Η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας συνεχίστηκε κατά το πρώτο τρίμηνο του 2011, με τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, όπως ο δείκτης εμπιστοσύνης του μεταποιητικού κλάδου, να βρίσκονται πάνω από το όριο που σηματοδοτεί επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας. Οι συνθήκες στην αγορά εργασίας έχουν βελτιωθεί και η ιδιωτική κατανάλωση συνεχίζει να ανακάμπτει, επισημαίνουν οι αναλυτές της Eurobank.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε τριμηνιαία έκδοση της διεύθυνσης οικονομικών μελετών της Eurobank, ότι ο ρυθμός της παγκόσμιας ανάπτυξης εκτιμάατι θα υποχωρήσει ελαφρά το 2011 (στο 4,2% από 5,0% το 2010), καθώς τα μέτρα στήριξης των οικονομιών αποσύρονται, με την δημοσιονομική λιτότητα να αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη. Επιπλέον, η ραγδαία αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων οδηγεί σε αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, με αποτέλεσμα οι αναπτυσσόμενες οικονομίες να προβούν σε περιοριστική νομισματική πολιτική για να θέσουν υπό έλεγχο των πληθωρισμό. Πιστεύουμε, ότι η περιοριστική νομισματική πολιτική θα αποτελέσει εμπόδιο για την παγκόσμια ανάπτυξη και το διεθνές εμπόριο, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τις αναδυόμενες, όσο και τις αναπτυγμένες οικονομίες. Ο σεισμός στην Ιαπωνία αναμένεται να έχει περιορισμένο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία, καθώς το ποσοστό των εξαγωγών των ανεπτυγμένων χωρών προς την Ιαπωνία είναι σχετικά μικρό.
Στις ΗΠΑ, τόσο οι πρόδρομοι όσο και οι σκληροί δείκτες οικονομικής δραστηριότητας δείχνουν πως η ανάκαμψη έχει επιταχυνθεί κατά τους τελευταίους μήνες, με το πραγματικό ΑΕΠ να ανακτά το επίπεδο στο οποίο βρισκόταν πριν από την ύφεση. Αν και η αγορά κατοικίας εξακολουθεί να λειτουργεί ως τροχοπέδη για την οικονομική δραστηριότητα, ο ρυθμός ανάπτυξης επιταχύνθηκε περαιτέρω κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2010, με κινητήριο δύναμη την εγχώρια ζήτηση και όχι την αύξηση των αποθεμάτων, που κυριάρχησε στην αρχή της ανάκαμψης. Η αύξηση της απασχόλησης που σημειώθηκε τους τελευταίους μήνες ενισχύει τη θετική εικόνα, με το ποσοστό της ανεργίας να μειώνεται κατά μία ποσοστιαία μονάδα το τελευταίο τρίμηνο. Ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης -άνω του δυνητικού- κατά τα επόμενα τρίμηνα θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της απασχόλησης, με αποτέλεσμα τη μείωση του ποσοστού ανεργίας στο 8% μέχρι το τέλος του έτους. Ωστόσο, η αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων και, ιδιαίτερα, του πετρελαίου αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα κινδύνου. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Eurobank, αν η τιμή του πετρελαίου διατηρηθεί στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα, ο ρυθμός ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας θα μειωθεί κατά 0,5-0,6 ποσοστιαίες μονάδες. Συνολικά, εκτιμάται πως ο ρυθμός ανάπτυξης θα αυξηθεί από 2,8% το 2010 σε 3,2% το 2011, με τα τρέχοντα δημοσιονομικά και νομισματικά μέτρα να στηρίζουν την ανάκαμψη. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, οι διαρθρωτικές αδυναμίες της αμερικανικής οικονομίας πιθανόν να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη, καθώς οι δημοσιονομικές αρχές θα πρέπει να πάρουν σταδιακά πίσω τα μέτρα επεκτατικής νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής.
