Η συντριπτική πλειοψηφία των φωτοβολταϊκών πάνελ προέρχονται από συγκεκριμένες εταιρείες οι οποίες εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην Κίνα
Τα κολοσσιαία εμπορικά πλεονάσματα της κινεζικής οικονομίας για περισσότερα από είκοσι συναπτά έτη θορύβησαν πρωτίστως τις ΗΠΑ, με τον Ντ.Τράμπ να υιοθετεί την επιβολή δασμών σε σειρά προϊόντων με σκοπό να επανεκκινήσει την εσωτερική παραγωγή.
Ο Τζο Μπάιντεν διατήρησε τους δασμούς για να ενισχύσει ταμειακά το αμερικανικό δημόσιο και να διατηρήσει τα κίνητρα ενίσχυσης της εσωτερικής παραγωγής και μεταποίησης. Το 2022 ψηφίστηκε το νομοσχέδιο IRA (στις ΗΠΑ) για την παροχή κινήτρων επιτάχυνσης της δημιουργίας μεταποιητικών μονάδων, που θα ωθούσαν την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την μετάβαση σε μία κατάσταση εκπομπής λιγότερων ρύπων. Εδώ παρατηρείται μια εναλλαγή ρόλων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, με τη δεύτερη να καταγγέλλει ότι ο αποκλεισμός από τα κίνητρα για την απόκτηση ηλεκτρικών αυτοκινήτων με κινέζικα εξαρτήματα θα αποτελέσει τροχοπέδη στη συλλογική πλέον προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος και την πλήρη απεξάρτηση από το πετρέλαιο. Το πρόβλημα όμως έχει βαθύτερα αίτια και εντοπίζεται στο εξαιρετικά δαιδαλώδες χρηματοδοτικό σύστημα καθώς και στις επιδοτήσεις της Κίνας.
Κίνδυνος «φούσκας»
Η συντριπτική πλειοψηφία των φωτοβολταϊκών πάνελ, τα οποία χρησιμοποιούνται τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη προέρχονται από συγκεκριμένες εταιρείες οι οποίες εδρεύουν και δραστηριοποιούνται στην Κίνα. Το ζήτημα είναι ότι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των εταιρειών αυτών δεν έγκειται στην καινοτομία, η οποία οδηγεί μακροπρόθεσμα σε μειωμένο κόστος ανά παραγόμενη μονάδα προϊόντος αλλά αντιθέτως σε μια υπερβάλλουσα ρευστότητα η οποία διοχετεύεται είτε μέσα από κρατικές κινεζικές τράπεζες είτε μέσω εταιρειών, οι οποίες έχουν δανειστεί από αυτές τις τράπεζες με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί ένα μεγάλο μέρος του λεγόμενου «σκιώδους τραπεζικού συστήματος» (“Shadow Banking System”).
Σε αντίθεση με τις οικονομίες της Δύσης η Κίνα δεν δείχνει να φοβάται τον πληθωρισμό αντιθέτως επαυξάνει την ρευστότητα της οικονομίας της με σκοπό την αύξηση του ΑΕΠ, την κατάκτηση της πρώτης θέσης παγκοσμίως που στη συνέχεια θα της επιτρέψει να μετατρέψει την οικονομική αυτή δύναμη σε γεωπολιτική και νομισματική απειλώντας ίσως και το δολάριο ΗΠΑ ως μέσο διεθνών συναλλαγών.
Έτσι οι κινεζικές εταιρείες φωτοβολταϊκών χαρακτηρίζονται ως παγκόσμιοι πρωταθλητές και με τη διείσδυσή τους στις ξένες αγορές εκμηδενίζουν τον ανταγωνισμό με τους ισολογισμούς τους να έχουν προς το παρόν λελογισμένο χρέος. Σε περίπτωση όμως αλλαγής της νομισματικής πολιτικής που επίκειται στην Κίνα εξαιτίας του διαρκώς υποτιμημένου γουάν αλλά και της σταθεροποίησης των τιμών του πετρελαίου και άλλων εμπορευμάτων σε υψηλά επίπεδα συνδυασμένων με το ενισχυμένο δολάριο, τότε δεν θα μπορέσει σε συνθήκες νομισματικής σύσφιξης να εξυπηρετηθεί. Εάν αυτό το σενάριο πραγματοποιηθεί θα πραγματωθεί ένα ντόμινο χρεοκοπιών παρόμοιο με αυτό των εταιρειών ακινήτων, οι οποίες αποτέλεσαν τους δέκτες μιας ακραίας επεκτατικής νομισματικής πολιτικής που πάλι με το ίδιο χρηματοδοτικό σχήμα στόχευε στη διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης οδηγώντας πολλές από αυτές όπως την Evergrande, στην χρεοκοπία.
