Η συνολική επίδοση της Ελλάδας στον σχετικό παγκόσμιο δείκτη, με βάση 67 χώρες, παρουσιάζει διακυμάνσεις τα τελευταία πέντε χρόνια.
Ποιο είναι το πιο βασικό χαρακτηριστικό των leaders της αγοράς; Ποια στοιχεία είναι αυτά τα οποία προσδίδουν δυναμική σε μια οικονομία, συμπαρασύροντας σε μια πορεία ανάπτυξης την «καρδιά» της, δηλαδή τις επιχειρήσεις; Η συνταγή της επιτυχίας συνοψίζεται στον όρο «ανταγωνιστικότητα».
Το συμπέρασμα αυτό, μεταξύ άλλων, προκύπτει από την παρουσίαση της 5ης ετήσιας Εκθεσης Ανταγωνιστικότητας «Πυξίδα 2024», την οποία παρουσίασε το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας (CompeteGR) την Τρίτη 10 Δεκεμβρίου. Η έκθεση αυτή, όπως τόνισε ο πρόεδρος του συμβουλίου Σίμος Αναστασόπουλος, αποτελεί πλέον ένα ισχυρό εργαλείο ανάλυσης αλλά και οδηγό δράσης, ώστε να αξιολογούνται προτεραιότητες, επιλογές, αλλά και τι αποκομίζουμε από αυτές, προκειμένου να επιτύχουμε ανταγωνιστική βιώσιμη ανάπτυξη.
Παρουσία κορυφαίων στελεχών από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, φορέων χάραξης πολιτικής και ακαδημαϊκών, με τον συντονισμό της δρας Βενετίας Κουσία, εκτελεστικής διευθύντριας του συμβουλίου, παρουσιάστηκαν τα βασικά συμπεράσματα της φετινής έκθεσης ανταγωνιστικότητας καθώς και έρευνα πεδίου που διεξήγαγε το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας, σε συνεργασία με τις συμβουλευτικές εταιρίες Deloitte, Boston Consulting Group (BCG) και Ernst & Young (EY), η οποία και αποκάλυψε πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την ελκυστικότητα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού αλλά και τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν.
Δείτε ακόμη: Οι κλάδοι-leaders που ωθούν την ελληνική οικονομία
Οι κρίσιμοι δείκτες
Η έκθεση «Πυξίδα» αναδεικνύει τις δυνατότητες και τις προκλήσεις της ελληνικής οικονομίας, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιώσιμης ανάπτυξής της. Συγκεκριμένα, η συνολική επίδοση της Ελλάδας στον Παγκόσμιο Δείκτη Ανταγωνιστικότητας, με βάση 67 χώρες, παρουσιάζει διακυμάνσεις τα τελευταία πέντε χρόνια. Η Ελλάδα κατατάσσεται στη θέση 47 στον Παγκόσμιο Δείκτη Ανταγωνιστικότητας για το 2024, σημειώνοντας μικρές διακυμάνσεις τα τελευταία χρόνια (θέση 49 το 2023, 47 το 2022, 46 το 2021, 49 το 2020).
Αυτή η αριθμητική αποτύπωση της πορείας της χώρας αναδεικνύει τις σχετικές δυνάμεις και αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας σε τομείς όπως η καινοτομία, η παραγωγικότητα και η επενδυτική κλίμακα. Αν και η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο σε ορισμένα από αυτά τα κριτήρια, η σύγκριση με άλλες χώρες αποκαλύπτει ότι παραμένουν προκλήσεις που απαιτούν στοχευμένες πολιτικές και στρατηγικές για την ενίσχυση της συνολικής ανταγωνιστικότητάς της.
Η ανάλυση των τεσσάρων διαστάσεων της κατάταξης της Ελλάδας (οικονομικές επιδόσεις, αποτελεσματικότητα κυβέρνησης, επιχειρηματική αποτελεσματικότητα και υποδομές) αποκαλύπτει τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που αντιμετωπίζει. Παρά την αναταραχή στην οικονομία και τις κυβερνητικές προκλήσεις, η επιχειρηματική αποτελεσματικότητα και η σταθερότητα στις υποδομές αποτελούν τομείς στους οποίους η χώρα μπορεί να εστιάσει τις προσπάθειές της για να ενισχύσει τη συνολική ανταγωνιστικότητά της.
Η Ελλάδα στις οικονομικές επιδόσεις παρουσίασε αρχικά βελτίωση στην κατάταξή της, φτάνοντας στην 51η θέση το 2022. Ωστόσο, το 2023 υπήρξε πτώση στην 58η θέση, πιθανώς λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας και των αυξήσεων τιμών που επηρεάζουν την οικονομική σταθερότητα. Η σταθεροποίηση στην 52η θέση το 2024 υποδεικνύει μια αναμενόμενη επιστροφή σε θετική τροχιά. Η κατάταξη της Ελλάδας για την αποτελεσματικότητα κυβέρνησης παραμένει σταθερή γύρω από την 52η θέση, με μια ελαφρά πτώση το 2022.
Επίσης, ο τομέας της επιχειρηματικής αποτελεσματικότητας έχει δείξει βελτίωση, φτάνοντας στη 44η θέση το 2021 (από 51η το 2020), προτού υποχωρήσει ξανά στις 46η και 48η θέσεις τα επόμενα χρόνια. Η επαναφορά στη 44η θέση το 2024 σημαίνει ότι η Ελλάδα καταβάλλει προσπάθειες για την ενίσχυση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Η κατάταξη στον τομέα των υποδομών κυμαίνεται μεταξύ 38ης και 41ης θέσης, δείχνοντας μια σχετική στασιμότητα.
Οι επιδόσεις και οι κλάδοι-κλειδιά
Σύμφωνα με την «Πυξίδα», η ελληνική οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο εμπόριο και στις υπηρεσίες, με βασικούς πυλώνες τη ναυτιλία, τον τουρισμό και την αγροτική παραγωγή.
Ως μια μικρή, εξωστρεφής οικονομία, η Ελλάδα επηρεάζεται άμεσα από τις διεθνείς τάσεις και τις οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις. Εξετάζοντας την απόδοση των επιχειρήσεων στο διεθνές εμπόριο, μέσω πληθώρας δεικτών, φαίνεται πως η Ελλάδα παρουσιάζει υψηλή εξάρτηση από συγκεκριμένους τομείς, όπως η ναυτιλία και ο τουρισμός, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη σε διεθνείς οικονομικές αβεβαιότητες και κρίσεις.
Παρά την ενίσχυση των εξαγωγών, η χώρα εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό από εισαγόμενα προϊόντα, με αποτέλεσμα να υπάρχει διαρκή πίεση για τη διατήρηση ισοσκελισμένων εμπορικών ισολογισμών. Η συγκέντρωση των εξαγωγών σε λίγες μεγάλες επιχειρήσεις εντείνει αυτή την εξάρτηση, καθιστώντας την οικονομία πιο ευάλωτη σε εξωτερικούς κραδασμούς.
Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις, κρίνεται απαραίτητη η διαφοροποίηση των αγορών και των εξαγωγικών προϊόντων. Η προώθηση καινοτόμων τομέων, όπως η τεχνολογία και οι επιχειρηματικές υπηρεσίες, θα μπορούσε να ενισχύσει τη βιωσιμότητα του εμπορίου της χώρας και να προάγει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Παράλληλα, η ανάπτυξη στρατηγικών για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και της υποστήριξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ενός πιο ανθεκτικού οικονομικού μοντέλου.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 13/12/2024)