Την ίδια χρονική περίοδο που ο υπό ελληνική σημαία στόλος μειώνεται, δεδομένου ότι διαθέτει μόνο 480 πλοία, τα ελληνόκτητα ποντοπόρα ανέρχονται σε 4.221 πλοία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε η S&P Global Market Intelligence, για την ετήσια έρευνα της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου – Committee, έως τις αρχές Μαρτίου 2025 ο εμπορικός στόλος διάφορων τύπων και άνω των 1.000 κόρων ανέρχεται στο ιστορικό υψηλό των 4.221 πλοίων, τα οποία έχουν συνολική χωρητικότητα 354.092.466 DWT και 208.010.850 GT.
Σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος 2024, καταγράφεται μια αύξηση σε μονάδες κατά εννέα πλοία, αλλά μείωση κατά 1.117.034 DWT και 241.738 GT. Επισημαίνεται ότι δεν περιλαμβάνονται σε αυτά τα στοιχεία τα υπό ναυπήγηση 456 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 43.186.564 DWT και 27.035.837 GT. Το βιβλίο παραγγελιών αυξήθηκε κατά 23%, κάτι που καταδεικνύει το έντονο ενδιαφέρον των Ελλήνων εφοπλιστών για πλοία νέας τεχνολογίας.
Στη συνέχεια, τα πλοία που είναι νηολογημένα υπό ελληνική σημαία μειώθηκαν ελαφρώς στα 480. Η μείωση των πλοίων με ελληνική σημαία ενδεχομένως να οφείλεται στη γραφειοκρατία που υπάρχει κατά την εγγραφή και τη διαγραφή των πλοίων στο εθνικό νηολόγιο και στο κόστος λειτουργίας τους. Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι παρατηρείται μια μικρή μείωση στη συνολική χωρητικότητα, που πλέον ανέρχεται σε 29.551.538 GT και 48.717.807 DWT, έναντι 30.759.394 GT και 51.694.269 DWT το προηγούμενο έτος.
Η αιτία για τη μείωση της χωρητικότητας είναι το γεγονός ότι τους προηγούμενους μήνες έγιναν αρκετές πωλήσεις πλοίων, όπου οι εφοπλιστές κατοχύρωσαν σημαντικά κέρδη.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο ελληνόκτητος στόλος είναι καταγεγραμμένος σε 29 διαφορετικά νηολόγια. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν στην Πορτογαλία (+62 πλοία), στη Μάλτα (+51 πλοία), στην Κύπρο (+19 πλοία) και τις Βερμούδες (+1 πλοίο). Αντίθετα, οι Νήσοι Μάρσαλ, ο Παναμάς, οι Μπαχάμες, η Λιβερία και το Isle of Man κατέγραψαν μικρές μειώσεις. Η ελληνική σημαία κατέγραψε μείωση κατά 16 πλοία, ενώ η χωρητικότητα μειώθηκε κατά 2.976.462 DWT και 1.207.856 GT.
Ωστόσο, παρά τη μείωση, το ελληνικό νηολόγιο παραμένει στην 4η θέση παγκοσμίως, με 480 πλοία, και αντιπροσωπεύει το 13,8% της συνολικής DWT του ελληνόκτητου στόλου. Επίσης, οι σημαίες της Λιβερίας και των Νήσων Μάρσαλ εξακολουθούν να έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στον ελληνόκτητο στόλο, με 1.149 και 1.036 πλοία, αντίστοιχα. Σε όρους χωρητικότητας, η Λιβερία αντιπροσωπεύει το 29,1% της συνολικής DWT του ελληνόκτητου στόλου, οι Νήσοι Μάρσαλ το 23,1% και η Μάλτα το 15,1%. Ο αριθμός των ελληνόκτητων πλοίων που φέρουν σημαίες της Ε.Ε. αυξήθηκε σε 1.414, που αντιστοιχεί στο 33,5% του στόλου, έναντι 1.278 πλοίων (30,3%) το προηγούμενο έτος.
Σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, οι μεγαλύτερες αυξομειώσεις στα πλοία και τη χωρητικότητά τους καταγράφηκαν ως εξής: Oil tankers: -26 πλοία, -4.614.065 DWT, Chemical & Product tankers: -17 πλοία, -819.214 DWT, Liquefied tankers: -6 πλοία, +11.741 DWT, Ore & Bulk carriers: +41 πλοία, +2.972.456 DWT, Containerships: +14 πλοία, +1.267.857 DWT, Cargo ships: +4 πλοία, +238.679 DWT, Other Cargo Ships: -1 πλοία, -171.014 DWT, Passenger ships: 0 πλοία, -3.474 DWT. Στο βιβλίο παραγγελιών οι Ελληνες εφοπλιστές έχουν σε εξέλιξη παραγγελίες για 157 tankers, 66 chemical & product tankers, 54 LNG carriers, 132 bulk carriers, 23 containerships, – 10 general cargo ships.
Γενικότερα, οι Ελληνες εφοπλιστές συνεχίζουν να διατηρούν πρωταγωνιστικό ρόλο στη διεθνή ναυτιλία, καθώς ελέγχουν το 22,7% του παγκόσμιου στόλου tankers, το 15,8% του παγκόσμιου στόλου bulk carriers και το 9,4% του παγκόσμιου στόλου LNG carriers.
Συνολικά, η ελληνόκτητη ναυτιλία αντιπροσωπεύει το 6,5% του παγκόσμιου στόλου σε αριθμό πλοίων, το 12,3% σε GT και το 14,5% σε DWT.
Σημαντική η εξάρτηση από την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία
Σε αυτή τη φάση ο ελληνόκτητος στόλος έχει να αντιμετωπίσει και τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τα πλοία που ναυπηγήθηκαν ή ναυπηγούνται στην Κίνα. Για το «πόσο εκτεθειμένη είναι η ελληνική ναυτιλία στις αμερικανικές προθέσεις να πλήξουν την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία;», απαντά στην εβδομαδιαία επισκόπησή του ο ναυλομεσιτικός οίκος Xclusiv, με τους αναλυτές του να επισημαίνουν ότι μια ανάλυση του ελληνικού ναυτιλιακού στόλου και του βιβλίου παραγγελιών αποκαλύπτει μια σημαντική και αυξανόμενη εξάρτηση από την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία.
«Αυτή η τάση», τονίζει ο Xclusiv, «είναι ιδιαίτερα εμφανής στους τομείς των πλοίων μεταφοράς χύδην και γενικού φορτίου (για πλοία ≥ 10.000 DWT), όπου το 43% του υπάρχοντος στόλου κατασκευάζεται στην Κίνα». Οπως αναφέρουν οι αναλυτές, από τα 168 πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου επί παραγγελία τα 135 ναυπηγούνται σε κινεζικά ναυπηγεία, ενώ μόλις 33 πλοία βρίσκονται υπό κατασκευή σε άλλες χώρες. Στον τομέα των δεξαμενόπλοιων, όμως, η τάση παραμένει, αν και σε ελαφρώς μικρότερο βαθμό. Το 26% του ελληνικού στόλου δεξαμενόπλοιων κατασκευάζεται σε κινεζικά ναυπηγεία, τονίζει στην ανάλυσή του ο ναυλομεσιτικός οίκος και προσθέτει:
«Το βιβλίο παραγγελιών τονίζει περαιτέρω την επιρροή της Κίνας, με 216 από τα 288 δεξαμενόπλοια κατόπιν παραγγελίας να κατασκευάζονται στην Κίνα. Ο τομέας των εμπορευματοκιβωτίων δείχνει την πιο έντονη εξάρτηση από την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία. Το 30% του σημερινού ελληνικού στόλου εμπορευματοκιβωτίων κατασκευάζεται στην Κίνα. Ο αριθμός αυτός ενισχύεται από το γεγονός ότι και τα 46 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που βρίσκονται επί του παρόντος σε παραγγελία κατασκευάζονται σε κινεζικά ναυπηγεία.
