Ο Δείκτης Περιεχομένου της Εθνικής Επιχειρηματικότητας» της Ελλάδας είναι στο 4,3 με άριστα το 9 ανάμεσα σε 54 χώρες, κατατάσσοντας τη χώρα 42η, σχεδόν τελευταία δηλαδή
Της Μαρίας (Μαρλέν) Βυτινίδου
Χημικός B.Sc., MBA, Fashion Designer, Business Instructor
Ιδρύτρια του Ομίλου Επιχειρήσεων Μόδας AthensFashionClub
Μέσα στο σύγχρονο δυναμικό και διεθνές ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον, η ανάπτυξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία, καθώς νέοι και φιλόδοξοι «young entrepreneurs» καλούνται να δώσουν λύσεις με ευφυή και ευέλικτο τρόπο «thinking out of the box» σε ζητήματα τεχνολογίας, οικονομίας, logistics, βιώσιμης ανάπτυξης και όχι μόνο.
Ονειροπόλοι, παθιασμένοι με τη πρωτοπορία, στοχοπροσηλωμένοι, αφοσιωμένοι στο όραμά τους, ευέλικτοι και δραστήριοι, αυτή η νέα γενιά startuppers διεκδικούν ένα καλύτερο μέλλον και μία διεθνή αναγνώριση της αξίας τους μέσα από τη προσφορά τους στην ανάπτυξη της βιομηχανίας στο σύνολό της.
Συνοδοιπόρους σε αυτό το ξέφρενο «roller coaster» δημιουργίας καινοτομιών έχουν τις θερμοκοιτίδες/επιταχυντές νεοφυών επιχειρήσεων, που τους δίνουν «καύσιμα» για να τρέξουν πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά προς το finish line «λανσαρίσματος» ενός νέου προϊόντος, μίας υπηρεσίας ή μίας χρηματοδότησης.
Το ελληνικό τοπίο συνεισφέρει στην ανάπτυξη των νεοσύστατων επιχειρήσεων με το δικό του οικοσύστημα των «Business Hubs», «Incubators», «Accelerators», «Co-Working Spaces» δίνοντας βήμα στη ευρηματικότητα να ανθίσει και στους νέους επιχειρηματίες να καλλιεργήσουν καινοτόμες προσεγγίσεις, ανάπτυξη δικτύου, συνέργειες και νέες συνεργασίες και τελικά μία κουλτούρα εξωστρέφειας και συλλογικότητας ταυτόχρονα.
Προκλήσεις & δυσκολίες
Οι δυσκολίες για τους νέους επιχειρηματίες δεν αρχίζουν από την έναρξη της επιχείρησής τους, αλλά πολύ νωρίτερα, όταν σχεδιάζουν στο χαρτί, το Business Model Canvas, προσπαθώντας να αποτυπώσουν μία «ισχυρή πρόταση αξίας» για τους υποψήφιους πελάτες τους.
Αμέσως λοιπόν, διατυπώνονται τα πρώτα ερωτήματα:
- «Είναι η ιδέα μου και τα προϊόντα μου ικανά να ξεχωρίσουν μέσα σε μία κορεσμένη αγορά, σε τοπικό ή παγκόσμιο επίπεδο;»
- «Εχω το απαιτούμενο κεφάλαιο να αντιμετωπίσω τα έξοδα της επιχείρησης στην εκκίνησή της;»
- «Θα έχω την προβλεπόμενη ροή εσόδων;»
- «Εχω εντοπίσει την αγορά-στόχο και εφαρμόζω τη σωστή στρατηγική προώθησης και marketing έναντι του ανταγωνισμού;»
- «Με υποστηρίζει η κατάλληλη ομάδα συνεργατών;»
- «Πού θα βρω καλύτερους προμηθευτές;»
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που αρχίζουν να ασκούν τεράστια ψυχολογική πίεση στον δυνάμει επιχειρηματία, με δεδομένο ότι δεν έχει προηγούμενη εμπειρία διαχείρισης αυτού του ψυχολογικού φορτίου, αλλά ούτε απαραίτητα και τις επιχειρηματικές γνώσεις.
Σύμφωνα με το Global Entrepreneurship Monitor (GEM), ένα σημαντικό ποσοστό των νέων επιχειρηματιών παγκοσμίως αρχίζει επιχειρήσεις χωρίς προηγούμενη επιχειρηματική εκπαίδευση – κυμαίνεται από 30% έως 50%, ανάλογα με τη χώρα και την οικονομία της.
Στην Ευρώπη, οι έρευνες δείχνουν ότι το ποσοστό των επιχειρηματιών χωρίς επίσημη εκπαίδευση ή κατάρτιση είναι επίσης υψηλό. Αυτό σημαίνει τόλμη και αποφασιστικότητα από την πλευρά του νέου επιχειρηματία, αλλά από την άλλη επιβεβαιώνει την ύπαρξη ενός ευνοϊκού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, κάτι που δεν μπορούμε να ισχυριστούμε για τη χώρα μας.
Στην Ελλάδα, οι στατιστικές του GEM αποτυπώνουν «τον φόβο της αποτυχίας στο επιχειρείν» σε ποσοστό 53,16% (Greece 2023), έναντι 44,63% (global rate), το οποίο αποδίδεται στο «low momentum» που συνδέεται με τα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας, όπως η γραφειοκρατία, το ασταθές φορολογικό πλαίσιο και η περιορισμένη ή αναποτελεσματική λειτουργία μηχανισμών προώθησης και υποστήριξης της επιχειρηματικότητας.
