Φορολογικό, ληξιπρόθεσμα και δημοσιονομική «τρύπα» ύψους 5 δισ. ευρώ, βάζουν φωτιά στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων
Με «άσο» την ταχύτερη του αναμενομένου υλοποίηση του μεγαλύτερου ποσοστού των ανειλημμένων υποχρεώσεων της χώρας, το επιτελείο του υπουργού Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη σχεδιάζει, κατά την συνάντηση του Σεπτεμβρίου στο Παρίσι, να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις του με την τρόικα, αποδεικνύοντας πρωτίστως ότι το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα όχι μόν πέτυχε τους προσυμφωνηθέντες στόχους αλλά και ότι τελικά του υπερέβη.
Στην κατεύθυνση αυτή, τα 50 μέλη της ελληνική αποστολής στο Παρίσι θα δηλώσουν ότι το δημοσιονομικό κενό, ύψους 5 δισ. ευρώ, που εντοπίζουν τόσο το ΔΝΤ όσο και η Ε.Ε. στις πρόσφατες εκθέσεις τους για τη διετία 2015-2016 δεν υπάρχει.
Θα παρουσιάσουν επίσης στοιχεία με βάση τα οποία ακόμη και το «κενό», ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ, που προβλέπεται για την επόμενη διετία στο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλάνο για την περίοδο 2014-2018 μπορεί να καλυφθεί με υπεραπόδοση ήδη υφιστάμενων μέτρων.
Η επιτυχής ολοκλήρωση αυτού του σημείου της διαπραγμάτευσης, δηλαδή η κάλυψη του όποιου κενού συμφωνηθεί χωρίς νέα μέτρα, θεωρείται κρίσιμη και για την έναρξη των διαπραγματεύσεων του χρέους, αλλά και για τη συνέχιση της χρηματοδότησης του ελληνικού προγράμματος.
Σε ό,τι αφορά τα διαρθρωτικά, η ελληνική αποστολή θα έχει μαζί της την πιστοποίηση της εκπλήρωσης των προαπαιτούμενων Ιουνίου και Ιουλίου μετά και την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου που αναμένεται μέσα στην εβδομάδα, η οποία σε πρώτη φάση θα ανοίξει το δρόμο για την εκταμίευση της δεύτερης υποδόσης του 1 δισ. ευρώ. Σε μια πιο ευρεία θεώρηση, το ΥΠΟΙΚ θα μπορεί να αποδείξει την εκπλήρωση των απαιτήσεων της τρόικας που τέθηκαν κατά την πολύμηνη αξιολόγηση του μνημονίου, που ολοκληρώθηκε τον περασμένο Μάρτιο.
Επίσης, θα έχουν στα χέρια τους τη μέχρι τώρα πορεία υλοποίησης του προϋπολογισμού, σύμφωνα με την οποία εκτός από τη συγκράτηση των δαπανών επιτυγχάνονται και οι στόχοι των εσόδων. Ειδικά για το θέμα των δικαστικών αποφάσεων, που δικαιώνουν δικαστικούς και ένστολους -το οποίο έχει θορυβήσει την τρόικα, η οποία και ζητά εξηγήσεις-, το οικονομικό επιτελείο θα διαβεβαιώσει ότι δεν θα επηρεάσει παρά ελάχιστα την προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής. Τούτο διότι υπάρχει η δυνατότητα οι όποιες υποχρεώσεις προκύψουν να εκπληρωθούν σε πολύ μεγάλο ορίζοντα χρόνου.
Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων από τις 3 μέχρι και τις 5 Σεπτεμβρίου σε ουδέτερο έδαφος, η ελληνική αποστολή θα έχει την ευκαιρία να θέσει στην τρόικα και ένα πακέτο αιτημάτων, τα οποία σύμφωνα με την ελληνική πλευρά δεν θα επηρεάσουν τη δημοσιονομική προσπάθεια. Αντιθέτως, οι αλλαγές που προτείνονται θα διευκολύνουν την καλύτερη υλοποίηση του προγράμματος, δεδομένου ότι οι παρεμβάσεις που προτείνονται αφορούν μέτρα που δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα.
Το μεγάλο κομμάτι θα αφορά τη σταδιακή ελάφρυνση των φορολογικών βαρών που έχουν υπερδιπλασιιαστεί και ειδικότερα τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, από τα 33 δισ. ευρώ το 2009 στα 67 δισ. ευρώ φέτος στο τέλος Ιουλίου.
Μετά και την ενοποίηση ασφαλιστικών και φορολογικών οφειλών, το μεγάλο ζητούμενο από πλευράς της ελληνικής κυβέρνησης θα είναι μια νέα πιο ευνοϊκή ρύθμιση για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών με δόσεις που θα φτάνουν και τις 100, αν αποδειχθεί αδυναμία πληρωμής.
Τούτο με δεδομένο ότι τόσο η ρύθμιση της τελευταίας ευκαιρίας για τα χρέη στις εφορίες όσο και η ρύθμιση για τις ασφαλιστικές εισφορές έχουν πρακτικά αποτύχει. Μάλιστα, το ΥΠΟΙΚ έχει αποστείλει ένα προσχέδιο της ρύθμισης στο οποίο εκτός από το διπλασιασμό των δόσεων προτείνει μείωση των προσαυξήσεων κατά 50%, αλλά και των επιτοκίων υπερημερίας σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής των φορολογικών υποχρεώσεων.
