Εχθρικό επιχειρηματικό περιβάλλον – Γάγγραινα η στείρα γραφειοκρατία – Αποκαρδιωτικά τα μηνύματα
Μπορεί ως χώρα να έχουμε προχωρήσει στις περισσότερες μεταρρυθμίσεις από το 2008 έως το 2013, σύμφωνα με την Κομισιόν, και να έχουμε κάνει άλμα 110 θέσεων στη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, αυτές οι επιτυχίες όμως δεν δείχνουν να ανταποκρίνονται στην καθημερινότητα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων.
Παρά τα εντυπωσιακά «άλματα» της Ελλάδας στον τομέα των μεταρρυθμίσεων, τις θυσίες των φορολογουμένων και την βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος (ζητήματα που τόσο η Κομισιόν όσο και ο ΟΟΣΑ έχουν αναγνωρίσει, δίνοντας μάλιστα συγχαρητήρια στην κυβέρνηση Σαμαρά), η καθημερινότητα για χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχει αντίστοιχα βελτιωθεί.
Αντιθέτως μάλιστα, η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων επιχειρηματιών αντιμετωπίζει δυσβάσταχτες δυσκολίες ρευστότητας και ατενίζει το μέλλον με φόβο και απαισιοδοξία. Ένα άλλο κομμάτι των ΜμΕ, μικρότερο, βρίσκεται σε δεινότατη θέση, καθώς το «λουκέτο» είναι πλέον ορατό…
Εχθρικό επιχειρηματικό περιβάλλον – Γάγγραινα η στείρα γραφειοκρατία
Το οικονομικό και θεσμικό περιβάλλον για την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα παραμένει εχθρικό, όπως προκύπτει από έκθεση που συνυπογράφει η Ομάδα Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα υπό τον Χορστ Ράιχενμπαχ, την οποία επεξεργάστηκαν φορείς των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μεταξύ των οποίων η ΕΣΕΕ, η ΓΣΕΒΕΕ, ο ΣΕΤΕ και η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων [βλ. σχετικά: Εκτός πραγματικότητας το ελληνικό επιχειρείν].
Ο ίδιος ο επικεφαλής της Ομάδας Δράσης παραδέχθηκε χθες ότι η πρόοδος είναι αργή σε σχέση με το business plan της Task Force που καταρτίσθηκε σε συνεργασία με την ελληνική πλευρά τρία χρόνια πριν.
Οι αποφάσεις που λαμβάνονται δεν υλοποιούνται ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, υπάρχει σοβαρή καθυστέρηση στην υλοποίησή τους. Επίσης το πρόβλημα της χρηματοδότησης δεν έχει λυθεί και η αδυναμία απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων και αξιοποίησης χρηματοδοτικών εργαλείων που παρέχονται από την ΕΕ παραμένει.
«Βροχή» τα λουκέτα
Έξι χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης και τέσσερα από την είσοδο της χώρας στα μνημόνια, τα μηνύματα για τον βασικό κορμό της ελληνικής οικονομίας είναι αποκαρδιωτικά. Τα λουκέτα την περίοδο 2010 – 2013 έφθασαν τα 214.600, οι θέσεις εργασίας που χάθηκαν ξεπέρασαν τις 723.000 (-38% σε 1,4 εκατ. εργαζόμενους) ενώ η οικονομία έχασε 21 δισ. ευρώ προστιθέμενης αξίας ή 33% σε σχέση με τα προ κρίσης μεγέθη.
Ακόμη όμως πιο αποκαρδιωτική είναι η καθημερινότητα που βιώνουν όσες μικρομεσαίες (ΜμΕ) έχουν καταφέρει να παραμείνουν εν ζωή ή όσοι Έλληνες, στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον, αποφασίζουν να ξεκινήσουν μια επιχειρηματική δραστηριότητα.
Το κόστος της μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων φθάνει το 11,8% της αξίας των περιουσιακών στοιχείων σε σύγκριση με 4,6% στην ΕΕ, ενώ ο χρόνος που απαιτείται για να περάσουν οι πληρωμές από τις δημόσιες αρχές προς τις επιχειρήσεις, ειδικά σε ότι αφορά κρατικές ενισχύσεις, έχει αυξηθεί στις 114 ημέρες σύμφωνα με στοιχεία του 2012 από 66 ημέρες το 2011 και είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερος από τον μέσο όρο στην ΕΕ.
Παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις εφάρμοσαν κάποιες πολιτικές για τις ΜμΕ (Επενδυτικός νόμος 4072, Δημιουργία Ι.Κ.Ε, στήριξη αυτοαπασχόλησης κ.λπ.) όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος, δεν αρκούν, αφού οι ελληνικές ΜμΕ έχουν πληγεί σοβαρά και σε βαθμό δυσανάλογα μεγαλύτερο σε σχέση τόσο με τις μεγάλες εγχώριες επιχειρήσεις, όσο και με το μέσο όρο των επιδόσεων στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Στο ήμισυ η απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων
Ενδεικτικό της κατάστασης που βιώνουν σήμερα οι ΜμΕ είναι και το γεγονός ότι από τα 5,8 δισ. ευρώ των επιχορηγήσεων από τα κοινοτικά κονδύλια έχουν απορροφηθεί μόνο 3,5 δισ. ευρώ με αποτέλεσμα να υπάρχει υψηλός κίνδυνος να μη χρησιμοποιηθούν εξ ολοκλήρου τα υπόλοιπα κεφάλαια, μέχρι το τέλος του 2015.
Ταυτόχρονα, το 34% των ελληνικών ΜμΕ δηλώνουν ότι υπάρχει επιδείνωση στην πρόσβαση δημόσιας χρηματοδοτικής στήριξης συμπεριλαμβανομένων των εγγυήσεων, έναντι μέσου όρου 22% για τις ΜμΕ της ΕΕ. Όσον αφορά την κατανομή των κονδυλίων για τη στήριξη της ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας των ΜμΕ: διατέθηκε μόνο το 6,4% των περιφερειακών κονδυλίων της ΕΕ για την επιχειρηματικότητα και τις ΜμΕ κατά την προγραμματική περίοδο 2007-2013, έναντι μέσου όρου 22% των χωρών της ΕΕ.
Μόνο 0,7% των κονδυλίων διατέθηκε για τη δημιουργία και ανάπτυξη των επιχειρήσεων κατά την ίδια περίοδο, έναντι μέσου όρου 12% των χωρών της ΕΕ.
Στο μέτωπο της χρηματοδότησης, τα προβλήματα είναι τεράστια και η Ελλάδα βρίσκεται πολύ κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Τα περισσότερα αιτήματα δανεισμού μικρομεσαίων εταιρειών απορρίπτονται από τις τράπεζες, ενώ στις περιπτώσεις που εγκρίνονται, απαιτείται υπερδιπλάσιος χρόνος για την έναρξη των πληρωμών (104 ημέρες έναντι 52 στην ΕΕ).
Το κόστος έναρξης μιας επιχείρησης είναι 910 ευρώ έναντι μέσου όρου 343 ευρώ στην Ε.Ε., ενώ το ελάχιστο κεφάλαιο που καταβάλλεται έχει αυξηθεί σε σχέση με πέρυσι.
Η μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων είναι πολύ πιο δαπανηρή και το κόστος φτάνει το 11,8% της αξίας τους σε σύγκριση με 4,6% στην ΕΕ.
Ο χρόνος που απαιτείται για να περάσουν οι πληρωμές από τις δημόσιες αρχές προς τις επιχειρήσεις, ειδικά σε ότι αφορά κρατικές ενισχύσεις, έχει αυξηθεί στις 114 ημέρες σύμφωνα με στοιχεία του 2012 από 66 ημέρες το 2011 και είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερος από τον μέσο όρο στην ΕΕ.
Αναφορικά με τις εξαγωγές, στην έκθεση διαπιστώνεται πως οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν τέσσερις φορές λιγότερες πιθανότητες να εξάγουν εντός της ΕΕ και σχεδόν πέντε φορές λιγότερες πιθανότητες να εισάγουν από άλλα κράτη μέλη.
Την ίδια ώρα οι ελληνικές ΜμΕ εξακολουθούν να χρειάζονται κατά μέσο όρο 15 έως 19 ημέρες αντιστοίχως για δραστηριότητες εισαγωγής και εξαγωγής, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 11 ημέρες και για τα δύο.