Τι μπαίνει στο μικροσκόπιο
Oι δανειστές μας εστιάζουν στο δημοσιονομικό κενό και στις «μαύρες» τρύπες
Με νέο όνομα και νέα πρόσωπα, αλλά …. ίδια αιτήματα και ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις –και χρονικές- ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις της ελληνικής αντιπροσωπίας με το «Brussels Group».
Σε πρώτη φάση, τα κλιμάκια των δανειστών, εστιάζουν στο δημοσιονομικό κενό και τη «μαύρη τρύπα» των φορολογικών εσόδων, η οποία στο πρώτο δίμηνο του έτους διαμορφώθηκε κοντά στο 1 δισ. ευρώ.
Οι συζητήσεις ξεκίνησαν με επίκεντρο τις Βρυξέλες, όπου παρέμειναν από ελληνικής πλευράς ο Γ.Γ. Δημοσιονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών Ν. Θεοχαράκης, η ειδική σύμβουλος του Γ. Βαρουφάκη, Έλ. Παναρίτη, υψηλόβαθμα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, επιφορτισμένα με την παρακολούθηση και εκτέλεση του προϋπολογισμού, όπως η Γενική Διευθύντρια Προϋπολογισμού και Θησαυροφυλακίου του ΓΛΚ, Στ. Μηλιάκου, καθώς και ο Γ. Μάργαρης, στενός συνεργάτης του Γ. Δραγασάκη και «μάτι» του αντιπροέδρου και του Μεγάρου Μαξίμου στη λειτουργία της διαπραγματευτικής ομάδας.
Oι δανειστές επέμεναν στις πρώτες επαφές -σε επίπεδο κορυφής και τεχνικών κλιμακίων- πρώτα να δουν πόσο είναι το δημοσιονομικό κενό, δηλαδή η “τρύπα” στον φετινό προϋπολογισμό, αλλά και η υστέρηση των εσόδων, ώστε να αποφασίσουν τα μέτρα που θα ληφθούν για την άμεση κάλυψή του.
Προεκλογικά, η τρόικα εκτιμούσε το δημοσιονομικό κενό σε 2,5 δισ. ευρώ και σε αυτό το κενό η κυβέρνηση, η οποία δεν το αποδεχόταν στο σύνολό του, είχε επιχειρήσει να απαντήσει με το γνωστό email Χαρδούβελη, με μέτρα δηλαδή τα οποία είχαν δημοσιονομικό χαρακτήρα.
Mε τη μαύρη τρύπα στα δημόσια έσοδα να είναι πάνω από 1 δις ευρώ και το πρωτογενές πλεόνασμα τον Ιανουάριο να διαμορφώνεται στα 419 εκατ. ευρώ έναντι 1,877 δισ ευρώ πέρσι τα τεχνικά κλιμάκια θεωρείται βέβαιο ότι θα υποδείξουν τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων, για να κλείσει το κενό.
Ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά, καθώς σε κάθε περίπτωση, ο έλεγχος πρέπει να έχει ολοκληρωθεί, το αργότερο μέχρι τις 20 Απριλίου, ώστε με διαδικασίες fast track, να «ξεκλειδώσει» πλήρως η εκταμίευση των δόσεων μέχρι και τα 7,2 δισ. ευρώ, αλλά και να ομαλοποιηθεί η παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες μέσω ΕΚΤ, ενώ ο Μ. Ντράγκι διαθέτει και το «υπερόπλο πίεσης» προς την Αθήνα, που είναι η συμμετοχή από τον Ιούλιο και της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που έχει ήδη εγκαινιάσει η Κεντρική Τράπεζα.
Υπάρχουν δε, άλλοι δυο μήνες όπου θα πρέπει να κλείσει το πλαίσιο του νέου προγράμματος. Αυτό θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Ιουνίου, ώστε να μένει επαρκής χρόνος για πολιτικές και κοινοβουλευτικές επικυρώσεις της νέας συμφωνίας. Έτσι, οι δανειστές ζητούν να προχωρήσουν μέτρα για:
• Αλλαγές στον ΦΠΑ, με κατάργηση εξαιρέσεων και εκπτώσεων
• Aλλαγές στη φορολογία εισοδήματος
• Κατάργηση φοροαπαλλαγών
• Πάταξη της φοροδιαφυγής
• Ενοποιήσεις ασφαλιστικών ταμείων
• Περιορισμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων
• Θέσπιση νέου μισθολογίου στο Δημόσιο
ΦΠΑ- Ασφαλιστικό
-Η κυβέρνηση , διά του Υπουργείου Οικονομικών έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους -παρά τις αντικρουόμενες δηλώσεις σε ορισμένες περιπτώσεις- ότι οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ για τα νησιά δεν θα πειραχθούν, ούτε θα υπάρξει ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ. Αντίθετα ο υπουργός Οικονομικών έχει αναδείξει το ενδεχόμενο να αυξηθεί ο συντελεστής σε κάποιο προϊόν.
-Δύσκολα θα είναι τα πράγματα στο μέτωπο του ασφαλιστικού.
