Tα σχέδια των δύο αδελφών συνεταίρων του Μπόμπολα.
Οι στενές τους σχέσεις με τα πολιτικά πρόσωπα, οι συγκρούσεις, η πορεία της Eλληνικής Τεχνοδομικής, η Ελλάκτωρ και τα δημόσια έργα Εκείνη τη Δευτέρα του 2009, εποχή που ο Γιώργος Παπανδρέου ζητούσε πρόωρες εκλογές από την κυβέρνηση Καραμανλή, στο σπίτι του Νίκου Καραμούζη της Eurobank στην Εκάλη είχε συγκεντρωθεί η «αφρόκρεμα» της επιχειρηματικής ζωής του τόπου σε ένα δείπνο προς τιμήν του προέδρου του ΠΑΣΟΚ.
Ανάμεσα σε εκείνους τους ισχυρούς του χρήματος, που θα στήριζαν τον τωρινό Πρωθυπουργό, ήταν και οι αδελφοί Σάκης και Δημήτρης Καλλιτσάντσης της Ελληνικής Τεχνοδομικής. Δύο άνθρωποι, που ενώ ξεκίνησαν ως «νέα τζάκια», ενώ μαζί με άλλους της γενιάς τους θα δημιουργούσαν τη νέα επιχειρηματική τάξη πραγμάτων που θα συμπορευόταν ή και πολλές φορές θα εναντιωνόταν στις παραδοσιακές οικογένειες του επιχειρείν, εκείνοι επέλεξαν τον δρόμο της συναίνεσης από την αέναη σύγκρουση.
Έτσι, εδώ και μια δεκαετία περίπου έχουν συνδέσει το όνομά τους με την ισχυρότερη οικογένεια στον χώρο των κατασκευών κι όχι μόνο, εκείνη του Γιώργου Μπόμπολα, με τον οποίον τους συνδέει εκτός από την επιχειρηματική συνεργασία και μια δυνατή φιλία. Γνωρίζοντας κανείς τον «πατριάρχη» της Ελλάκτωρ, Γιώργο Μπόμπολα, πόσο επιλεκτικός και απαιτητικός είναι στις συνεργασίες του, καταλαβαίνει πως οι Σάκης και Δημήτρης Καλλιτσάντσης συγκέντρωναν όλα τα απαραίτητα προσόντα, για να μπορέσει να τους εμπιστευτεί και να αποτελούν το δεξί του χέρι και την «ψυχή» του ομίλου επί τόσα χρόνια.
Έμπειροι στον κατασκευαστικό χώρο από τότε που ξεκίνησε τη διαδρομή της η Ελληνική Τεχνοδομική τη δεκαετία του ’70, με ισχυρές διασυνδέσεις με πολιτικά πρόσωπα από όλες τις παρατάξεις, όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες και άνθρωποι χαμηλών τόνων, που δεν τους αρέσει να βρίσκονται στο προσκήνιο, αλλά να κινούνται διακριτικά και αθόρυβα, απαραίτητα στοιχεία για να κερδίζουν στην «κούρσα» του ανταγωνισμού, είναι εκείνοι που αναλαμβάνουν τις δύσκολες αποστολές της «Ελλάκτωρ».
Οι ίδιοι, που τις περισσότερες φορές συζητούν ή συγκρούονται με υπουργούς, εκείνοι που μαζί με τους υπόλοιπους συνεργάτες τους επιβλέπουν συχνά τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη κι εκείνοι που ενημερώνουν απευθείας τον Γιώργο Μπόμπολα και τους γιους του Λεωνίδα και Φώτη Μπόμπολα για ό, τι αφορά στην εταιρεία.
Αγαστή συνεργασία όμως διατηρούν και με τον ισχυρό άντρα της «Άκτωρ», Δημήτρη Κούτρα, ο οποίος το 1978 ανέλαβε τη θέση του διευθυντή έργων στον κατασκευαστικό βραχίονα της Ελλάκτωρ. Όλοι μαζί είναι «υπεύθυνοι» για την ραγδαία ανάπτυξη του ομίλου, όχι μόνο στις κατασκευές, αλλά και στην ενέργεια, το real estate και τις παραχωρήσεις έργων εντός των ελληνικών συνόρων και στο εξωτερικό, κατατάσσοντάς τον στη λίστα με τους μεγαλύτερους ομίλους της ευρωπαϊκής ελίτ. Δεν είναι τυχαίο πως το ανεκτέλεστο υπόλοιπο αγγίζει τα 2 δισ. ευρώ, παρά την οικονομική κρίση και την ανομβρία νέων δημόσιων και ιδιωτικών projects. Μια άνοδο που πολλοί από τους ισχυρούς αντιπάλους τους, με τους οποίους κοντράρονται για την ανάληψη δημόσιων έργων, αλλά και για την ισχυροποίησή τους σε ομοειδείς τομείς, δεν βλέπουν με καλό μάτι.
