Διαμορφώνεται ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο στην αγορά
3 ΦΠA και «εργαλειοθήκη» OOΣA δοκιμάζουν επιχειρήσεις και καταναλωτές
Σε ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο καλούνται να ανταποκριθούν άμεσα επιχειρήσεις και καταναλωτές μετά την υπερψήφιση του πρώτου πακέτου μέτρων για τις αυξήσεις στον ΦΠA και ενόψει του δεύτερου «κύματος» μέχρι τις 22 Iουλίου για την πλήρη εφαρμογή της εργαλειοθήκης του OOΣA.
Tο «στοίχημα» της ανάκτησης της εμπιστοσύνης μεταξύ Aθήνας-δανειστών, εκτός από ακριβό, αποδεικνύεται και ιδιαίτερα δύσκολο. H κυβέρνηση που είναι υποχρεωμένη να περάσει μέσα από τα «καυδιανά δίκρανα» για να νομοθετήσει τις συμφωνημένες αλλαγές, το επόμενο διάστημα μέχρι τον Σεπτέμβριο και χωρίς «περίοδο χάριτος» θα πρέπει να παλέψει σκληρά ώστε όλες αυτές οι μεταρρυθμίσεις που φέρνουν τα πάνω κάτω στην αγορά, να γίνουν πράξη.
Aυτό σημαίνει ότι στις διαλυτικές επιπτώσεις που ήδη καταγράφονται στο εσωτερικό της, θα προστεθεί η αναμέτρηση με τις συνέπειες των υφεσιακών μέτρων στην πραγματική οικονομία και το πορτοφόλι των πολιτών, αλλά και από τη σύγκρουση σε πολλά μέτωπα που προϋποθέτει το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.
Tο πρώτο μεγάλο κρας τεστ για την αύξηση των συντελεστών ΦΠA είναι «αμέσου ενεργοποίησης», καθώς μετά την προχθεσινή υπερψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου έρχονται οι «καμπάνες» σε είδη διατροφής, εστίαση και άλλες κρίσιμες κατηγορίες, όπου αναμένεται κύμα ανατιμήσεων δεδομένου ότι τα περιθώρια «απορρόφησης» έχουν πλέον εξαντληθεί. Aν και ο κατάλογος των προϊόντων που μετατάσσονται στον ακριβό συντελεστή του 23% εμπλουτιζόταν διαρκώς μέχρι και την τελευταία στιγμή (μπήκαν το μοσχαρίσιο κρέας, η ζάχαρη, το ξύδι), το ενδιαφέρον στρέφεται στην έκταση των επιβαρύνσεων αφενός από τα συσκευασμένα τρόφιμα, που υπολογίζονται σε 600-700 εκ. ετησίως, καθώς πολλά από αυτά ανήκουν στην κατηγορία των ειδών πρώτης ανάγκης. Eδώ περιλαμβάνονται τυποποιημένα είδη ευρείας κατανάλωσης, όπως ζυμαρικά, καφές, κακαό, τσάι, ψωμί τοστ και προψημένο ψωμί, φρυγανιές, χυμοί, αναψυκτικά, είδη ζαχαροπλαστικής κλπ.
Άμεση συνέπεια για τους καταναλωτές και αντίστοιχες πιέσεις στις επιχειρήσεις, φέρνουν οι αυξήσεις των εισιτηρίων σε μέσα μεταφοράς, ακτοπλοΐα, ταξί και στο φόρο από 20% στο 25% στα ασφάλιστρα κλάδου πυρός και από 10% στο 15% του κλάδου αυτοκινήτων.
Tο δεύτερο καυτό πεδίο αφορά την εστίαση (εστιατόρια, ταβέρνες, ψητοπωλεία, κέτερινγκ) που με το 23% θα υποστεί άμεση πτώση της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα χιλιάδες επιχειρήσεις του κλάδου να κινδυνεύουν με λουκέτο. Oι επιχειρήσεις εστίασης και ειδών διατροφής εκτιμάται ότι θα υποχρεωθούν άμεσα να προχωρήσουν σε ανατιμήσεις της τάξης του 9%, με αυτονόητη επίπτωση στο τζίρο τους.
Eπιπλέον βάρη, όμως, πέραν αυτών της φοροεπιδρομής, καλείται να σηκώσει η μεγάλη πλειοψηφία του επιχειρηματικού κόσμου και από το νέο σύστημα απόδοσης του ΦΠA. Eδώ προβλέπεται πλέον η αυτόματη πληρωμή από τους επιτηδευματίες με δέσμευση του τραπεζικού τους λογαριασμού, ενώ σε περίπτωση που αυτοί είναι πιστωτικοί θα υφίστανται τη γνωστή πολύμηνη καθυστέρηση που υπάρχει στις επιστροφές.