Οι υποχρεώσεις
Ο «αμερικανικού τύπου» Αύγουστος, που έχει ήδη προαναγγείλει ο κ. Χαρδούβελης, κυρίως για τους υπουργούς οι οποίοι χειρίζονται τα πιο ευαίσθητα θέματα του μνημονίου, περιλαμβάνει πολλές και δύσκολες υποχρεώσεις.
Ειδικότερα, εντός του μήνα θα πρέπει να ολοκληρωθούν ή να έχουν προχωρήσει ικανοποιητικά:
1. Το σχέδιο για το νέο μισθολόγιο, αλλά και για την περικοπή – αναδιάρθρωση των μη μισθολογικών δαπανών και την κατανομή των μισθών σε σχέση με την ικανότητα και την απόδοση του προσωπικού. Στο ίδιο πλαίσιο θα πρέπει να γίνει διεξοδική εξέταση όλων των μη μισθολογικών παροχών, όπως αποζημιώσεις, έξοδα ταξιδίου κ.ά.
2. Η καταγραφή μη αποτελεσματικών εκπτώσεων σε δαπάνες.
3. Το αποτέλεσμα που είχε η λύση που είχε προτείνει και εφαρμόζει το υπουργείο Εργασίας για το πλαίσιο των ομαδικών απολύσεων.
4. Η νέα καταγραφή – κατάργηση φόρων υπέρ τρίτων με στόχο να νομοθετηθεί στις αρχές του 2015.
5. Η νέα αναλογιστική μελέτη για το σύνολο του ασφαλιστικού, η οποία εκκρεμεί εδώ και ένα χρόνο.
6. Την εκτίμηση της απόδοσης των παρεμβάσεων που έγιναν στις τιμές σε γάλα, φάρμακα, ψωμί και τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές.
7. Η εκτίμηση της απόδοσης των παρεμβάσεων στα κλειστά επαγγέλματα με νέο γύρο απελευθέρωσης.
8. Η επανεξέταση της απόδοσης του ΕΝΦΙΑ και οι παρεμβάσεις «εξάλειψης» εξαιρέσεων από τον Ιανουάριο του 2015.
9. Η προετοιμασία για αναθεώρηση του οργανικού νόμου του Γενικού Λογιστηρίου τον Οκτώβριο.
10. Η εκπόνηση σχεδίου για συνολική μεταρρύθμιση του ΦΠΑ, με στόχο και να βελτιωθεί το σύστημα επιστροφής αλλά και να μειωθεί ο αριθμός των υπόχρεων υποβολής περιοδικών δηλώσεων.
11. Η επανεξέταση του στόχου των απολύσεων με νέα αξιολόγηση της δημόσιας διοίκησης.
Αιτήματα, αντιστάθμισμα και προθεσμίες
Μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης θα ζητήσει, μεταξύ άλλων, από την τρόικα το οικονομικό επιτελείο. Αυτό έχοντας ως δεδομένο ότι το μέτρο δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, αφού η κατανάλωση έχει μειωθεί κατά περίπου 70%.
Παράλληλα, θα παρουσιαστεί ένα σχέδιο για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών των επιχειρήσεων σε ορίζοντα χρόνου από το 2015 μέχρι και το 2020.
Όλα τα αιτήματα της ελληνικής πλευράς προς τους δανειστές θα συνοδεύονται από το αντιστάθμισμα ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι θα παραμείνουν αμετάβλητοι, ειδικά σε ό,τι αφορά την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων έως το 2020, αφού το συγκεκριμένο μέγεθος συνδέεται και με την πορεία αποκλιμάκωσης του δημόσιου χρέους.
Το δεύτερο ζητούμενο της ελληνικής πλευράς θα είναι να μειωθούν οι απαιτήσεις της τρόικας για τις 600 και πλέον παρεμβάσεις του μνημονίου που θα πρέπει να ολοκληρωθούν πριν το δεύτερο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής ολοκληρωθεί και επίσημα.
Στην επιχειρηματολογία του Υπουργείου Οικονομικών θα περιλαμβάνεται το γεγονός ότι η μη ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων οφείλεται στις καθυστερήσεις και την πολιτική αστάθεια που προκάλεσε η οξύτατη οικονομική κρίση που πέρασε η Ελλάδα.
Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει πλέον χρόνος να ολοκληρωθούν στο σύνολό τους στις οριζόμενες από το πρόγραμμα προθεσμίες. Θα πρέπει συνεπώς οι παρεμβάσεις αυτές να επαναξιολογηθούν και να συμφωνηθεί ποιες από αυτές θεωρούνται κρίσιμες για την επίτευξη των ουσιαστικών στόχων του προγράμματος.
Γι’ αυτές θα αναληφθεί δέσμευση ότι θα ολοκληρωθούν μέχρι και το τέλος του χρόνου, ενώ οι υπόλοιπες θα ολοκληρώνονται σταδιακά με την υλοποίησή τους να παρακολουθείται και από την Ε.Ε. και από το ΔΝΤ, το οποίο ως γνωστό θα αξιολογεί τακτικά το πρόγραμμα μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2016.
