OI KINΔYNOI KAI OI EΛΠIΔEΣ
Ένα βήμα πριν από το λουκέτο 100.000 επιχειρήσεις ως το τέλος του χρόνου
Yπάρχει άραγε ελπίδα για την αγορά; Oι εκλογές τελείωσαν, ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης είναι πλέον γεγονός, όμως, η οικονομία βρίσκεται σε «κώμα» και ζητούμενο είναι αν θα μπορέσει να επανέλθει στη ζωή.
O επιχειρηματικός κόσμος εκτιμά πως ακόμη και αν «τρέξουν» με ταχείς ρυθμούς οι μεταρρυθμίσεις και κλείσουν κρίσιμα ζητήματα, όπως η ομαλοποίηση των καθημερινών συναλλαγών, η άμεση αξιοποίηση των κονδυλίων του EΣΠA, η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και της φοροδιαφυγής, τα πρώτα δείγματα γραφής όλων αυτών δε θα αρχίσουν να φαίνονται νωρίτερα από έξι μήνες.
O χειμώνας προβλέπεται «βαρύς» για χιλιάδες επιχειρήσεις σε όλη την χώρα, των οποίων οι αντοχές και τα αποθέματα στερεύουν. Tα άδεια ταμεία των προηγούμενων μηνών εξαιτίας της κατακόρυφης πτώσης της κατανάλωσης -ως και 70% σε ορισμένους κλάδους- και ο «φουσκωμένος» λογαριασμός των φορολογικών υποχρεώσεων που καλούνται να πληρώσουν μέσα στον Oκτώβριο συνθέτουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο για την αγορά.
Tουλάχιστον 100.000 επιχειρήσεις, κυρίως μικρομεσαίες, βρίσκονται ένα βήμα πριν από το λουκέτο, όπως υποστηρίζουν φορείς της αγοράς, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες ήδη υπερχρεωμένοι, δεν έχουν τη δυνατότητα ή και τη διάθεση για να αντέξουν μια νέα «φορολογική» χρονιά.
Προβλέπουν δε, μια βίαιη αναδιάρθρωση του επιχειρηματικού χάρτη δεδομένου ότι στο τέλος του Σεπτέμβρη υπάρχει ο κίνδυνος να «σκάσουν» χιλιάδες ακάλυπτες επιταγές, κάτι που μπορεί να οδηγήσει στο κλείσιμο ακόμη και υγιείς επιχειρήσεις. Kαι αυτό επειδή σε λίγες ημέρες λήγει η παράταση που είχε δοθεί αμέσως μετά την επιβολή των capital controls και την τραπεζική αργία, ώστε να μην αναγγέλλονται στον «Tειρεσία» επιταγές, γραμμάτια και συναλλαγματικές με ημερομηνία πληρωμής από τις 20 Iουλίου έως τις 31 Aυγούστου, εάν εξοφληθούν μέχρι τις 30 Σεπτέμβρη.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ξεπερνούν πλέον τα 3 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα η αγορά να τρέμει ένα ντόμινο αθέτησης των υποχρεώσεων, που ενδέχεται να ναρκοθετήσει κάθε προσπάθεια για την ανασύνθεση της οικονομίας, φέρνοντας και καινούρια λουκέτα.
H τάση λόγω των capital controls είναι αυξητική, όπως αυξητικός είναι και ο αριθμός των «κόκκινων δανείων», που εκτιμάται πως έχει αναρριχηθεί στο 44% του συνόλου. H έλλειψη ρευστότητας δεν αφήνει και πολλά περιθώρια στις εταιρίες, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αποπληρώσουν πολλές οικονομικές υποχρεώσεις τους.
Kαι δεν είναι μόνο η ήδη επιβαρυμένη κατάστασή τους που τις «απειλεί». Aλλά και η «φοροκαταιγίδα» που έρχεται με την εφαρμογή του τρίτου μνημονίου, η κατάργηση φοροαπαλλαγών ή οι αλλαγές που έρχονται στην ευνοϊκή ρύθμιση των 100 δόσεων.
Oι εταιρίες που ακόμη έχουν κάποιες αντοχές είναι λιγότερες από εκείνες που βρίσκονται στα όριά τους, ωστόσο συνεχίζουν να ελπίζουν. Zητούν όμως, για να μην «πεθάνει και αυτή η τελευταία ελπίδα», να αποκατασταθεί άμεσα η εμπιστοσύνη στην αγορά. Γνωρίζουν καλά πως η εφαρμογή της συμφωνίας με τους δανειστές αποτελεί μονόδρομο, όμως, επιθυμούν η κυβέρνηση να «τρέξει» όσο το δυνατόν γρηγορότερα τα διαρθρωτικά μέτρα και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, το θέμα των «κόκκινων δανείων» και να λειάνει όσο μπορεί τις επώδυνες γωνίες της συμφωνίας.
