Ανοίγει ο δρόμος για την αναθεώρηση του Συντάγματος – «Ταφόπλακα» στην βουλευτική ασυλία
Ειδική ομάδα επιστημόνων, με την καθοδήγηση του πρώην υπουργού Προκόπη Παυλόπουλου και κατόπιν συνεννόησης σε ανώτατο επίπεδο, επεξεργάζεται σειρά προτάσεων περί αναθεώρησης του Συντάγματος.
Στην συνέχεια, πριν συσταθεί η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος, οι προτάσεις, που θα εισαχθούν στην Ολομέλεια, θα εξαγγελθούν από τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, σε περίπτωση αποτυχίας ανάδειξης προέδρου της Δημοκρατίας μέσω της κοινοβουλευτικής διαδικασίας (τρεις ψηφοφορίες), θα προβλέπεται άμεση εκλογή του από τον λαό. Επίσης, καταργούνται οι επιτροπές της Βουλής που ασχολούνται με τον ποινικό έλεγχο των ευθυνών των υπουργών, ενώ θα προβλέπεται και για αυτούς, όπως άλλωστε συμβαίνει και στην ερίπτωση των απλών πολιτών, 20ετής περίοδος παραγραφής των αδικημάτων.
Τέλος, θα προταθεί η ίδρυση ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων.
Ειδικότερα προτείνεται:
Επαναφορά της πρότασης αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος για ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Προβλέπεται η ίδρυση μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων με σκοπό να προσελκυσθούν και τμήματα πανεπιστημίων του εξωτερικού (LSE, Yale, Harvard), ώστε να απολαμβάνουν και οι έλληνες φοιτητές υψηλής εκπαίδευσης προγράμματα.
Ριζικές αλλαγές στις αρμοδιότητες του προέδρου
Αλλάζουν ριζικά οι αρμοδιότητες του προέδρου της Δημοκρατίας. Οι αρμοδιότητες ενισχύονται καθώς επαναφέρεται το καθεστώς του Συντάγματος του 1975. Εξαίρεση από τις ενισχυμένες αρμοδιότητές του αποτελεί η δυνατότητα που του παρείχε το Σύνταγμα να διαλύει τη Βουλή, λόγω προφανούς δυσαρμονίας.
Αντιθέτως, του δίνεται πάλι η αρμοδιότητα κύρωσης των νόμων, σύγκλησης του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, των διαγγελμάτων και των δημοψηφισμάτων. Επαναφέρονται οι αρμοδιότητες του 1975 με στόχο να αποκατασταθεί ο ρυθμιστικός του ρόλος.
Ο τρόπος ανάδειξης
Μεγάλη αλλαγή είναι και ο τρόπος εκλογής του προέδρου της Δημοκρατίας. Διατηρούνται οι τρεις ψηφοφορίες στη Βουλή και η εκλογή του Προέδρου με την αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών που προβλέπει και σήμερα το Σύνταγμα. Αν όμως δεν γίνει δυνατή η εκλογή Προέδρου δεν διαλύεται η Βουλή και δεν προκηρύσσονται εκλογές. Αντιθέτως σε αυτή την περίπτωση καθιερώνεται η προσφυγή σε εκλογές για την ανάδειξη του Προέδρου. Υποψήφιοι όμως μπορούν να είναι μόνο όσοι ήταν υποψήφιοι για το ανώτατο αξίωμα στη Βουλή και στις τρεις ψηφοφορίες. Σύμφωνα με πληροφορίες επιλέγεται αυτή η διαδικασία για να μην υπάρξουν ενστάσεις ότι παραβιάζονται οι βασικές διατάξεις για το πολίτευμά μας της Προεδρευομένης Δημοκρατίας.
Κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας
Καταργείται η άρση βουλευτικής ασυλίας μέσω Βουλής. Στο εξής ο δικαστής μπορεί να να προχωράει στην άσκηση ποινικής δίωξης χωρίς αίτημα στη Βουλή. Ο εμπλεκόμενος – ενδιαφερόμενος βουλευτής μπορεί να ζητήσει προστασία από τη Βουλή αλλά στο διάστημα αυτό η ποινική διαδικασία προχωράει κανονικά. Η Βουλή πρέπει να έχει αποφασίσει εντός τριμήνου.
Περί ασυμβίβαστου
Καθιερώνεται ασυμβίβαστο του αξιώματος του βουλευτή με την ιδιότητα του υπουργού. Μετά τον διορισμό του πολιτικού ως υπουργού παραιτείται από βουλευτής. Κατά μία άποψη δεν επανέρχεται ούτε μετά την αποχώρησή του από το Υπουργικό Συμβούλιο. Θα συζητηθεί στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής αν έχει τη δυνατότητα να επανέλθει.
Ο έλεγχος των υπουργών
Αλλάζει ριζικά το άρθρο 86 για τον έλεγχο των υπουργών. Ρητώς θα προβλέπεται κατ’ αρχήν ότι τα εγκλήματα που υπάγονται στη διάταξη είναι όσα έχουν σχέση με την άσκηση των καθηκόντων του ως υπουργού και όχι οι πράξεις που έγιναν επ’ ευκαιρία άσκησης των καθηκόντων του. Πρόκειται δηλαδή για τα αδικήματα της παράβασης καθήκοντος και της απιστίας.
Αν κριθεί, η δίωξη ασκείται απευθείας από τον εισαγγελέα, χωρίς να παρεμβάλλεται η διαδικασία των Επιτροπών της Βουλής και η ψηφοφορία στην Ολομέλεια. Στη συνέχεια ακολουθείται η διαδικασία του Δικαστικού Συμβουλίου και του Ειδικού Δικαστηρίου. Και σε αυτή την περίπτωση ο υπουργός που ελέγχεται μπορεί να προσφύγει στη Βουλή, όπως ο βουλευτής μετά την άσκηση της δίωξης.
Ικανοποιείται το αίτημα για αλλαγή του χρόνου της αποσβεστικής προθεσμίας (παραγραφής) για τους υπουργούς. Ορίζεται ρητώς πλέον ότι θα ισχύει η παραγραφή που ισχύει για τον απλό πολίτη. Είκοσι χρόνια δηλαδή για τα κακουργήματα και πέντε χρόνια για τα πλημμελήματα. Το προηγούμενο καθεστώς, λένε οι συντάκτες των αλλαγών, οδηγούσε στην ατιμωρησία των πολιτικών. Κανείς δεν θα είχε δικαστεί αν δεν εισαγόταν ως αυτοτελές αδίκημα η νομιμοποίηση από εγκληματικές ενέργειες (ξέπλυμα βρώμικου χρήματος).
Συνταγματικό Δικαστήριο
Ιδρύεται Συνταγματικό Δικαστήριο που θα ελέγχει όχι μόνο τη διαδικασία ίδρυσης αλλά και λειτουργίας των κομμάτων. Κυρίως θα εξετάζεται αν πληρούνται οι όροι του άρθρου 29 του Συντάγματος που θέτει και το σημερινό Σύνταγμα. Να μη μάχεται αλλά να υπηρετεί τη Δημοκρατία.
Η διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος θα διαρκέσει μήνες, όπως ορίζει άλλωστε και το Σύνταγμα. Θα οριστικοποιηθούν οι αλλαγές από την επόμενη Βουλή με τις βάσεις οι οποίες θα τεθούν από την παρούσα Βουλή. Στην περίπτωση διάλυσης της Βουλής πάντως θα μετατεθούν οι αλλαγές για το μέλλον. Πιθανότατα αυτό θα είναι και ένα από τα επιχειρήματα της πλειοψηφίας κόντρα και στο αίτημα για πρόωρες εκλογές.