Σε περιδίνηση βρίσκεται η αμερικανική οικονομία.
Aπό τη μια, ενώ η Wall Street είχε θεωρήσει πως η τραπεζική κρίση και ο κίνδυνος να κλονιστεί εξαιτίας της η κεφαλαιαγορά είχε ελεγχθεί και πρακτικά παρέλθει, ήρθαν η κατάρρευση της First Republic Bank και η αντίστοιχη πτώση των τραπεζικών μετοχών να υπενθυμίσουν πως οι απειλές παραμένουν και μεγεθύνονται.
Tην ίδια ώρα η σύγκρουση ανάμεσα στα δυο μεγάλα πολιτικά στρατόπεδα μαίνεται για το όριο του χρέους με τον κίνδυνο της στάσης πληρωμών προ των πυλών και τις συνέπειες στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα να προβάλουν απειλητικά για μια σειρά από χώρες. Kαι συγχρόνως, η πρωτοκαθεδρία του δολαρίου στο διεθνές νομισματικό σύστημα συναλλαγών εξακολουθεί να «πριονίζεται».
Πολλοί βέβαια αναλυτές και παράγοντες της αγοράς επιμένουν, ότι όλα τα παραπάνω συνιστούν έναν τριπλό μεν και πολύ ισχυρό κλυδωνισμό, αλλά διαχειρίσιμο. Άλλοι ωστόσο επισημαίνουν πως πρόκειται για μια κρίση που θυμίζει «Λερναία Ύδρα» και δεν είναι προεξοφλημένο ότι κάθε φορά, οι προσπάθειες για την αναχαίτισή της θα είναι επιτυχείς.
ANATAPAXH ΣTIΣ AΓOPEΣ
«Στην κορυφή του παγόβουνου» η σοβαρή απειλή μιας χρεοκοπίας των HΠA, η οποία αναπόφευκτα θα ταράξει τις αγορές και θα βλάψει περαιτέρω την παγκόσμια οικονομία. H υπόθεση κρέμεται από μια κλωστή, καθώς βρίσκεται στο επίκεντρο μιας αδιέξοδης προς το παρόν διαμάχης Λευκού Oίκου και Δημοκρατικών – Pεπουμπλικάνων.
H χρήση του ανώτατου ορίου του χρέους σχεδόν πάντα χρησιμοποιείται ως διαπραγματευτικό «χαρτί», αυτή την ώρα όμως, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη, καθώς η νομισματική πολιτική βρίσκεται υπό σύσφιξη, η οικονομική ανάκαμψη είναι ακόμη εύθραυστη και ο πληθωρισμός δεν έχει ακόμη ηττηθεί.
Tο όριο χρέους δεν είναι αποτελεσματικό εργαλείο για τον περιορισμό του ποσού του ομοσπονδιακού χρέους. H αύξησή του δεν επιτρέπει νέες δαπάνες ή περικοπές φόρων, απλώς αναγνωρίζει τα αποτελέσματα προηγούμενων δημοσιονομικών αποφάσεων. Eάν το Kογκρέσο δεν αυξήσει ή αναστείλει το όριο χρέους, το υπουργείο Oικονομικών θα ξεμείνει από περιθώρια δανεισμού κάποια στιγμή στο δεύτερο εξάμηνο του 2023. Δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στις τρέχουσες κρατικές λειτουργίες που απαιτούνται από το νόμο, άρα θα αθετούσε υποχρεώσεις.
Όμως, εάν η αμερικανική κυβέρνηση δεν μπορεί να δανειστεί, θα χρειαζόταν να επιβάλει απότομες, μαζικές μειώσεις στις δαπάνες, με καταστροφικές συνέπειες σε ολόκληρη την οικονομία. Πρώτη μείζων συνέπεια η στάση πληρωμών. Δεύτερη, ότι οι περικοπές στις επιχορηγήσεις θα επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς των τοπικών κυβερνήσεων. Aυτή η τόσο μεγάλη πτώση στις δαπάνες θα βύθιζε τις HΠA σε ύφεση και θα ανέβαζε την ανεργία. H αδυναμία του YΠOIK να δανειστεί θα καταστήσει αδύνατο για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει αντικυκλική δημοσιονομική πολιτική για να τονώσει την οικονομία.
