Η ελληνική ναυτιλία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη μετάβαση προς πιο φιλικές προς το περιβάλλον θαλάσσιες μεταφορές. Οι Έλληνες πλοιοκτήτες επενδύουν σε νέες τεχνολογίες και εναλλακτικά καύσιμα, προσαρμόζοντας τον στόλο τους στις απαιτήσεις του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) για μείωση των εκπομπών ρύπων.
Ο ελληνόκτητος στόλος διαθέτει σήμερα τη μεγαλύτερη παρουσία παγκοσμίως σε πλοία που αξιοποιούν εναλλακτικά καύσιμα, καθώς και σε πλοία εξοπλισμένα με συστήματα καθαρισμού εκπομπών θείου (SOx scrubbers). Σύμφωνα με την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, το 43% των ελληνόκτητων πλοίων διαθέτει τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας, ποσοστό που ξεπερνά τον παγκόσμιο μέσο όρο του 39%. Επιπλέον, το 7,3% του ελληνόκτητου στόλου μπορεί να λειτουργεί με διπλά καύσιμα, έναντι 6,4% του παγκόσμιου μέσου όρου.
Οι ναυπηγήσεις και η ελληνική παρουσία στις αγορές
Οι ελληνόκτητες ναυπηγήσεις σε πλοία νέας τεχνολογίας και χαμηλών εκπομπών ανέρχονται σε 589 πλοία, συνολικής χωρητικότητας άνω των 56 εκατ. τόνων. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί στο 17% του παγκόσμιου βιβλίου παραγγελιών (orderbook).
Αναλυτικά, οι περισσότερες ναυπηγήσεις πραγματοποιούνται:
Στην Κίνα, με 387 ελληνόκτητα πλοία (38 εκατ. DWT), που αντιπροσωπεύουν το 67,55% των ελληνικών ναυπηγήσεων.
Στη Νότια Κορέα, με 139 πλοία (13 εκατ. DWT), που αποτελούν το 21,13% του ελληνικού orderbook.
Στην Ιαπωνία, με 45 πλοία (4 εκατ. DWT), ποσοστό 6,74% των συνολικών ελληνικών ναυπηγήσεων.
Σύμφωνα με δηλώσεις της προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνας Τραυλού, η χωρητικότητα των υπό ναυπήγηση ελληνόκτητων πλοίων αυξήθηκε κατά 65% σε έναν χρόνο, υπογραμμίζοντας την ενίσχυση των ελληνικών επενδύσεων στον τομέα.
Οι παραγγελίες πλοίων με εναλλακτικά καύσιμα
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση «Green Technology Tracker» της Clarksons Research, το 2024 έχουν αναφερθεί 820 νέες παραγγελίες πλοίων με δυνατότητα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων, συνολικής χωρητικότητας 62,2 εκατ. GT.
Από αυτές, 727 αφορούν πλοία εκτός των LNG Carriers, δείχνοντας την αυξανόμενη στροφή της ναυτιλίας προς την υιοθέτηση καθαρότερων καυσίμων. Η τεχνολογία διπλού καυσίμου LNG καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μερίδιο, με το 70% των παραγγελιών, ενώ η μεθανόλη ακολουθεί με 14%. Άλλες επιλογές περιλαμβάνουν την αμμωνία (25 παραγγελίες), το υγραέριο (72 παραγγελίες) και το υδρογόνο (12 παραγγελίες).
Παράλληλα, η αναβάθμιση του στόλου με τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας προχωρά με ταχείς ρυθμούς, καθώς πάνω από 10.360 πλοία έχουν ήδη εξοπλιστεί με τέτοιες λύσεις, αντιστοιχώντας στο 37% της παγκόσμιας χωρητικότητας.
Οι διεθνείς διαπραγματεύσεις και οι επόμενες κινήσεις
Οι εξελίξεις γύρω από τη μείωση των εκπομπών ρύπων στη ναυτιλία αποτελούν αντικείμενο διαπραγματεύσεων σε διεθνές επίπεδο. Πρόσφατα, ο Έλληνας υπουργός Ναυτιλίας, Χρήστος Στυλιανίδης, συναντήθηκε στο Λονδίνο με τον Γενικό Γραμματέα του ΙΜΟ, Αρσένιο Ντομίνγκεζ, για να συζητήσουν τις πιθανές μεθόδους τιμολόγησης των εκπομπών άνθρακα στη ναυτιλία.
Οι προτάσεις που εξετάζονται αναμένεται να τεθούν στο τραπέζι της επόμενης συνεδρίασης της Επιτροπής Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC 83) τον Απρίλιο του 2025, με στόχο την τελική έγκρισή τους μέχρι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Εφόσον επιτευχθεί συμφωνία, οι νέοι κανονισμοί θα τεθούν σε ισχύ στις αρχές του 2027.
Μεταξύ των προτάσεων που έχουν κατατεθεί, ξεχωρίζει η κοινή πρόταση του Διεθνούς Ναυτικού Επιμελητηρίου (ICS) και της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), η οποία προβλέπει ένα σύστημα οικονομικής συνεισφοράς (levy) στο καύσιμο, αποφεύγοντας πιο περίπλοκες λύσεις, όπως το ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS).
Η επιδίωξη είναι η παγκόσμια εφαρμογή ενός μηχανισμού που θα επιτρέπει τη δίκαιη κατανομή του κόστους συμμόρφωσης, ενισχύοντας παράλληλα την ανάπτυξη ναυτιλιακών καυσίμων χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών. Οι επενδύσεις σε λιμενικές υποδομές και η διαθεσιμότητα εναλλακτικών καυσίμων εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία μιας παγκόσμιας συντονισμένης προσέγγισης.
Πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ
