Συνεργασία σε όλους τους βασικούς τομείς από την ενέργεια, την άμυνα έως και τον τουρισμό αποφάσισαν οι ηγέτες της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής , Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ ενώ επί τάπητος τέθηκε το ζήτημα της αυξανόμενης ανάγκης για ενεργειακή διασυνδεσιμότητα λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων με επιδιωκόμενο στόχο τη δημιουργία ενός αξιόπιστου ενεργειακού διάδρομο από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη.
Στο πλαίσιο της τριμερούς πλατφόρμας η Κοινή Δήλωση της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής, Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, επιβεβαιώνει τη δέσμευση των τριών χωρών να συνεχίσουν να ενισχύουν τη δυναμική συνεργασία τους ενώ επανεβεβαιώνει την προσήλωσή τους στο να καλωσορίσουν ομοϊδεάτες στην προσπάθεια δημιουργίας και προώθησης συνέργειών, προς όφελος των χωρών και των λαών της περιοχής.
Ολόκληρη η Κοινή Δήλωση της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής, Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ:
Εμείς, ο Νίκος Χριστοδουλίδης, Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας, και ο Βενιαμίν Νετανιάχου, Πρωθυπουργός του Κράτους του Ισραήλ, αφού συναντηθήκαμε στη Λευκωσία σήμερα, 4 Σεπτεμβρίου 2023, για την 9η Τριμερή Σύνοδο Κορυφής μεταξύ των χωρών μας και επαναβεβαιώσαμε τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να ενισχύουμε τη δυναμική συνεργασία της πλατφόρμας της τριμερούς μας εταιρικής σχέσης. Η δέσμευσή μας αντανακλά τις κοινές μας αξίες και τα συνεχώς αυξανόμενα κοινά μας συμφέροντα, με στόχο να συμβάλουμε στην ειρήνη, τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή.
Όπως τονίστηκε σε προηγούμενες περιπτώσεις, οι τρεις χώρες μας παραμένουν προσηλωμένες στο να καλωσορίσουν άλλα ομοϊδεάτες τους στην αποφασιστική μας προσπάθεια να δημιουργήσουμε και να προωθήσουμε συνέργειες, προς όφελος των χωρών και των λαών μας, καθώς και της περιοχής μας.
Εξετάσαμε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε μια πληθώρα πυλώνων συνεργασίας, οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί στα οκτώ χρόνια από την ίδρυση αυτού του τριμερούς φόρουμ και επαναβεβαιώσαμε τον στόχο μας να προωθήσουμε τις συνεργασίες σε βασικούς τομείς, όπως η ενέργεια, η άμυνα, η αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών, το περιβάλλον, ο τουρισμός, η υγεία, η τεχνολογία και η καινοτομία και οι διασπορές.
Συμφωνήσαμε ότι ο ενεργειακός τομέας, και ειδικότερα το φυσικό αέριο, η ηλεκτρική ενέργεια και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αποτελεί ένα στέρεο θεμέλιο για τη συνεργασία στην περιοχή, με βάση το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της θάλασσας και του σεβασμού όλων των κρατών να ασκούν τα δικαιώματά τους στην αντίστοιχη ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα τους.
Υπό το πρίσμα της αυξανόμενης ανάγκης για ενεργειακή διαφοροποίηση και διασυνδεσιμότητα, λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων, επαναβεβαιώσαμε το κοινό ενδιαφέρον για την προώθηση των προοπτικών για έναν αξιόπιστο ενεργειακό διάδρομο από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο, τονίσαμε τη σημασία της περαιτέρω προώθησης ενεργειακών συνεργειών με ομοϊδεάτες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του EMGF και περιφερειακών έργων, όπως ηλεκτρικές διασυνδέσεις, όπως ο διασυνδετήριος αγωγός EuroAsia Interconnector, και πιθανών αγωγών φυσικού αερίου/υδρογόνου.
Αντιμετωπίζοντας την παγκόσμια πρόκληση της κλιματικής αλλαγής, συμφωνήσαμε να ενισχύσουμε τις προσπάθειές μας μέσω περιφερειακών συνεργατικών έργων, Ε&Α, καινοτόμων ενεργειακών τεχνολογιών και προώθησης περαιτέρω περιφερειακών ενεργειακών διασυνδέσεων. Με φόντο τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Ελλάδα και την Κύπρο, λαμβάνοντας υπόψη την πρόσφατη βοήθεια που παρείχε το Ισραήλ, επιβεβαιώνουμε την αμοιβαία δέσμευσή μας να αλληλοβοηθηθούμε για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και να ενισχύσουμε περαιτέρω τον συντονισμό και τις κοινές μας ικανότητες για τον σκοπό αυτό.
