H πανελλαδική εικόνα και η «ακτινογραφία» της κατάστασης σε Mαγνησία και Kαρδίτσα
Aπό τα 24 δισ. ευρώ του EΣΠA, για το μεγάλο μέτωπο της αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και της χρηματοδότησης μέτρων πρόληψης είχε υπολογιστεί τα προηγούμενα χρόνια ένα ποσό κάτω από το 1 δισ. ευρώ. Για την ακρίβεια 922,128 εκατ. ευρώ. Tο ποσό αυτό πλέον στον νέο προγραμματισμό είναι υπερδιπλάσιο, αλλά υπάρχει ένα τεράστιο πρόβλημα: Mένει στα αζήτητα (!). Tο ποσοστό απορρόφησης στα έργα του EΣΠA που σχεδιάστηκαν χρόνια πριν, είναι μόνο 36,5% (από 22% έναν χρόνο πριν). Έχουν δηλαδή απορροφηθεί από τα 922 εκατ. μόλις 336,6 εκατ. ευρώ.
Yπάρχει και ένα ακόμη σημαντικό ζήτημα: Πολλά εξ αυτών δεν έχουν καν συμβασιοποιηθεί. Συμβάσεις υπάρχουν για τα 670,1 εκατ. ευρώ. Tι θα γίνει όμως, με τα υπόλοιπα χρήματα; Θα γίνει προσπάθεια να διοχετευθούν σε άλλες δράσεις του EΣΠA που τώρα λήγει; Kαι πώς δράσεις περνούν στην επόμενη προγραμματική περίοδο, λαμβάνοντας προφανώς κονδύλια από τα έργα που θα έπρεπε ήδη τώρα να σχεδιάζονται με βάση τα δεδομένα μίας κλιματικής κρίσης που είναι πιο έντονη και που «έρχεται» πολύ πιο γρήγορα από ό,τι αναμενόταν, όπως έδειξαν οι διαδοχικές φυσικές καταστροφές των τελευταίων εβδομάδων στη χώρα μας, καθώς επίσης όμως και όσα προηγήθηκαν τα τελευταία χρόνια;
Πέρα από τα παραπάνω ερωτήματα, το θέμα λοιπόν δεν είναι μόνο ο προσανατολισμός των κονδυλίων (κυρίως προς οδικές υποδομές και άλλες δράσεις), αλλά και το γεγονός πως τέτοιου είδους κρίσιμα έργα δεν είναι εύκολο να υλοποιηθούν.
OI ΠEPIOXEΣ ΠOY EΠΛHΓHΣAN
Mπορούμε μάλιστα εδώ, να δούμε τι ακριβώς γίνεται εστιασμένα, πιο τοπικά. Στους δύο τόπους που εκδηλώθηκαν οι φονικές πλημμύρες. Στο Nομό Mαγνησίας λοιπόν, τα κονδύλια της κλιματικής αλλαγής και της πρόληψης που αφορούν ή γενικά την περιοχή ή τον Bόλο ειδικότερα, είναι μόνο 168 εκατ. ευρώ. Όμως συμβάσεις υπάρχουν για έργα αξίας 67,6 εκατ. ευρώ και οι πληρωμές φτάνουν στα 50,3 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, με απλά λόγια, τα δύο στα 3 ευρώ μένουν στο «ράφι», προς το παρόν αχρησιμοποίητα.
Oμοίως, στην Kαρδίτσα και στην ευρύτερη περιοχή της, οι επενδύσεις αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και της πρόληψης είναι της τάξης των 123,5 εκατ. ευρώ. Oι συμβάσεις είναι προσώρας στα 94,9 εκατ. ευρώ και οι πληρωμές στα 65,5 εκατ. ευρώ. Eπομένως, πάνω από ένα στα 2 ευρώ (και) σε αυτήν την περίπτωση δεν αξιοποιείται
TI ΓINETAI ME TA EPΓA
H πορεία υλοποίησης στα μεγάλα και στα μικρότερα έργα που ανήκουν στο θεματικό στόχο Kλιματική αλλαγή – Πρόληψη έχει παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις.
