Ερχεται νέα αναθεώρηση, με στόχο να λυθούν αρρυθμίες – Δέσμευση για τρία νέα ειδικά καθεστώτα μέχρι τον Μάιο
Ο αναπτυξιακός νόμος λειτουργεί με πολλές αλλαγές, διορθώσεις και αναθεωρήσεις δεκαετίες, διατηρώντας διαχρονικά, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, τις αρρυθμίες που συνδέονται με τις καθυστερήσεις στην έγκριση και στην ολοκλήρωση των έργων. Παρ’ όλα αυτά, παραμένει θελκτικός, αφού είναι το μόνο πρόγραμμα επιδοτήσεων που είναι αμιγώς εθνικό (δηλαδή δεν έχει τους περιορισμούς της κοινοτικής νομοθεσίας) και καλύπτει μεσαίου και μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις.
Η έλευση του 2025 έφερε νέα για τα μεγάλα επιχειρηματικά σχέδια που εντάσσονται σε ένα από τα ειδικά καθεστώτα που προσελκύει το ενδιαφέρον της ελληνικής βιομηχανίας, στο μεταποίηση – εφοδιαστική αλυσίδα. Ο λόγος για τα επενδυτικά σχέδια που υποβλήθηκαν προς υπαγωγή στο καθεστώς ενίσχυσης «Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα», του αναπτυξιακού νόμου 4887/2022, στη γενική διεύθυνση Αναπτυξιακών Νόμων και Αμεσων Ξένων Επενδύσεων, του υπουργείου Ανάπτυξης. Ο πρώτος κύκλος προκηρύχθηκε στα μέσα του 2022 (και τώρα βγήκε η 2η τροποποίηση της λίστας υπαγωγών έπειτα από ενστάσεις) και ο δεύτερος κύκλος βγήκε στα μέσα του 2023 και οι υπαγωγές ολοκληρώθηκαν λίγο πριν από το τέλος του 2024.
Επιχειρείται συνεχώς επιτάχυνση, αλλά καθυστερήσεις παραμένουν. Γι’ αυτό και ο αναπτυξιακός νόμος 4887/2022 αλλάζει ξανά. Βεβαίως, τεράστιες ουρές που προϋπήρχαν σε εγκλωβισμένες στην… αναμονή επενδύσεις έχουν περιοριστεί, αλλά προφανώς πρέπει και άλλα να γίνουν.
Το 2024 έγιναν πληρωμές 219 εκατ. ευρώ, για την ενίσχυση 510 επενδυτικών σχεδίων των αναπτυξιακών νόμων. Από αυτά 138 εκατ. ευρώ αφορούν 155 επενδυτικά σχέδια που είχαν υποβληθεί στην κεντρική υπηρεσία. Η κατανομή σε νόμους του… παρελθόντος δείχνει και το ξεκαθάρισμα που γίνεται, αλλά και την ανάγκη για αλλαγές: τα 55 εκατ. ευρώ αφορούσαν τον νόμο του 2004, τα 38 εκατ. ευρώ αφορούσαν τον νόμο του 2011 και τα 45 εκατ. ευρώ αφορούσαν τον νόμο του 2016. Ολοκληρώνεται το 2024 για τη γενική γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων του υπουργείου Ανάπτυξης.
Τα τρία νέα καθεστώτα
Οι νομοθετικές αλλαγές έχουν προαναγγελθεί για τον Φεβρουάριο, ενώ από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο θα γίνουν οι καινούργιες αιτήσεις και το φθινόπωρο θα έχουν γίνει οι εγκρίσεις των επενδυτικών σχεδίων σύμφωνα με τον σχεδιασμό. Σχεδιάζεται η έκδοση τουλάχιστον τριών προκηρύξεων-καθεστώτων ενισχύσεων του νέου αναπτυξιακού νόμου 4887/2022, συνολικού προϋπολογισμού 450 εκατ. ευρώ, για συγκεκριμένους τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότητας: ενίσχυση μεγάλων επενδύσεων, μεταποίηση γ’ κύκλος και ενίσχυση παραμεθόριων περιοχών. Δεν είναι σαφές αν φέτος θα προκηρυχθεί ξανά το καθεστώς τουρισμού.
Να σημειωθεί πως οι αιτήσεις για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων έως και 1εκατ. υποβάλλονται στις Διευθύνσεις Αναπτυξιακού Προγραμματισμού των περιφερειών και τα πιο μεγάλα σχέδια (με κάποιες εξαιρέσεις για τη Θράκη) υποβάλλονται στη γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακών Νόμων και Αμεσων Ξένων Επενδύσεων της γενικής γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Ο αναπτυξιακός νόμος μοιράζει άμεσες ενισχύσεις, όπως επιδότηση ή κάλυψη του κόστους της χρηματοδοτικής μίσθωσης, αλλά και έμμεσες επιδοτήσεις, όπως φοροαπαλλαγές. Δηλαδή, παρέχονται ως κίνητρα, μεταξύ άλλων, επιχορήγηση για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού (άμεσες ενισχύσεις), αλλά και απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών.
