Περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες (56%) αναμένουν ότι οι τιμές των ακινήτων θα συνεχίσουν να αυξάνονται, αν και τα δύο τρίτα (66%) περιγράφουν τις πρόσφατες αυξήσεις των τιμών ως “παράλογες”, “ακατανόητες” και “φούσκα”. Περίπου το 27% αναμένει ότι οι τιμές θα σταθεροποιηθούν, ενώ το 16% προβλέπει μείωση.
Τα ευρήματα αυτά προκύπτουν από το δεύτερο “Βαρόμετρο Αγοράς Ακινήτων – Τι προσδοκούν οι Έλληνες”, το οποίο διεξήχθη από το Ινστιτούτο Ερευνών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ) στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη για λογαριασμό του επενδυτικού blog του Ηλία Παπαγεωργιάδη, iliaspapageorgiadis.com. Στην έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 24 Απριλίου έως την 1η Μαΐου 2024, συμμετείχαν 1.718 άτομα.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 49,5% των πολιτών ενδιαφέρεται για την αγορά ακινήτων. “Η αγορά ακινήτων παρουσιάζει διττό ενδιαφέρον για τους Έλληνες: είτε ως δείκτης των οικονομικών τάσεων είτε ως επενδυτική ευκαιρία για όσους διαθέτουν κεφάλαια προς αξιοποίηση”, σχολίασε ο Γιώργος Σιάκας, επίκουρος καθηγητής πολιτικής συμπεριφοράς στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και διευθυντής της μονάδας έρευνας κοινής γνώμης και αγοράς του ΠΑΜΑΚ.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ το 56% των ερωτηθέντων αναμένει άνοδο των τιμών (από 71,7% πριν από έξι μήνες), το ποσοστό αυτό πέφτει στο 41% μεταξύ των πωλητών ακινήτων και στο 33,5% μεταξύ των επαγγελματιών της αγοράς. “Τα ποσοστά αισιοδοξίας μεταξύ των πωλητών και των επαγγελματιών είναι αισθητά χαμηλότερα σε σύγκριση με τον περασμένο Νοέμβριο, καθώς οι ομάδες αυτές είναι εκείνες που κατανοούν πραγματικά τη δυναμική της αγοράς και τη ζήτηση που βιώνουν. Αυτό σηματοδοτεί μια σαφή αλλαγή τάσης για φέτος”, σημείωσε ο Ηλίας Παπαγεωργιάδης.
Οι προσδοκίες για αύξηση των τιμών συνεχίζονται, αλλά οι πωλητές ακινήτων και οι επαγγελματίες είναι πιο συγκρατημένοι
Οι προσδοκίες του κοινού για τους επόμενους έξι μήνες έως το τέλος του έτους αντανακλούν επίσης επιφυλακτικότητα. Ενώ το 65% της αγοράς αναμένει αύξηση, οι πωλητές (54,5%) και οι επαγγελματίες (53,5%) είναι πιο συγκρατημένοι. Όσον αφορά τα παλαιότερα ακίνητα, ενώ το 55,5% της κοινωνίας αναμένει αύξηση των τιμών, μόνο το 47% των πωλητών και το 46,5% των επαγγελματιών συμμερίζονται αυτή την αισιοδοξία. Η προοπτική αυτή αντιστρέφεται όταν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ερωτώνται για τα νέα ακίνητα, όπου ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών (75%) προβλέπει αύξηση των τιμών.
Δύσκολη πρόσβαση σε δάνεια και υψηλά επιτόκια
Παρά το γενικό ενδιαφέρον για την αγορά ακινήτων, οι πολίτες σημειώνουν ότι οι πιθανές επενδύσεις πιθανόν να παρεμποδίζονται από τη δύσκολη πρόσβαση σε τραπεζικά δάνεια: Το 69,5% θεωρεί την πρόσβαση σε τραπεζικά δάνεια “δύσκολη ή κάπως δύσκολη” και το 81,5% θεωρεί τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων “υψηλά ή κάπως υψηλά”.
