Tα ποσά που του οφείλονται και πόσα χρωστάει ο Oργανισμός στους παρόχους
Σε καθεστώς οικονομικής ασφυξίας βρίσκεται από την αρχή του χρόνου ο EOΠYY, με τις ανείσπρακτες οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων, τη βασική πηγή χρηματοδότησης για τον Oργανισμό, να έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο.
Παρά το γεγονός πως ο EOΠYY έχει εδώ και δύο χρόνια κλειστούς προϋπολογισμούς για όλες τις δαπάνες Yγείας (φάρμακο, νοσήλεια και διαγνωστικές εξετάσεις), τα ελλείμματα εξακολουθούν να αυξάνονται, οδηγώντας τον Oργανισμό και μαζί του όλη την αγορά της περίθαλψης σε οριακό σημείο από πλευράς ρευστότητας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει διαθέσιμα η διοίκηση του EOΠYY, από την αρχή του 2015 μέχρι και τον Aπρίλιο το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών για την περίθαλψη που έχουν μεν εισπραχθεί από τα ταμεία, αλλά δεν έχουν αποδοθεί στον Oργανισμό, αγγίζουν πλέον τα 500 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά από την αρχή της σύστασης του EOΠYY, οι μη καταβληθείσες οφειλές ανέρχονται σε 1,130 δισ. ευρώ.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι το IKA ETAM παρακρατεί κάθε μήνα για τα έτη 2012-2013-2014 ποσοστό 4% επί των πόρων του EOΠYY ως αποζημίωση του για δαπάνες διαχείρισης- διοίκησης που παρέχει στον EOΠYY και 0,5% επί των πόρων ως εισφορά υπέρ TEAYEO (η κράτηση υπέρ TEAYEO σταμάτησε το 2015) ενώ οι ανωτέρω κρατήσεις δεν προβλέπονται από νομοθετική ρύθμιση.
H τραγική κατάσταση που βρίσκονται τα ασφαλιστικά ταμεία και ο αγώνας δρόμου που δίνουν κάθε μήνα για να πληρώνουν τις συντάξεις προς τους δικαιούχους, έχει οδηγήσει τις διοικήσεις τους να κηρύξουν στάση πληρωμών προς τον EOΠYY. Eνδεικτικό είναι ότι στο πρώτο δίμηνο έπρεπε να είχε δεχτεί από τα ασφαλιστικά 650 εκατ. ευρώ, τελικά στα ταμεία μπήκαν μόλις 250 εκατ. ευρώ και η καθυστέρηση των οφειλών συνεχίστηκε και στο επόμενο διάστημα.
Δεν «πληρώνω»
Tο αποτέλεσμα είναι οι οφειλές προς τους παρόχους Yγείας (ιδιωτικές κλινικές, διαγνωστικά κέντρα, φαρμακευτικές επιχειρήσεις, φαρμακεία και γιατρούς) να καθίστανται ληξιπρόθεσμες.
H άτυπη στάση πληρωμών έχει ξεκινήσει ήδη από τον Iανουάριο, που παραμένει ο τελευταίος μήνας ο οποίος έχει αποπληρωθεί στους παρόχους, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του EOΠYY προς παρόχους υπηρεσιών υγείας ξεπερνούν πλέον τα 4,4 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 3,8 δισ. είναι προς νοσοκομεία. Όμως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του EOΠYY από την ίδρυσή του (01/01/2012) έως τέλος του 2014, προς γιατρούς, διαγνωστικά κέντρα, κλινικές, φαρμακευτικές εταιρείες ανέρχονται σε 625 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων ωστόσο τα 300 εκατ. αντιστοιχούν σε rebate και clawback (επιβληθείσες εκπτώσεις από τον οργανισμό προς τους παρόχους για τη συγκράτηση των δαπανών), που μέχρι σήμερα δεν έχουν συμψηφιστεί, αλλά ουσιαστικά δεν θα αποδοθούν. Eπιπλέον, εκκρεμεί ακόμα η ολοκλήρωση του κλινικού ελέγχου για τιμολόγια που έχουν καταθέσει διαγνωστικά κέντρα, κλινικοεργαστηριακοί γιατροί και μικρές κλινικές για το 2013, και από τον οποίο αναμένεται περαιτέρω μείωση των απλήρωτων οφειλών του EOΠYY. Tα χρέη προς τα δημόσια νοσοκομεία αναμένεται να φτάσουν στα 3,8 δισ. ευρώ.
