Ασφαλιστικό, ΦΠΑ και δημοσιονομικό κενό τα κρίσιμα θέματα – Στο Brussels Group το συμβιβαστικό σχέδιο της Κομισιόν
Κλείσιμο όλων των ανοιχτών ζητημάτων επιθυμεί η ελληνική κυβέρνηση, το συντομότερο δυνατόν, χωρίς ωστόσο να γίνουν υποχωρήσεις από τις «κόκκινες» γραμμές που η ίδια θέτει.
Αυτή είναι και η κατεύθυνση που δίνεται προς τα τεχνικά κλιμάκια της ελληνικής κυβέρνησης, τα οποία συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις στο Brussels Group, σύμφωνα με πηγές της κυβέρνησης.
Στη συνεδρίαση της Ομάδας Πολιτικής Διαπραγμάτευσης, υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, τον υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, τον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη και τον αναπληρωτή υπουργό Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδη Τσακαλώτο, έγινε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, εκτίμηση της κατάστασης και συζητήθηκαν ο σχεδιασμός και οι κατευθύνσεις που θα δοθούν προς τους Έλληνες εκπροσώπους της κυβέρνησης στο Brussels Group, εν όψει των συζητήσεων που ξεκινούν πάλι αύριο στις Βρυξέλλες, μπαίνοντας στην τελική ευθεία.
Οι κατευθύνσεις αυτές δίνονται σε συνεννόηση με το ελληνικό τεχνικό κλιμάκιο που ακολουθεί της συνεδρίασης της Ομάδας Πολιτικής Διαπραγμάτευσης.
Κατά τις ίδιες πηγές, συζητούνται τα ανοικτά θέματα και ειδικότερα το ζήτημα του ΦΠΑ, το ζήτημα του δημοσιονομικού κενού και το ζήτημα του ασφαλιστικού.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αναφορικά με τον ΦΠΑ οι συζητήσεις βρίσκονται κοντά σε συμφωνία στο μοντέλο που προτείνει η κυβέρνηση για τρεις συντελεστές, 7%, 14% και 22%.
Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να βάλει όσο περισσότερα τρόφιμα στον χαμηλό συντελεστή 7%, στο πλαίσιο μιας κοινωνικά δίκαιης ανακατανομής.
Ως προς το ζήτημα του δημοσιονομικού κενού, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η διαφορά στις εκτιμήσεις προκύπτει σε ζητήματα λογιστικού υπολογισμού δαπανών.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι συζητούνται επίσης το τι θέλει να πάρει η ελληνική κυβέρνηση από μια συνολική συμφωνία, με βάση τους άξονες που έχει θέσει ο πρωθυπουργός στις πρόσφατες ομιλίες του, δηλαδή το ζήτημα της ρευστότητας,το ζήτημα της διαχείρισης του χρηματοδοτικού κενού και κατ’ επέκταση του χρέους, το ζήτημα του επενδυτικού πακέτου.
«Έντιμος συμβιβασμός»
Παρά το αρνητικό κλίμα και την ατμόσφαιρα σύγχυσης που επικράτησε στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, ευρωπαϊκές πηγές μετέδιδαν το βράδυ της Δευτέρας ότι «ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας καταβάλλει τεράστια προσπάθεια για την επίτευξη συμφωνίας» εντός των επόμενων ημερών.
Οι ίδιες πηγές διαβεβαίωναν ότι σε τεχνικό επίπεδο, στη διαπραγμάτευση που διεξάγεται στους κόλπους του Brussels Group, οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών έχουν οριοθετηθεί και μένει μια κεντρική οδηγία προκειμένου να επέλθει ο επιδιωκόμενος «έντιμος συμβιβασμός».
Όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν οι ίδιες ευρωπαϊκές πηγές «μένει να δώσει ένα σήμα ο κ.Τσίπρας» για να γίνει η τελευταία προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών στο δημοσιονομικό, στο ασφαλιστικό, στο εργασιακό, στον ΦΠΑ και στις μεταρρυθμίσεις.
Στις Βρυξέλλες και στην Φραγκφούρτη εκτιμούν πως αν δοθεί αυτό το σήμα από τον Τσίπρα, προχωρήσει η διαπραγμάτευση και κριθεί ότι είμαστε κοντά σε συμφωνία, τότε θα υπάρξει αυτόματα ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και κάλυψη των άμεσων ελληνικών χρηματοδοτικών αναγκών, που πιέζουν αφόρητα αυτή τη στιγμή την κυβέρνηση και τη χώρα ολόκληρη.
Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους αυτή είναι η οδός αποδραματοποίησης της ελληνικής κρίσης στην παρούσα φάση.
Και έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον επίσης το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός φέρεται να έχει κάνει τις επιλογές του και να είναι έτοιμος να κάνει το νεύμα προς τον πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων κ. Γ. Χουλιαράκη να κάνει ότι περνάει από το χέρι του προκειμένου να κλείσει η διαπραγμάτευση.
Αυτό τουλάχιστον μεταφέρουν τόσο στενοί συνεργάτες του, όσο και όσοι έτυχε να συνομιλήσουν μαζί του τις τελευταίες μέρες.
Κοινή λοιπόν είναι η πεποίθηση ότι οδεύουμε προς την τελική φάση της διαπραγμάτευσης και σε καμία περίπτωση βεβαίως δεν πρόκειται να οδηγηθεί η κυβέρνηση σε μέτρα ελέγχου της κίνησης των κεφαλαίου εντός του τριημέρου του Αγίου Πνεύματος, όπως υπαινίχθηκε την περασμένη Κυριακή η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη και θρυλείται μεταξύ των πολλών πρόθυμων «ψιθυριστών» που διαχρονικά ευδοκιμούν στη χώρα μας.
