Παύση ρευστότητας από την ΕΚΤ προς τις ελληνικές τράπεζες οδηγεί αναπόφευκτα την χώρα σε έξοδο από την ευρωζώνη
Κώδωνα κινδύνου κρούει η Commerzbank, σχετικά με την δραματική έλλειψη χρονικών περιθωρίων που έχουν στην διάθεσή τους η ελληνική κυβέρνηση και οι δανειστές για να έρθουν σε μια συμφωνία που -μεταξύ άλλων- θα εξασφαλίσει την συνέχιση της ρευστότητας προς τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η γερμανική τράπεζα, σε έκθεσή της με τίτλο «Συμβιβασμός ή Grexit», σημειώνει ότι εάν η ΕΚΤ κλείσει την κάνουλα ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες, η έξοδος της χώρας από τη νομισματική ένωση θα είναι αναπόφευκτη.
«Λαγός από το καπέλο»
Όπως σημειώνει, τις επόμενες εβδομάδες ο νέος υπουργός Οικονομικών θα πρέπει να βγάλει «λαγό από το καπέλο» για να αποφευχθεί μια χρεοκοπία.
Η τράπεζα σημειώνει ότι οι άλλες χώρες της ευρωζώνης δεν θα αποδεχτούν κούρεμα στο ελληνικό χρέος ώστε να ανακτήσει η Αθήνα την πρόσβαση στις αγορές. Ο δρόμος προς ένα νέο πρόγραμμα θα είναι εξαιρετικά δύσκολος καθώς θα πρέπει να εγκριθεί από όλους τους υπουργούς οικονομικών της ευρωζώνης, ενώ η προοπτική χορήγησης νέων κεφαλαίων στην Ελλάδα χωρίς σκληρούς όρους δεν είναι αποδεκτός για πολλές χώρες.
Σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία, είναι πρακτικά αδύνατον να πειστούν τα κοινοβούλια και η κοινή γνώμη ενώ κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε ενίσχυση των ευρωσκεπτικιστών. Όμως αναμένεται σκληρή αντίσταση και από τις χώρες του μνημονίου (Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία) καθώς κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε ενίσχυση της αντιπολίτευσης.
Το σενάριο ενός πιθανού συμβιβασμού
Παρά τις δυσκολίες, η τράπεζα δίνει πιθανότητα 75% στο σενάριο να υπάρξει εν τέλει ένας συμβιβασμός καθώς ουδείς θέλει την αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Ενας τέτοιος συμβιβασμός θα μπορούσε να έχει ως ακολούθως:
Χρέος: Η λήξη των διμερών δανείων, που στην παρούσα φάση, είναι στα 30 χρόνια κατά μέσο όρο, θα μπορούσε να επεκταθεί εκ νέου. Μια ακόμη πιθανότητα είναι η σύνδεση των πληρωμών με την ανάκαμψη της Ελλάδας. Τα επιτόκια θα μπορούσαν να μειωθούν περαιτέρω ενώ θα μπορούσε να συμφωνηθεί και ένα 10ετές μορατόριουμ στις πληρωμές, όπως και με τα δάνεια του EFSF. Ωστόσο, δεν αναμένονταιι αλλαγές στα ελληνικά ομόλογα ύψους 20 δισ. που έχει η ΕΚΤ. Αυτά όχι μόνο έχουν υψηλότερα επιτόκια, αλλά πρέπει να αποπληρωθούν και τα επόμενα χρόνια – με πρώτη λήξη το ομόλογο 3,5 δισ. τον Ιούλιο και 3 δισ. τον Αύγουστο. Η ΕΚΤ έχει αρνηθεί μια αναδιάρθρωση αυτών των τίτλων.
Νέα χρήματα: Η Αθήνα είναι πιθανό να λάβει νέα δάνεια από τον ESM με βάση ένα νέο πρόγραμμα για να εξυπηρετήσει το χρέος.
Μεταρρυθμίσεις: Η Αθήνα θα πρέπει να δεσμευτεί ότι θα παραμείνει σε τροχιά μεταρρυθμίσεων. Λογικά θα είναι εύκολο να υπάρξει συμφωνία για τις μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό σύστημα και την μάχη κατά της διαφθοράς.
Η γερμανική τράπεζα υπογραμμίζει ότι δεν αναμένεται να υπάρξει συμφωνία για ανατροπή των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας ή στην υγειονομική περίθαλψη και την κοινωνική ασφάλιση, αλλά λογικά ο κατώτατος μισθός και οι συντάξεις των χαμηλοσυνταξιούχων θα μπορούσαν να αυξηθούν. Δεν αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα με τη διακήρυξη για το τέλος των ιδιωτικοποιήσεων ενώ δεν αναμένεται να γίνουν περαιτέρω περικοπές στους δημοσίους υπαλλήλους.
Χαμηλότερο πλεόνασμα: Στο νέο πρόγραμμα αναμένεται να τεθεί ένας στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα. Ωστόσο, στο 1% του ΑΕΠ, ο στόχος αναμένεται να είναι πολύ χαμηλότερος σε σχέση με τη συμφωνία που υπήρχε με την τρόικα για πλεόνασμα 4,5%.
Λιγότερη εποπτεία: Οι δανειστές θα θέλουν να παρακολουθούν στενά την ελληνική κυβέρνηση. Ωστόσο θα δώσουν στην Ελλάδα μεγαλύτερο περιθώριο στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και οι τριμηνιαίες αξιολογήσεις της τρόικας λογικά δεν θα συνεχιστούν.
Οικονομικό χάος από ένα Grexit
Σε έναν τέτοιο συμβιβασμό, και οι δυο πλευρές θα πρέπει να κάνουν σημαντικές υποχωρήσεις. Η νέα ελληνική κυβέρνηση θα ανατρέψει προεκλογικές δεσμεύσεις ενώ το γεγονός ότι θα πετύχει κάποιες βραχυπρόθεσμες βελτιώσεις θα δώσει ερείσματα στις αντιπολιτεύσεις άλλων χωρών της ευρωζώνης. Ως εκ τούτου, η διαπραγμάτευση θα μπορούσε να αποτύχει.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, η Ελλάδα θα κηρύξει στάση πληρωμών το αργότερο τον Ιούλιο και η ΕΚΤ πιθανότατα θα σταματήσει τα δάνεια μέσω ELA στις ελληνικές τράπεζες καθώς οι τίτλοι που έχουν στα χέρια τους δεν θα είναι αποδεκτοί ως εχέγγυο. Η κατάσταση θα οδηγήσει σε μεγάλες εκροές καταθέσεων με τις τράπεζες να αναγκάζονται να κλείσουν τα γκισέ. Η ελληνική κυβέρνηση δεν θα έχει επιλογή από το να διασώσει τις τράπεζες με το δικό της (νέο) νόμισμα, κάτι που σημαίνει ότι θα αναγκαστεί να φύγει από την ευρωζώνη.
Οι συνέπειες θα είναι δραματικές, τονίζει η Commerzbank, καθώς η Ελλάδα δεν θα μπορεί πλέον να εξυπηρετήσει το χρέος της, η κυβέρνηση θα καταρρεύσει γρήγορα και η νέα δραχμή θα υποτιμηθεί, καθιστώντας πανάκριβα όλα τα εισαγόμενα προϊόντα.