Στην Ευρωζώνη, η ανάκαμψη βρίσκεται σε στέρεα βάση, ωστόσο η αύξηση στις τιμές των εμπορευμάτων αναμένεται να περιορίσει την δυναμική της. Η αποκλίνουσα αναπτυξιακή προοπτική μεταξύ του Βορρά και της περιφέρειας παραμένει, καθώς η Γερμανία συνεχίζει να αποτελεί την ατμομηχανή της ανάπτυξης, ενώ οι αγορές παραμένουν ανήσυχες όσον αφορά την διατηρησιμότητα του δημόσιου χρέους των αδύναμων κρατών.
Οι αναλυτές της Eurobank θεωρούν τις πρόσφατες συμφωνίες μεταξύ των μελών της Ευρωζώνης για τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης και την υιοθέτηση μέτρων για την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης, ως έναν συμβιβασμό μεταξύ των ισχυρών και αδύναμων μελών, καθώς τα πρώτα ζητούν αυξημένη δημοσιονομική πειθαρχεία από τα δεύτερα προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τον μηχανισμό διάσωσης. Τα συμφωνηθέντα μέτρα αποτελούν βήματα προς την σωστή κατεύθυνση ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωζώνης και να αποφευχθούν μελλοντικές ανισορροπίες. Ωστόσο, παραμένουν αμφιβολίες όσον αφορά την αποτελεσματική εφαρμογή τους. Επιπλέον, η προτεραιότητα εξυπηρέτησης του χρέους προς τον μηχανισμό στήριξης, σε συνδυασμό με την επιβολή ρήτρας συλλογικής δράσης, αυξάνει τον κίνδυνο απωλειών για τους νέους ιδιώτες επενδυτές. Ως αποτέλεσμα, τα ασφάλιστρα κινδύνου πιθανόν να παραμείνουν υψηλά ακόμη και μετά τα μέσα του 2013, δυσκολεύοντας την επάνοδο των υπαχθέντων στον μηχανισμό διάσωσης κρατών στις αγορές.
Οι αναδυόμενες οικονομίες θα συνεχίσουν να αποτελούν τον κινητήριο μοχλό της παγκόσμιας ανάπτυξης. Ωστόσο, αναμένουμε ότι το 2011 ο ρυθμός ανάπτυξης στις οικονομίες αυτές θα υποχωρήσει ελαφρά, λόγω της απόσυρσης των μέτρων στήριξης και της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του υψηλού πληθωρισμού. Μάλιστα, σε ορισμένες οικονομίες ο δείκτης τιμών καταναλωτή έχει ξεπεράσει τα υψηλά του 2008. Ο πληθωρισμός στις αναπτυσσόμενες χώρες θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 2011, δεδομένου ότι μια αύξηση των τιμών των τροφίμων ενσωματώνεται στο δείκτη τιμών καταναλωτή με μια χρονική υστέρηση περίπου έξι μηνών.
Οι αναλυτές της Eurobank εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει το επιτόκιο παρέμβασης κατά 0,25% τον Απρίλιο και κατά 0,75% συνολικά έως το Δεκέμβριο. Δεδομένων των αδυναμιών της Ευρωζώνης, θεωρούν ότι η αναμενόμενη αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου από την ΕΚΤ τον Απρίλιο είναι πρόωρη, καθώς δεν υπάρχουν ανησυχητικά σημάδια μετάδοσης των αυξημένων τιμών εμπορευμάτων στον πυρήνα του πληθωρισμού. Επίσης εκτιμούν ότι η Fed δε θα προβεί σε αύξηση των επιτοκίων παρέμβασης μέχρι το τέλος του έτους, εκτός εάν έχουμε μια απότομη αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων, η οποία θα περάσει στον πυρήνα του πληθωρισμού. Ωστόσο, η έγκαιρη απομάκρυνση της πλεονάζουσας ρευστότητας από την Fed θα συμβάλει στην εναρμόνιση των τιμών εμπορευμάτων με τα θεμελιώδη μεγέθη της παγκόσμιας οικονομίας.
