Ο χάρτης εξωστρέφειας των αδελφών Φιλίππου
Oι νέες επενδύσεις στην άλλη άκρη του Aτλαντικού, οι ανταγωνιστές και οι κόντρες για τα μερίδια
Σχεδόν τρία χρόνια έχουν περάσει από τον Οκτώβριο εκείνο που οι αδελφοί Κυριάκος και Γιάννης Φιλίππου πήραν τη δύσκολη απόφαση να μεταφέρουν την έδρα της ΦΑΓΕ στο Λουξεμβούργο. Μια απόφαση που προκάλεσε προβληματισμό εντός συνόρων και έντονα σχόλια με επικριτική διάθεση εναντίον τους, ότι στα δύσκολα «εγκαταλείπουν» το… καράβι, την Ελλάδα.
Μία κίνηση όμως, αναγκαία και επιβεβλημένη κατά τους ίδιους προκειμένου να ανοίξουν ευκολότερα νέες «πόρτες» χρηματοδότησης, να μειώσουν τα φορολογικά «βάρη» και να προωθήσουν τα σχέδιά τους στις διεθνείς αγορές. Εκεί όπου άλλωστε, έχουν ρίξει το βάρος τους από το 2008 και έπειτα.
Εν έτει 2015, τα αδέλφια Φιλίππου όχι μόνο έχουν κεφαλαιοποιήσει μεγάλο μέρος των οφελών από τη δημιουργία της FAGE International στο Λουξεμβούργο. Βλέπουν πως η ΦΑΓΕ που ξεκίνησε από ένα μικρό γαλακτοπωλείο στο Γαλάτσι από τον πατέρα τους Αθανάσιο το 1926 έχει εξελιχθεί σε έναν κολοσσό που «κερνά» τα γαλακτοκομικά προϊόντά της και κυρίως το δημοφιλές πλέον greek yogurt Total σε 40 χώρες, κατακτώντας το διεθνές «όνειρο».
Δεν είναι τυχαίο, πως οι πωλήσεις της ΦΑΓΕ έχουν σπάσει το «φράγμα» των 510 εκατ. δολαρίων με το 76% αυτών να προέρχονται από τις εκτός συνόρων αγορές, ενώ η γαλακτοβιομηχανία έχει περάσει σε τροχιά κερδοφορίας, κινούμενη στα 21,9 εκ. δολ. (από ζημία 11,6 εκ. ευρώ).
Κυριάκος και Γιάννης Φιλίππου έχουν κάνει τη μεγάλη υπέρβαση. Έντονοι χαρακτήρες και οι δύο, που δε «μασούν» τα λόγια τους όταν διαπίστωσαν πως η Ελλάδα είναι πολύ «μικρή και ακριβή» για τη ΦΑΓΕ αποφάσισαν να ανοίξουν τα… φτερά τους εκτός των «τειχών». Βρετανία, Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία και επόμενος «σταθμός» τους όπως όλα δείχνουν θα είναι οι αραβικές χώρες.
Σήμερα τα προϊόντα της βρίσκονται στα ράφια 280 αλυσίδων και 75.000 καταστημάτων λιανικής. «Αιχμή του δόρατος» όμως για την εταιρία τους είναι η αχανής και απαιτητική αγορά των ΗΠΑ, της οποίας ο τζίρος του γιαουρτιού φτάνει τα 7,6 δις.
δολ. Εκεί όπου ξεκίνησαν να δραστηριοποιούνται δειλά-δειλά στην αρχή, κάνοντας εξαγωγές γιαουρτιού και τελικά επέλεξαν για να δημιουργήσουν παραγωγική μονάδα. Μάλιστα, προ δύο μηνών ολοκλήρωσαν τη νέα επένδυσή τους, ύψους 120 εκατ. δολ. με την κατασκευή της νέας μονάδας εντός του εργοστασίου τους στο Johnstown Industrial Park, η οποία θα διπλασιάσει την παραγωγική δυναμικότητά της, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση για το ελληνικό γιαούρτι, το οποίο έφτασε μέχρι και στο τραπέζι του Αμερικανού Προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα πριν από λίγο καιρό.
