Οι big business του Ελληνικού Δημοσίου με τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης συνεχίζονται το 2025, μέσα από την υποχρέωση ανάθεσης συμβάσεων και κοινοποίησής τους στις Βρυξέλλες για να ολοκληρωθούν τα 78 ορόσημα (43 για τον Μάιο και 35 για τον Δεκέμβριο), που συνδέονται με δύο δόσεις επιδοτήσεων, αξίας 4,5 δισ. ευρώ, και θα πρέπει να σταλούν προς έγκριση. Η προσοχή στρέφεται στα μικρότερα έργα υποδομών, στα λιμάνια, στις νέες τεχνολογίες, αλλά και στις νέου τύπου ενεργειακές επενδύσεις REPowerEU, που προστέθηκε αργότερα στο Ταμείο Ανάκαμψης, με το 2025 τελικά να φέρνει πολλές ευκαιρίες και για πιο μικρές εταιρίες ανάληψης έργων του Δημοσίου.
Πέρα από την καταιγίδα συμβάσεων, πλέον, αρχίζει και ενισχύεται και το βάρος της εφαρμογής των πιο σύνθετων δράσεων ή της ολοκλήρωσης των μεγάλων επενδύσεων, κάτι που αυξάνει σημαντικά τη δυσκολία. Ο χρόνος ολοκλήρωσης επισήμως ακόμη παραμένει έως τα μέσα του 2026. Η εν λόγω καταιγίδα συνδέεται με τις επιδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, αξίας 18 δισ. ευρώ, με τις πληρωμές να είναι ακόμα στο 35,1%, δηλαδή στα 8,54 δισ. ευρώ, και αυτό επιτεύχθηκε έπειτα από το μεγάλο γκάζι που έγινε στο τέλος του 2024. Με άλλα λόγια, ακόμα και αν οι Βρυξέλλες (όπως ήδη μεταφέρουν αξιωματούχοι τους) δώσουν μια άτυπη παράταση μηνών, με αφορμή τη γραφειοκρατία που συνδέεται με την πιστοποίηση ολοκλήρωσης του προγράμματος, και πάλι οι επόμενοι μήνες είναι πάρα πολύ κρίσιμοι για να αυξηθεί ο βηματισμός και για να διασφαλιστεί πώς τα λεφτά θα φτάσουν στον προορισμό τους.
Τα βασικά έργα του 2025 από άποψη αξίας και δυσκολίας είναι το πακέτο της Ψηφιακής Δικαιοσύνης, η εκπόνηση Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων σε 750 δημοτικές ενότητες σε όλη τη χώρα (προϋπολογισμός 323 εκατ. ευρώ), η ανακαίνιση 80 δημόσιων νοσοκομείων (συνολικός προϋπολογισμός 450 εκατ. ευρώ), η επέκταση του Προσωπικού Ιατρού και η αναβάθμιση κτιριακών υποδομών 156 Κέντρων Υγείας (365,4 εκατ. ευρώ), το βόρειο τμήμα του Ε65 Τρίκαλα – Εγνατία Οδός (480 εκατ. ευρώ), αλλά και το «Σπίτι μου ΙΙ» (2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1 δισ. από το Ταμείο). Επίσης, «αγκάθι» είναι η ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου, αλλά και τα 85 έργα επεξεργασίας και καθαρισμού αστικών λυμάτων περιβαλλοντικά ευαίσθητων οικισμών (προϋπολογισμός 455 εκατ. ευρώ).
Πακτωλός συμβάσεων
Η λίστα με τα 19 νέα πακέτα συμβάσεων του 2025 περιλαμβάνει τις κινήσεις που πρέπει να γίνουν έως τον Δεκέμβριο. Ανοίγουν ευκαιρίες για όλους σχεδόν τους κλάδους έργων και είναι οι εξής:
1. TH2ORAX: Επιλέξιμο ολιστικό υβριδικό επιχειρησιακό αυτόνομο σύστημα (Trellis Holistic & Hybrid Operational Ruggedized Autonomous). Ανάθεση συμβάσεων για το έργο.