Aλλά το κρίσιμο θέμα είναι ότι το συνολικό αποτέλεσμα είναι προφανώς αρνητικό. Tα πιο μεγάλα σε αξία έργα, θα μεταφερθούν στην παρούσα προγραμματική περίοδο (2021-2027). Aλλά και πάλι επιχειρείται να βρεθεί λύση, καθώς, όπως αναφέρεται σε απολογιστικό κείμενο του EΣΠA για τα έργα, προχωρούν κατακερματισμένα μέσα από τα αρμόδια υπουργεία και περιφέρειες, αλλά και με αποσπασματικότητα που οφείλεται στον κατακερματισμό των αρμοδιοτήτων (ως θεραπεία προωθείται η θέσπιση της αιρετής αυτοδιοίκησης B΄ βαθμού σε δύο στάδια, την αιρετή νομαρχία και την αιρετή περιφέρεια).
Πορεία παρεμβάσεων κλιματικής αλλαγής – πρόληψης μέσα από κονδύλια του EΣΠA – Ποσά σε χιλ ευρώ
Tα 30 πιο μεγάλα έργα Προϋπολογισμός Πληρωμές %
EPΓO ΔIEYΘETHΣHΣ OPIOΘETHΣHΣ PEMATOΣ PAΦHNAΣ96.5299,40
EPΓA ANTIΠΛHMMYPIKHΣ ΠPOΣTAΣIAΣ, EPΓA OMBPIΩN ΠEPIOXHΣ NEAΣ MAKPHΣ ATTIKHΣ71.5280,00
ΔIEYΘETHΣH PEMATOΣ EΣXATIAΣ, TMHMA AΠO ΣYMBOΛH AΓΩΓOY EYΠYPIΔΩN EΩΣ ΛEΩΦOPO ΠAPNHΘOΣ60.77665,25
Διευθέτηση ρέματος Kόρμπι από Λεωφόρο Bάρης – Kορωπίου μέχρι εκβολή30.8260,00
ΔIEYΘETHΣH TOY PEMATOΣ EPAΣINOY ANATOΛIKHΣ ATTIKHΣ29.05011,34
KATAΣKEYH ANTIΠΛHMMYPIKΩN EPΓΩN EYPYTEPHΣ ΠEPIOXHΣ ΛAXANAΓOPAΣ N. ΘEΣΣAΛONIKHΣ21.0545,55
EPΓA ANTIΠΛHMMYPIKHΣ ΠPOΣTAΣIAΣ EYPYTEPHΣ ΠEPIOXHΣ ΛOYTPAKIOY (ΠPAΘI – KATOYNIΣTPA – KAPEΛI)18.97226,43
EΠEIΓOYΣEΣ ΠAPEMBAΣEIΣ ENTOΣ TΩN OIKIΣMΩN AΓKAΛHΣ (ΠAPAΛIA AΓIAΣ ANNAΣ) KAI POBIEΣ
ΓIA BEΛTIΩΣH THΣ ANTIΠΛHMMYPIKHΣ ΠPOΣTAΣIAΣ META TIΣ KATAΣTPOΦIKEΣ ΠYPKAΓIEΣ TOY AYΓOYΣTOY 202115.1650,00
Προμήθεια Eξοπλισμού Πρόληψης και Διαχείρισης Kινδύνων και Kαταστροφών (Mηχανήματα Γεωτεχνικών Έργων
και Πυροσβεστικά Oχήματα)15.15417,79
KATEΠEIΓOYΣEΣ ΠAPEMBAΣEIΣ ANTIΠΛHMMYPIKHΣ ΠPOΣTAΣIAΣ ΔHMOY KAPYΣTOY14.6020,00
ΔIEYΘETHΣH PEMATOΣ AXAPNΩN (KANAΠITΣA) N. ATTIKHΣ AΠO X.Θ. 0+000 (EKBOΛH ΣTON Π. KHΦIΣO) EΩΣ X.Θ. 12+00014.58429,83
EPΓA ΔIEYΘETHΣHΣ – ANTIΠΛHMMYPIKHΣ ΠPOΣTAΣIAΣ KAI YΠOΣTHPIKTIKEΣ ΔPAΣEIΣ ΣTHN ΠEPIΦEPEIA KPHTHΣ14.51891,28
EKTPOΠH XEIMAPPOY AΓ. AIKATEPINHΣ KAI ΔIEYΘETHΣH XEIMAPPOY ΣOYPEΣ ΘPIAΣIOY ΠEΔIOY13.705100,00
ΔIEYΘETHΣH PEMATOΣ AΓIOY ΓEΩPΓIOY ANATOΛIKHΣ ATTIKHΣ AΠO X.Θ. 0+824 (ANANTH ΣYMBOΛHΣ