Πολλές από τις προωθούμενες ενέργειες στο ασφαλιστικό, όπως η κατάργηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά και οι αλλαγές στο νόμο 3863 του 2010 για τον υπολογισμό των κύριων συντάξεων, θεωρούνται μονομερείς ενέργειες, και μάλιστα με άμεσο αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά, και είναι πιθανό να ενεργοποιήσουν την ανάγκη λήψης άλλων, ισοδύναμων μέτρων.
Το δημοσιονομικό κόστος της κατάργησης της ρήτρας μηδενικού ελλείματος εκτιμάται σε περισσότερα από 360 εκατ. ευρώ και σύμφωνα με πληροφορίες θα καλυφθεί πιθανότατα από τον ειδικό λογαριασμό του ΑΚΑΓΕ, στον οποίο υπάρχουν ήδη 450 εκατ. ευρώ, από τις ειδικές εισφορές που έχουν επιβληθεί στις επικουρικές. Κοινή συμφωνία μπορεί να υπάρξει στην πρόταση για ενοποιήσεις ταμείων.
ΟΙ ΜΙΣΘΟΙ
-Σημείο τριβής θα είναι και η ειλημμένη απόφαση του Υπουργού Εργασίας να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός και να αποκατασταθούν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις. Οσο για την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, αυτή θα γίνει σταδιακά, σε τουλάχιστον δύο δόσεις και έως το τέλος του 2016.
– Άλλο καυτό μέτωπο είναι αυτό των ιδιωτικοποιήσεων. Η κυβέρνηση δεσμεύεται με την «επιστολή Βαρουφάκη» πως δεν θα σταματήσουν διαγωνισμοί ιδιωτικοποιήσεων που βρίσκονται σε τελικό ή σε προχωρημένο στάδιο. Οι δύο πλευρές πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία τι είναι «διαγωνισμός σε τελικό στάδιο»!
Τα τρία μέτρα για τη φοροδιαφυγή
Στην φαρέτρα της ελληνικής πλευράς θα υπάρχουν τρία μέτρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής:
1. Επαναφορά των κινήτρων για τη συλλογή αποδείξεων και επιβράβευση συνεπών φορολογουμένων. Το σύστημα θα υποδέχεται τα γραπτά μηνύματα θα μπορεί να αναγνωρίσει τη γνησιότητα της απόδειξης (ΑΦΜ, ποσό και ώρα συναλλαγής) και να ταυτοποιεί μέσω του κινητού τον χρήστη σε περίπτωση κέρδους. Από τα 15-20 ψηφία που θα συμπληρώνει ο πολίτης θα προκύπτει αυτόματα με αλγόριθμο ο αριθμός συμμετοχής στην κλήρωση, τη λοταρία.
Για να μη σπάνε οι συναλλαγές σε πολλές μικρές αποδείξεις προκειμένου να αυξήσουν τις συμμετοχές τους οι υποψήφιοι διεκδικητές των επάθλων, οι συμμετοχές δεν θα μετρώνται με το πλήθος των αποδείξεων, αλλά με το ύψος αγοράς (όσο μεγαλύτερο τόσο θα αυξάνουν και τα «μερίδια» στην κλήρωση). Επιπλέον, το ίδιο σύστημα θα «χαρτογραφεί» τις κινήσεις βάσει αποδείξεων και θα δείχνει στην Εφορία πού γίνονται εντονότερα συναλλαγές για να εστιάσει τους ελέγχους είσπραξης του ΦΠΑ!
2. Φορολόγηση αδήλωτων εισοδημάτων.Σ υγκεκριμένα, το υπουργείο Οικονομικών εμφανίζεται έτοιμο να απευθύνει πρόσκληση σε όσους έχουν αδήλωτα εισοδήματα στο εξωτερικό να τα αποκαλύψουν, καταβάλλοντας χαμηλό φόρο π.χ. 15%. Το πλέον σημαντικό είναι ότι η δήλωση εισοδημάτων δεν θα συνοδεύεται από υποχρέωση επαναπατρισμού των κεφαλαίων, ήτοι οι φορολογούμενοι θα μπορούν να τα διατηρήσουν στο εξωτερικό αρκεί να πληρώσουν τον φόρο. Σε αντίθετη περίπτωση, κινδυνεύουν μέσω φόρων προστίμων και προσαυξήσεων να απολέσουν ακόμα και του 80% του κεφαλαίου τους.
3. Κατάθεση τροπολογίας, προκειμένου να ελεγχθούν οι «τριγωνικές συναλλαγές» που έχουν ως στόχο τη φοροαποφυγή. Οι «τριγωνικές συναλλαγές» ή τριγωνικές τιμολογήσεις- σύμφωνα με τους ειδικούς- γίνονται με τη χρήση θυγατρικών και υπεράκτιων εταιριών, για πολλούς και διαφόρους λόγους με κυριότερο την φοροαποφυγή.
Υπάρχουν και άλλοι λόγοι όπως: η διασφάλιση ρευστότητας μέσω τραπεζικού δανεισμού, η εξαγωγή των αντληθέντων δανειακών κεφαλαίων σε offshore του εξωτερικού και η αγορά ακινήτων σε αυξημένα τιμήματα μέσω διπλών μεταβιβάσεων.