Λύσεις – εξπρές σχεδιάζουν οι τραπεζίτες για την κεφαλαιακή τους ενίσχυση
Ενόψει της πανευρωπαϊκής άσκησης προσομοίωσης, τα στελέχη των τεσσάρων συστημικών τραπεζών βρίσκονται σε κατάσταση πράσινου συναγερμού, προκειμένου να προετοιμάσουν τα σενάρια αντίδρασης σε περίπτωση που απαιτηθεί κεφαλαιακή τους ενίσχυση.
Την προηγούμενη εβδομάδα υψηλόβαθμα στελέχη της Εθνικής, της Eurobank, της Alpha και της Πειραιώς συναντήθηκαν με κλιμάκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, λαμβάνοντας γνώση προκαταρκτικών στοιχείων και δεδομένων της άσκησης, επί των οποίων διατύπωσαν και τις παρατηρήσεις τους.
Παρά την αποσπασματική ροή στοιχείων, που δύσκολα επιτρέπει τον σχηματισμό ολοκληρωμένης άποψης, οι τράπεζες έχουν μια πρώτη εικόνα, βάσει της οποίας κλιμακώνουν τους σχεδιασμούς τους, εν όψει των ανακοινώσεων από την ΕΚΤ και την EBA για τα stress tests.
Η σχετική προεργασία έχει, άλλωστε, ξεκινήσει εδώ και καιρό, ώστε με την ανακοίνωση των ευρημάτων της άσκησης οι διοικήσεις να ανακοινώσουν το άριστο μείγμα κινήσεων κεφαλαιακής ενίσχυσης το οποίο θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων έως αυξήσεις κεφαλαίου.
Στις 26 Οκτωβρίου η ΕΚΤ θα ανακοινώσει τόσο τα ευρήματα της αξιολόγησης στοιχείων ενεργητικού, όσο και τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης για την τριετία 2014-16. Και οι δύο διαδικασίες έτρεξαν με βάση τα στοιχεία ισολογισμού της 31ης Δεκεμβρίου 2013.
Στην ανακοίνωσή της θα παρατεθούν και οι κινήσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης που διενήργησαν ως τις 30/9/2014 (ΑΜΚ 8,3 δισ. και πωλήσεις θυγατρικών, συμμετοχών) οι τράπεζες, καθώς τα προ προβλέψεων κέρδη πρώτου εξαμήνου της τρέχουσας χρήσης. Πρόκειται για τις δράσεις μετριασμού των κεφαλαιακών αναγκών.
Τax credit για διαχειρίσιμες κεφαλαιακές ανάγκες
Το αργότερο ως τις 7 Νοεμβρίου η Ευρωπαική Τραπεζική Αρχή (EBA) θα αποσαφηνίσει από την πλευρά της το καθεστώς με το οποίο θα προσμετρούνται οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις στα εποπτικά κεφαλαία των ευρωπαϊκών τραπεζών, σε συνθήκες Βασιλείας ΙΙΙ.
Πιθανή καθυστέρηση της ΕΒΑ σημαίνει ότι τυχόν πρόσθετο κεφαλαιακό «μαξιλάρι» από το tax credit θα προσμετρηθεί στα πλάνα κεφαλαιακής ενίσχυσης και όχι στις δράσεις μετριασμού.
Τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι η EBA θα αναθεωρήσει τον υφιστάμενο κανόνα θέτοντας ανώτατο όριο (πλαφόν) για την αναγνώριση στα εποπτικά κεφάλαια των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων. Σύμφωνα με τους ίδιους ο κίνδυνος για τις τράπεζες του ευρωπαϊκού Νότου είναι να «ψαλιδισθεί» η συμμετοχή του tax credit στα εποπτικά κεφάλαια και όχι να μηδενισθεί.
Οι επιπτώσεις από μια τέτοια κίνηση θα είναι μεγαλύτερες στις τράπεζες με υψηλές αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις ως ποσοστό των εποπτικών τους κεφαλαίων κατηγορία στην οποία εντάσσονται κάποιες από τις εγχώριες συστημικές. Οι συγκεκριμένες τράπεζες ενδέχεται να υποχρεωθούν σε αυξήσεις κεφαλαίου, παρ’ ότι διαθέτουν αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις που καλύπτουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες.
Το βασικό σενάριο για τα stress tests
Οι τελικές αποφάσεις της ΕΒΑ για το tax credit, σε συνδυασμό φυσικά με το ύψος του… λογαριασμού από την αξιολόγηση στοιχείων ενεργητικού, θα κρίνει και το αν οι κεφαλαιακές ανάγκες διαμορφωθούν σε διαχειρίσιμα ή μη επίπεδα.