Ποιες υπαγωγές πήραν τη μεγαλύτερη επιδότηση
Στον πρώτο κύκλο της προκήρυξης του οποίου ανακοινώθηκε προ ημερών η δεύτερη τροποποίηση υπάγονται συνολικά 114 επενδυτικά σχέδια. Το συνολικό ποσό της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης ανέρχεται σε 108,8 εκατ. ευρώ. Το συνολικό ποσό της φορολογικής απαλλαγής είναι 108,7 εκατ. ευρώ. Οι υπαγωγές που πήραν τη μεγαλύτερη επιδότηση είναι, μεταξύ άλλων, οι εξής.
• DS Smith Hellas. Επέκταση της υφιστάμενης μονάδας παραγωγής χαρτονιού και χαρτοκιβωτίων στην περιοχή Βάλτος – Γλυφάδα, της Αρχαίας Κορίνθου. Η επένδυση έχει κόστος 15,9 εκατ. ευρώ με άμεσες ενισχύσεις 3 εκατ. ευρώ και φοροαπαλλαγές 1,8 εκατ. ευρώ.
• ΗΡΑΚΛΗΣ. Δημιουργία νέας μονάδας παραγωγής πορομπετόν. Η επένδυση έχει κόστος 13,4 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 3 εκατ. ευρώ και φοροαπαλλαγές 1,5 εκατ. ευρώ.
• ANTOPACK. Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας. Η επένδυση έχει κόστος 5,8 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 3 εκατ. ευρώ.
• WEST GATE LOGISTICS. Ιδρυση νέας μονάδας υπηρεσιών μεταφοράς με διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού προς τρίτους (logistics 3PL). Η επένδυση έχει κόστος 4,7 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 3 εκατ. ευρώ.
• Μ. ΓΑΛΑΝΗΣ. Δημιουργία νέας παραγωγικής μονάδας κοπής και επεξεργασίας μαρμάρου στην περιοχή Αγρόκτημα Κουδουνίων, στη Δημοτική Ενότητα Δράμας. Η επένδυση έχει κόστος 4,5 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 3 εκατ. ευρώ.
• ARCADE GREECE ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΙΚΕ. Δημιουργία νέας μονάδας παραγωγής κουφωμάτων στην περιοχή του Λεβεντοχωρίου, της Κοινότητας Μεσιανού, της Δημοτικής Ενότητας Κιλκίς. Η επένδυση έχει κόστος 4,4 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 3 εκατ. ευρώ.
• ΔΡΟΣΟΙ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΗ. Δημιουργία νέας μονάδας παραγωγής και συσκευασίας προϊόντων αρτοποιίας στη Βιοτεχνική Περιοχή (ΒΙΟ.ΠΑ.) Ανώπολης, του Δήμου Χερσονήσου, της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου. Η επένδυση έχει κόστος 4,28 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 3 εκατ. ευρώ.
• ΞΥΛΟΠΑΚ Α.Ε. Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας επεξεργασίας ξύλου. Το έργο έχει κόστος 4,3 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 2,9 εκατ. ευρώ.
• ELBISCO. Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας παραγωγής μπισκότων, φρυγανιών και διατηρούμενων προϊόντων ζαχαροπλαστικής στη Χαλκίδα. Η επένδυση έχει κόστος 9,5 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 2,9 εκατ. ευρώ και φοροαπαλλαγές 102.336 ευρώ.
• ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΚΡΗΚΤΙΚΩΝ. Δημιουργία νέας μονάδας παραγωγής, αποθήκευσης και εμπορίας εκρηκτικών υλών. Η επένδυση έχει κόστος 4,2 εκατ. ευρώ, με άμεσες ενισχύσεις 2,9 εκατ. ευρώ.
Οι επενδύσεις που είχαν τον πιο μεγάλο προϋπολογισμό
Οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις με βάση τις διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου έχουν δικαίωμα κυρίως για φοροαπαλλαγές και άλλα κίνητρα, πλην επιδοτήσεων. Η λίστα είναι μεγάλη και έχουν ενδιαφέρον τα ονόματα που πλέον προχωρούν στις επενδύσεις. Στους πιο μεγάλους επενδυτές του πρώτου κύκλου είναι και οι εξής:
• ΤΙΤΑΝ. Το επενδυτικό σχέδιο αφορά την εγκατάσταση στο εργοστάσιο παραγωγής τσιμέντου στο Καμάρι Βοιωτίας ενός συστήματος ανάκτησης της απορριπτόμενης θερμότητας (waste heat recovery – WHR) και μετατροπής της σε ηλεκτρική ενέργεια, που θα επανατροφοδοτεί την παραγωγική διαδικασία. Το WHR θα βασιστεί στην τεχνολογία Steam Rankine Cycle, η οποία χρησιμοποιείται παγκοσμίως. Η εξοικονόμηση ενέργειας που θα επιτευχθεί εκτιμάται σε 9 MW. Η επένδυση έχει κόστος 30,8 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 5 εκατ. ευρώ.