2. Βελτίωση οδικής ασφάλειας. Ανάθεση συμβάσεων για το 100% των τοποθεσιών που εξασφαλίζουν α) τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στο πλαίσιο του προγράμματος βελτίωσης της οδικής ασφάλειας (ΠΕΒΟΑ) σε τουλάχιστον 7.000 επικίνδυνες τοποθεσίες, β) ήσσονος σημασίας βελτιώσεις για τα υπόλοιπα 2.500 χλμ.
3. ΟΣΕ. Δημοσίευση του διεθνούς διαγωνισμού για τη σύναψη σύμβασης τεχνικού συμβούλου, αρμόδιου για τη διαχείριση των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων του ΟΣΕ.
4. Σύναψη συμβάσεων για βελτιώσεις σε περιφερειακούς λιμένες.
5. Επενδύσεις στο εθνικό αρδευτικό δίκτυο. Ανάθεση συμβάσεων ΣΔΙΤ για την κατασκευή και τη λειτουργία επτά αρδευτικών έργων.
6. Αποκατάσταση προσβασιμότητας μετά τις καταστροφικές επιπτώσεις της κακοκαιρίας «Daniel». Υπογραφή όλων των συμβάσεων προμηθειών, υπηρεσιών (συμπεριλαμβανομένων των μελετών) και έργων που απαιτούνται για την αποκατάσταση και την ανθεκτικότητα του οδικού δικτύου στις περιοχές που επλήγησαν από την κακοκαιρία «Daniel».
7. Υπογραφή όλων των συμβάσεων προμηθειών, υπηρεσιών (συμπεριλαμβανομένων των μελετών) και έργων που απαιτούνται για την αποκατάσταση και την ανθεκτικότητα του σιδηροδρομικού δικτύου στις περιοχές που επλήγησαν από την κακοκαιρία «Daniel». Κατάρτιση σχεδίου σύναψης συμβάσεων για όλες τις συνοδευτικές επενδύσεις για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων και για την τακτική συντήρηση.
8. Εγκατάσταση αποθήκευσης ενέργειας για την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ. Κοινοποίηση της ανάθεσης συμβάσεων για έργα συνολικής εγκατεστημένης δυναμικότητας αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας 175 MW.365″.
9. Ενεργειακή απόδοση και προώθηση των ΑΠΕ για αυτοκατανάλωση, ολοκλήρωση προγράμματος για αυτοκατανάλωση σε κτίρια κατοικιών και στον γεωργικό τομέα: εγκατάσταση 11.580 φωτοβολταϊκών συστημάτων, εκ των οποίων τα 900 προορίζονται για ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά και τα 360 για γεωργούς.
10. Πιλοτικά έργα για την παραγωγή βιομεθανίου και ανανεώσιμου υδρογόνου. Υπογραφή των έργων που θα λάβουν στήριξη για νέα εγκατεστημένη δυναμικότητα παραγωγής ανανεώσιμου υδρογόνου και/ή ανανεώσιμων αερίων τουλάχιστον 45 MW.
11. Σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Εγκριση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών των αιτήσεων.
12. Κοινοποίηση της ανάθεσης όλων των συμβάσεων για το Antinero III, για την αναβάθμιση 61.200 εκταρίων υποβαθμισμένων δασικών οικοσυστημάτων.
13. Ανάθεση της σύμβασης για το έργο «Σύστημα διαχείρισης σχέσεων με πελάτες (CRM)». Επιτρέπει τη διαχείριση των αλληλεπιδράσεων της δημόσιας διοίκησης με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
14. Κοινοποίηση ανάθεσης συμβάσεων για την ανακαίνιση τουλάχιστον 156 Κέντρων Υγείας (50% του συνόλου των Κέντρων Υγείας στην Ελλάδα), που θα αναβαθμιστούν μέσω ενεργειακά αποδοτικών ανακαινίσεων και ενεργειακά αποδοτικών μέτρων όσον αφορά τη δημόσια υποδομή και τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό.
15. Ανάθεση συμβάσεων για τα εξής: (i) Ανάπτυξη του πληροφοριακού συστήματος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας για το γαφείο Δημόσιων Πιστώσεων χρηματοπιστωτικού τομέα. (ii) Ανάπτυξη μητρώου παρακολούθησης του ιδιωτικού χρέους. (iii) Ανάπτυξη του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων.
16. Δημιουργία – επέκταση – αναβάθμιση των υποδομών των ερευνητικών κέντρων υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Καινοτομίας. Κοινοποίηση της ανάθεσης συμβάσεων για κατασκευαστικές εργασίες.
17. Δημιουργία – επέκταση – αναβάθμιση των υποδομών των ερευνητικών κέντρων υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Καινοτομίας. Κοινοποίηση ανάθεσης συμβάσεων για εξοπλισμό και άλλες υπηρεσίες.
18. Περιοχές δίκαιης μετάβασης. Αποκατάσταση των εδαφών, πολεοδομικά σχέδια. Κοινοποίηση από τη ΔΕΗ Α.Ε. προγραμματικής σύμβασης μεταβίβασης.
19. Ηλεκτροκίνηση, δημόσιες μεταφορές. Διαδικασία σύναψης συμβάσεων για τους φορείς εκμετάλλευσης λεωφορείων για όλες τις περιφέρειες.
Ενα προς ένα τα ορόσημα SOS για τα πακέτα δόσεων 4,5 δισ. ευρώ
Στις δράσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί, ο αγώνας δρόμου είναι πάρα πολύ μεγάλος, καθώς σε κάποιες περιπτώσεις τα πάντα πρέπει να τελειώσουν φέτος. Αυτό περιλαμβάνει από μεγάλα έργα, όπως το Κτηματολόγιο, οι οδικοί άξονες, έως πιο θεσμικές αλλά σύνθετες παρεμβάσεις. Τα πιο μεγάλα ορόσημα είναι τα εξής:
– Εναρξη ισχύος της νομοθεσίας για την τροποποίηση του νόμου 5006/2022 για τη στεγαστική πολιτική, με την οποία θα παρέχεται στις ιδιωτικές εταιρίες αξιοποίηση ακινήτων που επενδύουν σε νέα κατασκευή ή ανακαίνιση κρατικών ακίνητων περιουσιακών στοιχείων ή δυνατότητα να αποκτήσουν την κυριότητα μέρους του ακινήτου, ενώ παράλληλα ένα μέρος των ακινήτων θα μετατρέπεται σε κοινωνική και οικονομικά προσιτή στέγαση (φορέας ακινήτων).
– Επιτάχυνση της υλοποίησης των δημόσιων επενδύσεων και της καταπολέμησης της διαφθοράς.
– Εναρξη ισχύος νέας νομοθεσίας που προβλέπει επαγγελματικούς άξονες εργασίας για το προσωπικό του τομέα των δημόσιων συμβάσεων.
– Θέσπιση και έναρξη ισχύος νομοθεσίας με σκοπό τη διεύρυνση των διαθέσιμων πληροφοριών σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία που εκπλειστηριάζονται στην πλατφόρμα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών πληροφοριών που είναι διαθέσιμες στα δημόσια συμβολαιογραφικά αρχεία και την εξάλειψη των παραγόντων αποτροπής λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών που σχετίζονται με ακίνητα (π.χ., λογαριασμοί υπηρεσιών κοινής ωφελείας).
– Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας Ε65: Τρίκαλα – Εγνατία Οδός. Ολοκλήρωση του 60% του έργου.
– ΟΣΕ. Εγκριση σχεδίου εφαρμογής για τη νέα ενοποιημένη εταιρία.
– Σύγχρονο εμπορικό σήμα και πλατφόρμα του ελληνικού πολιτισμού.
– Σύναψη συμβάσεων για την αναβάθμιση περιφερειακών λιμένων.
– Εναρξη ισχύος όλων των απαραίτητων νομοθετικών πράξεων για τα βιομηχανικά επιχειρηματικά πάρκα, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης της ανασφάλειας δικαίου, της επίλυσης ζητημάτων διακυβέρνησης και της παροχής αποτελεσματικών κινήτρων για την επίλυση άτυπων βιομηχανικών συγκεντρώσεων.