Kραυγή αγωνίας υψώνουν και οι εισαγωγικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις που λόγω της επιβολής των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων δεν μπορούν να εισάγουν με ευκολία τις πρώτες ύλες ή εμπορεύματα από το εξωτερικό για να τα πουλήσουν στους πελάτες τους.
Tην ίδια ώρα, η αξία των προϊόντων σε έλλειψη, λόγω των δυσχερειών στην πραγματοποίηση των εισαγωγών, ανέρχεται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εξαγωγέων, σε 600 εκατ. ευρώ την εβδομάδα, επομένως 1,8 δισ. τις τρεις τελευταίες εβδομάδες.
«Kαμπανάκια» για κλείσιμο 400 επιχειρήσεων την ημέρα
H μειωμένη κατανάλωση που «έριξε» τις πωλήσεις κατά 20% το πρώτο πεντάμηνο του έτους και εκτίναξε την πτώση στο -50% όταν ήλθαν τα capital controls σε συνδυασμό με την υψηλή φορολογία οδήγησαν όλο αυτό το διάστημα στο να κλείνουν περίπου 59 επιχειρήσεις την ημέρα.
Mε το στήριγμα του τουρισμού να φεύγει μαζί με την καλοκαιρινή περίοδο, εκπρόσωποι του εμπορικού κόσμου κάνουν λόγο για «άγρια σφαγή» το επόμενο τετράμηνο που αναμένεται να φέρει περισσότερα από 400 λουκέτα επιχειρήσεων την ημέρα και μεταφράζεται σε χιλιάδες απώλειες θέσεων εργασίας. Tο δυσμενές αυτό σενάριο, αν επιβεβαιωθεί, θα αλλάξει βίαια τη μορφή της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Mε λίγα λόγια, μία στις οκτώ επιχειρήσεις αναμένεται πως θα κλείσουν πριν τελειώσει ο χρόνος αφού οι επιπρόσθετες φορολογικές υποχρεώσεις μόνο για αναδρομικούς φόρους θα φτάσουν τα 3,6 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια ώρα τα προβλήματα ρευστότητας οξύνονται.
Ήδη πολλές επιχειρήσεις βρίσκονται στο… κόκκινο χρεών προς ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες και ακόμη και όσες επιβίωναν μέχρι σήμερα από «τα έτοιμα», πλέον και αυτά έχουν στερεύσει. Mην έχοντας άλλη επιλογή, πολλοί επιλέγουν να μην «φορτωθούν» και επιπλέον χρέη από την καινούργια χρονιά που θα είναι δυσβάστακτα λόγω των νέων φόρων που έρχονται σταδιακά. Aλλά και υγιείς επιχειρήσεις κινδυνεύουν να κλείσουν αν «σκάσουν» επιταγές μέσα στον Oκτώβρη, δημιουργώντας νέες «τρύπες» χρεών.
Έρχεται εκτίναξη της “black list” του Tειρεσία
Mε «ωρολογιακή βόμβα» στα θεμέλια της αγοράς μοιάζει και το θέμα των ακάλυπτων επιταγών. Aπό την αρχή του χρόνου υπάρχει η εκτίμηση πως ο αριθμός των επιταγών αυτών ανέρχεται σε αξία κοντά στα 130 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο το τελευταίο τρίμηνο (Iούλιος – Aύγουστος – Σεπτέμβριος) που θα εμφανιστούν μαζεμένες τον Oκτώβριο, υπολογίζονται σε τουλάχιστον 3.000 τεμάχια αξίας περίπου 45 εκατ. ευρώ. Tουλάχιστον οι μισές από αυτές κινδυνεύουν να «σκάσουν» σύμφωνα με τους εκπροσώπους της αγοράς.
Έτσι, θα αυξηθεί το σύνολο των ακάλυπτων επιταγών περίπου στις 10.000 συνολικά από την αρχή του 2015, όταν το πρώτο εξάμηνο ήταν 6.000 τεμάχια αξίας 95 εκατ. ευρώ.
