Το 36% των ελληνικών επιχειρήσεων μετανάστευσε στη χώρα το 2012-2016 και το 2017-2021 το 21%, αποκαλύπτει μελέτη της ελληνικής πρεσβείας στο Αμπού Ντάμπι
Η ελληνική επιχειρηματικότητα έχει αρχίσει να κατακτά ένα μερίδιο στην αυξανόμενη και δυναμική αγορά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ), η οποία στα χρόνια της οικονομικής κρίσης προσέλκυσε ένα σημαντικό αριθμό Ελλήνων να μεταναστεύσουν για αναζήτηση εργασίας ή ανάπτυξη επιχειρηματικής δράσης.
Καθώς η σταθερή οικονομική και πολιτική κατάσταση των ΗΑΕ παρέχει ένα αξιόπιστο περιβάλλον για επενδύσεις και επιχειρηματικές δραστηριότητες, η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα στα ΗΑΕ έχει σημειώσει εντυπωσιακή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Πάνω από 400 ελληνικές εταιρίες και περίπου 7.000 Ελληνες δραστηριοποιούνται σε μια πλειάδα τομέων, με προεξάρχοντες τα ναυτιλιακά, τις υπηρεσίες, τις κατασκευές και το εμπόριο.
Αν και η δραστηριοποίηση Ελλήνων στα ΗΑΕ αρχίζει από τη δεκαετία του 1960, η μετανάστευση Ελλήνων εκτοξεύτηκε το 2012 και συνεχίζεται, με μικρότερη ένταση, τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ποσοτική μελέτη για την ελληνική επιχειρηματικότητα της ελληνικής πρεσβείας στο Αμπού Ντάμπι, το 36% του ερευνητικού δείγματος μετανάστευσε στη χώρα το 2012-2016 και το 2017-2021 το 21%.
Το ευνοϊκό για την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων θεσμικό πλαίσιο των Εμιράτων αντανακλάται και στο γεγονός ότι το 40% των πάνω από τις 450 ελληνικές εταιρίες δραστηριοποιείται σε ελεύθερες ζώνες. Το Dubai Multi Commodities Centre, η Dubai South, η Jebel Ali και οι ελεύθερες ζώνες στη Ras Al Khaimah και στη Fujairah είναι οι πιο δημοφιλείς ελεύθερες ζώνες για σύσταση εταιρίας, ενώ σε επίπεδο πόλεων το 70% των επιχειρήσεων έχει έδρα το Ντουμπάι, 10% το Aμπού Ντάμπι και ακολουθούν η Σάρτζα και η Φουτζάιρα με 8%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές εταιρίες είναι θυγατρικές ομίλων, που βάσει του ακολουθούμενου επιχειρηματικού μοντέλου έχουν διακριτή νομική μορφή (π.χ., κάθε εστιατόριο που ανήκει σε όμιλο εστιατορίων ελληνικών συμφερόντων είναι διακριτή εταιρία). Επίσης, λόγω του ομοσπονδιακού συστήματος και των απαιτήσεων κάθε Εμιράτου για αυτόνομη εταιρική οντότητα στο Εμιράτο για τη λήψη εργολαβιών ή εν γένει δραστηριότητα, πολλές εταιρίες διαθέτουν διακριτή εταιρική μορφή σε κάθε Εμιράτο που δραστηριοποιούνται.
Η πλειονότητα των Ελλήνων που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στα ΗΑΕ κατέχουν συνήθως μεσαίες ή ανώτερες θέσεις στη διοικητική πυραμίδα των εταιριών που εργάζονται. Εξαίρεση αποτελούν εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακές μονάδες, επιχειρήσεις εστίασης και προσωπικό αέρος σε αεροπορικές εταιρίες (κυρίως Emirates). Συνολικά, περίπου, το 68% των Ελλήνων διαβιοί στο Ντουμπάι και το 23% στο Αμπού Ντάμπι. Η ελληνική κοινότητα στα ΗΑΕ είναι δραστήρια, με ελληνικά σχολεία, εκκλησίες, πολιτιστικούς συλλόγους και αθλητικά σωματεία και συμβάλλει στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτιστικό επίπεδο.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ
Από το 1970 έως σήμερα…
Οι πρώτοι Ελληνες τη δεκαετία του 1960 στα τότε Σεϊχάτα της Εκεχειρίας (Trucial States) ήταν κυρίως μηχανικοί βρετανικών κατασκευαστικών, που συνέβαλαν στην ανάπτυξη πετρελαϊκών και μη υποδομών και στην ανοικοδόμηση της πολλά υποσχόμενης περιοχής.
