Εκδόθηκε σήμερα από την Τράπεζα της Ελλάδος μελέτη του ΕΛΙΑΜΕΠ με τίτλο: Οι πολιτικές που χρηματοδοτούνται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και η ελληνική οικονομία (Τελική Έκθεση: Δεκέμβριος 2013-Μάρτιος 2014, Διεύθυνση: Αχιλλέας Μητσός, 152 σελ.).
Η εκπόνηση της μελέτης
Η Τράπεζα της Ελλάδος είχε αναθέσει τον Απρίλιο του 2010 στο ΕΛΙΑΜΕΠ την εκπόνηση μελέτης με θέμα την «αξιολόγηση των επιδράσεων που έχουν ασκήσει και θα ασκήσουν στην πορεία της ελληνικής οικονομίας οι πολιτικές που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Τη διεύθυνση και την ευθύνη του Πρώτου Μέρους της μελέτης (αξιολόγηση των προγραμματικών περιόδων από το 1988 μέχρι το 2011) είχε ο Γιώργος Γλυνός.
Το έργο αυτό αποτέλεσε την τελευταία προσφορά του, καθώς ο Γιώργος Γλυνός απεβίωσε το Μάιο του 2013.
Τη διεύθυνση του Δεύτερου Μέρους (ανάλυση των παραμέτρων της διαπραγμάτευσης – ενώ αυτή βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη — για το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο της περιόδου 2014-2020) είχε ο καθηγητής Αχιλλέας Μητσός.
Στη διάρκεια της εκπόνησης της μελέτης πραγματοποιήθηκαν στην Τράπεζα της Ελλάδος 4 ημερίδες εργασίας με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων – δύο για την πολιτική της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής (8.10.2010, 19.3.2012) και δύο για την κοινή αγροτική πολιτική (15.10.2010, 6.3.2012).
Οι πολιτικές που χρηματοδοτούνται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και η ελληνική οικονομία, δηλαδή το βιβλίο που εκδόθηκε σήμερα, είναι η Τελική ‘Έκθεση, την ευθύνη της οποίας είχε ο Αχιλλέας Μητσός. Είναι αυτονόητο ότι η μελέτη απηχεί τις απόψεις της συγγραφικής και ερευνητικής ομάδας του ΕΛΙΑΜΕΠ και όχι κατ’ ανάγκην της Τράπεζας της Ελλάδος.
Αναλύοντας τα κεφάλαια
Στο πρώτο κεφάλαιο της μελέτης, μετά από μια εισαγωγή που περιγράφει το χάσμα ανάμεσα στις μεγάλες προσδοκίες και την πραγματικότητα ως προς το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, δίνεται μια ευρεία περίληψη των βασικών συμπερασμάτων του δεύτερου κεφαλαίου όσον αφορά τις παραμέτρους της διαπραγμάτευσης που ολοκληρώθηκε το 2013 και εκείνων του τρίτου κεφαλαίου όσον αφορά τις προοπτικές της περιόδου 2014-2020 με βάση το νέο πολυετές πλαίσιο.
Επίσης, επισκοπούνται οι επιδράσεις στην ελληνική οικονομία από τις πολιτικές που χρηματοδοτήθηκαν από τον κοινοτικό προϋπολογισμό την 30ετία 1981-2011.
Στο δεύτερο κεφάλαιο, προκειμένου να αναλυθούν τεκμηριωμένα, από μια σκοπιά πολιτικής οικονομίας, οι παράμετροι της ευρωπαϊκής διαπραγμάτευσης που ολοκληρώθηκε το 2013, εξετάζονται, μεταξύ άλλων, η εξέλιξη του κοινοτικού προϋπολογισμού, των εσόδων του και των μεγάλων κατηγοριών δαπανών, καθώς και τα «καθαρά έσοδα» της Ελλάδος και των άλλων κρατών-μελών. Ανάλογα με την περίπτωση, η ανάλυση αφορά τις γενικές τάσεις κατά την περίοδο από το 1958, το 1970 ή το 1975, ή λεπτομερέστερους συγκριτικούς δείκτες για το πρόσφατο διάστημα 2010-2012.
Στο τρίτο κεφάλαιο δίνεται μια εκτενής περιγραφή και ανάλυση των αναμενόμενων επιδράσεων του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2014-2020 ανά μεγάλη κατηγορία πολιτικής. Οι κύριες κατηγορίες δαπανών είναι:
– Οι δαπάνες για τον αγροτικό τομέα (άμεσες ενισχύσεις και μέτρα αγοράς, αγροτική ανάπτυξη).
– Οι δαπάνες «Συνοχής» (περιφέρειες, ανθρώπινοι πόροι, έρευνα-τεχνολογία-καινοτομία).
– Το ειδικό πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» για την έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία.
– Οι άλλες πολιτικές: δίκτυα υποδομών-πρόγραμμα «Συνδέοντας την Ευρώπη», εκπαίδευση-πρόγραμμα «Erasmus για όλους», μετανάστευση-πρόγραμμα «Ασφάλεια και ιθαγένεια», διεθνείς σχέσεις-πρόγραμμα «Παγκόσμια Ευρώπη», το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, κ.ά.