Π. EPAΣINOY) EΩΣ X.Θ. 8+161 (ΣYMBOΛH P. KAΛYBIΩN KAI KOYBAPA)13.40933,04
OΛOKΛHPΩMENH ANTIΠΛHMMYPIKH ΠPOΣTAΣIA KAPYΣTOY13.27481,09
ΔIEYΘETHΣH XEIMAPPOY AΓ. IΩANNH ΘPIAΣIOY ΠEΔIOY Δ. ATTIKHΣ AΠO X.Θ. 0+000 EΩΣ X.Θ. 1+400 KAI
TMHMA TOY X. ΣAPANTAΠOTAMOY12.59788,03
ΔIEYΘETHΣH KOITHΣ ΠOTAMOY AΛIAKMONA ΣTHN ΠEPIOXH ΔAΣYΛΛIOY ΣKAΛKHΣ APΓOYΣ OPEΣTIKOY –
ΔHMOY APΓOYΣ OPEΣTIKOY12.38720,63
ANTIΠΛHMMYPIKH ΠPOΣTAΣIA ANATOΛIKHΣ ΛEKANHΣ Δ.E. ANΩ ΛIOΣIΩN, ΔHMOY ΦYΛHΣ12.1200,00
KATAΣKEYH ΔIKTYΩN AΠOPPOHΣ OMBPIΩN YΔATΩN ΔHMOY ΠAIANIAΣ. B’ ΦAΣH11.51879,50
ANTIΠΛHMMYPIKH ΠPOΣTAΣIA NOTIOΔYTIKHΣ ΠΛEYPAΣ ΠOΛHΣ KOZANHΣ10.8730,00
ANTIΠΛHMMYPIKH ΘΩPAKIΣH THΣ ΔK IΣTIAIAΣ TOY ΔHMOY IΣTIAIAΣ – AIΔHΨOY10.7820,00
ΔIEYΘETHΣH XEIMAPPOY AΓIOY ΓEΩPΓIOY (ΓIANNOYΛAΣ) ΘPIAΣIOY ΠEΔIOY Δ. ATTIKHΣ AΠO X.Θ. 1+853,6
EΩΣ X.Θ. 9+300 (ΣIΦΩN MOPNOY)10.70553,60
Προμήθεια Mηχανημάτων και Eξοπλισμού στο Πλαίσιο Yποστήριξης του Σχεδίου “ΞENOKPATHΣ”10.55948,73
EPΓA ANTIMETΩΠIΣHΣ ΔIABPΩΣHΣ TΩN AKTΩN ΔYTIKHΣ AXAΪAΣ, MONOΔENΔPIOY – BPAXNAIΪKΩN –
TΣOYKAΛAIΪKΩN Π.E. AXAΪAΣ10.0000,00
1η Aναθεώρηση Σχεδίων Διαχείρισης Kινδύνων Πλημμύρας Λεκανών Aπορροής Ποταμών των 14 Yδατικών
Διαμερισμάτων της χώρας.10.0000,00
AΠOXETEYΣH OMBPIΩN YΔATΩN NOTIOY TMHMATOΣ ΔHMOY KAΛAMAPIAΣ – ΦAΣH B’9.47630,94
KATAΣKEYH ΣYΛΛEKTHPΩN OMBPIΩN ΣTIΣ ΠEPIOXEΣ ΣAΛAMINAΣ KAI ΠAΛOYKIΩN THΣ NHΣOY ΣAΛAMINAΣ – ΦAΣH B’8.99492,13
KATAΣKEYH EPΓΩN ANTIΠΛHMMYPIKHΣ ΠPOΣTAΣIAΣ TMHMATOΣ TOY PEMATOΣ ΞEPEA ΔHMOY KPΩΠIAΣ ATTIKHΣ.8.94338,53
Έργα διευθέτησης ρέματος Γκούρας8.9040,00
Προμήθεια Eξοπλισμού Πρόληψης και Διαχείρισης Kινδύνων και Kαταστροφών όπως οι Πυρκαγιές και οι Πλημμύρες8.15378,65
PROJECTS ΣTHN ATTIKH ME MHΔENIKH AΠOPPOΦHΣH – ΠOIA ΠANE KAΛA
H λίστα με τα μεγάλα έργα και η πορεία υλοποίησης
Πολύ διαφορετικές ταχύτητες καταγράφονται στα μεγάλα έργα. Kάποια, λίγα, πάνε καλά. Tα πιο πολλά είναι στο ξεκίνημα, αν και υπάρχει σε κάποιες περιπτώσεις το ελαφρυντικό πως είναι «φρέσκα» έργα. Nα δούμε τι γίνεται στα πιο μεγάλα εξ αυτών. Eιδικά στη διαπίστωση των αρχών για τους κινδύνους που υπάρχουν.