Η ισχύς εν τη ενώσει Τα δύο αδέλφια, Σάκης και Δημήτρης Καλλιτσάντσης κάνουν πράξη το «η ισχύς εν τη ενώσει», αφού ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχουν χωρίσει τους επαγγελματικούς τους δρόμους. Πολιτικός μηχανικός ο πρώτος, αρχιτέκτων μηχανικός ο δεύτερος, μετά το πέρας των σπουδών τους δημιούργησαν μια οικογενειακή επιχείρηση, την Ελληνική Τεχνοδομική, η οποία γνώρισε μεγάλη άνθηση τα «χρυσά χρόνια» της έντονης οικοδομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, κυριαρχώντας στα ιδιωτικά έργα, αλλά αναζητώντας πάντα την κατάλληλη ευκαιρία, ώστε να επεκταθεί και στα δημόσια έργα. Μια ευκαιρία που δόθηκε όταν η «Άκτωρ» του Γιώργου Μπόμπολα, μέσω του Δημήτρη Κούτρα τους προσέγγισε ψάχνοντας και εκείνη συνεταίρους, για να ισχυροποιηθεί ακόμη περισσότερο.
Άλλωστε, όλες οι πλευρές υποστηρίζουν πως οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες ενδεχομένως θα χρειαστούν και νέο γύρο συγχωνεύσεων, όπως συνέβη πριν από μια δεκαετία, για να μπορέσουν να αποτρέψουν πιθανή επιθετική εξαγορά τους από ξένους ομίλους, αλλά και για να έχουν τη δυνατότητα να πλησιάσουν τα μεγέθη και τα standards ευρωπαϊκών τεχνικών επιχειρήσεων. Έτσι, ελήφθη η απόφαση για τη συγχώνευση των δύο εταιρειών πριν από δέκα χρόνια και η οποία ολοκληρώθηκε το 2002, ενώ στη συνέχεια προστέθηκε στο νέο μεγάλο σχήμα και η «Παντεχνική» του Κώστα Σαραντόπουλου. Από την πρώτη στιγμή, τόσο μεταξύ των δύο αδελφών, όσο και στη σχέση τους με τα παλαιότερα στελέχη της διοίκησης που «βρήκαν» στην Άκτωρ, δεν υπήρχαν κόντρες σχετικά με τη νομή των αρμοδιοτήτων τους.
Ο Δημήτρης Κούτρας, πρόεδρος της Άκτωρ, διατήρησε την επίβλεψη των έργων ανά την Ελλάδα, ο Δημήτρης Καλλιτσάντσης ανέλαβε καθήκοντα διευθύνοντος συμβούλου στην Άκτωρ, ενώ τα τελευταία χρόνια ασχολείται ιδιαιτέρως και με τα projects του εξωτερικού, ενώ ο Σάκης Καλλιτσάντσης ως πρόεδρος του ομίλου «Ελλάκτωρ» έχει αναλάβει τις νέες δραστηριότητες, όπως στο real estate, την ενέργεια κλπ. Οι συμβάσεις παραχώρησης, που αποτελούν και το ζητούμενο των περισσότερων κατασκευαστικών εταιρειών είναι ένα από τα αντικείμενα ευθύνης του διευθύνοντος συμβούλου της Ελλάκτωρ, Λεωνίδα Μπόμπολα.
Παρά την ισχυρή διοικητική του θέση, ο Δημήτρης Καλλιτσάντσης έχει παραστεί σε πολλά από τα εγκαίνια μεγάλων έργων στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, με τους εκάστοτε υπουργούς ΠΕΧΩΔΕ των κυβερνήσεων. «Οργώνει» την χώρα, καθώς μετακινείται από εργοτάξιο σε εργοτάξιο, επιβλέποντας μαζί με τον Δημήτρη Κούτρα τα έργα, ενώ πρόσφατα σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν εκείνος που συνόδευσε τον Λεωνίδα Μπόμπολα στο υπουργείο Υποδομών, σε συνάντηση που πραγματοποίησαν με τον Δημήτρη Ρέππα σχετικά με το θέμα της επαναδιαπραγμάτευσης των συμβάσεων παραχώρησης για τους μεγάλους οδικούς άξονες, που διαχειρίζεται ο όμιλος, αλλά και για τους διαγωνισμούς που έχουν καθυστερήσει, όπως οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού και το αεροδρόμιο στο Καστέλι της Κρήτης, όπου η εταιρεία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Είναι ο ίδιος επίσης, που πρώτος διερεύνησε το επενδυτικό άνοιγμα της εταιρείας στη Μέση Ανατολή, που μέχρι σήμερα πριν ξεσπάσουν οι ταραχές και η οικονομική κρίση η Άκτωρ «μεσουρανούσε» ως προς τα project που έχει αναλάβει να εκτελέσει ή έχει υλοποιήσει στην περιοχή.
«Κόντρες»
Επειδή η ενέργεια, τόσο ως προς τις Ανανεώσιμες Πηγές, όσο και ως προς την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από θερμικές μονάδες, αποτελεί τα τελευταία χρόνια το νέο πεδίο σύγκρουσης μεταξύ των μεγάλων ελληνικών κατασκευαστικών ομίλων, αλλά και των ξένων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, ο Αναστάσιος Καλλιτσάντσης έχει δύσκολη «αποστολή» και αυτό το γνωρίζει καλά.
