Οι ασφαλιστικές προκλήσεις της ενεργειακής μετάβασης
Οι ασφαλιστικές που εξειδικεύονται στον Ενεργειακό κλάδο, είτε πρόκειται για παραδοσιακές είτε για ανανεώσιμες πηγές, αντιμετωπίζουν ένα πλήθος προκλήσεων ως προς την ανάληψη των κινδύνων, οι οποίες μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν και την ραγδαία μεταβολή αυτής καθ’ αυτής της φύσης του κινδύνου.
Του Παναγιώτη Δούμα, Member of the EXCO, Howden Hellas
Καθώς οι κανόνες που αφορούν στο ESG γίνονται πιο αυστηροί και με δεδομένη τη σταδιακή διακοπή της λειτουργίας των μονάδων ανθρακικής ηλεκτροπαραγωγής, οι νέες «πράσινες» πηγές ενέργειας κερδίζουν συνεχώς έδαφος και αναπτύσσουν τη δραστηριότητά τους, με στόχο να καλύψουν το συντομότερο δυνατόν το κενό. Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη αυξηθεί δραματικά ο αριθμός των ωρών λειτουργίας των μονάδων φυσικού αερίου, ενώ παράλληλα έχει ενταθεί η κατασκευή ή/και η διεύρυνση των μονάδων ΑΠΕ.
Οι εξελίξεις αυτές αυξάνουν τις πιθανότητες ζημίας στις εγκαταστάσεις των μονάδων φυσικού αερίου και ειδικότερα στους αεριοστροβίλους συνδυασμένου κύκλου (CCGT). Σημαντικές είναι και οι νέες προκλήσεις στην ασφάλιση των ΑΠΕ, που είτε πρόκειται για αιολικά πάρκα είτε για φωτοβολταϊκά, εμφανίζουν πολύ περισσότερες ζημίες σε σύγκριση με τις μονάδες άνθρακα, οι οποίες παραδοσιακά αντιμετωπίζονταν ως ένα «σταθερό» και αποτελεσματικό μέσο παραγωγής ενέργειας. Επιπλέον, οι μονάδες αυτές ήταν πολύ μεγαλύτερες σε μέγεθος και παρήγαγαν πολλαπλάσια ενέργεια, σε σχέση με τις αιολικές ή ηλιακές μονάδες.
Επομένως, είναι ασφαλές να πούμε ότι η κατάργησή τους, όχι μόνο στέρησε, αλλά θα εξακολουθήσει να στερεί από την ασφαλιστική αγορά ένα σημαντικό και αποδοτικό έσοδο, αλλά συγχρόνως, η αντικατάστασή τους από τις μονάδες CCGT και τα άλλα είδη των ΑΠΕ, δημιούργησε και δημιουργεί συνεχώς νέες ανάγκες για καινοτόμες καλύψεις και πολύ περισσότερες και διαρκώς αυξανόμενες -σε συχνότητα και ύψος- αποζημιώσεις. Παρότι οι ζημιές, στις μονάδες ανθρακικής ηλεκτροπαραγωγής ήταν πραγματικά μεγάλες, εντούτοις οι ασφαλιστές υποστηρίζουν ότι η συχνότητα και η περιπλοκότητα των ζημιογόνων συμβάντων στις ΑΠΕ ξεπερνάει κάθε προηγούμενο και πως μία μεγάλη καθετοποιημένη (και πλήρως αντασφαλισμένη) ζημιά που προέκυπτε κάθε δέκα χρόνια σε μία μεγάλη παραδοσιακή μονάδα ήταν προτιμότερη και πιο απλή στη διαχείριση, σε σχέση με τις πολλές μικρές και συχνές ζημιές που αντιμετωπίζουν σήμερα.
Γράφημα 1.
Οι επιταγές ESG (Environment, Social, Governance)
Καθώς οι μονάδες παραγωγής ενέργειας με πρώτη ύλη τον άνθρακα αποσύρονται από την εικόνα, οι ασφαλιστές παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, προκειμένου να προγραμματίσουν και να αποτιμήσουν σωστά τους νέους τρόπους παραγωγής ενέργειας. Αυτό βεβαίως που είναι προφανές, είναι ότι οι νέοι ενεργειακοί στόχοι δεν θα επιτευχθούν μέσα σε μία μέρα και κάποιες περιοχές του πλανήτη, οι λιγότερο ευνοημένες, θα εξακολουθήσουν να «φωτίζονται» από τις υφιστάμενες μονάδες ανθρακικής ηλεκτροπαραγωγής. Είναι γεγονός πως η πράσινη μετάβαση χρειάζεται επενδύσεις και υπομονή.
