Είναι επιτακτική η ανάγκη ταχείας αποκατάστασης του ιδιωτικού ιδιοκτησιακού χαρακτήρα των τραπεζών, χωρίς την τροχοπέδη της κρατικής συμμετοχής στον τραπεζικό τομέα της οικονομίας, αναφέρει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων της διεύθυνσης μελετών της, επικεφαλής της οποίας είναι ο Μ. Μασουράκης.
Όπως αναφέρει η Alpha Bank, τα αποτελέσματα των stress tests για τις ελληνικές τράπεζες ήταν γενικά πολύ ικανοποιητικά και πολύ καλύτερα του αναμενομένου. Αποτελούν δε, έναν από τους πιο σημαντικούς σταθμούς στην πορεία της ελληνικής οικονομίας για έξοδο από τη βαθιά ύφεση και από τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας της.
Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν τώρα ξεφύγει οριστικά από τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης στον οποίο περιήλθαν εξαιτίας της δημοσιονομικής εκτροπής και της ουσιαστικής χρεοκοπίας του ελληνικού δημοσίου, σημειώνεται.
Οι ελληνικές τράπεζες είναι σήμερα επαρκώς κεφαλαιοποιημένες και έτοιμες να συμβάλλουν και πάλι ενεργά στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας για οριστική έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση και είσοδό της σε πορεία αυτοδύναμης και διεθνώς ανταγωνιστικής ανάπτυξης.
Η νέα αύξηση των ιδιωτικών καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες ακόμη και τον Σεπτ.2014, μήνα κατά τον οποίο σημειώθηκε μεγάλη αύξηση των φορολογικών εσόδων του κράτους κατά 13%, σε ετήσια βάση (καθαρά έσοδα τακτικού προϋπολογισμού: +15,1% σε ετήσια βάση), δείχνει ότι η πορεία επιστροφής των καταθέσεων που αποσύρθηκαν στην περίοδο της κρίσης βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο.
Η συνέχιση της επιστροφής των καταθέσεων που αυξήθηκαν στα 164,7 δις τον Σεπτ.2014, μπορεί να σηματοδοτήσει τη θετική αύξηση της πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών προς τον ιδιωτικό τομέα από τις αρχές του 2015, παρά το ότι αυτή η επέκταση ήταν ακόμη αρνητική στο -3,5% τον Σεπτ.2014.
Σε κάθε περίπτωση, προκύπτει ότι με τη γνωμοδότηση και της ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν πλέον πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες στο ορατό μέλλον και στο βαθμό που θα προκύψουν τέτοιες ανάγκες θα είναι πολύ λίγες και θα μπορούν εύκολα να καλυφθούν από τους ιδιώτες μετόχους των τραπεζών. Αυτό σημαίνει ότι τα διαθέσιμα κεφάλαια ύψους € 11,5 δις που διακρατεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), με αντίστοιχη αύξηση του Δημοσίου Χρέους της χώρας, δεν χρειάζονται πλέον για κάλυψη κεφαλαιακών αναγκών των Τραπεζών.
Μπορούν, επομένως, να επιστραφούν στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), με ισόποση μείωση του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης της χώρας στα € 306 δις (168,1% του ΑΕΠ) στο τέλος του 2014, από € 317,5 δις (174,4% του ΑΕΠ) στο τέλος του 1ου 6μήνου.2014. Η εξασφάλιση πιστωτικών γραμμών για την εγγύηση της ομαλής χρηματοδότησης των σημαντικά μειωμένων δανειακών αναγκών της χώρας από το 2015 και στα επόμενα έτη θα πρέπει να γίνει με επιβάρυνση του δημοσίου χρέους μόνο αν αυτές οι πιστώσεις πράγματι χρησιμοποιηθούν, τονίζει η Alpha Bank.
Η επιτυχία των ελληνικών τραπεζών στη διαγνωστική εξέταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ανοίγει το δρόμο στη διαχείριση δύο κορυφαίας σημασίας ζητημάτων.
