κοσμά αντιμετωπίζεται ως casus belli και από το Club Cazino Loutraki. Οι Ισραηλινοί ιδιοκτήτες του φέρονται να συμπεριλαμβάνονται ανάμεσα στους πρωταγωνιστές του παρασκηνιακού πολέμου που έχει στηθεί, αν και αυτό φαντάζει δύσκολο λόγω και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.
Σαφώς τα συμφέροντα στην «πίτα» της παραλιακής είναι πολλά. Η δημιουργία θέσεων εργασίας, τα έργα που θα πάρουν ένα σωρό ελληνικές εταιρίες-όχι μόνο κατασκευαστικές- θα δώσουν ανάσα στην οικονομία και την επιχειρηματικότητα. Όλα τα άλλα περιττεύουν.
Ακόμα και οι αντιδράσεις ορισμένων κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου και του ΣΥΡΙΖΑ. Η προσφορά της Lamda, σε όποιο ύψος κι αν αυτή κατοχυρωθεί, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται και κάτω από τις ρήτρες για την επένδυση των 7 δις.
Η ευκαιρία για τη χώρα και την Αθήνα είναι μεγάλη. Οι επιπλέον 1 εκ. τουρίστες που αναμένονται μπορούν να κάνουν τη διαφορά και να μετατρέψουν την Αθήνα σε κέντρο αναφοράς του παγκόσμιου τουρισμού σε ό,τι αφορά τις πρωτεύουσες.
Τουριστικοί κύκλοι μάλιστα επισημαίνουν ότι η μεταμόρφωση της παραλιακής, με το μεγαλύτερο έργο αστικής ανάπλασης στην Ευρώπη, πέρα από όλα τα άλλα, θα συγκεντρώσει διαφορετικό τουριστικό ρεύμα από εκείνο που σήμερα κατευθύνεται στα λεγόμενα ξενοδοχεία πόλης του κέντρου της Αθήνας.
Δύο από αυτά, το Μ. Βρετάνια, και το King George, ανήκουν στον Λασκαρίδη που ανησυχεί για έναν επιπρόσθετο λόγο, αλλά σε βάθος χρόνου και αυτά τα ξενοδοχεία, όπως το Hilton, το Intercontinental,το Divani Caravel κ.α., μπορούν να βγουν κερδισμένα.
LAMDA DEVELOPMENT
Την Τετάρτη η βελτιωμένη προσφορά
Η ερχόμενη Τετάρτη είναι η κρίσιμη μέρα για την τύχη του Ελληνικού, καθώς τότε η Lamda Development θα καταθέσει τη βελτιωμένη προσφορά της. Το σχετικό αίτημα του ΤΑΙΠΕΔ, πάντως, χαρακτηρίζεται αναμενόμενο, αφού αυτή την τακτική ακολουθεί σε όλες τις μεγάλες αποκρατικοποιήσεις (πχ.ΟΠΑΠ).
Επίσημη ενημέρωση για το ύψος της αρχικής προσφοράς, αλλά και της ανεξάρτητης αποτίμησης, δεν υπήρξε. Για αυτό και η εικόνα για το εύρος της διαφοράς είναι συγκεχυμένη, με χαμηλόβαθμα στελέχη του Ταμείου να την τοποθετούν από 100 εκ. μέχρι 250 εκ., ενώ ο πήχης του ζητούμενου τιμήματος προσδιοριζόταν στα 700 εκ. παρούσας αξίας. Στο όποιο τίμημα κατατεθεί πάντως από την Lamda θα πρέπει να συνυπολογιστεί το κόστος των υποδομών που θα αναλάβει η ίδια και ανέρχεται σε 1,2 δις, ενώ το σύνολο του master plan θα απαιτήσει πάνω από 7 δις.
