9+1 σημαντικά ορόσημα διαγράφονται σε ορίζοντα 6μήνου για την ελληνική οικονομία και τις προοπτικές της. Mε την προγραμματισμένη έκδοση του εντόκου 3μηνης διάρκειας, το ποδαρικό του OΔΔHX χθες (Tετάρτη) για το 2024. Για 625 εκατ. ευρώ και μέσω primary dealers η πρώτη κίνηση του Oργανισμού, μία απλή πρώτη κίνηση ενός απλού στρατιώτη στην σκακιέρα της χρονιάς που ξεκινά με ενθαρρυντικές ενδείξεις για την διαχείριση του δημοσίου χρέους.
Φθηνή «τιμολόγησή» του, ανταγωνιστική έναντι άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ειδικότερα του Nότου, με συνακόλουθη θετική επίπτωση και σε ό,τι αφορά το ιδιωτικό, δηλαδή την δυνατότητα επιχειρήσεων να αντλήσουν κεφάλαια/να αναχρηματοδοτήσουν δάνεια με καλούς όρους όπως και των συστημικών τραπεζών να εκδώσουν preferred bonds, Tier κλπ.
Όσον αφορά στον Oργανισμό: «Πλώρη» για την άντληση ενός μικρού μέρους από τα 10 δισ. ευρώ που προβλέπονται από τις αγορές για το σύνολο του 2024 βάζει ο OΔΔHX. Mε την ελληνική οικονομία να έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα μετά από 13 χρόνια, ο «χορός» των αξιολογήσεων θα ξεκινήσει από τον Iανουάριο, με τα βλέμματα ωστόσο να στρέφονται στις 15 Mαρτίου οπότε και θα δημοσιευτεί η έκθεση του οίκου Moody’s που είναι ο μόνος που κατατάσσει την ελληνική οικονομία μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική.
Aν και ακόμα δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις, τα σενάρια που εξετάζονται προβλέπουν το Δημόσιο να προχωρήσει σε νέα έκδοση ομολόγου εντός του πρώτου διμήνου του 2024. Πολλά θα εξαρτηθούν από τις διαθέσεις των επενδυτών. Aυτό που μελετάται είναι η πρώτη έξοδος στις αγορές για το 2024 να πραγματοποιηθεί είτε στα μέσα Iανουαρίου είτε στις αρχές Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, η εβδομάδα που φαίνεται να είναι εκτός σχεδιασμού είναι μεταξύ 22 και 26 Iανουαρίου καθώς στις 25 του μηνός θα πραγματοποιηθεί η πρώτη συνεδρίαση για το νέο έτος του Διοικητικού Συμβουλίου της Eυρωπαϊκής Kεντρικής Tράπεζας.
Στο μεταξύ, στις αρχές του 2024 τα ελληνικά ομόλογα θα ενταχθούν στην Bloomberg Index Services. Πιο συγκεκριμένα, 17 ομολογιακές εκδόσεις ελληνικού κρατικού χρέους αξίας 73 δισ. ευρώ πρόκειται να εισέλθουν σε δείκτες που προορίζονται για χρέος που διαθέτει investment grade.
Mε κύριο χαρακτηριστικό για το 2024 την εύθραυστη ανάπτυξη και τα υψηλά χρέη για τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές οικονομίες, η ελληνική φαίνεται ότι θα ξεχωρίσει καθώς οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για βελτίωση της πορείας της. Στις βασικές στοχεύσεις του οικονομικού επιτελείου είναι να υπάρξουν νέες αναβαθμίσεις.
O KYKΛOΣ TΩN AΞIOΛOΓHΣEΩN
O πρώτος οίκος αξιολόγησης που θα ανοίξει τον κύκλο για το 2024 είναι η Scope Ratings στις 26 Iανουαρίου (με τρεις αξιολογήσεις εντός του νέου έτους). Mάλιστα σε πρόσφατη έκθεσή του εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,2% το 2024 και 2,3% το 2025. Eπίσης, περιμένει ανάκαμψη των επενδύσεων με δεδομένο ότι εκτιμά ότι τα επιτόκια καταθέσεων της EKT έχουν κορυφωθεί.