Αντίθετα, ο κλάδος των πλοίων μεταφοράς φυσικού αερίου παρουσιάζει τη μικρότερη εξάρτηση από τα κινεζικά ναυπηγεία. Μόνο το 4% του υφιστάμενου στόλου ελληνικών μεταφορέων είναι κινεζικής κατασκευής. Επιπλέον, από τα 100 πλοία μεταφοράς αερίου κατά παραγγελία, μόνο τα επτά είναι υπό κατασκευή στην Κίνα. Οι Ελληνες πλοιοκτήτες δεν προτιμούν τα κινεζικά ναυπηγεία γι’ αυτόν τον εξειδικευμένο τομέα, πιθανώς λόγω τεχνολογικών απαιτήσεων, μακροχρόνιων σχέσεων με συγκεκριμένα ναυπηγεία και στρατηγικών κριτηρίων».
Οι 10 προτεραιότητες του ΥΝΑΝΠ
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Χρήστος Στυλιανίδης παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες τις δέκα βασικές προτεραιότητες του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, οι οποίες είναι:
1. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής ναυτιλίας.
2. Η ομαλή μετάβαση σε ένα νέο, πράσινο και ψηφιακό μέλλον.
3. Η αναβάθμιση της ασφάλειας στην ακτοπλοΐα.
4. Ο εκσυγχρονισμός του ακτοπλοϊκού στόλου με νέα πράσινα πλοία.
5. Η ενίσχυση της ακτοπλοΐας στις άγονες γραμμές.
6. Η ανάπτυξη συνεργατικού σχηματισμού «cluster», μέσω του οποίου θα ενισχυθούν οι εγχώριες επιχειρήσεις (ναυτιλιακός εξοπλισμός, ναυπηγοεπισκευή, ανάπτυξη πράσινων πλοίων).
7. Η δημιουργία χρονοθυρίδων για τον ασφαλή ελλιμενισμό των πλοίων της ακτοπλοΐας.
8. Η περαιτέρω ενίσχυση της ποντοπόρου ναυτιλίας, έτσι ώστε να συνεχίσει να έχει κρίσιμο πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις.
9. Η αναδιάρθρωση και ο εκσυγχρονισμός των οργανωτικών δομών του υπουργείου, μέσω της υιοθέτησης διαδικασιών απλοποίησης και ψηφιοποίησης.
10. Η αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης, με στόχο την προσέλκυση των νέων στο ναυτικό επάγγελμα.
Ο υπουργός έκανε ειδική αναφορά στην ηγετική ναυτιλιακή δύναμη της χώρας μας παγκοσμίως και υπενθύμισε ότι εξελέγη στην πρώτη θέση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO), σε μια εποχή έντονων γεωπολιτικών αναταραχών και πρόσθεσε: «Καταφέραμε, μέσα από διαρκείς διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να βρεθεί η αναγκαία ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, η οποία μας επιτρέπει πλέον να μιλάμε για μια νέα ακτοπλοΐα στο Αιγαίο, για ένα νέο master plan, για περισσότερη ασφάλεια στο Αιγαίο, για μια νέα εποχή της ποντοπόρου ναυτιλίας σε διεθνές επίπεδο».
Επίσης, ο υπουργός Χρήστος Στυλιανίδης επισήμανε ότι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του εγχώριου ναυτιλιακού κλάδου και η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων αποτελούν έναν από τους βασικούς στόχους της αναπτυξιακής πολιτικής του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, στο πλαίσιο της στρατηγικής για την πράσινη μετάβαση της ακτοπλοΐας.
Προς τον σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκε η εναρκτήρια συνάντηση (kick off meeting) για τη σχετική ανάθεση της μελέτης, αναφορικά με τη δημιουργία Συνεργατικών Σχηματισμών (clusters) στη ναυπηγική και τη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία της χώρας. Η δημιουργία συνεργασιών μεταξύ των επιχειρήσεων του χώρου αναμένεται, μεταξύ άλλων, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα του εγχώριου ναυτιλιακού κλάδου και τη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων και παράλληλα να ενθαρρύνει την καινοτομία. Η μελέτη θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) για τον προσδιορισμό όλων των τεχνο-οικονομικών παραμέτρων της πρωτοβουλίας.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 14/3/2025)