Με τον τριπλό του ρόλο, ως πρόεδρος της Ελλάκτωρ, αντιπρόεδρος της Elpedison Power, αλλά και ως πρόεδρος του Συνδέσμου Ανεξάρτητων Παραγωγών Ενέργειας έχει πολλές φορές κοντραριστεί με την υπουργό Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, Τίνα Μπιρμπίλη. Τελευταίο επεισόδιο ήταν η επιστολή που της απέστειλε εκ μέρους και των υπόλοιπων ιδιωτών, εκφράζοντας την αντίθεσή του σε ό, τι αφορά στις επιλογές της για τον διαχωρισμό της ΔΕΗ στο πλαίσιο του τρίτου Ενεργειακού Πακέτου, σημειώνοντας πως οδηγούν σε έναν διαχειριστή της αγοράς, που θα διαθέτει μικρό μόνο μέρος των αρμοδιοτήτων του υφιστάμενου ΔΕΣΜΗΕ, περιοριζόμενος στην ουσία, σε εντελώς διεκπεραιωτικής φύσεως εργασίες. Μάλιστα, τόνισε πως αν δεν εισακουστούν και δεν υπάρξει ανεξάρτητος φορέας διαχείρισης στο τελικό νομοσχέδιο, τότε θα κινηθούν προς κάθε κατεύθυνση, για να αποτρέψουν την υιοθέτησή του.
Γενικότερα, πηγές από τον όμιλο Μπόμπολα πάντως, δηλώνουν πως ο κατασκευαστής, μέσω των συνεργατών του έχει πολλές φορές διαμηνύσει σε όλους τους τόνους πως η κυβέρνηση βάζει εμπόδια στα επενδυτικά του σχέδια, «ευνοώντας» κάθε φορά περισσότερο τους ανταγωνιστές του. Αυτή τη στιγμή, η εταιρεία λειτουργεί αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 86 MW και μονάδες παραγωγής ενέργειας από βιοαέριο ισχύος 28, 5 MW, ενώ μέσω της Elpedison Power στοχεύει στην περαιτέρω διείσδυση στη λιανική αγορά ενέργειας. Με τους υπόλοιπους κατασκευαστές σε όλους τους τομείς οι σχέσεις τους θυμίζουν «σκωτσέζικο ντους».
Σύμμαχός τους στα περισσότερα έργα είναι η J&P Άβαξ του Δάκη Ιωάννου, ενώ με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ του Γιώργου Περιστέρη, άλλες φορές συνεργάζονται και κάποιες κατεβαίνουν στους διαγωνισμούς ως αντίπαλοι. Οι μικρότερες κυρίως κατασκευαστικές είναι εκείνες που «κατηγορούν» την Ελλάκτωρ ότι ευνοείται συστηματικά στη διεκδίκηση έργων, όπως έγινε πρόσφατα με την ΘΕΜΕΛΗ και σε τέτοιες περιπτώσεις οι αδελφοί Καλλιτσάντση αναλαμβάνουν να βγάλουν… τα κάστανα από τη φωτιά.
Ο ΣΕΒ και η δεύτερη γενιά.
Μεγάλη είναι η «προϋπηρεσία» του Σάκη Καλλιτσάντση και στον ΣΕΒ, όπου τον Μάιο του 2010 εξελέγη αντιπρόεδρος. Είναι ίσως η μόνη δραστηριότητα που «χώρισε» με τον αδελφό του, Δημήτρη, αν και οι δύο ως ενεργά μέλη της κατασκευαστικής βιομηχανίας επί χρόνια, πρωτοστάτησαν στον αγώνα να μπουν και οι κατασκευαστές στον Σύνδεσμο και να αποκτήσουν «φωνή» σε αυτόν, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Ο στόχος τους επετεύχθη και μάλιστα σήμερα η παρουσία τους είναι πιο ηχηρή από ποτέ.
Στις τοποθετήσεις του πότε στηλιτεύει ορισμένες επιλογές της κυβέρνησης, που δεν προάγουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και τη διαφάνεια, ενώ άλλες τις επικροτεί, τηρώντας τις ισορροπίες. Άλλωστε, μαζί με τον αδελφό του τη δεκαετία του ’80 είχαν διατελέσει μέλη του πρώτου ΔΣ της τότε Ένωσης Νέων Επιχειρηματιών, που στήριζε τις πολιτικές φιλοδοξίες του νεαρού τότε Γ. Παπανδρέου, εμπειρία που τους μύησε στο συνδικαλίζεσθαι.
Στο μεταξύ, ο Δημήτρης Καλλιτσάντσης την εμπειρία του στις business και την πολιτική, την έχει μεταδώσει και στον γιο του, Πάρη, ο οποίος έχει σπουδάσει επίσης πολιτικός μηχανικός και εργάζεται στο Λονδίνο ως συνεργάτης των Rotchilds. Ωστόσο, επισκέπτεται συχνά την Ελλάδα και το σπίτι τους στην Πολιτεία, για να δει τους γονείς του Δημήτρη και Χριστίνα Παπαθανασίου.
Tης EYHΣ KATΣΩΛH
