Ενέργεια, Ναυτιλία, Τεχνολογία, Τράπεζες, Real Estate και Ξενοδοχεία πρωταγωνιστούν σε ένα «κρεσέντο» μεγάλων συμφωνιών για το 2024.
Του ΜΙΧΑΛΗ ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ
Ενέργεια, ναυτιλία, τεχνολογία, τράπεζες, real estate και ξενοδοχεία είναι οι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας οι οποίοι, κυρίως, πρωταγωνιστούν σε ένα «κρεσέντο» μεγάλων deals για το 2024.
Οι συμφωνίες πολλών δισεκατομμυρίων αποτελούν τη μία όψη του ίδιου νομίσματος, καθώς θεωρείται γνωστό και επιβεβαιωμένο ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα δεν είναι για… όλους.
Η πρόσφατη ολοκλήρωση της εξαγοράς της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή από τη Masdar δίνει μια αφορμή για έναν πρώτο απολογισμό της χρονιάς περίπου τρεις εβδομάδες πριν από την είσοδο του 2025.
Τα «ραντάρ» της «DEALnews» έχουν πιάσει 13 από τα κορυφαία μέχρι στιγμής deals σε όλα τα πεδία της αγοράς, η αξία των οποίων κινείται σε διψήφια νούμερα σε δισ., με ένα συνολικό οικονομικό «αποτύπωμα» περίπου 20 δισ. ευρώ, αν και η ακριβής αποτίμησή τους θα φανεί σε προσεχείς εκθέσεις εξειδικευμένων εταιριών για την τρέχουσα χρήση.
Κάποιες συναλλαγές συσχετίζονται π.χ. με υπό υλοποίηση projects που «διαμοιράζονται» σε επόμενα έτη, όπως μπορεί να συμβεί στον κλάδο της ανάπτυξης ακινήτων. Σαφώς, η καταγραφή των συμφωνιών αποκαλύπτει μια τάξη μεγέθους με ενδεικτικά στοιχεία, αφού θα πρέπει να προστεθούν και πολλές άλλες, με χαμηλότερη (ή μικρή) αξία. Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται πάντα οι πολύ ισχυροί ενεργειακοί (και κατασκευαστικοί) ελληνικοί όμιλοι, όπως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, με επικεφαλής τον Γιώργο Περιστέρη.
Η υπόθεση της πώλησης του 70% της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στη Masdar, ενεργειακό «κολοσσό» από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την έφερε και πάλι στο προσκήνιο. Οι λεπτομέρειές της λίγο πολύ γνωστές: μετά την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου, η Masdar θα προβεί σε υποχρεωτική δημόσια πρόταση για την εξαγορά του υπολοίπου 30%.
Η πωλήτρια στην ιστορική αυτή συμφωνία, ΓΕΝ ΤΕΡΝΑ, εισέπραξε περίπου 880 εκατ. ευρώ, ενώ η αποτίμηση της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή εκτιμάται στα 2,4 δισ. ευρώ, με βάση τη συμφωνία, και στα 3,2 δισ. ευρώ, με τη συνολική αξία της συναλλαγής (enterprise value) με τη Masdar.
Με ηγετική θέση στην Ελλάδα και στους τομείς υποδομών, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ φιγουράρει στη φετινή «χρυσή λίστα» και λόγω της σύμβασης των 3,27 δισ. ευρώ (με καταβολή εφάπαξ τιμήματος) για την 25ετή παραχώρηση προς τον συγκεκριμένο όμιλο της Αττικής Οδού, συν την απόδοση Ετήσιας Αμοιβής Παραχώρησης.
Η ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας Οδού, με προτιμητέο επενδυτή την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Egis και τίμημα 1,5 δισ. ευρώ, επισφραγίστηκε τον Μάρτιο με τις υπογραφές της σχετικής σύμβασης.
Από τα ουκ ολίγα ελληνικά big deals στην ενέργεια, περίοπτη θέση στην κατάταξη καταλαμβάνει η συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας του Ομίλου ΔΕΗ και της Metlen Energy & Metals, με CEOs τους Γιώργο Στάσση και Ευάγγελο Μυτιληναίο, αντίστοιχα, από τον περασμένο Απρίλιο, αξίας έως 2 δισ. ευρώ για ανάπτυξη χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών ενεργειακών έργων (ΑΠΕ) έως 2.000 MW σε τέσσερις χώρες (Ιταλία, Βουλγαρία, Κροατία, Ρουμανία), με ορίζοντα υλοποίησης τα επόμενα τρία χρόνια.
Την ίδια περίοδο υπογράφηκε η συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας Intrakat (νυν Ομιλος Aktor) – ΔΕΗ Ανανεώσιμες, για την από κοινού δημιουργία χαρτοφυλακίου ΑΠΕ, με την αξία της επένδυσης στη δυνητική πλήρη ανάπτυξή της να εκτιμάται ότι θα υπερβεί το 1 δισ. ευρώ.