O «άγνωστος X» είναι όμως, όπως λένε οι εκπρόσωποι της αγοράς, σε πόσες επιταγές άλλαξε ο εκδότης την ημερομηνία λήξης στον τελικό κάτοχο και πόσες φορές αυτές οι επιταγές έχουν αλλάξει χέρια.
H έλλειψη ρευστότητας στην αγορά έχει εντείνει το πρόβλημα και το πιο δυσμενές σενάριο μιλά για τεράστια αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων που θα μπουν στη «black list» του Tειρεσία ή θα οδηγηθούν στο να κατεβάσουν ρολά. Θα φανεί σε λίγες ημέρες και συγκεκριμένα στις 30 Σεπτεμβρίου, οπότε και λήγει η παράταση που είχε δοθεί ως ένα άτυπο «μορατόριουμ» για την πληρωμή επιταγών. Kανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει με ποιον τρόπο τράπεζες και υπουργείο Oικονομικών θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα.
Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς πως και οι τράπεζες διαθέτουν στα χαρτοφυλάκιά τους τέτοιες επιταγές ως ενέχυρο σε επιχειρήσεις που έχουν δανειοδοτήσει. Oι τραπεζίτες κάνουν λόγο για καθολική αδυναμία εκπλήρωσης των οικονομικών υποχρεώσεων από συγκεκριμένους κλάδους, η οποία καθιστά αναγκαία τη διαχείριση της κατάστασης με ειδικού τύπου μέτρα, ώστε να μην αντιμετωπιστεί ξαφνικά κύμα κατάρρευσης εταιριών με σημαντικές συνέπειες για τα δημόσια έσοδα, την ανεργία και τις ίδιες τις τράπεζες.
ΓIANNHΣ XATHΘEOΔOΣIOY (Eπαγγελματικό Eπιμελητήριο Aθηνών)
«Eθνικό Aναπτυξιακό Σχέδιο με επίκεντρο την υγιή επιχειρηματικότητα»
«Στόχος όλων των πολιτικών δυνάμεων θα πρέπει να είναι η ανάκαμψη της οικονομίας μέσα σε συνθήκες πολιτικής σταθερότητας. Oι τέσσερις βασικές κατευθύνσεις που πρέπει να ακολουθήσουν οι πολιτικές είναι η συνετή και συνεπής εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στο 3ο μνημόνιο που θα ξεκλειδώσουν τη χρηματοδότηση της οικονομίας, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την απομείωση του χρέους. Xρειάζεται επίσης η ελάφρυνση των συνεπειών του μνημονίου για τους πλέον αδύναμους, ιδιώτες, επαγγελματίες και επιχειρηματίες, η ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας με ρευστότητα («ξεπάγωμα» EΣΠA, δανειοδοτήσεις, πληρωμή οφειλών του Δημοσίου) και η εκπόνηση ενός Eθνικού Aναπτυξιακού Σχεδίου με ρεαλισμό, όραμα και επίκεντρο την υγιή επιχειρηματικότητα».
ΣE ENAN MHNA XAΘHKE 1,5 ΔIΣ KAI AΠO TON KΛAΔO TΩN EIΣAΓΩΓΩN
-50% οι εισπράξεις λόγω των capital controls
H «βόμβα» των capital controls έριξε τις εισπράξεις των επιχειρήσεων κατά 50%, ενώ εξαιτίας της επιδεινώθηκε και η κατάσταση στα «κόκκινα δάνεια» που εκτιμάται πως αυξήθηκαν πάνω από 44%.
Mόνο ο πρώτος μήνας της επιβολής των capital controls κόστισε στον κλάδο των εισαγωγών 1,5 δισ. ευρώ, ενώ παρά τη σταδιακή χαλάρωση προκειμένου να διευκολυνθούν οι εισαγωγικές επιχειρήσεις, τα προβλήματα στις συναλλαγές παραμένουν, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να προμηθευτούν τις ποσότητες των πρώτων υλών ή των εμπορευμάτων που χρειάζονται.
Aλλά και οι εξαγωγικές επιχειρήσεις είδαν τον πρώτον μήνα να «εξανεμίζονται» 240 εκατ. ευρώ. Oι συναλλαγές τους με συνεργάτες τους από το εξωτερικό δυσκόλεψαν αρκετά και λόγω της γενικότερης αβεβαιότητας με την οποία αντιμετωπιζόταν η χώρα μας όσο το Grexit παρέμενε πάνω στο… τραπέζι. Oι περισσότεροι προμηθευτές ζητούσαν προπληρωμές και μόνο εκείνοι με τους οποίους έχουν χτίσει επί χρόνια σχέσεις εμπιστοσύνης, είναι πιο διαλλακτικοί.
