Συμπεράσματα από το συνέδριο του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής (ΕΛΙΕ)
Το καυτό ζήτημα της πορείας τής Αγοράς ακινήτων απασχόλησε το συνέδριο που οργανώθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Εκτιμητικής (ΕΛΙΕ), στην Αθήνα, όπου οι εισηγητές αναγνώρισαν ότι σαφώς το real estate εξαρτάται άμεσα από την γενικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας και ότι η βελτίωση στην κτηματαγορά μπορεί να επιτευχθεί μόνον εφόσον τονωθεί η γενικότερη παραγωγή προϊόντων προς αντικατάσταση πολλών ομοειδών εισαγόμενων –ακόμη δε καλύτερα αν αυτά τα προϊόντα εξαχθούν.
Ο απερχόμενος πρόεδρος του ΕΛΙΕ Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος συνόψισε ως εξής τα βασικά συμπεράσματα του συνεδρίου:
1. Το 2014 συνεχίστηκε η πτώση τιμών σε όλες τις κατηγορίες των ακινήτων με περισσότερο χαμένους, τα καταστήματα, τα γραφεία, τις μεγάλες κατοικίες, τους χώρους αποθηκών. Ειδικότερα σημειώνονται τα εξής:
– Η αγορά συνέχισε την πτωτική της πορεία
– Έλλειψη κατασκευαστικής – επενδυτικής δραστηριότητας
– Ελάχιστα επίπεδα ζήτησης αν και λίγο αυξημένα από 2013
– Ελάχιστες πράξεις κατοικιών σε τιμές ευκαιρίες
– Μηδενικές πράξεις οικοπέδων
– Διατήρηση αποθέματος κατοικιών σε υψηλά επίπεδα
– Μείωση προσδοκιών ιδιοκτητών
– Μείωση Τιμών
– Η πτώση όμως δεν είναι ισομερής: Μεγαλύτερα ποσοστά πτώσης, της τάξεως του 50%, καταγράφονται στα άκρα του δείγματος: Στις πολύ ακριβές κατοικίες (λόγω φορολόγησης) και στις πολύ φθηνές κατοικίες (λόγω ανυπαρξίας αγοραστών)
Σε αρκετές περιπτώσεις για νεόδμητα ακίνητα η αγοραία αξία δεν είναι «δίκαιη», με την έννοια ότι δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής.
Σημειώνεται όμως ότι οι περισσότερες πράξεις, λόγω υπερπροσφοράς και αναγκών των πωλητών λόγω της κρίσης, πραγματοποιούνται στην αξία άμεσης διάθεσης (αναγκαστικής πώλησης).
2. Μείωση παρατηρήθηκε, κατά κανόνα και στα ενοίκια με τις ίδιες κατηγορίες χαμένων.
3. Σε όποιες πόλεις υπήρχαν κατά την έναρξη της κρίσης πολλά απούλητα νεόδμητα διαμερίσματα, εκεί σημειώθηκαν και οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών.
4. Ο αριθμός των μεταβιβάσεων ακινήτων κινήθηκε σε πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα πλησιάζοντας τα επίπεδα της πλήρους ακινησίας της αγοράς.
5. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι εν δυνάμει πωλητές, αλλά υπάρχει πλήρης σχεδόν ανυπαρξία αγοραστών και αυτό οφείλεται:
– Στην υπέρμετρη φορολογία της ακίνητης περιουσίας
– Στην υψηλή ανεργία
– Στη συρρίκνωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών
– Στην ανυπαρξία δανείων από τράπεζες
– Στην κακή ψυχολογία και στην απώλεια φωτός στο βάθος τού τούνελ
Ένα σημείο που πρέπει επίσης να προσεχθεί είναι ότι πολλές κατοικίες παραμένουν κενές, διότι πολλοί ξένοι που δούλευαν στην Ελλάδα έχουν φύγει, πολλά ελληνόπουλα μετανάστευσαν σε αναζήτηση εργασίας, πολλοί νέοι επιστρέφουν στο σπίτι των γονέων, λόγω οικονομικής αδυναμίας, ενώ δημογραφικά έχουμε μείωση γεννήσεων.
Περισσεύουν πολλές χιλιάδες Μ2 κτιρίων
Το ίδιο συμβαίνει στα γραφεία και καταστήματα, επειδή έχουν κλείσει ή συρρικνωθεί χιλιάδες επιχειρήσεις. Ειδικότερα στα καταστήματα του κέντρου της Αθήνας παρατηρούνται οι εξής τάσεις για μισθώσεις:
– Σημειώνονται μισθώσεις σε κεντρικούς δρόμους
– Αυξημένη πληρότητα σε σχέση με το 2013
– Ανοίγει η ψαλίδα μεταξύ εμπορικών και μη σημείων
– Αυξημένο ενδιαφέρον από διεθνείς εταιρείες
