Μόλις οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους (IS) ανακήρυξαν τη δημιουργία ενός χαλιφάτου τον περασμένο μήνα, τα κοινωνικά δίκτυα στον Λίβανο πήραν φωτιά.
Στην αρχή ο τόνος ήταν χλευαστικός και έδιναν κι έπαιρναν τα ανέκδοτα που παρουσίαζαν τους τζιχαντιστές με οπισθοδρομικούς αιμοδιψείς γενειοφόρους. Σύντομα η ανησυχία διαδέχθηκε το γέλιο. Υστερα από μήνες σχετικής ηρεμίας ο Λίβανος επλήγη εκ νέου από μια σειρά βομβιστικών επιθέσεων την οποία ακολούθησε καταιγισμός συλλήψεων υπόπτων βομβιστών αυτοκτονίας.
Η γενική εντύπωση που επικρατεί στον Λίβανο είναι ότι το IS – διάδοχος του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIS) – βρίσκεται πίσω από τη νέα αστάθεια που προκαλείται στη χώρα.
«Οταν εγκαθιδρύθηκε το χαλιφάτο στα σύνορα ανάμεσα στη Συρία και στο Ιράκ, το IS διατύπωσε την απειλή ότι και ο Λίβανος θα βρισκόταν στη δίνη του κυκλώνα» είπε ο υποστράτηγος Αμπάς Ιμπραήμ, επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Λιβάνου, μιλώντας στο BBC. «Το τελευταίο κύμα επιθέσεων ερμηνεύεται από την απειλή αυτή».
Όρισαν «εμίρη» για τον Λίβανο
Ανάμεσα στις πληροφορίες για τα σχέδια του IS για τον Λίβανο που κυκλοφορούν στα λιβανέζικα μέσα ενημέρωσης, προερχόμενες από την ανάκριση των συλληφθέντων, είναι ότι ο IS όρισε έναν εμίρη για τον Λίβανο, ότι σχεδιάζει αιματηρές επιθέσεις σε περιοχές σιιτών και ότι έχει βάλει στο στόχαστρο δημόσια πρόσωπα.
Ολα αυτά όμως παραμένουν ανεπιβεβαίωτα. Το μόνο που έχει δηλώσει ανοιχτά το IS είναι το μεγαλεπήβολο σχέδιό του να καταργήσει τα σύνορα ανάμεσα στα αραβικά κράτη και να τα κυβερνήσει όλα σαν μία ισλαμική οντότητα.
Σε ένα βίντεο που κυκλοφορεί ευρέως ένας μαχητής του IS περπατά στα πρώην σύνορα ανάμεσα στο Ιράκ και στη Συρία και ορκίζεται «να διαλύσει όλα τα σύνορα της Ιορδανίας, του Λιβάνου και των υπολοίπων, ινσαλάχ (σ.σ.: με το θέλημα του Θεού)». Το βίντεο έχει τον τίτλο «Το τέλος του Σάικς-Πικό» ως αναφορά στη μυστική συμφωνία του 1916 ανάμεσα στους Βρετανούς και στους Γάλλους που χάραξαν τα σύνορα της σύγχρονης Μέσης Ανατολής (Σάικς ήταν ο Βρετανός που διαπραγματεύτηκε τη συμφωνία και Πικό ο Γάλλος).
Τέτοιες δηλώσεις τις ακούνε με ανησυχία οι Λιβανέζοι, ακόμη και στους κύκλους των σαλαφιστών – των υπερσυντηρητικών ισλαμιστών που ζητούν επιστροφή στα πολιτικά ήθη και στα έθιμα των πρώτων μουσουλμάνων.
«Η ανακήρυξη του Ισλαμικού Κράτους θα γυρίσει μπούμερανγκ σε όλους τους μουσουλμάνους και τελικά θα οδηγήσει στη διάσπαση του Ιράκ» είπε στο BBC ο σεΐχης Ναμπίλ Ραχίμ, ένας σαλαφιστής που παρουσιάζει μια θρησκευτική εκπομπή σε ισλαμικό ραδιόφωνο που εκπέμπει από την Τρίπολη στον Βόρειο Λίβανο.
Ο σεΐχης Ραχίμ και άλλοι σουνίτες κληρικοί εντοπίζουν προβλήματα στην ανακήρυξη του χαλιφάτου και απορρίπτουν σθεναρά την ωμή βία που τη συνόδευσε.
Ο IS όμως έχει και οπαδούς στον Λίβανο. Οσοι μιλούν εναντίον του, όπως ο σεΐχης Ραχίμ, λαμβάνουν απειλές κατά της ζωής τους και ανησυχητικά μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα οποία τους προειδοποιούν ότι θα πληρώσουν ακριβά τις απόψεις τους. «Σε ένα μήνυμα ο αποστολέας απειλούσε ότι θα μας κόψει το κεφάλι» λέει ο σεΐχης Ραχίμ.
Άλλο διείσδυση, άλλο υποστήριξη
Σύμφωνα με τους κληρικούς, οι φανατικοί υποστηρικτές του IS στον Λίβανο εμπνέουν περισσότερο τρόμο από την ίδια την ακραία οργάνωση, τουλάχιστον προς το παρόν. «Αναμφίβολα υπάρχουν υποστηρικτές του IS στον Λίβανο. Οι ιδέες που προωθεί είναι παρούσες στη χώρα. Είτε ονομάζεται IS είτε αλλιώς, η ιδεολογία αυτή υπάρχει στον Λίβανο» λέει ο υποστράτηγος Ιμπραήμ. Λίγοι όμως φοβούνται ότι ο IS θα αποκτήσει έρεισμα ή θα εισβάλει στη χώρα. «Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι μια επίθεση εδώ, μια βόμβα εκεί. Μπορεί να διαταράξει τη σταθερότητα του Λιβάνου», προσθέτει.
Δυτικές πηγές είπαν στο BBC ότι οι συλλήψεις που σχετίζονται με τον IS στον Λίβανο αποτελούν ένδειξη διείσδυσης αλλά όχι απαραίτητα μεγάλης υποστήριξης. Επίσης οι πρόσφατες βομβιστικές επιθέσεις που αποδίδονται στον IS είχαν ενωτική επίδραση στη συνήθως διχασμένη κυβέρνηση του Λιβάνου, η οποία, αντιμέτωπη με έναν κοινό εχθρό, εργάζεται συλλογικά για να αποκρούσει την απειλή.
Μέχρι στιγμής το κυριότερο πλήγμα στον Λίβανο είναι εντυπώσεων. Η τουριστική βιομηχανία, που αποτελεί βασική πηγή εισοδήματος για τη χώρα, ήδη υποφέρει καθώς ταξιδιώτες από τον Κόλπο και αλλού ακυρώνουν τις κρατήσεις τους λόγω ανησυχίας για την ασφάλεια.
Ο ρόλος του IS στα τελευταία γεγονότα στον Λίβανο και τα πραγματικά του σχέδια για το Λεβάντε θα παραμείνουν αναπάντητα ερωτήματα προς το παρόν. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η οργάνωση έχει εισχωρήσει στο μυαλό των Λιβανέζων.