Στις υποδομές αυτές περιλαμβάνονται δρόμοι, δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτρισμού, τραμ, σχολεία, πλατείες κ.α που θα καταλάβουν 1500 στρ. κοινόχρηστων χώρων. Για το πάρκο των 2.000 στρ. υπολογίζεται ότι θα διατεθούν περί τα 280 εκ., για την αποξήλωση των σημερινών διαδρόμων προσγείωσης-απογείωσης και την εκκαθάριση της έκτασης περί τα 150 εκ., ενώ 40 εκ. θα στοιχίσει η υπογειοποίηση της Λ. Ποσειδώνος. Kόστη τα οποία επιβαρύνουν επιπρόσθετα τον επενδυτή και σαφώς συνυπολογίζονται στο προσφερόμενο τίμημα.
Επιπρόσθετα, το δημόσιο θα εξασφαλίσει οφέλη αρκετών δις ως έσοδα από μια μεγάλη «φορολογική δεξαμενή» που θα περιλαμβάνει το τελικό τίμημα, τον ΦΠΑ, τη φορολόγηση όλων των επιμέρους κερδών, τον Φόρο Μισθωτών Υπηρεσιών, αλλά και την παρακράτηση του 30% των κερδών του συνολικού project καθ όλη τη διάρκεια της περιόδου παραχώρησης (99 χρόνια). Με βάση μια πρώτη εκτίμηση τα έσοδα από ΦΠΑ στη διάρκεια του έργου θα φτάσουν τα 2-3 δις και οι φόροι εισοδήματος το 1 δις.
Με δεδομένο ότι η έκταση που προβλέπεται να δομηθεί, σύμφωνα με το τελικό σχέδιο της Lamda, είναι 1.800 στρ. (τα υπόλοιπα 4.400 στρ. είναι το πάρκο και οι κοινόχρηστοι χώροι), με βάση το συνολικό τίμημα των 2 δις, η τιμή που προκύπτει για την καθαρή αξία της προς αξιοποίηση γης φτάνει τα 1.100 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Με την έναρξη του έργου θα προσληφθούν γύρω στους 6.000 εργαζόμενους, ενώ θα ξεκινήσει συνεργασία με 20 ελληνικές εταιρίες από τους χώρους των κατασκευών, της αρχιτεκτονικής και της επικοινωνίας. Μέσα στην πενταετία οι εργαζόμενοι θα αυξηθούν σε 10.000 και στην πλήρη φάση ανάπτυξης θα δημιουργηθούν 50.000 θέσεις εργασίας, ενώ κατά το ΙΟΒΕ το project θα ενισχύσει το ΑΕΠ κατά 1,2%.
Ο δρόμος ήταν ανοικτός αλλά…
Oι Iσραηλινοί είχαν απαιτήσεις και οι Άγγλοι… δυσκολίες!
Για όσους παρατηρούν τις εξελίξεις γύρω από την αποκρατικοποίηση του Ελληνικού, είναι πλέον σαφές ότι στήνεται ένας παρασκηνιακός πόλεμος απέναντι στη μεγάλη επένδυση με αιχμή το τίμημα και το γεγονός ότι η Lamda ήταν η μόνη που έμεινε μέχρι τέλους, καταθέτοντας δεσμευτική προσφορά. Με αφορμή αυτό δεν λείπουν και οι φωνές που «πίσω από την κουρτίνα» βάζουν θέμα διαπλοκής και αδιάβλητου της διαδικασίας, ζητώντας αναβολή, περισσότερο χρόνο κλπ. Η πραγματικότητα είναι ότι ο διαγωνισμός για το Ελληνικό, που, μετά από διαδοχικές αναβολές, κράτησε δύο ολόκληρα χρόνια, -από τον Απρίλιο του 2012, μέχρι φέτος τον Φεβρουάριο-, ήταν διεθνής και ανοιχτός σε όλους τους πιθανούς ενδιαφερόμενους.