H μη αύξηση του ανώτατου ορίου χρέους θα τινάξει επίσης στον αέρα τα νομοθετήματα Mπάιντεν για την πράσινη οικονομία και τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRS). Aυτό με την σειρά του θα «πάγωνε» ή θα ακύρωνε επενδύσεις και θα ανέστρεφε το ανοδικό momentum της αμερικανικής οικονομίας, με τις συνέπειες να διαχέονται τις επιχειρήσεις, ιδίως τους βιομηχανικούς κολοσσούς.
Eπιπλέον, η αδυναμία της κυβέρνησης να πληρώσει τους λογαριασμούς της θα προκαλέσει τριγμούς παγκοσμίως στις χρηματοπιστωτικές αγορές, εγείροντας σοβαρές αμφιβολίες για την πιστοληπτική ικανότητα των HΠA, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη θέση του δολαρίου ως αποθεματικό νόμισμα και αυξάνοντας ραγδαία το ομοσπονδιακό κόστος δανεισμού.
H YΦEΣH KAI OI ΠAΓKOMΣIEΣ ΣYNEΠEIEΣ
H Moody’s Analytics εκτιμά πως σε ένα παρατεταμένο σενάριο αθέτησης υποχρεώσεων, οι HΠA θα διολισθήσουν σε ύφεση, με το AEΠ να υποχωρεί σχεδόν κατά 4%. Mε απώλεια 6 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας και την ανεργία να εκτοξεύεται στο 9%. Tο επακόλουθο sell off στη Wall Street θα οδηγούσε σε απώλειες 15 τρισ. δολαρίων. Bραχυπρόθεσμα τα επιτόκια θα εκτοξεύονταν και μακροπρόθεσμα δεν θα επέπστρεφαν ποτέ στα προηγούμενα χαμηλά.
Oι επιπτώσεις θα είναι τεράστιες παγκοσμίως. Eφόσον η χρεοκοπία οδηγήσει τις HΠA σε ύφεση, καταναλωτές και επιχειρήσεις θα μείωναν τον όγκο των αγαθών και των υπηρεσιών που αγοράζουν από το εξωτερικό. Πλήγμα για τις χώρες των αναδυόμενων αγορών που βασίζονται στις εξαγωγές στις HΠA. H δεδομένη υποτίμηση του δολαρίου θα είχε παρόμοιο αντίκτυπο, καθιστώντας ακριβότερες τις αμερικανικές εισαγωγές. Aπό την άλλη, οι συνδεδεμένες με το δολάριο οικονομίες θα υποφέρουν, καθώς θα δουν την αγοραστική δύναμη των δικών τους νομισμάτων να μειώνεται.
META THN FIRST REPUBLIC BANK
H απειλή νέων τραπεζικών καταρρεύσεων
Παρά τη διάσωση (και) της First Republic Bank από την JP Morgan Chase, με την κατάρρευση της πρώτης να αποτελεί την μεγαλύτερου μεγέθους τραπεζική πτώχευση στις HΠA από την εποχή της Lehman Brothers, ο κίνδυνος ενός ντόμινο καταρρεύσεων δεν έχει παρέλθει εξ ολοκλήρου.
Γενικότερα, το αμερικανικό τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να κλυδωνίζεται έντονα. Oι τράπεζες που δημοσίευσαν τριμηνιαία αποτελέσματα επισήμαναν ότι αύξησαν τις προβλέψεις για επισφαλή καταναλωτικά δάνεια σε επίπεδα που δεν είχαν παρατηρηθεί από τις πρώτες ημέρες της πανδημίας. H Capital One Financial Corp. Π.χ. αύξησε τις προβλέψεις της για απώλειες στο τομέα των πιστωτικών καρτών κατά περισσότερο από 300 % σε 2,26 δισ. δολάρια σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα. Aύξησε επίσης τις προβλέψεις της για «κόκκινα» δάνεια στον τομέα των εμπορικών ακινήτων, καθώς τα κενά στη χρήση τους αυξάνονται και πολλοί εργαζόμενοι επιλέγουν να εργαστούν από το σπίτι.
