Αντισυνταγματικές οι περικοπές που επιβλήθηκαν το 2012
Προς κατάρρευση ορισμένες από τις τελευταίες περικοπές που επιβλήθηκαν σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ένα νέο δημοσιονομικό «σοκ» στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Μετά από σχετική πιλοτική δίκη, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας προσανατολίζεται να κρίνει αντισυνταγματικές μερικές από τις περικοπές που επιβλήθηκαν με μνημονιακούς νόμους από το 2012. Οι σχετικές προσφυγές έχουν γίνει από πρώην εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, σε τράπεζες, σε ΔΕΚΟ και στρέφονται κατά του ΙΚΑ (για τις μειώσεις των κύριων συντάξεων) και του ΕΤΕΑ (για τις επικουρικές).
Σύμφωνα με το Έθνος της Κυριακής, στις «κεκλεισμένων των θυρών» συνεδριάσεις του ανώτατου δικαστηρίου υπερισχύουν μέχρι στιγμής σε απόψεις περί αντισυνταγματικότητας τουλάχιστον των τελευταίων μνημονιακών μέτρων και περικοπών και αν η θέση αυτή επιβεβαιωθεί με την έκδοση της σχετικής απόφασης (θα πρέπει να αναμένεται περίπου σε 2-3 μήνες), οι συντάξεις θα πρέπει να επανέλθουν στο ύψος που είχαν τουλάχιστον στα τέλη του 2012.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, εφόσον συμβεί κάτι τέτοιο η ετήσια επιβάρυνση για τον προϋπολογισμό των Ταμείων θα είναι 2,8 δισ. ευρώ, ενώ αν η ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ επεκταθεί στο σύνολο των συνταξιούχων τότε το ποσό εκτοξεύεται στα 4,3 δισ.! Παράλληλα, οι δικαστές προβληματίζονται αν λόγω της οικονομικής κρίσης πρέπει να επιστραφούν ή όχι αναδρομικά.
Μπέρδεμα
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η δικαστική δικαίωση για όλους τους εν ενεργεία και συνταξιούχους των «ειδικών μισθολογίων» (δικαστικούς λειτουργούς, ένστολους, πανεπιστημιακούς, ενώ για τους ιατρούς του ΕΣΥ δικαιώθηκαν κατ’ αρχήν οι συνταξιούχοι και εκκρεμεί στην Ολομέλεια ΣτΕ πιλοτική δίκη για τους εν ενεργεία) που ήλθε τον τελευταίο χρόνο με αποφάσεις του «Μισθοδικείου», του ΣτΕ και του Ελεγκτικού Συνεδρίου που ακύρωσαν τις περικοπές του νόμου 4093/12, άνοιξε έμμεσα «διαύλους» για αντίστοιχες κρίσεις σχετικά με τις συντάξεις των υπολοίπων (ΙΚΑ, ΕΤΕΑ).
Μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο αναμένεται να υπάρξει μια μεγάλη δημοσιονομική επιβάρυνση, το ύψος της οποίας δύσκολα θα μπορέσει να υπολογιστεί σε αυτήν την φάση. Κι αυτό γιατί, εάν η Ολομέλεια ΣτΕ επιμείνει τελικά στην αντισυνταγματικότητα, τότε θα πρέπει να δικαιωθούν αρχικά οι 15 συνταξιούχοι (που συμμετείχαν στην πιλοτική δίκη) με επαναφορά της σύνταξής τους σε παλαιότερα αυξημένα επίπεδα και με καταβολή αναδρομικών για όσες περικοπές κριθούν παράνομες.
Παρόμοια δικαίωση θα μπορέσουν να έχουν και όσοι άλλοι συνταξιούχοι είχαν προσφύγει σε διάφορα δικαστήρια της χώρας και περιμένουν την πιλοτική απόφαση του ΣτΕ, γιατί, σε περίπτωση που υπερισχύσει η αντισυνταγματικότητα, τότε θα μπορέσουν και αυτοί να ευνοηθούν με τον ίδιο τρόπο.
Για τους υπόλοιπους συνταξιούχους, που δεν προσέφυγαν στα δικαστήρια και δεν «μπλόκαραν» την παραγραφή των αξιώσεών τους, υπάρχει ενδεχόμενο να μην μπορέσουν να πάρουν αναδρομικά (σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί η αντισυνταγματικότητα), αλλά να κερδίσουν μόνο τη μελλοντική επάνοδο των συντάξεων τους στα υψηλότερα επίπεδα, τουλάχιστον προ 2ετίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο ανώτατο δικαστήριο υπάρχει έντονος προβληματισμός μήπως θα πρέπει να ακολουθηθεί το «μοντέλο» που επικράτησε στην περίπτωση της δικαίωσης των εν ενεργεία πανεπιστημιακών πριν από λίγους μήνες. Το ΣτΕ δέχθηκε, τότε, για τα μέλη του ΔΕΠ (Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού), ότι η αντισυνταγματικότητα του ν. 4093/12 ισχύει από 1/8/2012 για όσους συμμετείχαν στην πιλοτική δίκη ενώπιον της Ολομέλειας και για όσους είχαν εμπρόθεσμα προσφύγει σε άλλα δικαστήρια κατά των περικοπών, οπότε αυτοί μπορούν να δικαιωθούν πλήρως.
Ωστόσο, συνεκτιμώντας τη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση που μπορεί να προκύψει για το κράτος σε περίοδο οξείας οικονομικής κρίσης (αφού αδυνατεί προς το παρόν να επιστρέψει όλα τα αναδρομικά σε ένστολους, δικαστές, κλ.π. χορηγώντας μόνο τα μισά και χωρίς αποδοχές στο ύψος του Ιουλίου 2012), το ΣτΕ δέχθηκε ότι η αντισυνταγματικότητα δεν μπορεί να έχει αναδρομική εφαρμογή για τους υπολοίπους που δεν προσέφυγαν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να αυξηθούν οι αποδοχές τους μόνο για το μέλλον, χωρίς να καταβληθούν αναδρομικά για τις περικοπές