– Θέσπιση εθνικής στρατηγικής για τις υποδομές ποιότητας στην Ελλάδα και έκδοση εξουσιοδοτικού κανονισμού για την τυποποίηση, τη μετρολογία, τη διαπίστευση και την αξιολόγηση της συμμόρφωσης μέσω των αναγκαίων νομοθετικών πράξεων. Ψήφιση νομοθετικών τροποποιήσεων του νόμου 3325/2005 (σχετικά με την εγκατάσταση, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό μεταποιητικών δραστηριοτήτων).
– Ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης για τη μείωση της πολυπλοκότητας των διαδικασιών στη λήψη πιστώσεων, απόκτηση σύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας, καταχώριση ακίνητης περιουσίας και απόκτηση άδειας κατασκευής.
– Ανανεώσιμο υδρογόνο και το βιώσιμο βιομεθάνιο. Εναρξη ισχύος της νομοθεσίας.
– Εγκριση της στρατηγικής για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
– Μελέτη για τον εντοπισμό βέλτιστων περιοχών για την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
– Εναρξη ισχύος του νομικού πλαισίου για τη δέσμευση, τη χρήση και την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα.
– Εναρξη ισχύος της κοινής υπουργικής απόφασης για τον καθορισμό του ευνοϊκού πλαισίου για την εγκατάσταση μονάδων αποθήκευσης σε υφιστάμενους ή νέους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ.
– Εναρξη ισχύος απόφασης για την ανάπτυξη συστήματος παροχής κινήτρων για τον διαχειριστή του συστήματος διανομής και τους καταναλωτές, με στόχο την αύξηση της εγκατάστασης και χρήσης έξυπνων μετρητών.
– Εναρξη ισχύος του πλαισίου για τις συμβάσεις δυναμικής τιμολόγησης για την εφαρμογή της δυναμικής τιμολόγησης για όλους τους τελικούς καταναλωτές μόλις εγκατασταθεί έξυπνος μετρητής.
– Εναρξη ισχύος του παράγωγου δικαίου για την αυτοκατανάλωση και τη διευκόλυνση των διαδικασιών.
– Χάρτης πορείας για καινοτόμες παρεμβάσεις ενεργειακής απόδοσης και για τον προσδιορισμό νέων χρηματοδοτικών μέσων.
– Μετάβαση στην τεχνολογία 5G, με διευκόλυνση της ανάπτυξης καινοτόμων απομακρυσμένων υπηρεσιών.
– Μεταρρύθμιση για τον Προσωπικό Ιατρό.
– Τροποποιήσεις του πλαισίου φορολογικής πολιτικής της Ελλάδας.
– Χρήση της πλατφόρμας myDATA για σκοπούς φορολογίας εισοδήματος.
– Κτηματογράφηση, ολοκλήρωση κατά 95 %.
– Θέση σε λειτουργία των περιφερειακών Κτηματολογικών Γραφείων Θεσσαλονίκης και Κρήτης. Εναρξη ισχύος του τροποποιημένου νόμου 4512/2018.
– Θα τεθεί πλήρως σε λειτουργία το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών της ΑΑΔΕ και οι υπηρεσίες διαχείρισης γραφείου-προμήθειας εξοπλισμού για την ΑΑΔΕ.
– Προώθηση των τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα για την προώθηση της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας. Εγκριση των περιβαλλοντικών όρων από τις αρμόδιες Αρχές και ολοκλήρωση της τεχνικής προμελέτης εφαρμογής για τη συνιστώσα μεταφοράς, η οποία θα περιλαμβάνει την κατασκευή του αγωγού.
– Περιοχές δίκαιης μετάβασης. Αποκατάσταση των εδαφών, πολεοδομικά σχέδια. Κοινοποίηση από τη ΔΕΗ Α.Ε. προγραμματικής σύμβασης μεταβίβασης.
– Ενεργειακή ανακαίνιση κτιρίων κατοικιών. Ολοκλήρωση των ανακαινίσεων για 50.000 κατοικίες.
– Ηλεκτροκίνηση, δημόσιες μεταφορές. Διαδικασία σύναψης συμβάσεων για τους φορείς εκμετάλλευσης λεωφορείων για όλες τις περιφέρειες.
– Produc-E Green. Εκδοση της άδειας αποθήκευσης σε επιβεβαιωμένο φορέα εκμετάλλευσης.