ΓΡΑΦΗΜΑ 2
Οι νέες τεχνολογίες, σε πολλά μέρη του πλανήτη μας, δεν είναι προς το παρόν τόσο αξιόπιστες ώστε να καλύψουν πλήρως τις ενεργειακές ανάγκες και θα περάσουμε αρκετά χρόνια ακόμη χρησιμοποιώντας μεικτά συστήματα παραγωγής ενέργειας προκειμένου να ανταποκριθούμε στη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση. Η χειμερινή καταιγίδα Uri, που έπληξε τις ΗΠΑ, αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα: εάν κατά τη διάρκειά της σταματούσε η λειτουργία των παραδοσιακών μονάδων παραγωγής ενέργειας, οι συνέπειες στη ζωή των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, θα ήταν ανυπολόγιστες.
Πέραν όμως από αυτή καθ’ εαυτή την επάρκεια και αντοχή των ΑΠΕ σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, τίθεται και το ζήτημα του μεγάλου οικονομικού κόστους της μετάβασης, ήτοι τα εκατομμύρια που χρειάζεται να επενδυθούν στην αναβάθμιση / αντικατάσταση των δικτύων τα οποία δεν έχουν σχεδιαστεί για να υποδέχονται πολλά και ταυτόχρονα φορτία από πολλές και διαφορετικές τοποθεσίες μονάδων ΑΠΕ
Οι τεχνολογικές εξελίξεις, οι μεγαλύτερες μονάδες και η ταχύτητα με την οποία προχωρούν οι επενδύσεις στις ΑΠΕ, αποτελούν καινούργιες, πρωτόγνωρες προκλήσεις για τους ασφαλιστές και ιδιαίτερα για όσους εξειδικεύονται σε αυτήν την κατηγορία κινδύνων. Στην ασφάλιση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ειδικά, στα αιολικά, φωτοβολταϊκά και στα συστήματα BESS (Battery Energy Storage System) για την αποθήκευση και διανομή της ενέργειας, εκτός από τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, θα πρέπει να προσμετρηθούν και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα καιρικά φαινόμενα. Και οι δύο αυτές παράμετροι εξελίσσονται και διαμορφώνονται με τέτοια ταχύτητα, που κάνει πραγματικά δύσκολη κάθε προσπάθεια πρόβλεψης των ασφαλιστικών αναγκών της επόμενης ημέρας.
Όμως παρά τις δυσκολίες, οι ασφαλιστές παραμένουν προσηλωμένοι στο έργο τους και
ΓΡΑΦΗΜΑ 3.
Οι αιολικές τουρμπίνες
Ολοκληρώνοντας, θεωρώ αναγκαία μία αναφορά στην τεχνολογική πρόοδο των αιολικών μονάδων και στο συνεχώς αυξανόμενο μέγεθος, τόσο των στροφέων (και ως προς την κατασκευή και την ενεργειακή απόδοση), όσο και των πάρκων, ειδικά των off shore (θαλάσσιων) που αναμένεται να πολλαπλασιαστούν μέσα στα επόμενα χρόνια. Η ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα είναι αδύνατον να μην επηρεάσει και τον τρόπο ασφάλισής τους, ο οποίος θα περιλαμβάνει και μεγαλύτερες απαλλαγές προσαρμοσμένες ώστε να αντανακλούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο που διατρέχει μία μεγάλη αιολική μονάδα, αλλά και τις μεγαλύτερες ζημίες που πιθανώς θα προκύψουν ανά τοποθεσία κινδύνου.
Oι επιταγές ESG, χωρίς αμφιβολία, θα συνεχίσουν να υπαγορεύουν για πολλά χρόνια τη λειτουργία ης επιχειρηματικότητας, ενώ ο ρόλος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας θα συνεχίσει να διευρύνεται με γοργό ρυθμό. Ο κλάδος, θα δημιουργεί συνεχώς νέες ευκαιρίες ανάπτυξης των ασφαλιστικών εργασιών και οι πελάτες των ΑΠΕ θα χρειαστούν τη βοήθεια εξειδικευμένων brokers, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις συνεχείς αλλαγές και διαφοροποιήσεις των ασφαλιστικών καλύψεων, όρων και προϋποθέσεων.