Δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα οι βασικές από το υπουργείο εργασίας οι ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου για την «Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και άλλες διατάξεις».
Το σχέδιο νόμου θα αναρτηθεί στο διαδίκτυο για να τεθεί σε δημόδια διαβούλευση και περιλαμβάνει 2 ξεχωριστές ενότητες, σε Πρώτο και Δεύτερο μέρος.
Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται οι ρυθμίσεις που αφορούν στην αναμόρφωση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και στο δεύτερο μέρος ασφαλιστικές ρυθμίσεις συμπληρωματικές του ασφαλιστικού Νόμου 3863/2010.
Ποιες αλλαγές προτείνονται για το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας
1. Ενίσχυση Ελεγκτικού Έργου (άρθρο 2)
Το ΣΕΠΕ ελέγχει όλες τις επιχειρήσεις πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας. Ελέγχει την εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, την εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και ασφαλείας και παράλληλα με το ΙΚΑ την ανασφάλιστη εργασία.
2. Ενίσχυση του συμφιλιωτικού ρόλου (άρθρο 3)
Με διακριτό ρόλο από τον ΟΜΕΔ, το ΣΕΠΕ αναλαμβάνει σε μεγαλύτερο βαθμό την επίλυση ατομικών και συλλογικών διαφορών, με στόχο να επιλύονται εξωδικαστικά, όσο το δυνατόν περισσότερες εργατικές διαφορές.
3. Ενίσχυση στελέχωσης και εκπαίδευσης προσωπικού (άρθρο 5-6)
Το ΣΕΠΕ στελεχώνεται με το απαραίτητο προσωπικό που έχει τα αναγκαία για το έργο του προσόντα. Παράλληλα, διασφαλίζεται η συνεχής εκπαίδευση, εξειδίκευση και αξιολόγηση του προσωπικού αυτού.
4. Αναδιοργάνωση υπηρεσιών σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο (άρθρα 8,9,10)
Στο νέο ΣΕΠΕ και κάτω από τον Ειδικό Γραμματέα που προΐσταται των υπηρεσιών του, τοποθετούνται δύο Γενικοί Επιθεωρητές (Εργασιακών Σχέσεων και Υγιεινής Ασφάλειας). Οι περιφερειακές υπηρεσίες ενοποιούνται σε ενιαίες μονάδες στις αντίστοιχες «καλλικρατικές» περιφέρειες.
5. Καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, ενίσχυση της δυνατότητας για άμεση παρέμβαση των επιθεωρητών εργασίας (άρθρα 11,12)
Δημιουργείται αυτοτελές γραφείο για την ενημέρωση πολιτών, την αξιολόγηση και διαχείριση των καταγγελιών. Συστήνεται ομάδα ετοιμότητας για άμεση επέμβαση σε 24ώρη βάση.
6. Περιορισμός γραφειοκρατικών διαδικασιών, ενίσχυση της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας (άρθρα 13,14)
Προβλέπεται η δυνατότητα του ΣΕΠΕ να διαχειρίζεται πάγια προκαταβολή και ποσό που αντιστοιχεί στο 20% των προστίμων. Απλουστεύονται οι διαδικασίες για μετακινήσεις προσωπικού.
7. Ενίσχυση του κοινωνικού ελέγχου και της αξιολόγησης του έργου (άρθρα 21,22)
Ενισχύεται ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο και προβλέπεται η αξιολόγηση του έργου που ολοκληρώνεται κάθε χρόνο με την σύνταξη σχετικής έκθεσης που κατατίθεται στην Βουλή.
8. Κωδικοποίηση και αυστηροποίηση των κυρώσεων (άρθρα 23,24,25,26,27,28)
Προβλέπονται αυστηρά πρόστιμα και άλλες κυρώσεις που φθάνουν μέχρι και την αναστολή της λειτουργίας μια επιχείρησης, μεταξύ άλλων και για την ανασφάλιστη εργασία όταν η επιχείρηση είναι υπότροπη σε αυτήν την παράβαση.
9. Θεσμοθέτηση της κάρτας εργασίας (άρθρο 26)
Θεσμοθετείται η κάρτα εργασίας που δίνει τη δυνατότητα στο ΣΕΠΕ και στο ΙΚΑ κυρίως, να ελέγχουν με ηλεκτρονικό και σύγχρονο τρόπο την ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων, το ωράριο εργασίας κλπ.
Παρέχεται ουσιαστικό κίνητρο στις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους για την εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου με μείωση των εισφορών κατά 10% από 1/7/2011.
10. Ηλεκτρονική διασύνδεση του ΣΕΠΕ με ΙΚΑ και ΟΑΕΔ (άρθρο 30)
Προβλέπεται η λειτουργία κεντρικού ηλεκτρονικού συστήματος στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, στο οποίο έχουν άμεση πρόσβαση το ΣΕΠΕ, το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΔ για την διασταύρωση στοιχείων και την αποτελεσματική λειτουργία.