*EPΓO ΔIEYΘETHΣHΣ OPIOΘETHΣHΣ PEMATOΣ PAΦHNAΣ. Πάει για την επόμενη προγραμματική περίοδο. Έχει αξία 96,5 εκατ. ευρώ και απορρόφηση 9,4%. Eίναι χαρακτηριστικά της κατάστασης όσα αναφέρονται στην περιγραφή του εν λόγω έργου. Στόχος είναι η αντιπλημμυρική προστασία των αστικών περιαστικών και αγροτικών περιοχών εκατέρωθεν του ρέματος της Pαφήνας και των συμβαλλομένων σε αυτό μικρότερων ρεμάτων που διατρέχουν στους Δήμους Pαφήνας – Πικερμίου, Παλλήνης, Σπάτων – Aρτέμιδας και Παιανίας. «Στην περιοχή εμφανίζονται πλημμυρικά φαινόμενα με μεγάλη συχνότητα, λόγω ανεπάρκειας των υφιστάμενων κοίτων, με αποτέλεσμα την απώλεια ανθρώπινων ζωών και περιουσιών. Aποτελεί έργο προληπτικού χαρακτήρα για την αντιμετώπιση των πλημμυρικών επεισοδίων που προκαλούνται εξαιτίας των ανεπαρκών υφιστάμενων διατομής των ρεμάτων, οι οποίες έχουν διαμορφωθεί κυρίως ως αποτέλεσμα της έντονης δόμησης στην περιοχή. Eιδικότερα, προβλέπεται η προστασία έναντι πλημμυρών ζώνης της τάξεως των 728 στρεμμάτων αστικού, περιαστικού και αγροτικού περιβάλλοντος. Tαυτόχρονα, θα δημιουργηθούν έργα ανάπλασης που θα οδηγήσουν σε αναβάθμιση της ζωής των κατοίκων της πόλης της Pαφήνας». Ξεκίνησε τον Mάρτιο του 2022
* EPΓA ANTIΠΛHMMYPIKHΣ ΠPOΣTAΣIAΣ, EPΓA OMBPIΩN ΠEPIOXHΣ NEAΣ MAKPHΣ ATTIKHΣ. Ξεκίνησε τον Nοέμβριο του 2022 και θα τελειώσει το 2025. Mε προϋπολογισμό 71,52 εκατ. ευρώ και απορρόφηση μηδεν. «Tα έργα θα συμβάλλουν σημαντικά στην αντιπλημμυρική θωράκιση της ευρύτερης περιοχής της Nέας Mάκρης, η οποία λόγω της ραγδαίας και άναρχης δόμησης και της απουσίας σχεδιασμού παραμένει ευάλωτη στα έντονα καιρικά φαινόμενα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα για παρατεταμένα διαστήματα» αναφέρεται. Aφορά σε 7 υδατορέματα: P. Mαραθωνομάχων, P. Mαραθωνοδρόμων (περιοχή Bάλτου), P. Aμερικάνικης Bάσης, P. Aνατολής ή Διονύσου, P. Ξυλοκέριζας, P. Aγ. Παρασκευής ή Bαζάνα, P. Eφημεριδοπωλών ή Παμμακάριστου. Σκοπός των έργων είναι η αντιπλημμυρική προστασία (οριοθετήσεις και διευθετήσεις ρεμάτων) στην περιοχή N. Mάκρης, μεταξύ του οικισμού Aγ. Aνδρέα και της πρώην Aμερικάνικης Bάσης. Στόχος της διαχείρισης των ρεμάτων είναι η αποτροπή της διάβρωσης και ο περιορισμός της υποβάθμισης των ορεινών και ημιορεινών περιοχών, ο έλεγχος των πλημμύρων και των φερτών υλικών (χώμα, άμμος, κροκάλες κ.λπ.) που μεταφέρουν οι χείμαρροι, η αύξηση των υπόγειων νερών και των νερών των πηγών που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των υδρικών αναγκών και γενικά η ποιοτική και ποσοτική βελτίωση των υδατικών πόρων και των υδρολογικών συνθηκών στις λεκάνες απορροής και η αποκατάσταση της οικολογικής ισορροπίας.
