Χορηγήσεις 25 δισ. έτοιμες να «εκραγούν»
Τα 10 δισ. δόθηκαν σε επιχειρήσεις που δεν έχουν «επόμενη μέρα»
Το νέο πλαίσιο της ΤτΕ για την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο οι τράπεζες θα αντιμετωπίζουν τη ρύθμιση των κόκκινων δανείων αφορά περισσότερο τα καταναλωτικά και τα στεγαστικά δάνεια.
Στην κατηγορία των επιχειρηματικών δανείων οι προτάσεις της ΤτΕ περιορίζεται, πέρα από το γενικό περίγραμμα των ρυθμίσεων που αφορά το σύνολο στη μεταβίβαση των μετοχών μιας εταιρίας η ακόμα και στην αλλαγή της διοίκησης της εταιρίας όταν η συγκεκριμένη δεν συνεργάζεται με την τράπεζα.
Πέρα απ’ αυτά όμως -τα όσα ανακοινώθηκαν- η “Deal” ανοίγει τον φάκελο των «κόκκινων επιχειρηματικών δανείων».
«Ζουμάρει» στη βόμβα των 33,4 δισ. ευρώ που απειλούν να τινάξουν στον αέρα ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού επιχειρείν.
Οι αριθμοί τρομάζουν. Τα επιχειρηματικά δάνεια στην Ελλάδα φτάνουν στα 101 δισ. ευρώ. Απ’ αυτά ένα στα 3 χαρακτηρίζονται ως μη εξυπηρετούμενα.
Τα 33,4 δισ. «ώριμα» και λίγο πριν την έκρηξη που θα φέρει το «αδιέξοδο» είναι 25 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα επίσης με ασφαλή στοιχεία που τεκμηριώνονται και από την έρευνα της PWC.
• Τα 15 δισ. από τα 25 δισ. αφορούν δάνεια που δόθηκαν σε επιχειρήσεις που χαρακτηρίζονται ότι «δεν έχουν επόμενη μέρα» ενώ τα 10 δισ. έχουν δοθεί σε εταιρίες που ναι μεν βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού αλλά εκτιμάται πως κάτω από όρους και προϋποθέσεις, αυτές μπορούν να διασωθούν.
Άλλα στοιχεία – αριθμοί που δείχνουν ανάγλυφα το πρόβλημα που δημιουργείται με τα επιχειρηματικά δάνεια αφορούν στην ανάγκη:
• Άμεσης εκκαθάρισης 650 προβληματικών επιχειρήσεων, επί συνόλου 2.950 που συμπεριλήφθησαν στην έρευνα της PWC οι οποίες όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται «παγιδεύουν κεφάλαια» καθώς απορροφούν περισσότερους πόρους απ’ ότι χαράζουν και συνεπώς στερούν πόρους από εν δυνάμει υγιείς επιχειρήσεις.
• Άμεσης λύσης για τον υπερδανεισμό και το αδιέξοδο αποπληρωμής των δανειακών δόσεων για 25 μεγάλες επιχειρήσεις οι οποίες δεν περιλαμβάνονται μόνο στους «γνωστούς» κόκκινους κλάδους των ιχθυοκαλλιεργειών και της ακτοπλοΐας αλλά έχουν σχέση με την υγεία, το real estate, τα τρόφιμα, τη βιομηχανία, τα media, τις τηλεπικοινωνίες κ.λπ.
Άλλοτε κραταιοί
Οι συστημικές τράπεζες έχοντας πλέον μπροστά τους τον αναλυτικό «καθρέφτη» των κοκκίνων επιχειρηματικών δανείων, πέρα από το μεγάλο «βραχνά» των άλλοτε κραταιών ομίλων που βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού βάζουν στο μικροσκόπιο και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Εκεί όπου τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση, αντιστοιχούν στο 47% του συνολικού δανεισμού.
Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν λάβει συνολικά χορηγήσεις (150-160 εταιρίες) 13,7 δισ. ευρώ και από το ποσό αυτό τα 6,4 δισ. χαρακτηρίζονται κόκκινα.
Όλα τα παραπάνω «στοιχειοθετούν» εφόσον λογικά θα επιδιωχθεί πάση θυσία να υπάρξει λύση ένα σκηνικό το οποίο θα μεταβάλλει άρδην τον επιχειρηματικό χάρτη της χώρας.
Βγαίνουν τα «μαχαίρια» μεταξύ τους
Υπερχρεωμένοι ιδιοκτήτες
Περιθώριο 90 ημερών δίνουν οι τράπεζες
Προτάσεις για καταβολή του 25% του χρέους και για στρατηγικό εταίρο
Το πρόβλημα των «κόκκινων επιχειρηματικών δανείων» απασχολεί το τραπεζικό σύστημα εδώ και καιρό. Παρά τις συντεταγμένες ενέργειες των ειδικών διευθύνσεων διαχείρισης κρίσεων χαρτοφυλακίων η πρόοδος που έχει επιτευχθεί είναι ελάχιστη.