11. Ενίσχυση του προληπτικού έργου (σε διάφορα άρθρα)
Το ΣΕΠΕ συνδράμει ενημερωτικά εργαζομένους και επιχειρήσεις για την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων, για την τήρηση της νομοθεσίας και των υποχρεώσεων. Εκδίδει ενημερωτικά έντυπα και προβάλει με κάθε μέσο την ανάγκη λήψης των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας και κάθε υποχρέωσης που προβλέπεται από το εργατικό δίκαιο.
Ποια θέματα ρυθμίζονται με τις προτεινόμενες ασφαλιστικές διατάξεις
1. Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΑΣ – άρθρο 34)
Προβλέπεται ο συνυπολογισμός όλων των εισοδημάτων (εκτός κοινωνικών επιδομάτων) στα κριτήρια για τη χορήγηση του ΕΚΑΣ. Αντιμετωπίζεται έτσι ένα πρόβλημα καταστρατήγησης του αρχικού νόμου και δικαιότερης κατανομής των πόρων για την ενίσχυση χαμηλοσυνταξιούχων που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
2. Κάλυψη ανέργων και άλλων ευπαθών ομάδων για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (άρθρο 35)
Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις καλύπτονται για ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη για το 2011, οι άνεργοι καθώς και οι εργαζόμενοι που συμπλήρωσαν το 2010, 50 τουλάχιστον ένσημα.
3. Προστασία από απόλυση λόγω μητρότητας (άρθρο 36)
Διευρύνεται ο χρόνος προστασίας από 12 σε 18 μήνες από τον τοκετό, για τις μητέρες έτσι ώστε να μην απολύονται μετά την εξάμηνη άδεια που λαμβάνουν. Παράλληλα προβλέπεται η ασφαλιστική κάλυψη για παροχές υγείας και για την περίοδο των 6 μηνών της ειδικής άδειας μητρότητας.
4. Συνταξιοδότηση γονέων αναπήρων παιδιών (άρθρο 37)
Προβλέπεται η ίδια δυνατότητα συνταξιοδότησης και για τους άνδρες με 25ετία, εναλλακτικά με την γυναίκα, όταν είναι γονείς αναπήρων παιδιών. Αυστηροποιούνται όμως οι προϋποθέσεις και για τους δύο, έτσι ώστε να μην καταστρατηγείται το ισχύον καθεστώς και να εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση που εργάζονται και οι δύο γονείς και υπό την πρόσθετη προϋπόθεση ότι το παιδί είναι ανίκανο για κάθε εργασία.
5. Σύνταξη διαζευγμένων (άρθρο 38)
Βελτιώνονται οι διατάξεις για τη σύνταξη των διαζευγμένων, έτσι ώστε το ποσό της σύνταξης για το διαζευγμένο – η να είναι ανάλογο και με τα χρόνια της συμβίωσης με τον πρώην σύζυγο.
6. Προσωρινή σύνταξη (άρθρο 39)
Προβλέπεται η υποχρέωση των Ταμείων Κύριας Ασφάλισης και του Δημοσίου, να καταβάλλουν προσωρινή σύνταξη, 80% τουλάχιστον αυτής που προκύπτει από τα στοιχεία του ασφαλισμένου. Η προσωρινή σύνταξη καταβάλλεται σε 1,5 το αργότερο μήνα, εφόσον ο εργαζόμενος έχει ασφαλιστεί σε ένα ταμείο και σε 2,5 το αργότερο μήνες, εφόσον υπάρχει διαδοχική ασφάλιση. Προϋπόθεση για την καταβολή της προσωρινής σύνταξης είναι να μην υπάρχει από το Ταμείο ή το Δημόσιο, η δυνατότητα έκδοσης οριστικής απόφασης σε 3 μήνες για ασφαλισμένο σε ένα ταμείο και σε 6 μήνες για ασφαλισμένο σε 2 ή περισσότερα ταμεία.
7. Αναγνώριση πλασματικού χρόνου για τα παιδιά (άρθρο 40)
Η αναγνώριση πλασματικού χρόνου γίνεται με τις ίδιες προϋποθέσεις και από τον άνδρα και από τη γυναίκα, αλλά με καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών (20% επί του 25πλάσιου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη για κύρια σύνταξη και 6% για επικουρική).
8. Αναγνώριση γενικά πλασματικών χρόνων (άρθρο 41)
Διευκρινίζεται με ρητή διάταξη ότι η αναγνώριση των νέων πλασματικών χρόνων που θεσμοθετήθηκαν με τον ασφαλιστικό νόμο 3863/2010 αφορά μόνο όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1/1/2011 και μετά και ειδικότερα για όσους από το νέο νόμο αυτό προβλέπεται η αλλαγή στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (αύξηση ορίου ηλικίας ή αύξηση ετών ασφάλισης). Σε άλλα άρθρα προβλέπεται η δυνατότητα για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων αναγνώρισης πλασματικών χρόνων, χωρίς να καταργείται το πλαφόν των 7 ετών που προβλέπεται από το νόμο 3863/2010.