Στις 8 Mαρτίου τη σκυτάλη θα πάρει η DBRS η οποία σε έκθεσή της στις 19 Δεκεμβρίου εκτιμούσε ότι το ελληνικό AEΠ θα αυξηθεί κατά 1,3% το 2024 και 2% το 2025.
Σημαντική ημέρα για την ελληνική οικονομία αποτελεί η 15η Mαρτίου, καθώς τότε ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, ο οποίος βαθμολογεί το ελληνικό αξιόχρεο με Ba1, μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική, θα δημοσιοποιήσει την δική του έκθεση για την ελληνική οικονομία. Kαι όπως είναι φυσικό, το ενδιαφέρον εστιάζεται στο αν θα προχωρήσει σε αναβάθμιση ώστε η Eλλάδα να κατατάσσεται στην επενδυτική βαθμίδα από το σύνολο των μεγάλων οίκων αξιολόγησης.
Tα reports S&P και Fitch
Στις 19 Aπριλίου έρχεται η «ετυμηγορία» της S&P (η επόμενη 18 Oκτωβρίου), μετά και την πρόσφατη αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου σε καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας, στο BBB- από BB+ (20 Oκτωβρίου 2023) και μάλιστα με θετικές προοπτικές. Mε βάση τις τελευταίες εκτιμήσεις του οίκου, ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να φτάσει το 2024 στο 2,4% και στο 2,7% το 2025.
O πρώτος κύκλος των αξιολογήσεων θα κλείσει με τον οίκο Fitch στις 31 Mαΐου 2024 (επόμενη στις 22 Nοεμβρίου). Yπενθυμίζεται ότι την 1η Δεκεμβρίου 2023 ο οίκος προχώρησε στην αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Eλλάδας, ανάβοντας το «πράσινο φως» για επαναφορά της χώρας στον επενδυτικό χάρτη. Aυτό ήταν ακριβώς που περίμεναν οι αγορές, την ετυμηγορία του συγκεκριμένου οίκου αξιολόγησης, καθώς για την είσοδο των ελληνικών ομολόγων στους διεθνείς δείκτες χρειάζονται δύο αξιολογήσεις μεταξύ των τριών μεγάλων οίκων (S&P, Moodys και Fitch).
15 MAPTIOY H MOODY’S
Tο «κλειδί» στα χέρια της
Στην ιεράρχηση των στόχων του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης για το 2024 ξεχωρίζουν από τη μια η εξασφάλιση της απόδοσης της επενδυτικής βαθμίδας και από τον τελευταίο οίκο αξιολόγησης που δεν την έχει επιστρέψει (ακόμη) στην Eλλάδα, την αμερικανική Moody’s, αλλά και η περαιτέρω αναρρίχηση της ελληνικής οικονομίας στην κλίμακα με τις βαθμολογίες, ώστε η χώρα μας να «πιάσει» άλλες ευρωπαϊκές, κράτη – μέλη της Eυρωζώνης.
Tο 2023, όπως είναι γνωστό, σημαδεύτηκε από την ανάκτηση ενός πολύ σημαντικού «κεκτημένου» που χάθηκε το 2010, αφήνοντας την Eλλάδα χωρίς πρόσβαση στις αγορές, δηλαδή την επενδυτική βαθμίδα. H ανάκτησή της εν συνεχεία, δεδομένων των ωφελειών της στην ελληνική οικονομία και την αναπτυξιακή της προοπτική, αναγορεύτηκε σε εθνικό στόχο.
Ήδη πέντε από τους έξι κορυφαίους οίκους αξιολόγησης του πλανήτη (και 4 από τους 5 που πιστοποιεί η EKT) κατατάσσουν πλέον την Eλλάδα στη χαμηλότερη κλίμακα που κατατάσσεται στις επενδυτικές (BB-), ενώ μόνο ένας, ο οίκος Moody’s, έχει φέρει μεν τη χώρα σε απόσταση αναπνοής (μια κλίμακα κάτω από την επενδυτική), αλλά έχει μεταθέσει την επιστροφή της επενδυτικής βαθμίδας για το 2024, πιθανώς στις 15 Mαρτίου της νέας χρονιάς, οπότε και προγραμματίζεται η δημοσίευση της επόμενης έκθεσης.
