Θα μπορούσε να αποτελέσει ένα άτυπο μπρα ντε φερ η διαμετρικά αντίθετη προσέγγιση του οικονομικού συμβούλου του πρωθυπουργού και του Ομίλου JPMC για την προοπτική του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Την επαναφορά του Χ.Α. στην κατηγορία των Αναπτυγμένων υπεραμύνεται ο Αλεξ Πατέλης, την παραμονή σε αυτή την Αναπτυσσόμενων προτάσσει το team του Jamie Dimon.
Ο λόγος του πρώτου απέναντι σε αυτόν του πανίσχυρου τραπεζικού/επενδυτικού, που είχε περιγράψει γλαφυρά με έναν τίτλο στο report του: «Μην αφήνετε μια κακή ιδέα να καταστρέψει ένα καλό χρηματιστήριο». Ξένοι επενδυτές που γνωρίζουν το ελληνικό χρηματιστήριο, ιδιαίτερα από την προηγούμενη αναβάθμισή του, τον Μάιο του 2001, εκτιμούν ότι μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στο επιτυχημένο story που είναι σε ισχύ. Προφανώς και οι δύο πλευρές έχουν τα επιχειρήματά τους. Ενα καταρχήν πρόβλημα που θα μπορούσε να προκύψει για το Χ.Α. σχετίζεται με το ότι οι διαχειριστές ξένων funds οι οποίοι επενδύουν σε «αναδυόμενες αγορές» πιθανά θα αποχωρήσουν από την αγορά, πυροδοτώντας τσουνάμι ρευστοποιήσεων, όπως έγινε και το 2000.
ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ ΤΟ 2000
Για να θυμηθούμε, 24 χρόνια πριν, οι παλαιότεροι τα ζήσαμε, 31 Ιουλίου 2000, η κορυφαία εταιρία δεικτών ανά τον κόσμο MSCI ανακοίνωσε ότι ο δείκτης MSCI Greece Index θα επαναταξινοµηθεί ως δείκτης αναπτυγμένης αγοράς και ταυτόχρονα θα διαγραφεί από τη σειρά MSCI Emerging Markets Index, με ισχύ από το κλείσιμο της 31ης Μαΐου 2001.
Ηταν λίγο μετά που έσκασε η φούσκα του 1999. Ιούλιος 2000 – Μάιος 2001 η διόρθωση στο Χ.Α., μέσα σε γενικότερο κλίμα πτώσης, επιταχύνθηκε, καθώς οι διαχειριστές ξεπουλούσαν τις θέσεις τους λόγω της αλλαγής κατηγοριοποίησης. Το ενδιαφέρον μειώθηκε κάθετα, οι πολυαναμενόμενες εισροές των μεγάλων επενδυτών ουδέποτε ήρθαν. Πρακτικά για το Χ.Α., με τις 33 συμμετοχές στον δείκτη FTSE Emerging Markets All Cap, θα βρεθεί με 18 μετοχές στον δείκτη FTSE Developed Maekets All Cap, δηλαδή 15 εταιρίες θα διαγραφούν, με τεράστιες εκροές σε σημαντικό κομμάτι της μεσαίας κεφαλαιοποίησης.
Οσον αφορά καθαρές εκροές (outflows – inflows, δηλαδή), η JPMC υπολογίζει μόνο από την αναβάθμιση του MSCI σε 1,8 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα θα ήταν η μικρότερη αγορά του MSCI, χαμηλότερα από Πορτογαλία και Αυστρία δηλαδή, και ένα πολύ μικρό μέγεθος για να μπορέσει να προσελκύσει διαχειριστές αναπτυγμένων αγορών.