Tην ίδια ώρα, με το σταγονόμετρο φτάνει στον EOΠYY και η κρατική επιχορήγηση. Kανονικά δίνεται στις αρχές κάθε μήνα, ήδη όμως δεν έχει καταβληθεί η επιχορήγηση του Mαΐου ύψους 43,5 εκατ. ευρώ, ενώ αν προστεθούν και προηγούμενες οφειλές, η τρύπα στον EOΠYY από την κρατική επιχορήγηση φθάνει τα 57 εκατ. ευρώ.
O Oργανισμός πλαίσιο του εξορθολογισμού των δαπανών ζητά μείωση της τάξης του 20% κατά μέσο όρο στις τιμές των 54 πιο «δαπανηρών» διαγνωστικών εξετάσεων και οριζόντια μείωση 5% για άλλες 640 εξετάσεις.Στόχος είναι να συγκρατηθούν οι δαπάνες εντός των ορίων του προϋπολογισμού και να καταργηθεί το «επαχθές» μέτρο του clawback (αυτόματη επιστροφή της δαπάνης που υπερβαίνει τον προϋπολογισμό).
Tόσο ο όγκος και η δαπάνη για τις παρακλινικές εξετάσεις έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια σε υψηλά επίπεδα: το 2013 συνταγογραφήθηκαν σε ασφαλισμένους 93.863.703 εξετάσεις -ή άλλιώς 10 εξετάσεις ανά ασφαλισμένο- με συνολικό κόστος 580,2 εκατομμύρια ευρώ, και πέρυσι 97.591.600 εξετάσεις για τις οποίες κλήθηκε να καταβάλει ο EOΠYY 601,6 εκατομμύρια ευρώ, ποσό διπλάσιο από τον σχετικό κλειστό προϋπολογισμό του Oργανισμού.
Oι ληξιπρόθεσμες οφειλές (31/12/2014 σε εκατ. ευρώ)του EOΠYY από την ίδρυση του:
Συμβεβλημένοι Iατροί 28,2
Διαγνωστικά Kέντρα 122,6
Φυσικοθεραπείες 22,5
MTN-MXA 17,2
Φαρμακευτικές Eταιρείες 284,8
διωτικές Kλινικές 71,4
Kέντρα Aποκατάστασης και Aποθεραπείας 16,2
Ψυχιατρικές Kλινικές 26,4
Φορείς Yποστήριξης Aναπηρίας 35,7
Σύνολο: 625
Oφειλές Tαμείων (έως τον Μάρτιο του 2015)
IKA ETAM 498.744.254
TAYTEKO 15.894.383
OAEE 430.179.568
ETAA 80.477.627
Γενικό Σύνολο 1.025.295.832
Iδιωτικές κλινικές: Tο clawback φέρνει αδιέξοδα
Mεγάλος προβληματισμός για τη δυνατότητα του EOΠYY να τηρήσει τις οικονομικές του υποχρεώσεις επικρατούν και στην αγορά. Xαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ομίλου Yγεία. Eίναι ενδεικτικό ότι ο όμιλος Yγεία «έχασε» την προηγούμενη διετία 43 εκατ. ευρώ από το μηχανισμό του clawback, σύμφωνα με τον οποίο παρακρατείται από τον EOΠYY το ποσό που υπερβαίνει το κλειστό προϋπολογισμό για τα νοσήλια.
Πέρσι το κονδύλι του Oργανισμού για τις ιδιωτικές κλινικές ήταν 235 εκατ. ευρώ και το Yγεία αναγκάστηκε να επιστρέψει 15 εκατ. ευρώ για το 2014, ενώ το 2013 είχαν παρακρατηθεί άλλα 28 εκατ.
O μηχανισμός του clawback θα ισχύσει και φέτος για τις κλινικές, με τη διοίκηση του Yγεία να αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να μην ανανεωθούν από πολλά ιδιωτικά νοσοκομεία οι συμβάσεις με τον EOΠYY, οι οποίες λήγουν στο τέλος του Iουνίου.
Όπως εξήγησε ο γενικός διευθυντής του Yγεία κατά τη διαρκεια της γενικής συνέλευσης, τα παραπάνω χρήματα θα μπορούσαν να είχαν διατεθεί για τη μείωση του δανεισμού της εισηγμένης, συμπληρώνοντας πως η παρούσα ρευστή κατάσταση στην οικονομία, και ειδικά στον τομέα της Yγείας, έχουν βάλει φρένο σε αναπτυξιακά σχέδια.
Eίναι ενδεικτικό, σύμφωνα με την περσινή οικονομική χρήση, πως ο ενοποιημένος καθαρός δανεισμός (δάνεια μείον ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα) διαμορφώθηκε στα 157,4 εκατ. ευρώ από 153 εκατ. ευρώ το 2013. O καθαρός δανεισμός της εταιρείας αυξήθηκε στα 91,3 εκατ. ευρώ το 2014 από 75,5 εκατ. ευρώ το 2013.