• Τεχνικά Αέρια Ελλάδος. Ιδρυση μονάδας παραγωγής βιομηχανικών και ιατρικών αερίων: αερίου και υγρού οξυγόνου, υγρού αζώτου και υγρού αργού. Η επένδυση έχει κόστος 18,3 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 5 εκατ. ευρώ.
• ΤΙΤΑΝ εξοπλισμός και εγκαταστάσεις για την αξιοποίηση εναλλακτικών καυσίμων RDF-SRF στον Περιστροφικό Κλίβανο (ΠΚ) 4. Στο εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης λειτουργεί ένας μοντέρνος περιστροφικός κλίβανος με προθερμαντή πέντε βαθμίδων κυκλώνων και σύστημα προ-ασβεστοποιητή. Περιλαμβάνονται οι ακόλουθες επενδύσεις: Σύστημα παραλαβής, αποδεματοποίησης και μεταφοράς εναλλακτικού καυσίμου RDF/SRF, νέα αποθήκη εναλλακτικών καυσίμων, μεταφορική ταινία, παρεμβάσεις στον προθερμαντή. Η επένδυση έχει κόστος 13,8 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 5 εκατ. ευρώ.
• ISOMAT. Κτιριακή και μηχανολογική επέκταση μονάδας παραγωγής δομικών χημικών, κονιαμάτων και χρωμάτων, με σκοπό την αύξηση δυναμικότητας στο 17ο χλμ. Θεσσαλονίκης – Εδεσσας. Η επένδυση έχει κόστος 12,7 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 5 εκατ. ευρώ.
• ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ. Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας παραγωγής ζυμαρικών. Η επένδυση έχει κόστος 12,6 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 5 εκατ. ευρώ.
• EUROLAMP. Ιδρυση Κέντρου Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Logistics – 3PL) στη θέση Κάμπος Διαβατά, στη Δημοτική Ενότητα Εχεδώρου. Η επένδυση έχει κόστος 10 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 4,8 εκατ. ευρώ.
• ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Δ. ΚΟΥΚΟΥΤΑΡΗΣ. Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας παραγωγής προϊόντων ζύμης (πίτες και παρόμοια είδη), με νέα δυναμικότητα 35.542.000 κιλά/έτος, στη θέση 1ο χλμ. Κοζάνης – Αργίλου. Η επένδυση έχει κόστος 9,9 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 4,9 εκατ. ευρώ.
• Πλαστικά Θράκη. Ιδρυση νέας μονάδας παραγωγής χάρτινων συσκευασιών στη ΒΙΠΕ Ιωαννίνων. Η επένδυση έχει κόστος 5 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 2,5 εκατ. ευρώ.
• ALFA WOOD. Επέκταση δυναμικότητας της υφιστάμενης μονάδας παραγωγής pellet στο Νευροκόπι Δράμας. Η επένδυση έχει κόστος 5,1 εκατ. ευρώ, με φοροαπαλλαγές 2,5 εκατ. ευρώ.
Ο β’ κύκλος – Τα μεγάλα ονόματα
Στον δεύτερο κύκλο της προκήρυξης τα πιο μεγάλα άμεσα κίνητρα, δηλαδή επιδοτήσεις και κάλυψη του κόστους χρηματοδοτικής μίσθωσης, αξίας άνω των 2,5 εκατ. ευρώ, θα λάβουν οι εξής εταιρίες: Νερά Βλάστης Α.Ε., Αραμπατζής υπηρεσίες logistics, Environment smart solutions, DP Ρumps Μanufacturers Α.Ε., Ελληνική Τεχνολογία Eκρηκτικών και Olympea Group Logistics. Και πάλι, όπως είναι φυσικό, τις πιο μεγάλες επενδύσεις θα διενεργήσουν μεσαίου και μεγάλου μεγέθους εταιρίες που δικαιούνται κυρίως φοροαπαλλαγές, μεταξύ των οποίων και οι εξής: Φιμπράν Δημήτριος Αναστασιάδης, Καμαρίδης Global Wire, Thrace Nonwovens & Geosynthetics S.A., 3I International Innovative, Βιομηχανία Παραγωγής Π’ανελ ΕΠΕ, Ελλάς Λοτζίστικς, Πλαστικά Θράκης και Prognosis biotech Α.Ε.
Υπάγονται συνολικά 53 επενδυτικά σχέδια. Το συνολικό ποσό της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης είναι 46,7 εκατ. ευρώ και το συνολικό ποσό της ενίσχυσης με τη μορφή της φορολογικής απαλλαγής 62,6 εκατ. ευρώ.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 31/1/2025)