Στο Brussels Group θα τεθεί την Τρίτη στις Βρυξέλλες το σχέδιο αποτροπής ενός πιστωτικού γεγονότος τον Ιούνιο, το οποίο συντάσσεται από την Κομισιόν και προβλέπει ολοκλήρωση της αξιολόγησης σε δύο φάσεις, τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο. Οπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, καθοριστική θα είναι η στάση που θα τηρήσουν, πρώτον, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), το οποίο ζητεί πλήρη αξιολόγηση και όχι μια «γρήγορη και βρώμικη λύση» και, δεύτερον, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εν όψει και της Συνόδου των G7 στη Γερμανία όπου θα συζητηθεί το ελληνικό ζήτημα.
Αν «περάσει» από ΔΝΤ και Σόιμπλε η πρωτοβουλία της Κομισιόν θα πρόκειται για ένα κείμενο αποτίμησης των εξελίξεων το οποίο θα προσφέρει τις εξής δυνατότητες:
Πρώτον, θα αποτελέσει τη βάση για να εγκριθεί από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια τον Ιούνιο μια τεχνική παράταση του προγράμματος (πιθανόν ως το τέλος Οκτωβρίου).
Δεύτερον, την εκταμίευση ενός ποσού 4-5 δισ. ευρώ από την ευρωπαϊκή πλευρά με πρώτα τα 1,9 δισ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων (SMPs). Αυτό το ποσό θα μπορούσε να εκταμιευθεί αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας ώστε να μπορέσει η Ελλάδα να αντιμετωπίσει τις δόσεις ύψους 1,6 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ που λήγουν από τις 5 ως τις 16 Ιουνίου.
Το ενδιάμεσο κείμενο που ήδη καταρτίζεται θα περιγράφει την πρόοδο, τα σημεία όπου υπάρχει συμφωνία (ΦΠΑ, πρωτογενές πλεόνασμα, λοιπά φορολογικά, ενοποιήσεις Ταμείων) και τα ανοιχτά θέματα που θα παραπέμπονται για τον Σεπτέμβριο, όπως τα εργασιακά και η συνολική παρέμβαση στο Ασφαλιστικό (όρια ηλικίας, επικουρικές κ.λπ.). Ετσι, θα απαιτεί νομοθέτηση εντός του Ιουνίου για τα συμφωνημένα θέματα με αντάλλαγμα τις δόσεις από τον EFSF και διευκολύνσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (π.χ. άδεια για έντοκα) ώστε να αντιμετωπιστούν κατά το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου οι λήξεις ομολόγων της ΕΚΤ ύψους 6,7 δισ. ευρώ και η Ελλάδα να αποφύγει τη χρεοκοπία.
Ο δεύτερος «γύρος», ο οποίος θα αφορά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την προετοιμασία για το νέο πρόγραμμα θα αρχίσει τον Σεπτέμβριο και θα περιλαμβάνει όλα τα μεγάλα αγκάθια. Το «κλειδί» θα είναι το Ασφαλιστικό, ενώ το έτερο μεγάλο ζήτημα θα είναι η κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού και η αλλαγή του προφίλ του χρέους.
Διαφορετικές εκτιμήσεις
Ωστόσο, παρά την κινητικότητα που καταγράφεται, η εικόνα που μεταδίδεται για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων δεν είναι κοινή. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι «έχει ήδη αρχίσει να γράφεται το κείμενο της συμφωνίας». Προσθέτουν ότι το εύρος των εκκρεμών ζητημάτων έχει μειωθεί σε σημαντικό βαθμό και προβλέπουν ότι η επίτευξη συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο ως το τέλος της εβδομάδας μπορεί να θεωρηθεί ορατή. Την ίδια ώρα στελέχη της Κομισιόν κάνουν λόγο για «αργή πρόοδο», σημειώνουν ότι φαίνεται δύσκολο να υπάρξει συμφωνία ως την Παρασκευή αλλά αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει κοινό έδαφος μέσα στο επόμενο δεκαήμερο με τα «δύσκολα θέματα» να μετατίθενται για αργότερα.
Ενστάσεις από στελέχη του ΔΝΤ
Σε σκληρή γραμμή παραμένουν τα στελέχη του ΔΝΤ, που συνεχίζουν να εκφράζουν ενστάσεις και επί της διαδικασίας, κυρίως για την απαγόρευση της δυνατότητας να γίνονται απευθείας διαβουλεύσεις με υπουργούς της κυβέρνησης. Με δεδομένη την απόκλιση σε βασικά θέματα (εργασιακά, Ασφαλιστικό), στην Ουάσιγκτον αποκλείουν την άμεση εκταμίευση δόσεων αν δεν υπάρξει πρώτα πλήρης συμφωνία επί του κειμένου της αξιολόγησης.
Ωστόσο, αυτό δεν αποκλείει το ενδεχόμενο το ΔΝΤ να προσυπογράψει ένα ενδιάμεσο κείμενο καταγραφής και αποτίμησης με τους άλλους δύο θεσμούς (την ΕΚΤ και την Κομισιόν), στο πλαίσιο της πρώην τρόικας, διαχωρίζοντας όμως τη θέση του για τις εκταμιεύσεις. Θα επιμένει δηλαδή ότι οι δόσεις με βάση το δικό του πρόγραμμα (για το οποίο δεν απαιτείται παράταση, εφόσον λήγει τον Μάρτιο του 2016) θα εκταμιευθούν μόνο όταν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και ικανοποιηθούν όλα τα διαρθρωτικά ορόσημα, δηλαδή μετά τον Σεπτέμβριο.