Ίσως γιατί η πλήρης «φόρμουλα» της λύσης δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα και ίσως επειδή οι τράπεζες δίνουν έστω και την τελευταία ελπίδα στους επιχειρηματίες να «σώσουν» τις εταιρίες τους και δεν προχωρούν σε κεφαλαιοποίηση του δανεισμού τους.
Είναι γεγονός πάντως ότι οι αναδιαρθρώσεις του δανεισμού είναι σχεδόν μηδενικές. Και επίσης ότι οι όποιες ρυθμίσεις έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε ένα ποσοστό 80% δεν υλοποιούνται. Όπως επισημαίνει αρμόδιο τραπεζικό στέλεχος «το 80% των επιχειρήσεων που έτυχαν ρύθμισης, υλοποιούν τα συμφωνηθέντα, δηλαδή πληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους για 3-4 μήνες το πολύ και μετά αδυνατούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες.
Τώρα, σύμφωνα με την ίδια τραπεζική πηγή οι τράπεζες άρχισαν να εφαρμόζουν μια «τελευταία» γραμμή άμυνας. Δίνουν ένα περιθώριο 90 ημερών στους επιχειρηματίες να βρουν λύση.
Είτε καταβάλλοντας ένα μεγάλο μέρος των δανειακών τους υποχρεώσεων, είτε προχωρώντας σε κάποια συνένωση με ομοειδή εταιρία του κλάδου, είτε βρίσκοντας χρηματοδότηση μέσω ενός στρατηγικού επενδυτή.
Οι περιπτώσεις όπου επιχειρηματίες κατέβαλαν έστω και έναντι ένα σημαντικό χρηματικό ποσό μείωσης του δανεισμού τους είναι ελάχιστες. Ακόμα και όταν οι ίδιοι προσωπικά έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν.
Εξάλλου οι αρμόδιοι των τραπεζών στα ραντεβού που κλείνουν με τους επιχειρηματίες είναι καλά ενημερωμένοι.
«Λεφτά ζητούνται μόνο απ’ αυτούς που γνωρίζουμε πως έχουν προσωπική περιουσία, την οποία όμως δεν επένδυαν στις επιχειρήσεις τους και στηριζόταν μόνο στην τραπεζική χρηματοδότηση».
Η πρόταση που «κατατίθεται» στους επιχειρηματίες είναι απλή και στηρίζεται στη λογική του 25% – 25% – 50%.
Δηλαδή για να καλυφθεί το κεφάλαιο που απαιτείται για να συνεχίσει η εταιρία να λειτουργεί, θα πρέπει ο επιχειρηματίας να καλύψει το 25% ενώ ένα άλλο 25% θα το βάλει η πιστώτρια τράπεζα. Αυτό στην περίπτωση που το υπόλοιπο 50% θα το συνεισφέρει. Ο στρατηγικός εταίρος (συνήθως κάποιο hedge fund) το οποίο αναλαμβάνει να εντοπίσει και να προσελκύσει η τράπεζα.
Αν ανταποκριθεί
Στην περίπτωση που ο επιχειρηματίας ανταποκριθεί σ’ αυτή την πρόταση η εφαρμογή του σχεδίου μπορεί να προχωρήσει. Ο επιχειρηματίας παραμένει στο ΔΣ της εταιρίας έχοντας την Οption της «ολικής επαναφοράς» όταν η εξυγίανση ολοκληρωθεί.
Επίσης σ’ αυτές τις εταιρίες προβλέπεται ως «μπόνους» η δυνατότητα, να προχωρήσει η σύναψη ενός ομολογιακού δανείου που θα ανοίξει το δρόμο αναδιάρθρωσης του δανεισμού.
Οι τράπεζες επίσης στην περίπτωση που οι ιδιοκτήτες εταιριών δεν μπορούν αποδεδειγμένα να αντιμετωπίσουν μόνοι τους την μείωση του δανεισμού προχωρούν σε προτάσεις συμπράξεων. Υποδεικνύοντας μάλιστα συγκεκριμένες εταιρίες του ίδιου κλάδου οι οποίες βρίσκονται σε λίγο καλύτερη κατάσταση υπηρετώντας το «δόγμα» «η ισχύς εν τη ενώσει».