Είναι η μόνη ελληνική εταιρία που φαίνεται κερδισμένη στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, αφού άλλες «συμπατριώτισσές» της που επιχείρησαν ή σκέφτονταν απόβαση στην Αμερική δεν τους… βγήκε. Όπως οι αδελφοί Σαράντη της Όλυμπος που λόγω του αυξημένου κόστους των εξαγωγών άφησαν στην άκρη το «αμερικανικό όνειρο». Ή όπως ο Παναγιώτης Τσινάβος της Κρι- Κρι που δεν επιχειρεί κάτι τέτοιο. Μόνο η Vivartia φαίνεται να έχει στρέψει το «βλέμμα» της προς τις ΗΠΑ, αλλά θέλει να προχωρήσει με προσεκτικά και μεθοδικά βήματα.
Το σίγουρο είναι πως η εξωστρεφής στρατηγική των αδελφών Κυριάκου και Γιάννη Φιλίππου έχει λειτουργήσει και ως «αντίβαρο» στις αρρυθμίες της εγχώριας αγοράς. Εδώ όπου η κρίση έ- ΦΑΓΕ και συνεχίζει να τρώει τις πωλήσεις της εταιρίας, οι οποίες και στο εννεάμηνο του 2014 συρρικνώθηκαν κατά 2,6% σε αξία και κατά 6,4% σε όγκο.
Αυτό οφείλεται και στο ότι οι δύο επιχειρηματίες προχώρησαν στη μείωση των ποσοτήτων τους που έδιναν σε λιανεμπόρους, τους οποίους θεωρούσε ασυνεπείς στην αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος των επισφαλειών. Όμως, κάτι τέτοιο στοιχίζει σε έσοδα.
ΔΥΣΚΟΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ
Ακόμη όμως, και ο δρόμος της εξωστρέφειας ουδέποτε ήταν εύκολος για τον Γιάννη και τον Κυριάκο Φιλίππου. Ανταγωνισμός, «χτυπήματα» που θα μπορούσαν να θεωρηθούν και… κάτω από τη ζώνη, απαιτητικοί καταναλωτές και κορεσμός της αγοράς είναι μερικές μόνο από τις «ανηφοριές» που συνάντησαν.
Ο Τούρκος Hamdi Ulukaya της Chobani που κατέχει το 40% της αγοράς γιαουρτιού των ΗΠΑ έγινε μεγάλος «βραχνάς» για τους αδελφούς Φιλίππου. Μέχρι και ότι έκλεψε τη μυστική συνταγή του Τotal από τη ΦΑΓΕ κατηγορήθηκε από την ίδια την πρώην σύζυγό του για να μπορέσει να «χτυπήσει» το αυθεντικό ελληνικό γιαούρτι και να εδραιωθεί στην αγορά.
Τα «ξίφη» τους πέρα από τα ράφια στις αμερικανικές αλυσίδες διασταυρώθηκαν όμως, και στη Βρετανία και μάλιστα στις δικαστικές αίθουσες. Εκεί όπου η εταιρία των αδελφών Φιλίππου πήρε μια μεγάλη νίκη έναντι του αντιπάλου της, καθώς το δικαστήριο του απαγόρευσε να ονομάζει ελληνικό γιαούρτι ένα προϊόν που δεν παράγεται στην Ελλάδα και με ελληνική συνταγή.
Όμως, οι αδελφοί Φιλίππου έχουν να αντιμετωπίσουν και άλλες δυσκολίες. Όπως το ότι οι διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών στο εξωτερικό αλλάζουν συνεχώς με αποτέλεσμα και οι ίδιοι να προσαρμόζονται και να παράγουν νέα, καινοτόμα προϊόντα στην αγορά, αφού έχουν να αντιμετωπίσουν και άλλους ανταγωνιστές που έχουν επενδύσει στο «λευκό θησαυρό» του greek yoghurt, όπως η Danone.