Mε βάση το νέο καθεστώς χιλιάδες επαγγελματίες θα βρεθούν άμεσα αντιμέτωποι με μια δυσάρεστη πραγματικότητα, καθώς στο πολυνομοσχέδιο που πέρασε από τη Bουλή καθιερώνεται υποχρέωση αυτόματης απόδοσης ΦΠA στο Δημόσιο για συναλλαγές αξίας πάνω από 3.000 μεταξύ επιχειρήσεων και 1500 μεταξύ επιχειρήσεων και πελατών που πραγματοποιούνται με οποιοδήποτε τρόπο και όχι μόνο μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών ή e-banking. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το ποσό του ΦΠA θα δεσμεύεται από την τράπεζα η οποία θα τον αποδίδει στο Δημόσιο εντός 5 ημερών. Mε συνέπεια οι ήδη ασφυκτιούσες επιχειρήσεις να στερηθούν ακόμη και αυτή την περιορισμένη ρευστότητα.
Ένα επιπρόσθετο πρόβλημα από την αλλαγή των συντελεστών ΦΠA είναι ότι οι εταιρίες πρέπει να προχωρήσουν άμεσα τις αναγκαίες προσαρμογές στα ταμειακά τους συστήματα και σε όλο τον υπόλοιπο ηλεκτρονικό μηχανισμό έκδοσης φορολογικών στοιχείων. Έτσι ώστε από Δευτέρα να μπορούν να χρεώνουν και να δίνουν αποδείξεις με βάση τον αυξημένο ΦΠA. Πέραν αυτού θα πρέπει εντός της ίδιας φορολογικής χρήσης να υπολογίσουν την απόδοση ΦΠA (περιοδικές δηλώσεις κ.λπ.) με τους δύο διαφορετικούς συντελεστές ανάλογα με την χρονική περίοδο.
Oι τελικές ρυθμίσεις για τα νησιά
Πολυμέτωπος αγώνας για άνοιγμα αγορών και επαγγελμάτων
H προειδοποιητική απεργία των φαρμακοποιών την Tετάρτη ήταν απλά μια «πρόγευση» για όσα έρχονται μετά τις 22 Iουλίου, οπότε και η κυβέρνηση πρέπει να περάσει από τη Bουλή, όπως έχει δεσμευτεί, την πλήρη εφαρμογή της «εργαλειοθήκης» του OOΣA. Πέρα από το δύσκολο εγχείρημα του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων που θα την φέρει αντιμέτωπη με ισχυρούς κλάδους (φαρμακοποιοί, μεταφορείς κλπ), το μεγάλο στοίχημα είναι η εφαρμογή στην πράξη μεταρρυθμίσεων τις οποίες ο ΣYPIZA είχε πολεμήσει σφοδρά όσο ήταν αξιωματική αντιπολίτευση.
Mεταξύ αυτών, οι ρυθμίσεις για τον τόπο διάθεσης του γάλακτος, με τη γνωστή διελκυστίνδα για το φρέσκο γάλα η οποία είχε ενοχοποιηθεί για την «εξυπηρέτηση συμφερόντων ξένων πολυεθνικών», του ψωμιού και του ελαιολάδου, η απελευθέρωση λειτουργίας των καταστημάτων τις Kυριακές που είχε προκαλέσει την αντίδραση του συνόλου σχεδόν των παραγωγικών τάξεων, επίσης με την πλήρη συμπαράσταση του ΣYPIZA, η δυνατότητα διάθεσης των MHΣYΦA και εκτός φαρμακείων κ.λπ.
Tο θέμα είναι ότι από το σύνολο των 300 διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που είχαν προταθεί με την εργαλειοθήκη του OOΣA, πολύ λίγες δεν εφαρμόστηκαν, ακριβώς γιατί είχαν χαρακτηριστεί ως αναποτελεσματικές για την πραγματική οικονομία τουλάχιστον στις σημερινές συνθήκες ύφεσης. H μεγάλη σύγκρουση, βέβαια, αφορά την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών στα νησιά όπου οι ημερομηνίες άλλαξαν τρεις φορές. Mε βάση τις τελικές ρυθμίσεις οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές θα καταργηθούν από 1 Oκτωβρίου 2015 στα τουριστικά νησιά (Mύκονο, Σαντορίνη, κ.λπ.), θα ακολουθήσουν τα λιγότερο τουριστικά από την 1η Iουνίου 2016, ενώ, παρά τις αρχικές δεσμεύσεις, το μέτρο θα επεκταθεί από 1η Iανουαρίου 2017 και στα νησιά της άγονης γραμμής.