Ο Δείκτης Περιεχομένου της Εθνικής Επιχειρηματικότητας (ΝECI) από το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) της Ελλάδας είναι στο 4,3 με άριστα το 9 ανάμεσα σε 54 χώρες, κατατάσσοντας τη χώρα μας 42η, σχεδόν τελευταία, δηλαδή, με κριτήρια τις βασικές διαστάσεις επιχειρηματικότητας, ενώ, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), διατηρεί τη χαμηλότερη βαθμολογία (τελευταία θέση) στον δείκτη «Ευκολία για την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας», ανάμεσα στις 34 πιο πλούσιες χώρες του κόσμου, σε όρους κατά κεφαλήν εισοδήματος.
Αν στο δυσχερές αυτό οικονομικό περιβάλλον προσθέσουμε κι άλλες προκλήσεις, όπως είναι η πρόσβαση σε χρηματοδότηση και κεφάλαιο εκκίνησης, η σωστή διαχείριση ταμειακών ροών, οι ανεπαρκείς εμπειρία και γνώσεις στη διαχείριση των επιχειρήσεων, των πωλήσεων και του μάρκετινγκ, η επιχειρηματική στρατηγική, η δημιουργία διαφοροποιημένης πρότασης αξίας, η δυσκολία στην ανάπτυξη καινοτομίας, η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, η εύρεση και η διαχείριση του κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού και η δημιουργία ενός ρεαλιστικού επιχειρηματικού πλάνου, τότε η «ζυγαριά» αρχίζει να γέρνει προς τη «μη ίδρυση» της επιχείρησης, καταρρακώνοντας ψυχολογικά τον μελλοντικό επιχειρηματία προτού καν αρχίσει. Ευτυχώς, η κατάσταση είναι αναστρέψιμη με την ένταξη του μελλοντικού επιχειρηματία σε μία δομή στήριξης νεοφυούς επιχειρηματικότητας.
Το αναπτυσσόμενο οικοσύστημα
Στην Ελλάδα υπάρχει ένα αναπτυσσόμενο οικοσύστημα δομών νεοφυούς επιχειρηματικότητας, οι περισσότερες των οποίων είναι ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Incubators: Οι Ιncubators (θερμοκοιτίδες) είναι δομές που υποστηρίζουν νεοσύστατες επιχειρήσεις σε πρώιμο στάδιο, παρέχοντας πόρους και υπηρεσίες που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξή τους στα πρώτα τους βήματα. Εδώ οι ιδέες μετασχηματίζονται σε business models και MVPs (ελάχιστο βιώσιμο προϊόν). Παρέχουν υπηρεσίες όπως χώρο εργασίας και γραφεία, καθοδήγηση από mentors & coaches, πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις και επενδυτές, εκπαίδευση, δίκτυο συνεργατών και επαφές.
Accelerators: Οι Accelerators (επιταχυντές) επικεντρώνονται σε πιο «ώριμες» startups, που δεν αναζητούν στέγαση, αλλά επιτάχυνση και δικτύωση σε σύντομο χρονικό διάστημα, συνήθως μέσω ενός εντατικού προγράμματος διάρκειας λίγων μηνών, καταλήγοντας με ένα τελικό «demo day», οπότε οι επιχειρήσεις παρουσιάζουν την πρόοδό τους σε πιθανούς επενδυτές.
Βusiness Hubs: Αποτελούν «κόμβους» επιχειρηματικότητας που συγκεντρώνουν εταιρίες, επιχειρηματίες και επενδυτές σε ένα δυναμικό επιχειρηματικό οικοσύστημα, και ενθαρρύνονται η συνεργασία, η καινοτομία και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας.
Co-Working Spaces: Με εκατοντάδες «νομάδες» να επιλέγουν την Ελλάδα ως τον τέλειο προορισμό για remote work, οι συνεργατικοί χώροι αναπτύσσονται σαν τα μανιτάρια, καθώς παρέχουν τη δυνατότητα εργασίας ή στέγασης μίας επιχείρησης με πολύ χαμηλά κόστη, σε ένα περιβάλλον με αυξημένες την παραγωγικότητα, τη δικτύωση και τη συνεργασία.
Στήριξη και διέξοδος
Σε αντιπαράθεση με ένα κράτος που δεν πείθει τους πολίτες του για ασφάλεια και σταθερότητα στην οικονομία, ώστε να επιχειρήσουν, με έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων για ΜμΕ, με απαρχαιωμένο το θεσμικό και ρυθμιστικό πλαίσιο της Δημόσιας Διοίκησης και των αρμόδιων Αρχών, με έλλειψη στρατηγικής για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, με απομονωμένα τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα από το επιχειρηματικό γίγνεσθαι, οι δομές υποστήριξης νεοφυούς επιχειρηματικότητας αποτελούν τις μοναδικές στήριξη και διέξοδο του νέου επιχειρηματία προς την παγκόσμια αγορά και καλύπτουν την ανεπάρκεια της πολιτικής βούλησης.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