Επαναβεβαιώσαμε επίσης την αξία του σχήματος 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το οποίο μπορεί να προσφέρει απτά παραδοτέα, μεταξύ άλλων, στους τομείς της ενέργειας, της οικονομίας, της δράσης για το κλίμα, της ετοιμότητας για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Συμφωνήθηκε να συνεργαστούμε για τη διεξαγωγή υπουργικής συνάντησης 3+1 αργότερα φέτος.
Δεδομένης της θετικής δυναμικής που απελευθερώθηκε από την ιστορική Συμφωνία του Αβραάμ και τις νέες ευκαιρίες που δημιούργησε, διερευνήσαμε τρόπους διασύνδεσης των εργασιών που πραγματοποιούνται στην τριμερή μας πλατφόρμα με άλλα περιφερειακά σχήματα, συμπεριλαμβανομένου του φόρουμ της Νεγκέβ.
Η ενίσχυση και η διεύρυνση του κύκλου της ειρήνης μεταξύ του Ισραήλ και του αραβικού κόσμου, πράγμα αδιανόητο μόλις πριν από λίγα χρόνια, υπόσχεται μια πιο ασφαλή και ευημερούσα περιοχή και δεσμευόμαστε να ενθαρρύνουμε και να υποστηρίξουμε αυτή τη διαδικασία.
Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης και ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου ενημερώθηκαν από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από το Κυπριακό και χαιρέτισαν την πρωτοβουλία του να συμπεριλάβει έναν ενισχυμένο ρόλο της ΕΕ στις προσπάθειες για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, οι τρεις πλευρές εξέφρασαν την αμέριστη υποστήριξή τους για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος, με βάση το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Εξέφρασαν επίσης σοβαρή ανησυχία για τις πρόσφατες ενέργειες στη νεκρή ζώνη κοντά στην Πύλα, λαμβάνοντας υπόψη τη δήλωση Τύπου του Συμβουλίου Ασφαλείας της 21ης Αυγούστου για το θέμα αυτό. Σε αυτό το πνεύμα, υπογράμμισαν την ανάγκη να αποφευχθούν περαιτέρω μονομερείς ή κλιμακούμενες ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις και να βλάψουν τις προοπτικές διευθέτησης.
Συμφωνήσαμε ότι μια διευθέτηση που θα επανενώνει το νησί, βασισμένη στο σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών όλων των Κυπρίων, όχι μόνο θα ωφελήσει τον κυπριακό λαό στο σύνολό του, αλλά και θα συμβάλει σημαντικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα της περιοχής.
Καταδικάσαμε σταθερά και απερίφραστα όλες τις μορφές τρομοκρατίας, καθώς και την υποκίνηση σε βία και μίσος.
Καλέσαμε τους περιφερειακούς εταίρους μας και την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα να εντείνουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό της τρομοκρατίας και να καταστήσουν υπόλογους όλους τους φορείς που την προωθούν και την υποστηρίζουν. Οι πρόσφατες τρομοκρατικές συνωμοσίες κατά ισραηλινών και εβραϊκών στόχων ενθαρρύνθηκαν από ξένους παράγοντες που αποσκοπούν στην αποσταθεροποίηση της περιοχής.Αυτές οι κακόβουλες απόπειρες αποτράπηκαν χάρη στις ελληνικές και κυπριακές αρχές και κατέδειξαν την κοινή απειλή της τρομοκρατίας και τη σημασία της στενής μας συνεργασίας στον αγώνα εναντίον της.
Επαναλάβαμε τη σταθερή μας δέσμευση για την ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-Ισραήλ. Υπογραμμίσαμε την ανάγκη προώθησης της συνεργασίας στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ και την επανασύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ κατά το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Σημειώσαμε επίσης τη σημασία των συναντήσεων της Άκαμπα και του Σαρμ Ελ Σέιχ και την καθοριστική συμβολή τους στην αποκλιμάκωση και τη σταθερότητα, καθώς και τις δυνατότητές τους για την ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης μεταξύ των μερών, η οποία είναι απαραίτητη για την προώθηση μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης.
Συμφωνήσαμε ότι η επόμενη τριμερής Σύνοδος Κορυφής θα πραγματοποιηθεί στο Ισραήλ, κατά τη διάρκεια του 2024