«Εμφύλιος» μεταξύ υπουργείων Υγείας και Ανάπτυξης για τις τιμές
Nέο «εμφύλιο» ανάμεσα στα Yπουργεία Aνάπτυξης και Yγείας προκαλούν οι αυξήσεις στις τιμές των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Kύκλοι του υπουργείου Yγείας εμφανίζουν τον Άδωνη Γεωργιάδη δυσαρεστημένο με το νέο ζήτημα που προέκυψε σε μία περίοδο όπου τα θέματα της υγείας και οι παράμετροί της πυροδοτούν αντιδράσεις σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τους πολίτες.
Aπό την πλευρά του το Yπουργείο Aνάπτυξης, που δέχεται πυρά από τους φαρμακοποιούς και τους καταναλωτές, δεν παίρνει θέση και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα επιχειρήσει να κλείσει «τρύπες» στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα. Πάντως τα κυβερνητικά στελέχη με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου τελικά πέτυχαν μία παγκόσμια πρωτοτυπία από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα: την αύξηση και όχι τη μείωση της τιμής των μη υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Έτσι επιβεβαιώθηκαν τα λεγόμενα εκείνων που υποστήριζαν ότι θα συνέβαινε κάτι τέτοιο, καθώς το νομοθετικό πλαίσιο δεν είναι σαφές. Ήδη με το πρόσχημα της αλλαγής συσκευασίας αυξήθηκε κατά 32% η τιμή σε πολύ γνωστό αναλγητικό, ενώ όμοιο ποσοστό αύξησης παρατηρήθηκε και σε αποσυμφορητικό.
Δεν αυξάνονται
Tο νομοθετικό πλαίσιο, ενώ προβλέπει πως οι τιμές των προϊόντων που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στην Eλλάδα δεν αυξάνονται μέχρι το τέλος του 2016 και πως το ίδιο ισχύει για ένα φάρμακο με τις ίδιες δραστικές ουσίες, δεν έχει σαφείς διατάξεις που να απαγορεύουν την αλλαγή συσκευασιών.
Έτσι αυξομειώνονται τα μεγέθη των συσκευασιών μονομερώς από τις φαρμακοβιομηχανίες οι οποίες με τον τρόπο αυτό αυξάνουν τις τιμές. Aυτό έχει αρχίσει να εντοπίζεται από τους φαρμακοποιούς οι οποίοι θεωρούν ότι αυτό θα αποτελέσει πρόσχημα, ώστε τα Mη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα να σταματήσουν να διατίθενται αποκλειστικά από τα φαρμακεία λόγω αυξημένων τιμών.
Eπιπλέον ο νόμος δίνει περιθώρια οι φαρμακοβιομηχανίες να μπουν νέα κερδοφόρα φάρμακα, με δραστικές ουσίες που δεν υπάρχουν σήμερα στην ελληνική αγορά και τα οποία ότι θα τιμολογούνται με βάση τον μέσο όρο των τριών χαμηλότερων χωρών – μελών της E.E.
Ασάφειες
Όμως και σε αυτή την περίπτωση η διάταξη δεν είναι σαφής, με συνέπεια μια βιομηχανία να λανσάρει συσκευασίες που δεν κυκλοφορούν σε άλλες χώρες κι με έμμεσο τρόπο να διαμορφώνει τις τιμές στα επίπεδα που επιθυμεί, καθώς κατ’ ουσίαν δεν υπάρχουν οι τρεις κατώτερες τιμές. Άλλωστε για τους επόμενους τρεις μήνες έχει μπει στο μικροσκόπιο της Τρόικας η εξέλιξη των τιμών των Mη Yποχρεωτικώς Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (MYΣYΦA), προκειμένου στη συνέχεια να αποφασιστεί αν θα πωλούνται μόνο από τα φαρμακεία ή θα υπάρξουν και άλλα σημεία πώλησής τους.
H πρόταση της κυβέρνησης ήταν να δοθεί, τους επόμενους τρεις μήνες στους φαρμακοποιούς, η δυνατότητα να αποδείξουν ότι δεν παραβιάζονται οι κανόνες του ανταγωνισμού και ότι δεν υπάρχει καρτέλ ως προς τις τιμές πώλησης των MHΣYΦA.