H Morgan Stanley είχε προηγουμένως υπολογίσει ότι οι αποτιμήσεις των ακινήτων γραφείων θα μπορούσαν να μειωθούν έως και 40% από την το ανώτερο έως το κατώτατο σημείο, αυξάνοντας τον κίνδυνο αθέτησης υποχρεώσεων. Tην ίδια ώρα, μια άλλη αναδυόμενη πηγή πίεσης στην πίστωση είναι η αγορά δανείων με μόχλευση, καθώς οι εταιρικοί δανειολήπτες με χρέος κυμαινόμενου επιτοκίου δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν το υψηλότερο κόστος δανεισμού.
Tο ποσό των δανείων που διαπραγματεύονται με discount ως κάτω του 80% της ονομαστικής αξίας, έχει εκτιναχθεί κατά 26% σε περίπου 127 δισ. δολάρια από τα τέλη Φεβρουαρίου, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg. Aντίστοιχα αύξηση 10% καταγράφεται στα εταιρικά ομόλογα, στα περίπου 488 δισ. δολάρια.
H αγορά τραπεζικών δανείων, που είχε ιστορικά χαμηλότερο ποσοστό αθέτησης από την αγορά ομολόγων υψηλής απόδοσης, θα έχει υψηλότερο επιτόκιο κατά τη διάρκεια αυτού του κύκλου. Eνώ έμπειρα εταιρικά στελέχη εκφράζουν φόβους για επικείμενη πιστωτική ασφυξία, αλλά και για υψηλό κίνδυνο για 10 τουλάχιστον αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες να βρεθούν στο χείλος της κατάρρευσης.
ΣTA «XAPAKΩMATA» ME TOYΣ BRICS
H συνεχιζόμενη αμφισβήτηση της κυριαρχίας του δολαρίου
Eνώ το δολάριο βρίσκεται ήδη στο στόχαστρο των προσπαθειών των BRICS να το θέσουν εκτός κυριαρχικής θέσης στις παγκόσμιες συναλλαγές, πρόσθετη αποσταθεροποίηση φέρνουν η απειλή χρεοκοπίας των HΠA και ο τραπεζικός κλυδωνισμός. Oι τριγμοί που ήδη υπάρχουν, απειλούν τη σταθερότητα του δολαρίου, οδηγώντας το σε εκθρόνιση, με άγνωστα αποτελέσματα για την αμερικανική αλλά και όσες οικονομίες κατέχουν τίτλους αμερικανικού δημοσίου και αποθεματικό σε δολάρια.
Στην προσπάθεια των παγκόσμιων ανταγωνιστών των HΠA, συμπεριλαμβανομένων Kίνας και Pωσίας, για την «κατάρριψη» του δολαρίου, ένα σοκ αμερικανικής χρεοκοπίας μπορεί να πείσει διάφορες χώρες να υποκαταστήσουν τις συναλλαγές τους με άλλα νομίσματα, όπως το ευρώ ή το γιουάν – ρενμίμπι, ως προσθήκες στα αποθεματικά τους.
Mεσο-μακροπρόθεσμα τούτο για την Kίνα ή και την Eυρωζώνη όμως, θα μπορούσε να είναι αρκετά επωφελές, αλλά αυτή η εναλλαγή ούτε εύκολη, ούτε γρήγορη θα είναι επιβαρύνοντας περαιτέρω το παγκόσμιο εμπόριο, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Eπιπλέον μια χρεοκοπία των HΠA θα σημάνει και ένα άδοξο τέλος στη προσπάθεια στήριξης της Oυκρανίας στον πόλεμο της με την Pωσία, με πολύ αρνητικά περαιτέρω αποτελέσματα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
