Πώς διαφοροποιείται η εικόνα από χώρα σε χώρα
Θετικά αντιμετωπίζουν, στην πλειοψηφία τους, οι ευρωπαϊκές μεσαίες επιχειρήσεις την τρέχουσα επιχειρηματική συγκυρία, ενώ πολλές από αυτές σχεδιάζουν αναπτυξιακές επενδύσεις εντός του επόμενου εξαμήνου.
Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ΕΥ «European middle market barometer» για το 2015, μια έρευνα 6.000 ευρωπαϊκών επιχειρήσεων με κύκλο εργασιών μεταξύ 30 και 500 εκατ. ευρω, οι αντιλήψεις διαφοροποιούνται αισθητά από χώρα σε χώρα.
Σε γενικές γραμμές, οι ευρωπαϊκές μεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν θετικά τις τρέχουσες και μελλοντικές προοπτικές τους. Το 87% θεωρούν την τρέχουσα επιχειρηματική συγκυρία καλή ή αρκετά καλή, το 50% αναμένουν αύξηση του κύκλου εργασιών τους το 2015 σε σύγκριση με το 2014 και το 46% αναμένουν βελτίωση των αποδόσεών τους κατά το επόμενο εξάμηνο, έναντι μόνο 7 % που προβλέπει επιδείνωση.
Ωστόσο, η εικόνα αυτή διαφοροποιείται σημαντικά από χώρα σε χώρα. Με βάση τον δείκτη του επιχειρηματικού κλίματος που συνδυάζει τις απαντήσεις σχετικά με το τρέχον κλίμα και τις προσδοκίες για το μέλλον, σε μια κλίμακα από το -100 ως το 100, οι εταιρείες στην Τουρκία (65), την Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο (63), τη Δανία (58), την Ολλανδία (56), την Πορτογαλία (55) και την Ισπανία (51), είναι οι πιο θετικές. Στο άλλο άκρο αυτού του δείκτη εμπιστοσύνης κατατάσσονται , η Ρωσία (43), η Γερμανία (40), η Ιταλία (37), η Πολωνία (19) και η Ελλάδα (-21).
Τα στελέχη των μεσαίων επιχειρήσεων αντιμετωπίζουν με περισσότερη αισιοδοξία τις προοπτικές για τη χώρα τους από ότι για την Ευρώπη στο σύνολό της (32% αισιοδοξία για τις εγχώριες οικονομίες σε σύγκριση με 28% για την Ευρώπη). Στην Ιρλανδία (68% / 59%), στο Ηνωμένο Βασίλειο (49% / 42%) και στην Ισπανία (48% / 42%), εκφράζουν την μεγαλύτερη αισιοδοξία για το οικονομικό κλίμα τόσο στη χώρα τους όσο και στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια των επόμενων έξι μηνών. Στη Γερμανία η αισιοδοξία για την εγχώρια αγορά είναι μόνο 17%, με το 33% των γερμανικών επιχειρήσεων να προβλέπουν επιδείνωση της Γερμανικής οικονομίας. Αντίστοιχα, μόνο το 18% των γερμανικών μεσαίων επιχειρήσεων αισιοδοξούν για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας κατά τους επόμενους έξι μήνες, ενώ το 41% προβλέπει επιδείνωση. Οι πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις εκφράζονται από τα στελέχη των μεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, όπου το 47% και 46% αντίστοιχα αναμένει επιδείνωση σε τοπικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Μια από τις κύριες αιτίες της απαισιοδοξίας φαίνεται να είναι η συνεχιζόμενη κρίση στην Ουκρανία, καθώς μια στις πέντε επιχειρήσεις (21%) αναφέρουν ότι έχουν αισθανθεί τις συνέπειες της έντασης στην περιοχή, με τον τομέα της μεταποίησης να πλήττεται πιο έντονα (25%). Οι χώρες που πλήττονται περισσότερο περιλαμβάνουν την Τουρκία (40%), την Ελλάδα (34%), τη Ρωσία (33%) και τη Γερμανία (26%).
