Οι τελευταίες εξελίξεις, οι μεγάλες επενδύσεις, οι προοπτικές και ο «χάρτης» του κλάδου
Του ΜΙΧΑΛΗ ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ
Η επιβολή των capital controls για τους Ελληνες στην «καρδιά» της βαριάς και πολυετούς οικονομικής κρίσης προκάλεσε πολλές αντιδράσεις, αλλά και συζητήσεις, οι οποίες συνεχίζονται ακόμη μέχρι και σήμερα.
Ηταν 28 Ιουνίου του 2015, όταν οι αναγκαστικοί περιορισμοί στη χρήση των μετρητών έφεραν, τότε, ανάμεσα σε άλλα, μια «βίαιη προσαρμογή» για εκατομμύρια φορολογουμένους/καταναλωτές στις ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Κοινό μυστικό ότι το συγκεκριμένο μέτρο θα έπρεπε ίσως να έχει εφαρμοστεί νωρίτερα, σε μια προσπάθεια να ελεγχθεί η ροή του χρήματος και να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας και των lockdowns υπήρξε (περίπου) μια επανάληψη του σκηνικού με τις online συναλλαγές κάθε τύπου, για διαφορετικούς λόγους, στο όνομα της προστασίας τής δημόσιας υγείας…
Σήμερα, απομένουν λίγοι μόλις μήνες για να συμπληρωθεί μια δεκαετία και οι κάτοικοι της χώρας, πλην των μεγαλύτερων ηλικιών, συνηθίζουν ολοένα και περισσότερο τη… ζωή στην ψηφιακή οικονομία.
Αντίστοιχα, πράττουν το ίδιο και οι επιχειρήσεις, μη εξαιρουμένων των τραπεζών, με τον κλάδο του fintech να διανύει περίοδο ταχείας ανάπτυξης και να διαχειρίζεται τζίρους δισ., με ανάλογα κέρδη για τους παρόχους.
Τι ακριβώς σημαίνει ο όρος fintech; Προέρχεται από τον συνδυασμό των λέξεων financial (οικονομικό) and technology (τεχνολογία) και αναφέρεται σε λογισμικό που επιδιώκει να κάνει τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και διαδικασίες ευκολότερες, ταχύτερες και πιο ασφαλείς.
Οι επενδύσεις των ελληνικών τραπεζών στον τομέα του fintech πληθαίνουν, οι εταιρίες πληροφορικής ή και startups οι οποίες ανήκουν σε αυτόν μπαίνουν όλο και πιο δυναμικά στο «παιχνίδι», το ίδιο, επίσης, και ορισμένες επιχειρήσεις ή αλυσίδες, κυρίως από το λιανεμπόριο και τις ταχυμεταφορές/last mile.
Δεν θεωρείται υπερβολή να πει κανείς ότι η Ελλάδα βιώνει αυτή την εποχή μια fintech επανάσταση!
Φυσικά, η ελληνική αγορά δεν αποτελεί εξαίρεση στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, αλλά μέρος του κανόνα. Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία, σε παγκόσμια κλίμακα ο κλάδος του fintech (έσοδα των εμπλεκόμενων εταιριών) αποτιμήθηκε το 2023 στα 294,74 δισ. δολ. και το 2024 θα φτάσει στα 340,10 δισ. δολ., με ετήσιο μ.ό. ανάπτυξης 16,5% και προοπτική, βάσει εκτιμήσεων, να εκτιναχθεί έως το 2032 στα 1,152 τρισ. δολ. (πηγή: Fortune Business Insight)!
Στη χώρα μας μόνο ο όγκος των ηλεκτρονικών συναλλαγών με κάρτες (χρεωστικές ή πιστωτικές) άγγιξε τα 102,7 δισ. ευρώ. Οπότε αντιλαμβάνεται κάποιος το συνολικό μέγεθός τους…
ΤΟ SKROUTZ WALLET ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ
Η πιο πρόσφατη εξέλιξη στην Ελλάδα στο μέτωπο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών ήταν το γεγονός ότι η EveryPay, η fintech εταιρία του Ομίλου Skroutz, απέκτησε τα προηγούμενα 24ωρα επίσημα άδεια Ιδρύματος Ηλεκτρονικού Χρήματος – Electronic Money Institution (EMI) και μπαίνει στο club των ευρωπαϊκών fintech εταιριών με άδεια EMI. Με τη συγκεκριμένη άδεια έχει πλέον τη δυνατότητα να προσφέρει χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, όπως την έκδοση ψηφιακών πορτοφολιών και χρεωστικών καρτών.
Ανακοινώθηκε, μάλιστα, ότι με την απόκτηση της άδειας Ιδρύματος Ηλεκτρονικού Χρήματος για την EveryPay το Skroutz, το δημοφιλέστερο marketplace στην Ελλάδα, λανσάρει το Skroutz Wallet.
Νωρίτερα, το 2022, η αλυσίδα Public, του Ομίλου Olympia (Πάνος Γερμανός), έγινε ο πρώτος omni-retailer στη χώρα που λάνσαρε για τους πελάτες του τη δυνατότητα πληρωμών online σε τρεις άτοκες δόσεις (Pay in 3) χωρίς πιστωτική κάρτα, μέσω της κορυφαίας διεθνώς εταιρίας fintech, της σουηδικής Klarna («Public Now, Pay Later»), με τον Ελληνα επιχειρηματία να συνδυάζει την επένδυση σε αυτήν με εμπορική συνεργασία.
