Απειλή για τα ασφαλιστικά Ταμεία, αλλά και το σύνολο του πρωτογενούς πλεονάσματος -πάνω στο οποίο βασίζεται όχι μόνο το εξαγγελθέν από τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά πλάνο των αμέσως επομένων μηνών, αλλά και η διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές μας- αποτελούν οι ολοένα αυξανόμενες υποχρεώσεις των ασφαλιστικών φορέων προς τους χιλιάδες ασφαλισμένους που βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής της σύνταξής τους.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, πάνω από 375.000 εκκρεμείς αιτήσεις για συντάξεις, κύριες, επικουρικές, αλλά και εφάπαξ, στοιβάζονται στα συρτάρια των Ταμείων, από ένα έως και τέσσερα έτη.
Το κρυφό έλλειμμα
Η «μαύρη τρύπα» στα Ταμεία, που έχει προκληθεί από τις σε αναμονή συντάξεις, υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ. Το θέμα έχει φτάσει και στους επικεφαλής της τρόικας, οι οποίοι ασκούν πιέσεις για περιορισμό τόσο του κρυφού αυτού ελλείμματος όσο και του φανερού ελλείμματος των Ταμείων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τις προηγούμενες επισκέψεις τους στην Αθήνα, οι εκπρόσωποι των δανειστών εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις για τις «αντοχές» του συστήματος, επικαλούμενοι και τα στοιχεία για τις καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων.
Μάλιστα, συνέδεσαν το θέμα με το πρωτογενές πλεόνασμα, υποστηρίζοντας πως θα μπορούσε να αποτελέσει ένα «μαξιλάρι» για να καλυφθούν τέτοιες ασφαλιστικές ανάγκες.
Το θέμα λαμβάνει και κοινωνικές διαστάσεις, καθώς οι περισσότεροι από αυτούς μένουν για πάρα πολλούς μήνες χωρίς οποιοδήποτε εισόδημα. Για τον λόγο αυτό άλλωστε καθιερώθηκε η προσωρινή σύνταξη, την οποία όμως δεν επιλέγουν (τουλάχιστον από την αρχή) οι συνταξιούχοι.
Απίστευτες καθυστερήσεις και στις επικουρικές
Παράλληλα, και ενώ έχει εξαγγελθεί αντίστοιχη πρόνοια και για τις επικουρικές συντάξεις, ακόμη το μέτρο δεν έχει εφαρμοστεί. Το ΙΚΑ παραδέχεται πως οι συντάξεις σε καθυστέρηση είναι πάνω από 135.000, εκτιμά όμως ότι υπάρχει οριακή βελτίωση σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Τα στοιχεία βέβαια που παρουσιάζουν οι εργαζόμενοι στα ασφαλιστικά Ταμεία είναι άκρως αποκαλυπτικά και πολλές φορές εξοργιστικά. Ο μέσος χρόνος αναμονής για την έκδοση μιας σύνταξης στο ΙΚΑ κυμαίνεται από 13 έως 14 μήνες.
Η τραγωδία της διαδοχικής ασφάλισης
Στις περιπτώσεις της διαδοχικής ασφάλισης η αναμονή φτάνει έως και τα δύο έτη. Υπάρχουν βέβαια διακυμάνσεις στον χρόνο αναμονής, ανάλογα με το υποκατάστημα. Στον ΟΑΕΕ, οι αιτήσεις που είναι σε εκκρεμότητα υπολογίζονται στις 20.000. Κατά μέσο όρο απαιτείται 1 έτος για την έκδοση της πολυπόθητης συνταξιοδοτικής απόφασης, ενώ η διαδοχική ασφάλιση οδηγεί σε 20μηνη καθυστέρηση!
Οι «πρωταθλητές» των καθυστερήσεων
Στο Δημόσιο, η αναμονή μπορεί να κρατήσει από 12 έως 24 μήνες, και οι υπό έκδοση συντάξεις εκτιμώνται περίπου σε 25.000 – 30.000. Περίπου ένα χρόνο περιμένουν οι αγρότες για να εκδοθεί η σύνταξη από τον ΟΓΑ. Περίπου 7.500 υποψήφιοι συνταξιούχοι είναι στην αναμονή του ΕΤΑΑ.
Στα συρτάρια του επικουρικού των μισθωτών ΕΤΕΑ στοιβάζονται περίπου 75.000 αιτήσεις.
Πρωταθλητής στην αναμονή αναδεικνύεται το ΤΕΑΥΕΚ, στο οποίο οι ασφαλισμένοι μπορεί να περιμένουν και τέσσερα χρόνια για να λάβουν τη σύνταξή τους.
Να σημειωθεί ότι, προκειμένου να ξεμπλοκάρει η διαδικασία απονομής των εφάπαξ, κυρίως στο Δημόσιο και στους ενστόλους, πριν από μία εβδομάδα το Υπουργείο Οικονομικών έδωσε 420 εκατ. ευρώ.
