Ο ελληνικός ασφαλιστικός κλάδος εμφανίζει μια σταθερή πορεία τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ετήσιας Στατιστικής Έκθεσης της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος. Ωστόσο, παρά τα θετικά σημάδια, ο κλάδος εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις και να καταγράφει χαμηλά επίπεδα ασφαλιστικής διείσδυσης σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Σταθερότητα με χαμηλή διείσδυση
Η ασφαλιστική παραγωγή ως ποσοστό του ΑΕΠ διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα τα τελευταία χρόνια, υποδεικνύοντας μια περιορισμένη διείσδυση των ασφαλιστικών προϊόντων στην ελληνική κοινωνία. Αν και καταγράφηκε νέο ιστορικό ρεκόρ το 2024, η ασφαλιστική παραγωγή σε αποπληθωρισμένες τιμές παραμένει σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Ο κλάδος εμφανίζει ισχυρή κεφαλαιακή διάρθρωση, χάρη στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκαν μετά την κρίση του 2012. Η μέση αποδοτικότητα επί των ιδίων κεφαλαίων διατηρήθηκε σε ικανοποιητικά επίπεδα, αν και όχι σε πολύ υψηλά.
Ειδικότερα, καθόλη τη δεκαετία 2014-2023 ο δείκτης της ασφαλιστικής παραγωγής ως ποσοστό επί του ΑΕΠ διατηρήθηκε σε επίπεδα που πλησίαζαν ή και υπολείπονταν του 2,5% (στο 2,4% τόσο το 2022, όσο και το 2023), διατηρούμενη στην τελευταία θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντίστοιχα πολύ χαμηλός σε σχέση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα ήταν και ο δείκτης των επενδύσεων των ασφαλιστικών εταιρειών ως προς το ΑΕΠ (7,64% το 2023, έναντι 7,69% το 2022).
Με βάση τις ενδείξεις, η ασφαλιστική παραγωγή εμφάνισε νέο ιστορικό ρεκόρ το 2024 σε σύγκριση με το προηγούμενο υψηλό της χρήσης 2009, πλην όμως σε αποπληθωρισμένες τιμές η παραγωγή του 2024 εκτιμάται πως θα υπολείπεται σημαντικά σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Μετά τους έντονους κραδασμούς που είχε προκαλέσει κατά τη διετία 2012-2013 το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων (πρόγραμμα PSI, με το σύνολο σχεδόν των εταιρειών να υποχρεώνεται σε μεγάλες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, προκειμένου να καλύψει εποπτικούς δείκτες) ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης επανήλθε σε θετική πορεία, σημειώνοντας αθροιστική μετά από φόρους κερδοφορία κατά τη δεκαετία 2014-2023 της τάξεως των 2,6 δισ. ευρώ (3,76 δισ. ευρώ πριν την αφαίρεση της φορολογίας, βλέπε στοιχεία παρατιθέμενου πίνακα). Οι επιδόσεις αυτές έδωσαν τη δυνατότητα σε πολλές εταιρείες να προχωρήσουν σε σημαντικές χρηματικές διανομές (μερίσματα και επιστροφές κεφαλαίου) προς τους μετόχους τους.
Η μέση αποδοτικότητα επί των ιδίων κεφαλαίων του κλάδου διατηρήθηκε σε μάλλον ικανοποιητικά, αλλά όχι υψηλά, επίπεδα, διαμορφούμενη κατά κύριο λόγο μεταξύ του 5% και του 8% (στο 6,8% το 2023).
Στη διαμόρφωση των ιδίων κεφαλαίων σε υψηλά επίπεδα συνετέλεσαν και οι πολύ καλές αποδόσεις των ελληνικών και ξένων ομολόγων κατά τη συγκεκριμένη περίοδο (με εξαίρεση το 2022) και γενικότερα η πορεία των επενδυτικών αποτελεσμάτων του κλάδου.
Προκλήσεις και ευκαιρίες
Το μεγάλο ζήτημα που παραμένει είναι η χαμηλή ασφαλιστική κουλτούρα των Ελλήνων και το μεγάλο ασφαλιστικό κενό που υπάρχει, ιδιαίτερα σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων κινδύνων, όπως οι φυσικές καταστροφές. Ωστόσο, οι παράγοντες της αγοράς εκφράζουν αισιοδοξία για την αύξηση της ασφαλιστικής παραγωγής τα επόμενα χρόνια, χάρη στα κυβερνητικά μέτρα που ενθαρρύνουν την ασφάλιση και τις προσπάθειες των ασφαλιστικών εταιρειών να προσεγγίσουν νέους πελάτες.