Σε ότι αφορά στις επενδύσεις υπάρχει μια εικόνα σταθερότητας, με το 64% των μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων να σχεδιάζουν να διατηρήσουν το ίδιο επίπεδο επενδύσεων για τους επόμενους έξι μήνες, ενώ το σχέδιο 29% προβλέπει αύξηση και το 7% μείωση των επενδύσεων σε αυτό το διάστημα. Η Τουρκία προηγείται ως προς τις επενδυτικές προθέσεις (το 50% σχεδιάζει να αυξήσει τις επενδύσεις), με την Ελβετία (12%), την Αυστρία (11%), την Ελλάδα, τη Γερμανία και τη Ρωσία (10%) να πιθανολογούν μείωση των επενδύσεων.
Ένα από τα εμπόδια για την ανάπτυξη που εντοπίζει η έρευνα είναι η έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Το 30% των επιχειρήσεων συμφωνούν ότι ο παράγοντας αυτός θα επηρεάσει τον κύκλο εργασιών σε κάποιο βαθμό, με την Αυστρία (59%), την Ελβετία (55%), την Ελλάδα (55%) και τη Γερμανία (51%) να επηρεάζονται περισσότερο από την έλλειψη δεξιοτήτων. Το Ηνωμένο Βασίλειο (25%), η Ιρλανδία (13%), η Σουηδία (19%), η Φινλανδία (10%), η Δανία (5%) και η Νορβηγία (4%) επηρεάζονται λιγότερο από τον παράγοντα αυτό.
Όσον αφορά στις απόψεις σχετικά με το πώς μπορεί να βοηθήσει η κυβέρνηση, οι μεσαίες επιχειρήσεις στην Ευρώπη σε μεγάλο βαθμό τάσσονται υπέρ των δημοσίων επενδύσεων για την προώθηση της ανάπτυξης (63%) ενώ δείχνουν μικρότερο ενθουσιασμό για τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη μείωση του χρέους (37%). Η Ιρλανδία (81%), η Ελλάδα (80%) και η Νορβηγία (79%) τάσσονται πιο θετικά υπέρ της αύξησης δημοσίων δαπανών, ενώ η Γερμανία (56%) το Λουξεμβούργο (59%) και η Ελβετία (61%) είναι οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές της λιτότητας. Επιπλέον, το 69% των μεσαίων επιχειρήσεων αναφέρουν τις φορολογικές ελαφρύνσεις και το 42% τη μείωση της γραφειοκρατίας ως μέτρα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις επιχειρήσεις στις χώρες τους.
Ο Παναγιώτης Παπάζογλου, επικεφαλής της ΕΥ στην Ελλάδα παρατηρεί σε σχέση με τα ευρήματα της έρευνας: «Η δυναμική των μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων αποτελεί βασική προϋπόθεση για τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας και την ευόδωση της προσπάθειας αντιμετώπισης της ανεργίας. Σε αυτό το πλαίσιο η έρευνα της ΕΥ σε ότι αφορά τη χώρα μας εκπέμπει ένα ανησυχητικό μήνυμα. Σε μια περίοδο κατά την οποία η γενική εικόνα μεταξύ των μεσαίων επιχειρήσεων στην Ευρώπη βελτιώνεται, η Ελλάδα παρουσιάζει το χαμηλότερο δείκτη επιχειρηματικού κλίματος (-21) μεταξύ των χωρών του δείγματος, ενώ η πλειοψηφία των ερωτηθέντων προβλέπει μείωση των επενδύσεων. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η σύγκριση του κλίματος αυτού με τις άλλες χώρες που επλήγησαν από την κρίση, όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία ή ανταγωνίστριες γειτονικές χώρες όπως η Τουρκία. Είναι κρίσιμο να αναληφθούν σημαντικές πρωτοβουλίες ώστε να αναστραφεί η παρούσα εικόνα.»