Περιπτώσεις ενδεικτικές, μα όχι οι μόνες, καθώς στην ελληνική αγορά δραστηριοποιείται, μεταξύ πολλών άλλων, και η δημοφιλής ψηφιακή ευρωπαϊκή τράπεζα Revolut (σ.σ. κατέχει τραπεζική άδεια στη Λιθουανία), που κατέρριψε το «φράγμα» του 1 εκατ. λογαριασμών πελατών της στην πατρίδα μας και «βλέπει» τα 2 εκατ. έως το 2026! Από πλευράς ελληνικών τραπεζών, όλες πλέον έχουν συνάψει συνεργασίες στο κομμάτι του fintech.
ΟΙ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΤΩΝ
Η Εθνική Τράπεζα, στο πλαίσιο του αρχικού της deal με τον ελληνικό όμιλο πληροφορικής της Epsilon Net, απέκτησε το 7,5% των μετοχών της αντί 30,4 εκατ. ευρώ. Συμφώνησαν παράλληλα για μια μακροχρόνια, αποκλειστική συνεργασία τους, με αντικείμενο την από κοινού ανάπτυξη τεχνολογικών εφαρμογών και προϊόντων στους τομείς του Business Software, του fintech, της αυτοματοποίησης των ηλεκτρονικών πληρωμών (payments), καθώς και την ευρύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προκύπτουν στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας.
Το δε… big deal, με τον Ιωάννη Μίχο και το αμερικανικό mega fund General Atlantic, για την εξαγορά της μειοψηφίας των μετοχών της Epsilon Net, προβλέπει τον διπλασιασμό του μετοχικού ποσοστού της τράπεζας!
Η Eurobank συμπράττει με τη start up (fintech) Plum, του Βίκτωρα Τροκούδη, με επένδυση 5+5 εκατ. ευρώ και αντίστοιχη συνεργασία, ενώ η Alpha Bank εισέρχεται στον κόσμο των neobanks και συνεργάζεται με την εταιρία πληροφορικής Uni Systems (Ομιλος Quest) για το project Finastra και την ανάπτυξη των υποδομών της Alpha Bank Λονδίνου.
Τέλος, η Piraeus Financial Holdings, μητρική της Τράπεζας Πειραιώς, εμπλέκεται από κοινού με τη fintech Natech στο εγχείρημα της snappi, η οποία έλαβε το καλοκαίρι τραπεζική άδεια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
ΟΙ «ΧΡΥΣΕΣ» ΥΠΕΡΑΞΙΕΣ
Ποιοι είδαν τις ευκαιρίες νωρίς
Η περίπτωση της Viva Wallet του Χάρη Καρώνη, η οποία έγινε γνωστή προ ετών από τις διαδυκτιακές πωλήσεις εισιτηρίων και μετεξελίχθηκε σε κορυφαία neobank, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ηλεκτρονικής τραπεζικής. Κατάφερε να προσελκύσει επενδυτές του διαμετρήματος της Μαριάννας Λάτση, της Deca Investments/Diorama I (Δημήτρης Δασκαλόπουλος) και του fund Hedosophia και τέλη του 2022 οι μέτοχοι μειοψηφίας πούλησαν το 48,5% στον αμερικανικό κολοσσό της JP Morgan, με τίμημα 900 εκατ. δολ. και αποδόσεις έως και δεκαπλάσιες σε βάθος δεκαετίας.
«Χρυσές» υπεραξίες εισέπραξε και ο Ομιλος Quest του Θεόδωρου Φέσσα, που αγόρασε την εταιρία ηλεκτρονικών πληρωμών (με POS) Cardlink στις 23 Ιανουαρίου 2015 (ανήκε 50%-50% στις τράπεζες Alpha και Eurobank), πέντε μήνες πριν από την εμφάνιση των capital controls και την πούλησε 27 Μαΐου 2021 στη γαλλική Worldline με απόδοση 15 φορές την αρχική επένδυση από ίδια κεφάλαια (93 εκατ. ευρώ) προτού συμπληρωθεί 7ετία.
Leader στο λογισμικό για τον χρηματοοικονομικό τομέα θεωρείται η ελληνική εισηγμένη εταιρία πληροφορικής Profile (Χαράλαμπος Στασινόπουλος), με πελάτες μεγάλες ξένες τράπεζες και funds σε 50+ χώρες, ενώ τρέφει υψηλές προσδοκίες από την είσοδό της στην Α.Ι., με το A.I. Adaptive.
ΕΥΡΥ ΦΑΣΜΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Οι εταιρίες fintech παρέχουν διάφορες υπηρεσίες χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, εργαλεία ή λύσεις σε άλλες επιχειρήσεις (B2B) ως υπηρεσία.
Επιπλέον, προσφέρουν ευρύ φάσμα υπηρεσιών και λύσεων, όπως επεξεργασία πληρωμών, πλατφόρμες δανεισμού Peer To Peer (P2P), ανίχνευση απάτης, τεχνολογία blockchain κ.ά.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 20/09/2024)
