Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στοχεύει στην καθιέρωση μιας πιο αποτελεσματικής και ευέλικτης διαδικασίας ένταξης έργων μέσω ενός νέου νομοσχεδίου για το Πρόγραμμα Ανάπτυξης Δημοσίων Επενδύσεων, δίνοντας έμφαση στη μείωση των γραφειοκρατικών εμποδίων και στην ψηφιακή παρακολούθηση των κονδυλίων και της υλοποίησης των έργων. Ο υφυπουργός Νίκος Παπαθανάσης, μαζί με τον υπουργό Κωστή Χατζηδάκη, ανέπτυξαν αναλυτικά τις βασικές διατάξεις κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, τονίζοντας ότι ο νέος άξονας δέσμευσης ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2026, για διάρκεια 20 ετών.
Οι βασικές πτυχές που παρουσίασε ο κ. Παπαθανάσης περιλαμβάνουν:
Ένα μητρώο για τις δαπάνες συντήρησης και λειτουργίας των έργων.
Επιτάχυνση της έκδοσης και υλοποίησης του ετήσιου Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) με αυτόματη επανεγγραφή των συνεχιζόμενων έργων.
Ένα νέο πλαίσιο για την ένταξη έργων με σαφή χρονοδιαγράμματα που σχετίζονται με τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και τη διαθεσιμότητα των κονδυλίων της ΕΕ.
Δημιουργία διακριτού πλαισίου για έργα που σχετίζονται με καταστροφές με ξεχωριστό λογαριασμό.
Εξορθολογισμός της διαδικασίας ένταξης νέων έργων.
Δημιουργία ενός νέου πλαισίου για την αντιμετώπιση οικονομικών απροόπτων.
Διαχωρισμός των έργων που χρηματοδοτούνται σε εθνικό επίπεδο από εκείνα που συγχρηματοδοτούνται με πόρους της ΕΕ.
Διαχείριση των δαπανών συντήρησης για τα εν λειτουργία έργα.
Για το τρέχον έτος, η συνολική χρηματοδότηση μέσω του PIB, συμπεριλαμβανομένων των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, αναμένεται να ανέλθει σε 12,167 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 5,2% του ετήσιου ΑΕΠ, το οποίο αναμένεται να συμβάλει περισσότερο από 65% στον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης. Τα κονδύλια του PIB αναλύονται σε 6,5 δισ. ευρώ για συγχρηματοδοτούμενα έργα, 2,050 δισ. ευρώ για έργα που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους και 3,617 δισ. ευρώ για έργα και δράσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Όπως σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης στην εναρκτήρια ομιλία του στη συνέντευξη Τύπου, από το 2019, η Ελλάδα έχει σημειώσει αύξηση των επενδύσεων κατά 41%, ξεπερνώντας σημαντικά τον μέσο όρο της Ευρωζώνης που είναι 1%. Το ΕΣΠΑ 2014-2020 έχει απορροφηθεί επίσημα κατά 97%, ενώ η αναφορά δαπανών αναμένεται να καλύψει το 100%. Για το ΕΣΠΑ 2021-2027, οι διαθέσιμοι πόροι ανέρχονται σε 26 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 21 δισ. ευρώ είναι κονδύλια της ΕΕ και τα 5 δισ. ευρώ είναι εθνικές συνεισφορές.
Η Ελλάδα έχει λάβει την υψηλότερη κατά κεφαλήν στήριξη από το Ταμείο Ανάκαμψης μεταξύ των χωρών της ΕΕ και εξασφάλισε τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση σε σχέση με το ΑΕΠ (η βοήθεια από επιχορηγήσεις και δάνεια είναι περίπου 20% του ΑΕΠ). Επιπλέον, το ποσοστό απορρόφησης της χώρας ανέρχεται σε 41,4%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 29,4%, και έχει επιτύχει το 23% των ορόσημων για τη συνεχή εκταμίευση πόρων από το Ταμείο, με τον μέσο όρο της ΕΕ να είναι 17%.