Ακίνητα, τουρισμός και… ΤΧΣ
Σημαντικές συμφωνίες καταγράφηκαν φέτος και στον τομέα των ακινήτων, αθροιστικής αξίας πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Σε απόλυτους αριθμούς ένα project που φαίνεται να ξεχωρίζει είναι η στρατηγική συνεργασία της Dimand (Δημήτρης Ανδριόπουλος) με την Τράπεζα Πειραιώς, με αντικείμενο την ανάπλαση τεσσάρων εμβληματικών ακινήτων ιδιοκτησίας της δεύτερης σε βάθος 3-4 ετών (σε μια περίπτωση με μεγαλύτερο χρονοδιάγραμμα) και εκτιμώμενο συνολικό κόστος ανάπτυξης γύρω στα 500 εκατ. ευρώ, χωρίς φυσικά να είναι το μόνο «δυνατό» deal του κλάδου.
Τέλη Οκτωβρίου ανακοινώθηκε, άλλωστε, και η mega συμφωνία της Intrakat (μετονομασθείσας σε Ομιλο Aktor) με την Prodea, για την εξαγορά portfolio ΑΠΕ και ακινήτων από την Prodea, με budget 600 εκατ. ευρώ.
Στον ξενοδοχειακό κλάδο και κατ’ επέκταση σε αυτόν του τουρισμού μπήκε «στις ράγες» πριν από μερικές μόλις ημέρες η επένδυση 700 εκατ. ευρώ για το οικιστικό project Elounda Hills, στο Λασίθι στην Κρήτη, από τη Mirum Hellas με ορίζοντα το 2027, μετά την πρόσφατη έγκριση της πολεοδομικής μελέτης, της χωροθέτησης, του καθορισμού των περιβαλλοντικών όρων και των συνοδών έργων υποδομής του έργου. Θα περιλαμβάνει ξενοδοχείο 5 αστέρων, μεμονωμένες παραθεριστικές κατοικίες και συγκροτήματα, κοινωφελή κτίρια, όπως εμπορικά καταστήματα, ιατρείο, κλειστό γυμναστήριο, αναψυκτήριο, εστιατόριο, πισίνες κ.ά., και μαρίνα. Πληροφορίες μιλούν ήδη για δεκάδες κρατήσεις και προπωλήσεις, ύψους άνω των 120 εκατ. ευρώ, από αντίστοιχες συμφωνίες.
Στις συμφωνίες του έτους «περνούν» και οι αποκρατικοποιήσεις από τις φετινές αποεπενδύσεις του ΤΧΣ από την Τράπεζα Πειραιώς (27%) και την Εθνική Τράπεζα (10%), με έσοδα 1,35 δισ. ευρώ και 700 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα, από Ελληνες και ξένους επενδυτές.
Εφοπλιστές και tech experts
Τα «βαριά» ονόματα της ελληνικής ναυτιλίας δεν θα ήταν δυνατόν να λείπουν από τα big deals του 2024. Τις πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου η Angelicoussis Group, της δισεκατομμυριούχου (μέλους της λίστας «Forbes») εφοπλίστριας Μαρίας Αγγελικούση, προχώρησε σε συμφωνία εξαγοράς της Altera Shuttle Tankers (AST), με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, και του στόλου της (18 δεξαμενόπλοια), αξίας 2 δισ. δολαρίων, μέσω της Maistros Shiptrade Limited.
Νωρίτερα, τον Απρίλιο, ο Ελληνας εφοπλιστής Πέτρος Παππάς πιστώθηκε ένα άλλο «deal της χρονιάς», με την οριστικοποίηση της συμφωνίας συγχώνευσης της Star Bulk Carriers και της αμερικανικής Eagle Bulk Shipping, με κεφαλαιοποίηση 2,1 δισ. δολ.
Η νέα εταιρία, η μεγαλύτερη εισηγμένη στις ΗΠΑ ναυτιλιακή χύδην ξηρού φορτίου, λειτουργεί ως Star Bulk Carriers, με έδρα την Αθήνα και διοικείται από τον κ. Παππά.
Το «μπαμ» στον τεχνολογικό κλάδο έγινε τον Μάρτιο, από την «ξαφνική» εξαγορά της BETA CAE Systems, με «ρίζες» από το Κάτω Σχολάρι Θεσσαλονίκης και 13 θυγατρικές στο εξωτερικό, από τον εισηγμένο στο Nasdaq αμερικανικό Ομιλο Cadence Desing Systems, με τίμημα 1,15 δισ. ευρώ. Πρόκειται για εταιρία η οποία διατηρεί την παραγωγική της βάση στην Ελλάδα και εξελίχθηκε σταδιακά σε ηγέτιδα δύναμη στη δημιουργία λογισμικού προσομοίωσης και ανάλυσης. Με πελάτες της από αυτοκινητοβιομηχανίες και βιομηχανίες διάφορων άλλων κλάδων μέχρι αεροπορικές, κατασκευαστές τρένων, ναυπηγεία, αγωνιστικές ομάδες (Formula 1), πανεπιστημιακά ιδρύματα και τη NASA!
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 6/12/2024)