– Υποδομές παροχής και εξοικονόμησης πόσιμου νερού. Ολοκλήρωση του 50% των υποδομών.
– Υποδομές διαχείρισης αστικών λυμάτων. Ολοκλήρωση του 50% των έργων αποχέτευσης.
– Ψηφιοποίηση αρχείων. Ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης τουλάχιστον του 30% του συνόλου των σελίδων.
– Διασύνδεση και διαλειτουργικότητα μητρώων, συστημάτων και υπηρεσιών για την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ εθνικών δημόσιων οργανισμών. Εγκριση κανονιστικών αλλαγών.
– Ολοκλήρωση του έργου διαλειτουργικότητα και ανάπτυξη υπηρεσιών διαδικτύου.
– Ολοκλήρωση του έργου «Υπηρεσίες μίας στάσης».
– Μελέτες ταξινόμησης των δεδομένων για τα πληροφοριακά συστήματα του δημόσιου τομέα. Ολοκλήρωση του έργου.
– Ολοκλήρωση του έργου «Στρατηγική κυβερνοασφάλειας».
– Ολοκλήρωση της εγκατάστασης του έργου της υπηρεσίας κεντρικού υπολογιστικού νέφους.
– Εφαρμογή του ενιαίου πληροφοριακού συστήματος για την παρακολούθηση της αγοράς εργασίας (ΑΡΙΑΔΝΗ).
– Νομοθεσία για τα επιδόματα και τις παροχές ανεργίας.
– Ολοκλήρωση της κατάρτισης και βραχυπρόθεσμης απασχόλησης για τουλάχιστον 7.000 άνεργα άτομα (ηλικίας 25-45 ετών).
– Μεταρρύθμιση των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας.
– Ενίσχυση του συστήματος μαθητείας. Νομικό πλαίσιο για το εθνικό σύστημα.
– Εγκατάσταση τουλάχιστον 36.000 διαδραστικών συστημάτων μάθησης (λευκοί πινάκες, φορητοί υπολογιστές κ.λπ.) σε αίθουσες διδασκαλίας σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
– Μείωση του ποσού του clawback σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020 κατά 150 εκατ.
– Ολοκλήρωση του συμψηφισμού ισοδύναμου ποσού με τις επιστροφές clawback με πραγματοποίηση επενδύσεων.
– Ψηφιακός μετασχηματισμός του τομέα της υγείας (DigHealth). Σε εφαρμογή ο Εθνικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας.
– Προπληρωμένες κάρτες για τη βελτιστοποίηση των κοινωνικών παροχών.
– Παροχή κινήτρων στους δικαιούχους με σκοπό τη χρήση προπληρωμένων καρτών για την αγορά συγκεκριμένων αγαθών και υπηρεσιών.
– Ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης του πιλοτικού προγράμματος για την προσωπική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης διαδικασίας λειτουργικής αξιολόγησης της αναπηρίας.
– Επαγγελματική αναδοχή 100 ανηλίκων με σοβαρές αναπηρίες (ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%) ή σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας, τα οποία επί του παρόντος διαμένουν σε ιδρύματα.
– Ολοκλήρωση διαμερισμάτων ανεξάρτητης διαβίωσης και τοποθέτηση 200 ατόμων ηλικίας έως 26 ετών, τα οποία επί του παρόντος διαμένουν σε ιδρύματα.
– Ολοκλήρωση προγράμματος κατάρτισης σχετικά με τη διαφορετικότητα για 80.000 διευθυντικά στελέχη.
– Ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης του συστήματος μετανάστευσης και ασύλου.
– Ηλεκτρονικές ταμειακές μηχανές και POS. Ολοκλήρωση.
– Κωδικοποίηση και απλούστευση της φορολογικής νομοθεσίας.
– Ενισχυμένο πλαίσιο για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (AML).
– Εναρξη λειτουργίας της δικαστικής αστυνομίας.
– Πλήρης υλοποίηση όλων των έργων για τις ψηφιακές δεξιότητες των δικαστών και των δικαστικών υπαλλήλων.
– Αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη (70%).
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (24 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2025)