Τα μεγαλύτερα πλήγματα δέχονται, σύμφωνα με μεγάλη έρευνα της Grant Thornton, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι, όχι μόνο κινητήριος μοχλός της ελληνικής οικονομίας, αλλά βασικό συνθετικό στοιχείο της κοινωνικής συνοχής.
Συγκεκριμένα, όπως συμπεραίνει η έρευνα οι εταιρείες που χαρακτηρίζονται ως μίκρο ( με τζίρο κάτω απο 2 εκατ. ευρώ ) εμφάνισαν αδυναμία είσπραξης των απαιτήσεων τους κι αυτό τις οδήγησε σε στάση πληρωμών. Αποτέλεσμα αυτού η μέση περίοδος αποπληρωμής των υποχρεώσεων τους για το 2013 διαμορφώθηκε στους 15 μήνες ή 443 ημέρες!
Οι μικρομεσαίες, όμως, κυρίως εμφανίζουν την μεγαλύτερη υποχώρηση έχοντας χάσει περίπου το 45% του τζίρου μέσα σε 5 χρόνια. Κατά την εξεταζόμενη περίοδο, οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις ( πάνω απο 250 εκατ. ευρώ) πληρώνουν σε 102 ημέρες, οι μεγάλες ( με τζίρο πάνω από 50 και κάτω από 250 εκατ. ευρώ ) αποπληρώνουν σε 196 ημέρες, ενώ τον ίδιο χρόνο αποπληρωμής εμφανίζουν και οι μικρές και μεσαίες εταιρείες που έχουν κύκλο εργασιών πάνω από 2 εκατ. ευρώ και κάτω απο 50 εκατ. ευρώ.
Ταυτότητα της έρευνας
Στην αρχική ανάλυση που αφορά το σύνολο των εταιρειών, έχουν συμπεριληφθεί τα οικονομικά στοιχεία 8.140 εταιρειών, την περίοδο 2009-2013, από 92 κλάδους της Ελληνικής Οικονομίας και οι εταιρείες αυτές έχουν κατηγοριοποιηθεί βάσει μεγέθους σε 4 κατηγορίες: πολύ μεγάλες, μεγάλες, μικρές και μεσαίες και μίκρο. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά της έρευνας ήταν τα εξής:
– Στο δείγμα υπάρχει μεγάλη ομοιογένεια ανεξαρτήτως μεγέθους. Η γενική τάση είναι ίδια. Τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι μείωση του κύκλου εργασιών, μείωση των περιθωρίων κέρδους, ανάγκη χρηματοδότησης του κεφαλαίου κίνησης, αδυναμία πραγματοποίησης επενδύσεων, ιδιαίτερα σε εταιρείες με υψηλό δανεισμό ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις δεν φαίνεται να μπορεί να αποπληρωθεί.
-Από την εξέταση του κύκλου εργασιών φαίνεται ότι το μέγεθος της εταιρείας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη βιωσιμότητά της. Οι Πολύ Μεγάλες εταιρείες διατηρούν τον κύκλο εργασιών τους, σε αντίθεση με τις Μεγάλες και τις Μικρομεσαίες των οποίων η δραστηριότητα μειώθηκε σημαντικά (περίπου -20%). Τη μεγαλύτερη υποχώρηση εμφανίζουν οι Μίκρο επιχειρήσεις έχοντας απολέσει περίπου το 45% του κύκλου εργασιών τους μέσα σε 5 έτη.
– Οι εταιρείες του δείγματος απώλεσαν 8,5% των πωλήσεών τους κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Συνολικά ο κύκλος εργασιών μειώθηκε κατά € 13,7 δισ.
– Από την εξέταση του κύκλου εργασιών φαίνεται ότι το μέγεθος της εταιρείας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη βιωσιμότητά της. Οι Πολύ Μεγάλες εταιρείες διατηρούν τον κύκλο εργασιών τους, σε αντίθεση με τις Μεγάλες και τις Μικρομεσαίες των οποίων η δραστηριότητα μειώθηκε σημαντικά (περίπου -20%).
– Τη μεγαλύτερη υποχώρηση εμφανίζουν οι Μίκρο επιχειρήσεις έχοντας απολέσει περίπου το 45% τουκύκλου εργασιών τους μέσα σε 5 έτη.
– Μία στις τέσσερις εταιρείες εμφανίζει διαχρονικά αρνητικό κεφάλαιο κίνησης. Το ποσοστό των εταιρειών που εμφανίζουν αρνητικό κεφάλαιο κίνησης αυξάνεται όσο αυξάνεται το μέγεθός τους.
Το θετικό κεφάλαιο κίνησης που εμφανίζουν οι Μίκρο εταιρείες διαχρονικά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική εικόνα καθώς από το χρόνο είσπραξης των απαιτήσεών τους προκύπτει εμφανώς το σημαντικότατο πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, με την εικόνα να διαστρεβλώνεται ακόμα περισσότερο από τη μη διενέργεια των απαιτούμενων προβλέψεων έναντι των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων.
– Πολύ χαμηλή η δανειακή επιβάρυνση των Μίκρο εταιρειών με τις εταιρείες της κατηγορίας να είναι σχεδόν αποκλεισμένες από την τραπεζική χρηματοδότηση.
-Τη μεγαλύτερη δανειακή επιβάρυνση εμφανίζουν κλάδοι που σχετίζονται με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, κλάδοι που σχετίζονται με τις ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες καθώς και κλάδοι που συνδέονται με την αγροτική παραγωγή.
-Η κύρια μείωση του καθαρού δανεισμού προήλθε από τις Μικρομεσαίες (€ 5,5 δισ.), γεγονός που προκαλεί εντύπωση, ιδιαίτερα εάν συγκριθεί με τη μείωση που υπήρξε στις Πολύ Μεγάλες επιχειρήσεις η οποία ανήλθε στα € 2,2 δισ.
-Ολοένα και μειώνεται η δυνατότητα των εταιρειών να καλύπτουν τα χρηματοοικονομικά τους έξοδα με τα λειτουργικά τους κέρδη. Το κόστος χρηματοδότησης αυξάνεται σημαντικά, ενώ ταυτόχρονα έχουν συμπιεστεί τα περιθώρια κέρδους μιας και ο ανταγωνισμός γίνεται ολοένα και εντονότερος.
-Οι κλάδοι των οποίων οι πωλήσεις φαίνεται να υποχωρούν σημαντικά, είναι αυτοί που είναι προσανατολισμένοι στην εγχώρια αγορά και κυρίως κλάδοι που εξαρτώνται από το ύψος των κρατικών δαπανών ο περιορισμός των οποίων τους έχει πλήξει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Σε αυτούς τους κλάδους εντοπίζεται και το βασικότερο πρόβλημα είσπραξης των απαιτήσεών τους.
-To 2013 το 45% του τραπεζικού δανεισμού είναι βραχυπρόθεσμος. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στο 2014 θα πρέπει να αποπληρωθούν ή να αναδιαρθρωθούν με άλλους όρους € 28,5 δις τραπεζικές υποχρεώσεις. Τα στοιχεία δείχνουν μεγάλο αριθμό εταιρειών αλλά και κλάδους στους οποίους ο δανεισμός δεν είναι βιώσιμος.