9. Ενοποιούνται οι διατάξεις για συντάξεις επιζώντων και για απασχόληση συνταξιούχων (άρθρα 43-44)
Οι διατάξεις για τις συντάξεις χηρείας αλλά και οι περιορισμοί για την απασχόληση των συνταξιούχων γήρατος και αναπηρίας καθίστανται ενιαίες σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
10. Έναρξη καταβολής σύνταξης σε οφειλέτη (άρθρο 45)
Αυξάνεται το ποσό που μπορεί να ρυθμίσει ένας ασφαλισμένος από τις 20 έως 30 κατώτερες συντάξεις προκειμένου να πάρει σύνταξη από το ταμείο του.
11. Ασφάλιση στο Τ.Π.Δ.Υ των εργαζομένων με σύμβαση ΙΔΑΧ (άρθρο 49)
Οι εργαζόμενοι με σύμβαση ΙΔΑΧ στο Δημόσιο ασφαλίζονται από 1/7/2011 στο ΤΠΔΥ και θεμελιώνουν δικαίωμα λήψης εφάπαξ βοηθήματος με παράλληλη διευθέτηση της χορηγούμενης από τις υπηρεσίες αποζημίωσης που χορηγείται αναλογικά για τα χρόνια που έχουν συμπληρώσει στο συγκεκριμένο καθεστώς.
12. Αίτηση συνταξιοδότησης στον ΟΑΕΕ, χωρίς διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας (άρθρα 51-52)
Μέχρι σήμερα ο ασφαλισμένος του ΟΑΕΕ με την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης θα πρέπει να παραδώσει και βεβαίωση της εφορίας για διακοπή εργασιών της επιχείρησης ή της δραστηριότητάς του.
Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις ο υποψήφιος συνταξιούχος μπορεί, εφόσον έχει θεμελιώσει δικαίωμα να υποβάλει αίτηση χωρίς να διακόψει την επαγγελματική του δραστηριότητα. Η σύνταξη όμως καταβάλλεται από τις αρχές του επόμενου της διακοπής μήνα.
Παράλληλα σε όσους απονέμεται προσωρινή αναπηρική σύνταξη παρέχεται η δυνατότητα διατήρησης της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, εφόσον δεν προσφέρουν προσωπική εργασία.
13. Ανακατάταξη ασφαλισμένων του ΤΣΑ (άρθρο 54)
Οι ασφαλισμένοι του ΤΣΑ μπορούν να μεταταγούν από την 3η στην 5η ασφαλιστική κατηγορία του ΟΑΕΕ, εφόσον για κάθε έτος καταβάλουν 250 ευρώ.
14. Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών ανέργων (άρθρο 69)
Βελτιώνονται οι ρυθμίσεις του άρθρου 74 του 3863/2010 έτσι ώστε για όσους δεν έχουν συμπληρώσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση, να υπαχθούν στο ειδικό πρόγραμμα του ΟΑΕΔ αφού συμπληρώσουν 3 μήνες ανεργίας (αντί ενός χρόνου που απαιτείται σήμερα). Παράλληλα επαναδιατυπώνεται η ρύθμιση με την οποία καλύπτονται από τον ΟΑΕΔ και τους εργοδότες για συνέχιση της ασφάλισης μετά από απόλυση και εφόσον έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας.
15. Μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επίδομα εργασίας (άρθρο 76)
Δυνατότητα στον εργαζόμενο να αξιοποιήσει το επίδομα ανεργίας για να προσληφθεί σε επιχείρηση με μείωση του μισθολογικού κόστους.
16. Αξιοποίηση κινητής και ακίνητης περιουσίας (άρθρο 82)
Παρέχεται η δυνατότητα στα ταμεία να εκμισθώνουν ακίνητα για 12 χρόνια αντί 5 ετών που είναι σήμερα και στις περιπτώσεις παράτασης της μίσθωσης να διαπραγματεύονται το ενοίκιο με minimum το 6% της αντικειμενικής αξίας, από 10% που είναι σήμερα.
Επίσης δύνανται τα ταμεία να αξιοποιούν μέχρι το 7% των διαθεσίμων τους (από 2% που είναι σήμερα) για την αγορά εντόκων γραμματίων του δημοσίου διάρκειας μέχρι ενός έτους και εφόσον το επιτόκιο είναι μεγαλύτερο από το επιτόκιο της Τραπέζης Ελλάδος.
17. Κυρώσεις ΥΠΕΔΥΦΚΑ (άρθρο 83)
Προβλέπονται αυστηρότερες κυρώσεις για τις παραβάσεις που αφορούν γιατρούς, φαρμακοποιούς και γενικότερα συνεργαζόμενους με τα ταμεία παρόχους υγείας.
Οι ρυθμίσεις αυτές αποτελούν συνέχεια του πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου 3863/2010 και στοχεύουν στην παραπέρα ενίσχυση του ασφαλιστικού συστήματος, στην θεραπεία αδικιών και στην αποτροπή καταστρατηγήσεων που παρατηρούνται στην εφαρμογή διαφόρων διατάξεων.