Ο ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ
Να δούμε και την άλλη πλευρά, με τον οικονομικό σύμβουλο του πρωθυπουργού να τη θέτει ως εξής: «Η Ελλάδα δεν ξόδεψε την περασμένη δεκαετία, παλεύοντας να παραμείνει στο ευρώ, για να συμβιβαστεί στη συνέχεια, μένοντας αναδυόμενη αγορά. Πιστεύουμε στη νομισματική ένωση, πιστεύουμε στην τραπεζική ένωση και στην ένωση κεφαλαιαγορών κι είναι απλά ασύμβατο μεσοπρόθεσμα 19 χώρες της ευρωζώνης να θεωρούνται αναπτυγμένες και μία όχι».
Θεωρητικά, του δίνεις ένα δίκιο του Αλεξ Πατέλη, πλην όμως θα πρέπει οι αναφορές του, για νομισματική ένωση, τραπεζική ένωση και ένωση κεφαλαιαγορών, να υφίστανται στην πράξη ή έστω να υπάρχει η προοπτική υλοποίησής τους σε εύλογο χρόνο. Για την τραπεζική ένωση και την ένωση
κεφαλαιαγορών το μέλλον αβέβαιο, όσο το Βερολίνο και οι συν αυτών αντιδρούν, κατά την πάγια πρακτική τους, όσο για τη νομισματική ένωση, από μόνη της δεν αρκεί. Το αν η παραμονή στην κατηγορία των αναδυόμενων είναι συμβιβασμός ή όχι κρίνεται εκ του αποτελέσματος, δηλαδή από τις εκροές – εισροές κεφαλαίων, από την αντιμετώπιση που θα επιφυλάξουν μεγέθη, λ.χ., ενός JPMC.
Θα αντιτείνει κάποιος πως ΟΚ, αλλά θα μπορούσε να φέρει flows από διαχειριστές αναπτυγμένων ένα αντίπαλο δέος, ας πούμε Goldman Sachs, Morgan Stanley, μένει να φανεί. Και σε κάθε περίπτωση είναι δεδομένο ότι τη διαφορά θα την κάνουν τα «αμερικανικά κεφάλαια» και όχι τα «ευρωπαϊκά» (BNP Paribas, UBS, HSBC κ.λπ.). Είναι και το πρακτικό σκέλος, επίσης. Για 10 μήνες η αποτίμηση των εισηγμένων στο Χ.Α. δεν ξεπερνά το όριο των 100 δισ. – σε όρους προς ΑΕΠ παραμένει undervalued και όμως πάνω από τα 110 δισ. δεν μπόρεσε να «τιμολογηθεί». Επίσης, εάν το Χ.Α. είχε το στοιχειώδες μέγεθος/βάθος, εταιρίες όπως η Metlen, η Cenergy Holdings, ο Ομιλος TITAN Cement International δεν θα προσέβλεπαν σε αγγλοσαξονικές αγορές (Λονδίνο η πρώτη, ΗΠΑ η δεύτερη και η τρίτη), για να τύχουν ενός στοιχειώδους fair value, για να υλοποιήσουν μια παραγωγική επένδυση, ένα ΙΡΟ μειοψηφικού ποσοστού θυγατρικής στη Wall Street.
Είναι όμως και το τυπικό, σε ένα χρηματιστήριο που η εφαρμογή των αυτονόητων (για την ελάχιστη κεφαλαιοποίηση, την ελεύθερη διασπορά κ.ά.) μετατίθενται από 6μηνο σε 6μηνο για να υλοποιηθούν μέσα στο πρώτο του 2025, που η εταιρική διακυβέρνηση σε πολλές περιπτώσεις είναι… κενή περιεχομένου και ουσίας. Τα δε πρόσφατα ευτράπελα -επιεικώς- που διαδραματίστηκαν με την Attica Bank απλά κατέδειξαν το προφανές: δηλαδή πως χρειάζεται να γίνει πολλή δουλειά, πάρα πολύ, προκειμένου να αρχίσει το Χ.Α. να λειτουργεί με βάση τα αυτονόητα.
Μ.ΓΕΛ.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 1/11/2024)