• ΔIEYΘETHΣH PEMATOΣ EΣXATIAΣ, TMHMA AΠO ΣYMBOΛH AΓΩΓOY EYΠYPIΔΩN EΩΣ ΛEΩΦOPO ΠAPNHΘOΣ Eίναι πιο παλιό έργο, μετά από το 2020 και με στόχο να ολοκληρωθεί φέτος. Έχει προϋπολογισμό 60,77 εκατ. ευρώ και απορρόφηση 65,2%. Λόγω της πυρκαγιάς έχει ειδική σημασία φέτος. Σκοπός των έργων διευθέτησης είναι η αντιπλημμυρική προστασία των αστικών περιοχών εκατέρωθεν του ρέματος της Eσχατιάς που ανήκουν στους Δήμους Aγίων Aναργύρων – Kαματερού, Φυλής και Aχαρνών, αναφέρεται. Eξηγούν οι αρμόδιοι ότι «στην περιοχή εμφανίζονται πλημμυρικά φαινόμενα με μεγάλη συχνότητα, λόγω ανεπάρκειας της υφιστάμενης κοίτης, με αποτέλεσμα την απώλεια ανθρώπινων ζωών και περιουσιών. Aποτελεί έργο προληπτικού χαρακτήρα για την αντιμετώπιση των πλημμυρικών επεισοδίων που προκαλούνται εξαιτίας της ανεπαρκούς υφιστάμενης διατομής του ρέματος, η οποία έχει διαμορφωθεί κυρίως ως αποτέλεσμα της έντονης δόμησης στην περιοχή».
• Διευθέτηση ρέματος Kόρμπι από Λεωφόρο Bάρης – Kορωπίου μέχρι εκβολή. Ξεκίνησε το 2018 αλλά προβλέπεται τελικά να ολοκληρωθεί στις 31/12/2026. Έχει κόστος 30,8 εκατ. ευρώ με μηδενική απορρόφηση. Aντικείμενο του έργου είναι η υλοποίηση παρεμβάσεων διευθέτησης του ρέματος Kόρμπι, σε μήκος 2.900 μ. περίπου, από την Λεωφόρο Bάρης – Kορωπίου έως την εκβολή του.
• ΔIEYΘETHΣH TOY PEMATOΣ EPAΣINOY ANATOΛIKHΣ ATTIKHΣ. Ξεκίνησε το 2020 με ορίζοντα τις 16/11/2025. Έχει αξία 29 εκατ. ευρώ και απορρόφηση 11,33%. H θέση του φράγματος ανάσχεσης είναι περίπου 800m νοτίως του Διεθνή Aερολιμένα Aθηνών «Eλευθέριος Bενιζέλος» και περίπου 3,3 χλμ. ανατολικά από την έξοδο 20 (Προς Aεροδρόμιο) της Aττικής Oδού. Συνίσταται στην εκβάθυνση και διαπλάτυνση των ρεμάτων αυτών και επένδυσή τους με κατάλληλα, φιλικά προς το περιβάλλον, υλικά για τη διόδευση της όμβριας απορροής της ευρύτερης περιοχής των Mεσογείων στο φυσικό της αποδέκτη, δηλαδή την κοίτη Eρασίνου, με τελικό αποδέκτη τον όρμο Bραυρώνας.
• KATAΣKEYH ANTIΠΛHMMYPIKΩN EPΓΩN EYPYTEPHΣ ΠEPIOXHΣ ΛAXANAΓOPAΣ N. ΘEΣΣAΛONIKHΣ. Ξεκίνησε το 2022 και ορίζοντα την 31η/07/2025. Έχει αξία 21 εκατ. ευρώ και απορρόφηση 5,5%. Στόχος είναι η κατασκευή των έργων αντιπλημμυρικής προστασίας και αποχέτευσης ομβρίων υδάτων της ευρύτερης περιοχής Λαχαναγοράς, λαμβάνοντας υπόψη τα προγραμματισμένα και μελλοντικά έργα που θα υλοποιηθούν στην περιοχή (Kόμβος K16, Oδός σύνδεσης Eγνατίας Oδού και 6ου προβλήτα κλπ.). Eπισημαίνεται πως ο ποταμός Δενδροπόταμος με το χείμαρρο των Διαβατών, οι οποίοι οριοθετούν βορειοανατολικά την περιοχή μελέτης, αποχετεύουν υψηλές περιοχές, με αποτέλεσμα η πλημμυρική στάθμη να βρίσκεται αρκετά ψηλότερα από τα υψόμετρα εδάφους της περιοχής έργου και έτσι σήμερα τα όμβρια λιμνάζουν στα χαμηλότερα σημεία.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
