Σε περιόδους μεγάλων μετασχηματισμών των οικονομιών, το κράτος αναλαμβάνει συχνά πρωτοποριακό ρόλο στις επενδύσεις, αξιοποιώντας για τον σκοπό αυτό τις αναπτυξιακές τράπεζες.
Αυτό το μοντέλο παρατηρείται τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες, την πατρίδα του ιδιωτικού καπιταλισμού, όσο και στην Ευρώπη, με πρότυπο την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Η ΕΤΕπ, με τη σειρά της, στηρίζει τις πολιτικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον αναπροσανατολισμό και την αναδιάρθρωση των οικονομιών.
Τα κεφάλαια που διοχετεύονται μέσω των αναπτυξιακών τραπεζών κατευθύνονται κυρίως σε δύο κατηγορίες:
- Σε τομείς υψηλού ρίσκου: Εκεί όπου οι ιδιώτες επενδυτές και οι παραδοσιακές τράπεζες αποφεύγουν να εμπλακούν, όπως η καινοτομία. Η κρατική υποστήριξη μέσω των αναπτυξιακών τραπεζών καλύπτει αυτό το κενό, ενθαρρύνοντας την υλοποίηση πρωτοποριακών ιδεών και έργων.
- Σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις: Σε τομείς όπως οι υποδομές, όπου η απόδοση της επένδυσης έρχεται μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι ιδιώτες επενδυτές, με το βλέμμα στραμμένο στο άμεσο κέρδος, διστάζουν να “παγιδεύσουν” κεφάλαια σε τέτοιου είδους έργα. Οι αναπτυξιακές τράπεζες, με την μακροπρόθεσμη οπτική τους, έρχονται να καλύψουν και αυτή την ανάγκη.