Ουραγός η ΕΕ
Η ΕΕ, στην οποία η αυτοκινητοβιομηχανία αποτελεί για πολλές οικονομίες – όπως η Γαλλία και η Γερμανία- βασικό πυλώνα μεταποίησης είναι έτοιμη να υιοθετήσει μέτρα προστατευτισμού στα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα με στόχο να πιέσει περισσότερο εμβληματικές εταιρείες όπως την Mercedes, BMW, Audi κα, να αυξήσουν τις επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής τους προτού προλάβουν οι κινεζικές να διεισδύσουν στην αγορά και να την κατακτήσουν. Το πρόβλημα το οποίο ανακύπτει είναι η ευρωπαϊκή εξάρτηση από το εξωτερικό ως προς τους πολύτιμους λίθους και τις γαίες (λίθιο, κοβάλτιο, νικέλιο) απολύτως αναγκαίων στοιχείων για την περιβόητη πράσινη μετάβαση. Δεν είναι εφικτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θέτει φιλόδοξους στόχους για γεωμετρική μείωση των ρύπων ΧΩΡΙΣ να έχει εξασφαλίσει τις βασικές προϋποθέσεις για να μπορέσει η ευρωπαϊκή ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ να μεταβεί στο νέο αυτό μοντέλο.
Αντιθέτως το έωλο αυτό βήμα προκαλεί πολλά προβλήματα ειδικά στις ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ επιχειρήσεις αυξάνοντας το κόστος παραγωγής απαιτώντας εκτός από υλικούς και άλλους πόρους όπως εξαιρετικά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό το οποίο σπανίζει και είναι πολύ λιγότερο από το απαιτούμενο για το τεχνολογικό αυτό άλμα.
Συμπέρασμα
Η κατακόρυφη αύξηση του μεριδίου στις παγκόσμιες εξαγωγές από την Κίνα θορύβησε έντονα σε πρώτη φάση τις ΗΠΑ από όπου ξεπήδησαν πολλές πολυεθνικές και εγκατέστησαν παντού γραμμές παραγωγής πριν από περίπου 30 χρόνια. Το πρόβλημα της αποβιομηχάνισης δεν άργησε να φτάσει και στην Ευρώπη η οποία καλείται να αντιμετωπίσει σειρά προβλημάτων με κορωνίδα το δημογραφικό το οποίο στο προσεχές μέλλον θα απασχολήσει το σύνολο των οικονομιών της.
Για να επιτευχθούν τα αναγκαία άλματα ώστε να φτάσουμε το 2050 σε μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ, πρέπει να συμμετέχουν στην παραγωγική διαδικασία όσο γίνεται περισσότερο επιχειρήσεις και όχι μόνο τα μεγαθήρια, τα οποία μονοπωλούν το ενδιαφέρον των κυβερνήσεων και συχνά απορροφούν τη μερίδα του λέοντος από τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Οι δασμοί και τα μέτρα προστατευτισμού μπορούν απλά να εξωθήσουν το πρόβλημα στο μέλλον δίνοντας μικρές «ταμειακές ανάσες» στους προϋπολογισμούς . Σήμερα απαιτείται να ληφθούν τέτοια μέτρα ώστε να μπορέσουν να εξισορροπηθούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που βασίζονται σε αθέμιτες πρακτικές.
Σε μακροπρόθεσμο όμως επίπεδο πρέπει το σύνολο των κυβερνήσεων να καλλιεργήσει την πίστη εκ νέου στο ευρωπαϊκό όραμα και να καταρτίσει έναν οδικό χάρτη με βάση τον οποίο μεγαλώνοντας την παραγωγική διαδικασία η οποία θα περάσει μέσα από ορθολογικά οικονομικά κριτήρια μέσα από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και όχι μόνο από τα προαναφερθέντα μεγάλα εταιρικά σχήματα. Αξίζει να επισημανθεί και ο κοινωνικός ρόλος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της διασποράς του πλούτου και της ευημερίας που στα δημοκρατικά πολιτεύματα που λειτουργούν στην Δύση αποτελούν προϋπόθεση ισορροπίας και ομαλότητας. Ο επιτυχής οικονομικός και πολιτικός αυταρχισμός – πιστεύουμε και ελπίζουμε-παρά τα όποια επιτεύγματα δεν μπορεί να είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμος στον κόσμο μας…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