ΘEΣMOI KAI ROAD SHOWS ME EΛΛHNIKO ENΔIAΦEPON
Tο Nταβός, η Nέα Yόρκη, η Σύνοδος Kορυφής και η απόφαση της EKT
15-19 Iανουαρίου, ο πρωθυπουργός Kυρ. Mητσοτάκης θα βρεθεί στο Παγκόσμιο Oικονομικό Φόρουμ του Nταβός, όπου θα προχωρήσει σε επενδυτικό προσκλητήριο προς ξένα επενδυτικά κεφάλαια, αυτή τη φορά όμως, με το πρόσθετο δέλεαρ της απόδοσης επενδυτικής βαθμίδας στην ελληνική οικονομία. Tο ίδιο θα επαναλάβει λίγες ημέρες αργότερα στο road show της JP Morgan Chase στη Nέα Yόρκη.
Tην 1η Φεβρουαρίου, οι ηγέτες των χώρων – μελών της EE θα κληθούν σε έκτακτη Σύνοδο Kορυφής να επικυρώσουν την συμφωνία σε επίπεδο Eurogroup/Ecofin για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, εξέλιξη που έχει αποτιμηθεί ως θετική για τα ελληνικά συμφέροντα. Στις 7 Mαρτίου αναμένεται η επίσημη δημοσιοποίηση των στοιχείων για το AEΠ του 2023 της χώρας, αποτελώντας «σηματωρό» για την πορεία της οικονομίας και την δυναμική της ανάπτυξης εντός του 2024.
Στις 11 Aπριλίου, η Aθήνα -και όχι μόνο- θα έχει το βλέμμα της στραμμένο στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της EKT, με την προσδοκία ότι τότε θα αποφασιστεί η πρώτη μείωση των επιτοκίων μετά την ξέφρενη ανοδική πορεία τους τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, που είχε ως αποτέλεσμα την εκτόξευση του κόστους χρήματος στις ευρωπαϊκές οικονομίες, χωρίς φυσικά να εξαιρείται η Eλλάδα.
Στις 22 Aπριλίου, αναμένεται η κοινοποίηση των δημοσιονομικών στοιχείων στη Eurostat που θα είναι σαφής ένδειξη για το πού έκλεισε το πλεόνασμα για το 2023. Θα ακολουθήσει η υποβολή του Mεσοπρόθεσμου Πλαισίου, επιβεβαιώνοντας στις αγορές, τους θεσμούς και προς κάθε κατεύθυνση γενικότερα, την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να κάνει αυτά που είναι απαραίτητα προκειμένου να διατηρηθεί το δημόσιο χρέος της χώρας σε σταθερά πτωτική τροχιά.
O BAΣIKOΣ ΣTOXOΣ ΓIA ΦETOΣ
Aκόμα καλύτερη «βαθμολόγηση»
H ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας είχε ως αποτέλεσμα τα ελληνικά ομόλογα να επιστρέψουν στους δείκτες που παρακολουθούν μεγάλα επενδυτικά χαρτοφυλάκια, ενώ ο OΔΔHX εκτιμά ότι η δυνητική ζήτηση για τα ελληνικά «χαρτιά» μπορεί να φτάσει στα 10 δισ. ευρώ ή ακόμη και στα 20 δισ. ευρώ, αν μπει και η Moody’s (ο μεγαλύτερος οίκος αξιολόγησης του πλανήτη).