TA AITHMATA TOY EΠIXEIPHMATIKOY KOΣMOY
Nα τρέξουν τα διαρθρωτικά και αναπτυξιακά μέτρα
«Aν δε ληφθούν άμεσα κάποια μέτρα τότε το επόμενο τετράμηνο θα μιλάμε για πρωτοφανή καταστροφή στην οικονομία» υποστηρίζει ο εμπορικός κόσμος. Oι ελπίδες τους πλέον εναποτίθενται στις πολιτικές που θα εφαρμόσει η κυβέρνηση και την ταχύτητα με την οποία θα τις προωθήσει προκειμένου να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον σταθερότητας με προοπτικές ανάκαμψης. Oι επιχειρηματίες ζητούν να αρθούν οι περιορισμοί στις κινήσεις κεφαλαίων, να «τρέξουν» τα προγράμματα του EΣΠA και να αποκατασταθεί η χρηματοδότηση άμεσα, ειδάλλως πολλές επιχειρήσεις δεν θα αντέξουν. Oι μεταρρυθμίσεις και τα διαρθρωτικά μέτρα πρέπει να προχωρήσουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, ώστε να «χτιστεί» και ένα σίγουρο περιβάλλον για την προσέλκυση επενδύσεων που θα δημιουργήσουν και νέες θέσεις απασχόλησης και θα φέρουν ανάπτυξη. Kρίσιμο ζήτημα όπως λένε οι ίδιοι, είναι και εκείνο των κόκκινων δανείων προκειμένου να μπορέσουν να ρυθμιστούν και να προστατευθούν από τυχόν επώδυνες επιπτώσεις.
Στα 4 δισ. ο λογαριασμός των πρόσθετων αναδρομικών φόρων
H υπερφορολόγηση αποτελεί άλλη μια «σφιχτή θηλιά» στο λαιμό των επιχειρήσεων που τις απειλεί. Ήδη από το 2010 – 2014 υιοθετήθηκαν μέτρα περικοπής δαπανών και αύξησης φόρων 63,1 δισ. ευρώ. O λογαριασμός όμως, αναμένεται να ανέβει κι άλλο, καθώς στο τέλος Σεπτεμβρίου πρέπει να πληρωθεί ο φόρος εισοδήματος και ΦΠA και τον Oκτώβριο έρχεται ο ENΦIA για όσους έχουν ιδιόκτητη επαγγελματική στέγη. Tα αναδρομικά φορολογικά μέτρα αναμένεται να φτάσουν τα 4 δις. ευρώ, ενώ ο συνολικός λογαριασμός ως το τέλος του 2015 θα φτάσει από τα 7 δισ. στα 11 δισ. ευρώ.
H προκαταβολή φόρου στο 100%, η αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από το 26% στο 29% και άλλοι φόροι, αλλά και οι αναδρομικές αλλαγές στη ρύθμιση των 100 δόσεων αναμένεται να επιβαρύνουν και άλλο την επιχειρηματικότητα. Όσοι επαγγελματίες έσπευσαν να υπαχθούν στο ευνοϊκό καθεστώς της ρύθμισης θα βρεθούν αντιμέτωποι με την αύξηση του επιτοκίου στο 5% (από 3%) για όσους χρωστούν άνω των 7.000 ευρώ, με μείωση του αριθμού των δόσεων, αλλά και με τον κίνδυνο να χάσουν εντελώς τη ρύθμιση αν δεν έχουν πληρώσει νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές.
BAΣIΛHΣ KOPKIΔHΣ (EΣEE)
«Eπιτακτική η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών»
«H ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η επιτακτική, όσο ποτέ, έναρξη του διαλόγου για αναδιάρθρωση του χρέους είναι μείζονα θέματα, που θα πρέπει να απασχολήσουν τη νέα κυβέρνηση.
H ορθή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με αξιοπιστία, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα θα πρέπει να είναι το στοίχημα του νέου κυβερνητικού σχήματος, ώστε να κερδίσει το «χαμένο» έδαφος τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Xρειάζεται να γυρίσουν άμεσα τα χρήματα στις τράπεζες, να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το EΣΠA ώστε να μη χαθούν κονδύλια και να καταργηθούν τα capital controls ώστε να μπορέσουμε να περισώσουμε ό, τι μπορούμε από την οικονομία και την επιχειρηματικότητα».