Πρώτον, τις διαπραγματεύσεις για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους και την έξοδο από το Μνημόνιο με επιστροφή στις αγορές, στο βαθμό που μπορεί να επιταχυνθεί η μείωση του δημοσίου χρέους μέσω εξάσκησης των τραπεζικών warrants του ΤΧΣ στην κατοχή των επενδυτών, και δεύτερον, την αύξηση της ρευστότητας στην ελληνική οικονομία, παρά την ανάγκη διατήρησης σε υψηλό επίπεδο της κεφαλαιακής ευρωστίας των τραπεζών, σε μια περίοδο υψηλών επισφαλειών.
Στο πλαίσιο αυτό είναι επιτακτική η ανάγκη ταχείας αποκατάστασης του ιδιωτικού ιδιοκτησιακού χαρακτήρα των τραπεζών, χωρίς την τροχοπέδη της κρατικής συμμετοχής στον τραπεζικό τομέα της οικονομίας. Η εξάρτηση των τραπεζών από εξω-επιχειρησιακά κέντρα αποφάσεων (όπως το ΤΧΣ) παίζει καθοριστικό ρόλο όσον αφορά στον τρόπο που οι επενδυτές και οι εταιρίες διαβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας αξιολογούν τις προοπτικές της κάθε τράπεζας.
Σημαντικό ρόλο, π.χ. παίζει το μέγεθος της κεφαλαιοποίησης, προσαρμοσμένης, όμως, για το μέρος των μετοχών που είναι εκτός διαπραγμάτευσης στο χρηματιστήριο, με επιπτώσεις στο κόστος δανεισμού, στις δυνατότητες άντλησης κεφαλαίων, κ.ο.κ. Το γεγονός, λοιπόν, ότι ένα μεγάλο τμήμα της κεφαλαιοποίησης των τραπεζών είναι εκτός χρηματιστηρίου (και στο χαρτοφυλάκιο του ΤΧΣ) επηρεάζει αρνητικά την εικόνα, και κατ’ επέκταση, τη λειτουργία των τραπεζών.
Η Alpha σημειώνει ότι οι ανωτέρω ευνοϊκές εξελίξεις στον χρηματοοικονομικό τομέα της χώρας συμβαίνουν σε μια περίοδο όπου:
α) Ο προϋπολογισμός του 2014 εκτελείται πολύ καλύτερα του αναμενομένου έως τον Σεπτ.2014, με πολύ πιθανή την προοπτική το πρωτογενές πλεόνασμα του 2014 να είναι στο επίπεδο του 2,0% του ΑΕΠ, έναντι του 1,5% του ΑΕΠ που είχε προϋπολογιστεί με βάση το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής.
β) Αναμένεται ήδη η επίτευξη σημαντικού θετικού ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ στο 3ο 3μηνο του 2014, υπό την επίπτωση της πολύ καλύτερης του αναμενομένου τουριστικής περιόδου στο 9μηνο.2014, όπου σημειώνεται ήδη και σημαντική αύξηση της απασχόλησης και μείωση της ανεργίας.
Οι τεράστιες μακροοικονομικές ανισορροπίες έχουν πλέον εξαλειφθεί οριστικά και το τραπεζικό σύστημα της χώρας είναι υγιές και έτοιμο να συμβάλει στην ανάπτυξη, τονίζεται.
Επιπλέον, η ανάκαμψη στηρίζεται τώρα στη μεγάλη βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας με την εφαρμογή του πιο προωθημένου προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχει εφαρμοστεί ποτέ σε χώρα μέλος του ΟΟΣΑ και της ΕΕ-28. Ήδη, μόνο το 2014 η Ελλάδα βελτίωσε κατά 10 θέσεις την κατάταξή της στους δείκτες ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum (WEF) και μόλις τώρα ανακοινώθηκε η νέα βελτίωση της θέσης της Ελλάδος στην κατάταξη του Doing Business.
“Αυτά είναι τα επιτεύγματα που πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού στα επόμενα 3μηνα διότι από αυτά τα επιτεύγματα εξαρτάται η έξοδος της χώρας από την κρίση, η σημαντική αύξηση της απασχόλησης στα επόμενα έτη και η επανένταξη της μεγάλης πλειοψηφίας του πληθυσμού σε πορεία αύξησης της οικονομικής και κοινωνικής του ευημερίας”, καταλήγει η μελέτη.