Σε σύγκριση με έξι μήνες πριν, το 72,5% των Ελλήνων δηλώνει ότι έχει “λιγότερα ή κάπως λιγότερα” διαθέσιμα χρήματα για αγορά ή ενοικίαση ακινήτων. “Συνδυάζοντας τις απαντήσεις σχετικά με το διαθέσιμο εισόδημα με εκείνες για τα δάνεια, γίνεται σαφές ότι υπάρχει ένα σαφές χάσμα στην Ελλάδα μεταξύ περίπου του ενός τετάρτου της κοινωνίας που μπορεί να αντέξει επενδύσεις και των τριών τετάρτων που δυσκολεύονται να επενδύσουν ή να πληρώσουν υψηλότερα ενοίκια”, σημείωσε ο κ. Παπαγεωργιάδης, προσθέτοντας ότι “μαζί με τις προσδοκίες των πολιτών για τις τιμές, οι δείκτες αυτοί θα έχουν ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο τρίτο Βαρόμετρο τον Νοέμβριο, για την καλύτερη κατανόηση των τάσεων του 2025”.
Ενοίκια
Παρατηρείται ελαφρά μείωση των προσδοκιών για αύξηση των ενοικίων στο εγγύς μέλλον (από 61,7% του συνόλου πριν από έξι μήνες σε 57% σήμερα, με τους πωλητές ακινήτων που αναμένουν αυξήσεις να πέφτουν στο 45% από 54% το Νοέμβριο του 2023). Για όσους βιάζονται να προβλέψουν “κατάρρευση των τιμών”, ο κ. Παπαγεωργιάδης συνιστά προσοχή: “Όταν η συντριπτική πλειονότητα των ερωτηθέντων θεωρεί την επένδυση σε ακίνητα πιο ελκυστική σε σύγκριση με άλλες επενδύσεις, δεν υπάρχει γενική αποστροφή προς τα ακίνητα, όπως συνέβαινε, για παράδειγμα, πριν από δέκα χρόνια, όταν υπήρχαν αστεία για την ατυχία της κληρονομιάς ακινήτων”.
Οι πολίτες ζητούν χαμηλότερα ενοίκια, φόρους και ΕΝΦΙΑ
Εν τω μεταξύ, οι πολίτες συνεχίζουν να ζητούν χαμηλότερη φορολογία, χαμηλότερα ενοίκια και ΕΝΦΙΑ (Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων) ως κύριο κίνητρο (55,5%) για την αύξηση της διαθεσιμότητας των ενοικιαζόμενων ακινήτων. Σημαντικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης οι πρώτες καταγεγραμμένες απόψεις των πολιτών για το θέμα της εκτός σχεδίου δόμησης:
– Το 60,5% των ανθρώπων έχει “λίγες, αρκετές ή πολλές πληροφορίες” για το θέμα.
– Το 23% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι κατέχει ακίνητα εκτός σχεδίου.
– Το 56% των πολιτών επιλέγει να επιτραπεί η εκτός σχεδίου δόμηση να συνεχιστεί ως έχει σήμερα (16,5%) ή με αυστηρότερους περιορισμούς (39,5%), ενώ το 36,5% επιλέγει την πλήρη κατάργησή της.
Η πλήρης παρουσίαση και ανάλυση του δεύτερου “Βαρόμετρου Αγοράς Ακινήτων” θα γίνει το Σάββατο 18 Μαΐου, στις 12:15 μ.μ., στο MEC Παιανίας, από τον κ. Παπαγεωργιάδη και τον Διευθυντή της ερευνητικής μονάδας του ΠΑΜΑΚ, στο πλαίσιο της έκθεσης Premium Real Estate Expo.
Το “Βαρόμετρο” είναι διαθέσιμο δωρεάν στο ιστολόγιο iliaspapageorgiadis.com από τη Δευτέρα 13 Μαΐου. Περιλαμβάνει τις προσδοκίες των πολιτών για διάφορες κατηγορίες και θέματα ακινήτων, με προσαρμογή για Αθήνα, Θεσσαλονίκη, ηλικιακές ομάδες, μορφωτικά επίπεδα, αγοραστές, πωλητές, επαγγελματίες του χώρου και απλά ενδιαφερόμενους.