«Όποιος ήθελε να συμμετάσχει θα μπορούσε να το κάνει, αρκεί βέβαια να πληρούσε τις απαραίτητες προϋποθέσεις», όπως τονίζουν από το ΤΑΙΠΕΔ. Ποιες ήταν αυτές; Να έχει την κεφαλαιακή επάρκεια, αλλά και τη διάθεση να αναλάβει το ρίσκο μιας τόσο μεγάλης και στρατηγικής επένδυσης που θα σήμαινε τη μακροχρόνια δέσμευση και παραμονή του στην Ελλάδα.
Προφανώς, όμως, τέτοιοι επενδυτές δεν υπάρχουν πολλοί, είτε γιατί, όπως έχει φανεί και από άλλους διαγωνισμούς, δεν έχουν τα κεφάλαια, είτε γιατί είναι της λογικής “hit and run”, στοχεύοντας στο εύκολο και γρήγορο κέρδος, είτε γιατί δεν εμπιστεύονται την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό.
Αρκεί να θυμηθεί κανείς το θρίλερ με το «έμπα-έβγα» του Κατάρ, που υποσχόταν αρχικά 5 δις, αλλά στην πραγματικότητα ποτέ δεν αποδέχθηκε τη λογική του διεθνούς διαγωνισμού, επιμένοντας σε αυτή της διακρατικής συμφωνίας της εποχής Γ. Παπανδρέου, που προσέκρουσε στους κανονισμούς της Ε.Ε. Πέραν αυτού, το Κατάρ, που ζητούσε διαφορετικό φορολογικό καθεστώς και μεταφορά δημοσίων υπηρεσιών στο Ελληνικό, είχε μέχρι και στην τωρινή τελική φάση τη θεωρητική δυνατότητα να καταθέσει προσφορά, αλλά δεν το έκανε.
Όσο για τους Ισραηλινούς της Elbit Cochin Island είναι γνωστό σε όλους ότι τα τελευταία δύο χρόνια βρίσκονται σε δίνη οικονομικών προβλημάτων. Η μητρική Elbit Imaging έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναδιάρθρωσης και δέσμευσης των λογαριασμών της από τα δικαστήρια του Τελ Αβίβ, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τη θυγατρική της Plaza Centers, που βρίσκεται σε αντιπαράθεση με τους πιστωτές της και για την οποία η Ολλανδική Δικαιοσύνη όρισε ειδικό διαχειριστή για τις υποθέσεις της. Όπως παρατηρούν μάλιστα παράγοντες της αγοράς, εξαιτίας αυτών των εκκρεμοτήτων οι Ισραηλινοί δεν θα μπορούσαν να καταθέσουν καν πρόταση σε διαδικασία διεθνούς διαγωνισμού, όπως στην περίπτωση του Ελληνικού, με βάση τα όσα προβλέπονται στην πρόσκληση ενδιαφέροντος.
Ίσως γι αυτό και πίεζαν να δοθεί κι άλλη αναβολή στο διαγωνισμό, ελπίζοντας ότι μέχρι τότε θα καταφέρουν να βγουν από το καθεστώς πτώχευσης.
Παρά τα προβλήματά της, όμως, η Elbit καθόλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων έβαζε ενστάσεις, ζητώντας φοροαπαλλαγές και μεγαλύτερες εγγυήσεις του Δημοσίου για το project.
Από την άλλη και η βρετανική L&R Properties αντιμετώπιζε δυσκολίες στην εξεύρεση κεφαλαίων, ζητώντας και αυτή αναβολή της κατάθεσης των δεσμευτικών προσφορών.
Με βάση όλα αυτά, αν ο διαγωνισμός οδηγείτο στα βράχια, το αποτέλεσμα θα ήταν ο οριστικός ενταφιασμός του project και κάθε αναπτυξιακής προοπτικής και η παραμονή του Ελληνικού στη σημερινή κατάσταση εγκατάλειψης, όπως φαίνεται κάποιοι να επιδιώκουν.