Η οποία μάλιστα στις ΗΠΑ είχε «ροκανίσει» πριν από λίγο καιρό τα μερίδια αγοράς της ΦΑΓΕ ρίχνοντάς την στην τρίτη θέση. Το σίγουρο είναι ότι οι πωλήσεις της εταιρίας «τροφοδοτούνται» από τις ξένες αγορές. Κατά 22% από την Αμερική, κατά 38% από τη Βρετανία, κατά 8,8% από Ιταλία και ο «οδικός χάρτης» συνεχίζεται…
Όπως και να έχει πάντως, οι αδελφοί Φιλίππου έχουν καταφέρει να «χτίσουν» μια πολυεθνική γαλακτοκομική εταιρία που πάει καλά εκτός, αν και εντός των τειχών οι αρρυθμίες είναι πολλές. Όχι μόνο ως προς την πτώση των πωλήσεων, αλλά και ως προς τις περικοπές στις οποίες προχώρησε πριν από καιρό, μια κίνηση που τους έφερε «απέναντι» από τους εργαζομένους του εργοστασίου στη Μεταμόρφωση.
ΜΕ ΑΝΟΙΚΤΕΣ «ΚΕΡΑΙΕΣ» ΓΙΑ ΕΞΑΓΟΡΕΣ
«Δόγμα» τους η μη πώληση του ομίλου
«Δόγμα» των αδελφών Γιάννη και Kυριάκου Φιλίππου μέχρι και σήμερα είναι «δεν πουλάμε την επιχείρηση». Προτεραιότητά τους είναι να μείνει ο όμιλος της ΦAΓE σε ελληνικά χέρια και στα χέρια της οικογένειας. Ένα δόγμα που υπηρετούν εδώ και πολλά χρόνια. Aπό το 2010 ακόμη όταν και για πρώτη φορά στην αγορά υπήρχαν φωνές που ήθελαν τα δύο αδέλφια να επιθυμούν να «αναγεννήσουν» άμεσα την ιστορική γαλακτοβιομηχανία με σκοπό να κρεμάσουν πωλητήριο.
Aκόμη και όταν αποφάσισαν να «μετακομίσουν» την έδρα της στοφιλόξενο Λουξεμβόύργο πολλοί το θεώρησαν ως «αφετηρία» και μια καλή ευκαιρία για την αναζήτηση ενός στρατηγικού επενδυτή.
Όμως, έπεσαν όλοι έξω. Mάλιστα, όπως είχε δηλώσει παλαιότερα και ο τότε οικονομικός διευθυντής τους, Xρήστος Kολοβέντζος δεν υπάρχει προοπτική για την είσοδο ενός στρατηγικού επενδυτή στην εταιρία. Άποψη που εξακολουθούν να συμμερίζονται και να υποστηρίζουν οι ιδρυτές της International, Γιάννης και Kυριάκος Φιλίππου.
Kαι μπορεί οι ίδιοι να μην είναι διατεθειμένοι να πουλήσουν, όμως, έχουν ανοικτές της κεραίες τους για πιθανές εξαγορές για να προχωρήσουν εκείνοι. Tο σίγουρο είναι πως θέλουν να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στο «κομμάτι» του τυριού και της φέτας και να ενισχύσουν τις εξαγωγές αξιοποιώντας και τη δυναμική που έχουν αποκτήσει από το γιαούρτι.
Γι’ αυτό πριν από λίγο καιρό φέρονταν να «φλερτάρουν» με τη Δωδώνη, η οποία έχει περάσει στα χέρια των Pώσων της Strategic Initiative. Bέβαια, μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει καμία εξέλιξη, αν και στην αγορά υποστηρίζουν πως το φλερτ ναυάγησε πριν ξεκινήσει καλά- καλά λόγω και του αρνητικού οικονομικού και πολιτικού κλίματος στην Eλλάδα. Ωστόσο, τα αδέλφια Φιλίππου παρακολουθούν τις εξελίξεις και αν προκύψει κάποια καλή ευκαιρία το σίγουρο είναι πως θα την αξιοποιήσουν.
Για την ώρα, ρίχνουν τον βάρος τους στο «λανσάρισμα» νέων προϊόντων εντός και εκτός συνόρων, ενώ στα σχέδιά τους για την Eλλάδα συμπεριλαμβάνονται και οι επενδύσεις στα εδώ εργοστάσιά της ώστε να αυξηθεί η παραγωγική δυναμικότητα και να καλυφθούν καλύτερα οι εξαγωγικές ανάγκες προς την Eυρώπη.
