Αυξήθηκαν σε ένταση και σε συχνότητα κύματα καύσωνα, πλημμύρες, ξηρασίες, πυρκαγιές και τροπικοί κυκλώνες στον πλανήτη
Η πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού του ΟΗΕ -στην οποία δόθηκε και μια ευρεία, μάλιστα, παγκόσμια δημοσιότητα- περιέχει εκκωφαντικά στοιχεία. Ειδικότερα, στην έκθεση επισημαίνεται ότι η κατάσταση έχει φτάσει στα άκρα. Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι, όπως ανέφερε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, «η μόλυνση από τα ορυκτά καύσιμα προκαλεί ένα άνευ προηγουμένου κλιματικό χάος», προσθέτοντας ακόμα ότι «είναι καιρός να ρίξουμε μια σανίδα σωτηρίας στους πληθυσμούς και στον πλανήτη».
Από την έκθεση επιβεβαιώνεται ότι το 2023 ήταν η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ, αφού η μέση θερμοκρασία που καταγράφτηκε στην επιφάνεια της Γης ήταν 1.45°C πάνω από το επίπεδο της αναφοράς της προβιομηχανικής εποχής.
Εχει κομβική σημασία η επισήμανση του επικεφαλής του ΟΗΕ ότι «κάθε κλάσμα του ενός βαθμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει επίδραση στο μέλλον της ζωής στη Γη». Ακόμα, έχει σημασία και πρέπει να υπογραμμιστεί με έμφαση ότι, όπως δήλωσε η γενική γραμματέας του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, «η κλιματική κρίση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κρίση των ανισοτήτων, όπως αποδεικνύεται από την αυξανόμενη επισιτιστική ανασφάλεια και την απώλεια της βιοποικιλότητας».
Στον πλανήτη έχουν αυξηθεί και σε ένταση και σε συχνότητα φαινόμενα όπως τα κύματα καύσωνα, οι πλημμύρες, οι ξηρασίες, οι πυρκαγιές και οι τροπικοί κυκλώνες. Εξάλλου, τα στατιστικά δεδομένα, τα οποία επεκτείνονται σε ένα ευρύ φάσμα τομέων -μεταξύ των οποίων αυτοί της αύξησης της θερμοκρασίας, της συνεχόμενης ανόδου της στάθμης της θάλασσας και των ακραίων καιρικών φαινομένων- που παρουσιάζονται στην έκθεση είναι από μόνα τους ανησυχητικά, δεδομένων τόσο της καταγραφής των «αρνητικών ρεκόρ» όσο και της παγκόσμιας εμβέλειάς τους.
Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την έκθεση, η θερμότητα των ωκεανών σημείωσε το υψηλότερο στάδιο το έτος 2023, καθώς η μέση θερμοκρασία του θαλάσσιου καύσωνα έφτασε σε ποσοστό 32%, σε μεγάλη απόσταση από την προηγούμενη υψηλότερη καταγραφή, που σημειώθηκε το έτος 2016.
Στον παρακάτω πίνακα, που περιλαμβάνει τον παγκόσμιο χάρτη και τις κατηγορίες θαλάσσιων καυσώνων, παρατηρείται η συνεχόμενη άνοδος της έντασης και της έκτασης των θαλάσσιων καυσώνων τις δύο τελευταίες δεκαετίες (σχήμα D). Αξίζει να σημειωθεί πως «στα τέλη του 2023, το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου ωκεανού μεταξύ 20° Ν και 20° Β βρισκόταν σε συνθήκες καύσωνα από τις αρχές του Νοεμβρίου». Τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναδεικνύουν την επιτακτικότατα για λήψη νέων μέτρων και την εφαρμογή των ήδη υπαρχόντων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης. Τέτοια φαινόμενα επηρεάζουν άμεσα και έμμεσα όλους τους πολίτες, καθώς δεν αποτελούν ένα «μακρινό σενάριο» το οποίο έχει μεμονωμένες συνέπειες – τουναντίον, επεκτείνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, καταστρέφοντας εκατομμύρια εκτάσεις γης, φυσικά και πολιτισμικά τοπία, με δραματικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα του πλανήτη και στους ανθρώπους του.
Ανυπολόγιστο κόστος και ανθρώπινες απώλειες
Σε κάποια μέρη του πλανήτη οι επιπτώσεις ήταν καταστροφικές, «ο τροπικός κυκλώνας «Freddy» τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο ήταν ένας από τους μακροβιότερους τροπικούς κυκλώνες στον κόσμο, με σημαντικές επιπτώσεις στη Μαδαγασκάρη, στη Μοζαμβίκη και στο Μαλάουι», ενώ ο τυφώνας «Otis» έπληξε το μεξικάνικο παράκτιο τουριστικό θέρετρο Ακαπούλκο ντε Χουάρες, προκαλώντας, εκτός από τεράστιες υλικές ζημιές, που υπολογίζονται σε 15 δισ. δολάρια, και σημαντικές ανθρώπινες απώλειες – συγκεκριμένα, 47 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας του τυφώνα. Ταυτόχρονα, η αύξηση της θερμοκρασία σε συνδυασμό με τη μείωση της υγρασίας του εδάφους προκάλεσε τεράστιες δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2023, πλήττοντας χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων η Γαλλία, η Ιταλία και η Ελλάδα, αλλά και άλλες χώρες του κόσμου.
Μάλιστα «η πιο θανατηφόρα μεμονωμένη πυρκαγιά του έτους ήταν στη Χαβάη, με τουλάχιστον 100 θανάτους να έχουν αναφερθεί -η πιο θανατηφόρα πυρκαγιά στις ΗΠΑ για περισσότερα από 100 χρόνια- και με εκτιμώμενες οικονομικές απώλειες 5,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων».
Το οικονομικό κόστος όλων αυτών των καταστροφών αντιστοιχεί σε δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ ο αριθμός σε απώλειες ανθρώπινων ψυχών αντιστοιχεί στις απώλειες πολέμου. Συμπερασματικά, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός με την έκθεσή του μας προειδοποιεί ότι «είμαστε σε κόκκινο συναγερμό».
Παγκόσμιος χάρτης που δείχνει την υψηλότερη κατηγορία θαλάσσιων καυσώνων σε κάθε pixel το 2023 (περίοδος αναφοράς 1982-2011). Πηγή: Εκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού «Η Κατάσταση του Παγκόσμιου Κλίματος το 2023».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