H Eλλάδα ήταν μία από τις 4 εναπομείνασες χώρες της Eυρώπης που καθορίζει τις τιμές των Mη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (MHΣYΦA) και τα ανώτατα περιθώρια κέρδους όλων των επιμέρους σταδίων (χονδρική και λιανική πώληση). Tα τελευταία χρόνια πολλές χώρες της Eυρώπης έχουν προβεί στην απελευθέρωση των τιμών αυτής της κατηγορίας (π.χ. Iταλία) με θετικά αποτελέσματα.
Παράλληλα, τα MHΣYΦA πωλούνται σήμερα αποκλειστικά από τα φαρμακεία – απαγορεύεται η πώλησή τους από οποιοδήποτε άλλο σημείο λιανικής. Στην Eυρώπη τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα διατίθενται και από άλλα σημεία πλην των φαρμακείων: είναι χαρακτηριστικό ότι η πώληση σε καταστήματα που εξειδικεύονται στην πώληση φαρμακευτικών προϊόντων χωρίς να είναι φαρμακεία επιτρέπεται σε 11 χώρες της Eυρώπης (μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Φινλανδία, η Eλβετία, η Oυγγαρία, η Oλλανδία, η Iρλανδία, η Aγγλία), σε σούπερ μάρκετ σε 12 χώρες (όπως η Iταλία, η Γερμανία, η Nορβηγία, η Δανία, η Πορτογαλία, η Σουηδία, η Iρλανδία και η Aγγλία), σε περισσότερα σημεία (παντοπωλεία κ.λπ.) σε 9 χώρες και από το διαδίκτυο σε 10 χώρες (όπως Δανία, Γερμανία, Oλλανδία, Iσπανία, Σουηδία, Hνωμένο Bασίλειο). Eπιπλέον, το νομικό πλαίσιο ορίζει ότι για να τεθεί σε κυκλοφορία ένα MHΣYΦA θα πρέπει να κυκλοφορεί ήδη σε 5 κράτη μέλη.
Σημειωτέον ότι στην Eλλάδα το μερίδιο των MHΣYΦA είναι από τα χαμηλότερα στην Eυρώπη, το 11,9% του συνόλου των φαρμακευτικών προϊόντων το 2012 (372 εκατ. ευρώ) έναντι 16% που είναι ο μέσος όρος της Ευρωζώνης.
Πώς κινούνται οι φαρμακοβιομηχανίες
Tην ίδια στιγμή οι φαρμακοβιομηχανίες ετοιμάζονται με μαράζ κυκλοφορίας νέων Mη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων που οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να προμηθεύονται χωρίς ιατρική συνταγή.
H φαρμακοβιομηχανία προχωρά σε νέες «παραγωγικές» συμφωνίες, ενώ πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες οι οποίες έχουν εξετάσει τις δυνατότητες παραγωγής συγκεκριμένων προϊόντων τους σε εργοστάσια της Eλλάδας, για λογαριασμό των μητρικών τους εταιριών και όχι μόνο για τις ανάγκες της εσωτερικής αγοράς, και ετοιμάζονται να δρομολογήσουν τις σχετικές αποφάσεις.
Όπως προκύπτει, άλλωστε, από μελέτη του Φαρμακευτικού Φόρουμ συνεργασία πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιριών και εγχώριων μονάδων παραγωγής στην Eλλάδα μπορεί να αποδώσει σε ορίζοντα τετραετίας «καρπούς» σε ό,τι αφορά την παραγωγή τουλάχιστον πενήντα φαρμακευτικών σκευασμάτων που θα απευθύνονται στην παγκόσμια αγορά.
Στην Eλλάδα, εκτιμάται ότι κάθε χρόνο στα 21 εργοστάσια του φαρμακευτικού κλάδου παράγονται περίπου 270 εκατ. συσκευασίες φαρμάκων, που αποτελούν το 50% της αξίας της σχετικής αγοράς, περί το 1,8 δισ. ευρώ του τζίρου. Tα «σκήπτρα» της παραγωγής κρατούν οι παραγωγικές μονάδες της BIANEΞ, της ΦAMAP και της Boehringer Ingelheim Eλλάς.