Οι τράπεζες συνεχίζουν να ποντάρουν στο βασικό σενάριο των διαχειρίσιμων κεφαλαιακών αναγκών. Προβλέπουν, δηλαδή, ότι το πρόσθετο μαξιλάρι των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων και η θετική διαφορά μεταξύ δυναμικού και στατικού μοντέλου αξιολόγησης των πλάνων αναδιάρθρωσης θα καλύψουν το σύνολο ή μεγάλο μέρος των κεφαλαιακών τους αναγκών.
Εφόσον επιβεβαιωθούν οι παραπάνω εκτιμήσεις το πρωί της 27ης Οκτωβρίου θα ανακοινωθούν πωλήσεις ή και αυξήσεις κεφαλαίου σε θυγατρικές και ενδεχομένως μικρές αυξήσεις κεφαλαίου σε κάποιες εκ των τεσσάρων τραπεζών.
Στόχος είναι οι ενέργειες να ολοκληρωθούν ως τις αρχές Δεκεμβρίου, όταν και εκτιμάται ότι θα τελειώσει η έγκριση των σχεδίων κεφαλαιακής ενίσχυσης από την ΕΚΤ.
Οι ενέργειες του πρώτου κύματος περιλαμβάνουν: α) ώριμες υποθέσεις, όπως για παράδειγμα η τυπική ολοκλήρωση της συμφωνίας πώλησης της Αστήρ Παλάς και η πώληση της NBGI Private Equity από την Εθνική β) ενέργειες που βρίσκονται σε φάση δρομολόγησης όπως η διάθεση μειοψηφικού πακέτου της Finansbank, η είσοδος στο Χ.Α. της Eurolife και η πώληση χαρτοφυλακίου επιχειρηματικών δανείων από την Eurobank γ) μικρές αυξήσεις κεφαλαίου στις μητρικές.
Ο ρόλος του plan B
Το plan B θα ενεργοποιηθεί στην περίπτωση που αυστηροποιηθούν αιφνιδιαστικά οι κανόνες για την αξιολόγηση στοιχείων ενεργητικού (AQR) ή για τον συνυπολογισμό των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων στα εποπτικά κεφάλαια με καθεστώς Βασιλείας ΙΙΙ.
Η βασική ανησυχία των τραπεζιτών είναι πολιτική και αφορά το σκληρό πόκερ που διεξάγεται για την επόμενη ημέρα της χώρας. Φοβούνται, δηλαδή, μήπως η διαδικασία της άσκησης προσομοίωσης αποτελέσει ένα από τα… εργαλεία για να πειστεί η κυβέρνηση να παραμείνει σε πρόγραμμα αυξημένης επιτήρησης.
Ήδη η ΕΚΤ έχει στείλει σχετικό μήνυμα σημειώνοντας ότι θα αγοράζει τιτλοποιήσεις δανείων με βαθμολόγηση junk μόνο εφόσον υπάρχει πρόγραμμα. Και παρ’ όσα λέγονται από την κυβέρνηση, η ΕΚΤ δεν εννοεί το πρόγραμμα επιτήρησης που ακολουθεί την έξοδο από δανειακή σύμβαση (Post Programme Surveillance). Αν το εννοούσε θα αγόραζε junk τιτλοποιήσεις και από πορτογαλικές ή ιρλανδικές τράπεζες.
Ανοικτή γραμμή με ξένους
Στο plan B οι αναλυτές εκτιμούν ότι όλες σχεδόν οι εγχώριες τράπεζες θα χρειασθούν αυξήσεις κεφαλαίου (σ.σ. το ύψος ανά τράπεζα θα διαφέρει σημαντικά) καθώς οι δράσεις των πλάνων αναδιάρθρωσης δεν θα αρκούν για να καλύψουν το κεφαλαιακό έλλειμμα.
Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι και με αυτό το σενάριο, οι τράπεζες θα κινηθούν ταχύτατα ανακοινώνοντας αυξήσεις πιθανώς ήδη από το πρωί της 27ης Οκτωβρίου.
Σχετική προεργασία έχει ήδη υπάρξει. Οι διοικήσεις βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή με ξένες επενδυτικές τράπεζες, ενώ από τον Σεπτέμβριο ως σήμερα κλιμάκια των τεσσάρων τραπεζών έχουν διενεργήσει πλήθος επαφών με ξένους επενδυτές.
Επαφές που αποτελούν pre marketing είτε για κινήσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης στο καλό σενάριο (π.χ. συνδυασμένη διεθνής προσφορά σε Finansbank και Eurolife κ.ά.) είτε για τις αυξήσεις κεφαλαίου στις μητρικές.