Η επόμενη φουρνιά, τη δεκαετία του ’70, αποτελείται από Ελληνες της διασποράς (Αίγυπτος, Συρία, Λίβανος) που διαθέτουν το πλεονέκτημα της γνώσης της αραβικής κουλτούρας και γλώσσας και αναδεικνύονται επιχειρηματικά σε τομείς όπως κατασκευές, τρόφιμα, φάρμακα, εμπόριο χρυσού. Η πρώτη ελληνική εταιρία που ανέλαβε κατασκευαστικό έργο στα νεοσύστατα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το 1974 ήταν η Αρχιρόδον, που παραμένει ακόμη ενεργή, σε αντίθεση με τις περισσότερες ελληνικές κατασκευαστικές εταιρίες που δραστηριοποιήθηκαν στα ΗΑΕ, εκτελώντας σημαντικά έργα, χωρίς όμως να εδραιωθούν στη χώρα.
Τη δεκαετία του 1980 το μικρό λιμάνι της Fujairah, λόγω της στρατηγικής του θέσης, αναδεικνύεται σε σημαντικό ναυτιλιακό κέντρο ανεφοδιασμού καυσίμων και συναφών ναυτιλιακών υπηρεσιών, με τους Ελληνες της Φουτζάιρα να διαμορφώνουν μια ισχυρή ναυτιλιακή κοινότητα.
Στις πιο πρόσφατες δεκαετίες, οι ελληνικές επιχειρήσεις στα ΗΑΕ έχουν εκτελέσει σημαντικά έργα υποδομής, όπως ανάπτυξη λιμανιών και κατασκευή κτιρίων, ενώ επεκτάθηκαν στον τομέα του τουρισμού, της τεχνολογίας και των υπηρεσιών πληροφορικής.
Οι κλάδοι δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων
Οσον αφορά τον κλάδο δραστηριότητας των εταιριών ελληνικών συμφερόντων, την πρώτη θέση καταλαμβάνει ο κλάδος της ναυτιλίας και των συναφών υπηρεσιών, με πάνω από 100 εταιρίες και μερίδιο 23%. Η εστίαση και το εμπόριο τροφίμων έπονται με 78 εταιρίες (ποσοστό 17%) και η συμβουλευτική επιχειρήσεων -υπό την ευρύτερη έννοια των υπηρεσιών προς επιχειρήσεις- με 65 (ποσοστό 14%).
Στο υπόλοιπο 46% του ελληνικού επιχειρείν, 37 επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στο εμπόριο καταναλωτικών προϊόντων λιανικής, ενώ 33 παραμένουν στον κατασκευαστικό κλάδο. Ανερχόμενους κλάδους φαίνεται να αποτελούν οι υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης/φαρμακευτικών προϊόντων και της τεχνολογίας, με 25 και 19 ελληνικές επιχειρήσεις, αντίστοιχα. Αντίθετα, η κάποτε ευημερούσα εμπορία γουναρικών έχει περιοριστεί σε 18 ενεργές εταιρίες, από άνω των 50 έως το 2015, λόγω των ανταγωνισμών από άλλες χώρες και της σύγχρονης αυξανόμενης κριτικής για την ηθική της γουνοποιίας. Τέλος, 14 ελληνικές επιχειρήσεις ασχολούνται με τον κλάδο των οικοδομικών υλικών, 10 στον τομέα της βιομηχανίας και 47 (ποσοστό 10%) σε λοιπές δραστηριότητες.
Σε επίπεδο απασχόλησης του ελληνικού πληθυσμού, τα ναυτιλιακά καταλαμβάνουν το 10% του δείγματος, ακολουθούμενα από τον κατασκευαστικό κλάδο (9%) και τον εκπαιδευτικό τομέα 9% και μετά τις υγειονομικές υπηρεσίες, τη συμβουλευτική επιχειρήσεων, τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και το εμπόριο τροφίμων/εστίαση. Γενικά, αν και υπάρχει υψηλή διαφοροποίηση ως προς τους κλάδους απασχόλησης, σε επίπεδο Εμιράτου ή ελεύθερης ζώνης παρατηρείται αυξημένη συγκέντρωση Ελλήνων σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως, επί παραδείγματι, ναυτιλιακά στελέχη στη Φουτζάιρα (86% του δείγματος που μένει εκεί) και στο Dubai Multi Commodities Centre (DMCC), καθηγητές πανεπιστημίου στο Αμπού Ντάμπι (24% του εκεί δείγματος) και αεροσυνοδοί στο Ντουμπάι.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