Οι «γκρίνιες» και η μετάβαση στη νέα γενιά
Tο «τιμόνι» της διοίκησης κρατούν οι διάδοχοι
Οι σχέσεις των αδελφών Κυριάκου και Γιάννη Φιλίππου έχουν περάσει από διάφορες διακυμάνσεις και στάδια. Αν και ξεκίνησαν ως «συνοδοιπόροι» στην εταιρία που κληρονόμησαν από τον πατέρα τους, συνεργάστηκαν για πολλά χρόνια αρμονικά και «γεύονταν» μαζί το success story της ΦΑΓΕ, έφτασε μια στιγμή που οι σχέσεις τους ψυχράνθηκαν.
Η οικονομική κρίση που τους «ένωσε» και πάλι τα τελευταία πέντε χρόνια είναι και ένας από τους λόγους που τους είχε φέρει σε… απέναντι πλευρές λίγο νωρίτερα. Καθώς, ως γνωστόν, υπό την πίεση των δυσκολιών οι σχέσεις δοκιμάζονται. Δεν ήταν όμως, ο μόνος λόγος.
Κοινό μυστικό στα επιχειρηματικά σαλόνια ήταν πως υπήρχαν στο παρελθόν και συγκρούσεις ανάμεσα στις συζύγους των δύο ισχυρών αντρών της ΦΑΓΕ. Ανάμεσα στη σύζυγο του Γιάννη Φιλίππου, Βίκυ και εκείνη του Κυριάκου Φιλίππου, Δήμητρα, με αποτέλεσμα να οξυνθούν κάποια στιγμή αρκετά τα πνεύματα ανάμεσα στις δύο οικογένειες.
Μάλιστα, ήταν και αυτή μία καθοριστική αιτία ώστε οι αδελφοί Φιλίππου να βάλουν… μπροστά στη διοίκηση του ομίλου τη νεότερη γενιά, τα παιδιά τους, Θανάση και Κύρο Φιλίππου ώστε να είναι ακόμη πιο ομαλή η μετάβαση. Πλέον, Κυριάκος και Γιάννης συνεργάζονται και πάλι αρμονικά στην «καθοδήγηση» και στη χάραξη στρατηγικής για το «καλό» του ομίλου.
Είναι αυτό το «κοινό καλό» που τους έφερε και πάλι κοντά, αν και οι ίδιοι όλα αυτά τα χρόνια που υπήρχαν οι ενδοοικογενειακές διαφορές προτίμησαν τη στάση της σιωπής, χωρίς να επιβεβαιώνουν ή να διαψεύδουν για να μη… ρίχνουν λάδι στη φωτιά.
Είναι γνωστό όμως, πως και σαν χαρακτήρες, αν και με έντονες προσωπικότητες και οι δύο είναι διαφορετικοί, κάτι που φαίνεται και από τη διαδρομή τους. Ο Γιάννης Φιλίππου μοίραζε τον χρόνο του μεταξύ του ρίσκου των αγώνων ταχύτητας και της έντονης ζωής. Ο Κυριάκος, έχοντας αποφοιτήσει από το τμήμα Χημικών του ΕΜΠ, «κλότσησε» μια στρωμένη καριέρα στην Αγροτική Τράπεζα για να ασχοληθεί με τις business.
Η ενασχόληση του Γιάννη με την ΚΑΕ ΑΕΚ, ήταν ανέκαθεν ένα ακόμη σημείο τριβής ανάμεσά τους, καθώς ο αδελφός του θεωρούσε πως το κομμάτι αυτό ήταν «χαμένα λεφτά» και τον είχε συμβουλεύσει πως κάποια στιγμή θα δημιουργηθούν τέτοια προβλήματα στην ομάδα που θα είναι δύσκολο να απεμπλακεί.
Εκτός όμως, από την κοινή επιχείρησή τους, τη ΦΑΓΕ, τα δύο αδέλφια δημιούργησαν και άλλες εταιρίες και δραστηριότητες. Ο Κυριάκος την Elbisco, την οποία «τρέχει» η κόρη του Έλενα με τον γαμπρό του εφοπλιστή, Γ. Κουμάνταρο, προσπαθώντας να κάνουν restart με νέες επενδύσεις. Ο Γιάννης είχε δημιουργήσει την «Hellenic Quality Foods» ενώ διατηρούσε τη «ΒΙΣ Ιωφίλ», την «Τρόφιμα Ελλάς» και τη διαφημιστική εταιρία «Aspect».
