Περισσότερα από 60 εκατ. ευρώ έχουν εισρεύσει στα δημόσια ταμεία συνεπεία των χρηματικών ποινών που έχει επιβάλλει η Επιτροπή Ανταγωνισμού σε πολυεθνικούς ομίλους αλλά και σε ελληνικές εταιρείες για παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, παρά τα όσα λέγονται ότι τα πρόστιμα μετά την επιβολή τους “χάνονται” στις καλένδες της δημόσιας διοίκησης.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία για τα επιβαλλόμενα πρόστιμα της τελευταίας πενταετίας από την Επιτροπή και την πορεία τελικής είσπραξής τους από τις εφορίες. Από το 2006 μέχρι σήμερα η ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού επέβαλλε πρόστιμα ύψους περίπου 162 εκατ ευρώ σε 26 εταιρείες. Το ποσό “ψαλιδίστηκε” από τα διοικητικά δικαστήρια καθώς όλες οι εταιρείες προσέφυγαν στη δικαιοσύνη μετά την επιβολή του προστίμου από την Επιτροπή και τελικά μειώθηκε το τελικό ύψος του προστίμου εκτός από περιπτώσεις που μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού που το πρόστιμο παρέμεινε το ίδιο και αφορούν κυρίως μικροποσά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα 98.191.954 ευρώ που επέβαλε ως χρηματική ποινή η Επιτροπή σε 20 εταιρείες το ποσό αυτό περιορίστηκε τελικά από τα διοικητικά δικαστήρια στα 61.696.407 ευρώ (μείωση 38%). Άλλα 63.851.687 ευρώ παραμένουν σε εκκρεμότητα καθώς σε κάποιες περιπτώσεις το διοικητικό δικαστήριο δέχεται εν μέρει αίτηση αναστολής (ΒΡ/ SHELL, Καρφούρ Μαρινόπουλος), σε κάποιες άλλες προκρίνει ακύρωση του προστίμου (Ατλάντικ σούπερ μάρκετ), αναβάλλει την απόφαση για μελλοντικό χρόνο (γαλακτοβιομηχανία Λαρίσης Όλυμπος) ή έχει ασκηθεί προσφυγή (Βασιλόπουλος σούπερ μάρκετ). Συγκεκριμένα για την Shell αναστέλλει μέχρι του ποσού των 18.000.000 ευρώ (άμεσα εκτελεστό 1.664.884 ευρώ) με την προϋπόθεση κατάθεσης εγγυητικής επιστολής 7.000.000 ευρώ. Στην περίπτωση της BP μέχρι του ποσού των 28.000.000 ευρώ με την προϋπόθεση κατάθεσης εγγυητικής επιστολής 10.000.000 ευρώ/άμεσα εκτελεστό 2.066.585 ευρώ. Σχετικά με το Καρφούρ το δικαστήριο δέχεται εν μέρει την αίτηση αναστολής για το ποσό των 6.256.424 ευρώ, μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης από την προσφεύγουσα.
Στελέχη της Επιτροπής Ανταγωνισμού απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν παρακολουθεί η ίδια η επιτροπή την είσπραξη των προστίμων υπογράμμισαν ότι Επιτροπή επιβάλει τα πρόστιμα και τις χρηματικές ποινές που προβλέπονται από τον ν. 703/1977 με σχετική απόφασή της αλλά τα επιβαλλόμενα πρόστιμα βεβαιώνονται ως δημόσια έσοδα και εισπράττονται κατά τον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).
Υπενθυμίζεται ότι οι αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού, σύμφωνα με ρητή διάταξη του ν. 703/1977 υπόκεινται σε προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών και ακολούθως κατά των αποφάσεων του Διοικητικού Εφετείου προβλέπεται αίτηση αναιρέσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Για την άσκηση προσφυγής κατά των αποφάσεων της Επιτροπής, ο νόμος ορίζει την πληρωμή παραβόλου, ίσο με το 20% του προστίμου, μέχρι όμως του ποσού των 100.000 ευρώ. Πρακτικά αυτό σημαίνει, ότι για πρόστιμα άνω των 500.000 ευρώ, που είναι και η πλειοψηφία των αποφάσεων που εκδίδει η Επιτροπή, το παράβολο για την άσκηση προσφυγής δεν ξεπερνά τα 100.000 ευρώ, και στη συνέχεια είναι αντικείμενο της δικαστικής κρίσης, το πόσο και αν θα καταβληθεί σύμφωνα με την εξέλιξη της δικαστικής διαδικασίας (προσωρινή διαταγή αναστολής, αίτηση αναστολή εκτέλεσης, αίτησης ακύρωσης στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών της απόφασης της Επιτροπής και Αναίρεση στο ΣτΕ κατά της απόφασης του Διοικητικού Εφετείου).