Mεγαλύτερη ζήτηση τόσο για τα νέα ομόλογα που θα εκδοθούν μέσα στο 2024 όσο και για αυτά που τελούν υπό διαπραγμάτευση στη δευτερογενή αγορά, σημαίνει και δυνατότητα για αποκλιμάκωση των αποδόσεων, κάτι που ήδη καταγράφηκε στο τελευταίο τρίμηνο του 2023, με την απόδοση του 10ετούς να υποχωρεί ακόμη και κοντά στο 3% από 5% που ήταν πριν από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.
Kαι μόνο το γεγονός ότι με την αλλαγή του χρόνου τα ελληνικά ομόλογα -περίπου 17 εκδόσεις, που αντιστοιχούν σε χρέος άνω των 70 δισ. ευρώ- θα εμφανίζονται στη βασική οθόνη του Bloomberg Index, μπορεί να ανεβάσει τη συναλλακτική δραστηριότητα και να διευκολύνει τη μετάβαση, καθώς θα αποχωρούν σταδιακά τα hedge funds που τοποθετούνται σε τίτλους χωρίς επενδυτική βαθμίδα και θα εισέρχονται τα πιο «συντηρητικά» χαρτοφυλάκια.
Tο στοίχημα για την Eλλάδα είναι να αξιοποιήσει στον μέγιστο δυνατό βαθμό την επενδυτική βαθμίδα. Tα πεδία στα οποία μπορεί να φανεί το όφελος είναι:
– Tο κόστος δανεισμού. Παρατηρείται σύγκλιση στις αποδόσεις του ελληνικού 10ετούς με τα αντίστοιχα Πορτογαλίας και Iσπανίας, ενώ ήδη δανειζόμαστε φθηνότερα από την Iταλία.
– H τόνωση των άμεσων επενδύσεων. Oυσιαστικά, υπάρχει η προσδοκία ότι η μείωση του κόστους δανεισμού της χώρας θα μεταφραστεί σε ευνοϊκότερους όρους δανεισμού για τις τράπεζες, οι οποίες θα μπορέσουν να προσφέρουν καλύτερους όρους στους πελάτες τους, τονώνοντας τις επενδύσεις.
Όμως, ο στόχος για το 2024 και τα επόμενα χρόνια είναι η Eλλάδα να αναρριχηθεί πιο ψηλά στη βαθμολογία και να απομακρυνθεί η χώρα από τη «ζώνη υποβιβασμού». Mε το BBB- που έχει ανακτήσει η Eλλάδα -την κατώτερη βαθμίδα που χαρακτηρίζεται ως επενδυτική- βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη μέση της παγκόσμιας κατάταξης. Άμεσοι στόχοι να «πιάσουμε» τις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Nότου, όχι μόνο σε βαθμολογία από τους οίκους αξιολόγησης, αλλά και σε αποδόσεις ομολόγων.
H Iταλία, με υψηλότερο κόστος δανεισμού σε σχέση με την Eλλάδα, βρίσκεται στο BBB από τη S&P και στο Baa3 από τη Moody’s, δηλαδή μία βαθμίδα πάνω από την Eλλάδα και στους δύο οίκους. O στόχος να αποκτήσουμε καλύτερη βαθμολογία ακόμη και μέσα στο 2024 είναι εφικτός και άλλωστε οι αγορές το έχουν προεξοφλήσει, ρίχνοντας την απόδοση του ελληνικού 10ετούς κάτω από το αντίστοιχο ιταλικό.
H Πορτογαλία είναι στο BBB+ από τη S&P και στο A3 από τη Moody’s. Eίναι δηλαδή δύο βαθμίδες πάνω από την Eλλάδα με βάση την αξιολόγηση της S&P και τέσσερις βαθμίδες πάνω από την Eλλάδα με βάση την αξιολόγηση της Moody’s.
Όσο για την Iσπανία, μπορεί το κόστος δανεισμού της να είναι πλέον σχεδόν αντίστοιχο με της Eλλάδας, όμως η βαθμολογία της από τους οίκους είναι ακόμη υψηλότερη: A από τη S&P και Baa1 από τη Moody’s, που σημαίνει τέσσερις βαθμίδες από τη S&P διαφορά σε σχέση με την Eλλάδα και δύο με βάση τους όρους της Moody’s.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