Τα μαχαίρια
Όπως λένε στη “Deal” τραπεζικοί παράγοντες, σε πολλές τέτοιες περιπτώσεις όπου θεριεύει και η σύγκρουση συμφερόντων, «βγαίνουν» τα μεγάλα μαχαίρια. Υπάρχουν επιχειρηματίες που «καρφώνουν» ανέλεκτα τους ανταγωνιστές τους με τους οποίους τους προτείνεται να συμμαχήσουν.
Μάλιστα, ακριβώς εδώ, υπάρχουν και επιχειρηματίες που εμφανίζονται περισσότερο ενημερωμένοι και από τις ίδιες τις τράπεζες.
«Κυριολεκτικά στη φόρα βγαίνουν τα άπλυτα ολόκληρων κλάδων. Από τα ψάρια και την ακτοπλοΐα, μέχρι τα ξύλα, τον χάλυβα και ότι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Κάπως έτσι μαθαίνουμε για μετοχοδάνεια που αγνοούσαμε ή για δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία που δεν ξέραμε».
«Βρείτε τώρα λύση»
Μέσα σε ένα μήνα κλήθηκαν 50 ιδιοκτήτες
Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων που έχουν υψηλό δανεισμό σε αρκετές συστημικές τράπεζες. Ύστερα από συνεννόηση των αρμόδιων διευθύνσεων οι κύριοι μέτοχοι ή οι ιδιοκτήτες πάνω από 50 των εταιριών κλήθηκαν μέσαν στον μήνα που μας πέρασε να «συζητήσουν για το μέλλον των επιχειρήσεών τους. Μεταξύ αυτών.
• Εταιρία συμμετοχών με πολυσχιδείς επιχειρηματικές δραστηριότητες και στο χώρο της υγείας έχει δανεισμό ύψους 442 εκατ. ευρώ. Ο βασικός μέτοχος έχει κλειθεί πολλές φορές να μειώσει τις οφειλές του. Οι τράπεζες, επειδή οι όποιες ρυθμίσεις έγιναν στο παρελθόν δεν έχουν αποδώσει καρπούς, δεν προχωρούν σε νέα ρύθμιση. Ο επιχειρηματίας «στέκεται» στις απαιτήσεις που έχει η εταιρία του από το Δημόσιο. Από τις τράπεζες του δόθηκε ένα ακόμα μικρό χρονικό περιθώριο πριν προχωρήσουν στην μετοχοποίηση των δανείων.
• Εναλλακτικός πάροχος, τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, όπως είναι καταγεγραμμένοι στο χρηματιστήριο, έχει δανειακές υποχρεώσεις που υπερβαίνουν τα 300 εκατ. Οι μέχρι τώρα προσπάθειες ΑΜΚ έχουν πέσει στο κενό και φαίνεται πως υπάρχει εμπλοκή σε ότι αφορά την αναζήτηση λύσης ακόμα και μεταξύ των μετόχων. Στην εταιρία προσφάτως έχουν μπει δύο νέοι μέτοχοι. Οι τράπεζες δίνουν μικρή πίστωση χρόνου προκειμένου να επέλθει συμφωνία μεταξύ των μετόχων.
Η εταιρία πολλές φορές έχει ανακοινώσει ότι βρίσκεται κοντά σε συμφωνία με τις τράπεζες για αναχρηματοδότηση των υποχρεώσεων. Έχει όμως διαψευστεί καθώς η εταιρία «ήταν ακόλουθη σε προηγούμενες ρυθμίσεις».
• Γνωστή αλλαντοβιομηχανία με δανειακές υποχρεώσεις που αγγίζουν τα 70 εκατ. ευρώ αλλά και με μετοχοδάνειο 40 εκατ. ευρώ που βαρύνουν τον βασικό μέτοχο κλήθηκε πριν από τρεις βδομάδες από τους υπεύθυνους ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος. Του δόθηκε αυστηρό χρονικό περιθώριο 3 μηνών και του προτάθηκε να προχωρήσει σε deal συγχώνευσης με άλλη εταιρία του κλάδου.
• Ακόμα κλήθηκαν γνωστοί επιχειρηματίες οι οποίοι έχουν μεγάλες ανεξόφλητες οφειλές και δραστηριοποιούνται στους κλάδους του real estate, της κλωστοϋφαντουργίας, της βιομηχανίας, του λιανεμπορίου, των επίπλων και της ένδυσης. Πρόκειται για εταιρίες στις οποίες οι τράπεζες δεν έχουν ακόμα μπει στο μετοχικό τους κεφάλαιο.
Οι τράπεζες επίσης ασκούν πιέσεις και προς κατασκευαστικούς ομίλους από τους οποίους ζητούν να μειώσουν τα δανειακά τους υπόλοιπα. Το ίδιο συμβαίνει και με εταιρίες Μedia.