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού, ως θεσμικό όργανο, αναφέρουν τα ίδια στελέχη, οφείλει και αποστέλλει στα αρμόδια Διοικητικά Δικαστήρια, πάντοτε, πλήρεις φακέλους των υποθέσεων, οι οποίες εφεσιβάλλονται ή/και αναιρεσιβάλλονται και υποστηρίζει επαρκώς τις υποθέσεις της ενώπιον των δικαστηρίων με ικανούς δικαστικούς πληρεξουσίους. Η πλειονότητα των αποφάσεών της Επιτροπής που έχουν προσβληθεί έχουν επικυρωθεί, ως προς την διαπίστωση της ύπαρξης των παραβάσεων, ενώ σε όσες περιπτώσεις υπάρχουν απορριπτικές κρίσεις και υπάρχει έδαφος ευδοκίμησης, η Επιτροπή προσφεύγει με αίτηση αναίρεσης στο ΣτΕ, υπερασπιζόμενη την ορθότητα της απόφασης της.
Σημειώνουν δε σε δηλώσεις τους στο ΑΠΕ ότι “αναφορικά με την είσπραξη των προστίμων (όπως έχουν επιβληθεί με την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού ή μειωμένα από το ΔΕφΑθ ή το ΣτΕ) αυτό εκφεύγει των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αφού, η αρμοδιότητα της Επιτροπής, εξαντλείται στο να βεβαιώνει με ατομικά φύλλα προς τις αρμόδιες Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) τα πρόστιμα βάσει των αποφάσεων της ή εκ νέου βάσει των αποφάσεων του ΔΕφΑθ ή του ΣτΕ, την οποία και εξαντλεί στο ακέραιο. Την ευθύνη για την είσπραξη των προστίμων έχουν, ως γνωστόν, οι Δ.Ο.Υ. σύμφωνα με τον Κώδικα Εισπράξεως Δημόσιων Εσόδων”.
Όμως, την Επιτροπή την ενδιαφέρει άμεσα, η είσπραξη των προστίμων και ως μέτρο καταστολής, η εκτέλεση των αποφάσεων της. Γιαυτόν ακριβώς το λόγο, όπως σχολιάζουν στελέχη της Επιτροπής στο ΑΠΕ, ζητήθηκε από τον Πρόεδρο της Αρχής, η κατά προτίμηση βεβαίωση από τις Δ.Ο.Υ. των προστίμων. Επιπλέον, ζητήθηκε ενημέρωση από τις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. περί του εάν είχαν εισπραχθεί και σε ποια έκταση, τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί. Οι απαντήσεις, οι οποίες απεστάλησαν και αρμοδίως γνωστοποιήθηκαν στην αρμόδια Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής των Ελλήνων, βεβαιώνουν ότι τα πρόστιμα τα οποία έχουν επιβληθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και επί των οποίων ζητήθηκε ενημέρωση (π.χ. Nestle, ΕΛΠΕ, MOTOR OIL, VIVARTIA κλπ), έχουν ήδη εισπραχθεί.
Προσθέτουν δε ότι με πρωτοβουλία της Επιτροπής, αντιμετωπίστηκε το χρόνιο ζήτημα είσπραξης προστίμων που αφορούν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, αλλά διατηρούν έδρα στην αλλοδαπή και βρέθηκε τρόπος για την δυνατότητα είσπραξης τους.
Να σημειωθεί τέλος ότι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που υπάρχει με το μεγάλο χρονικό διάστημα που απαιτείται για να ολοκληρωθεί η νομική διαδικασία στο νέο νομοθέτημα που ετοιμάζει το υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας για την αναβάθμιση του ρόλου της Επιτροπής Ανταγωνισμού προβλέπεται να δημιουργηθεί ένα ειδικό τμήμα στα εφετεία που να αφορά αυτού του είδους τις δικαστικές διενέξεις προκειμένου να ολοκληρώνεται η σχετική διαδικασία σε σύντομο χρόνο.
