Όταν προβλέπεται κρατική χρηματοδότηση – Αύριο το πόρισμα των «σοφών» για τις περικοπές στην κοινωνική ασφάλιση
Κατατίθεται, αύριο Πέμπτη, στον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο και τους κοινωνικούς φορείς η εισήγηση της επιτροπής για την μετάλλαξη του ασφαλιστικού συστήματος από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό. Οι ανατροπές στον υπολογισμό ορίων ηλικίας αλλά και ποσού σύνταξης θα αφορά σε όσους πρωτοασφαλιστούν από 1/1/2016 και εντεύθεν.
Σύμφωνα με το νέο Συνταξιοδοτικό, η νέα σύνταξη θα εξαρτά το ποσό της αποκλειστικά και μόνον από τις εισφορές εκάστου ασφαλισμένου και θα προστίθεται σε αυτό η βασική σύνταξη η οποία θα υπολογίζεται βάσει εισοδηματικών κριτηρίων και θα χορηγείται μετά την συμπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας του ασφαλισμένου.
Στο παραπάνω ποσό δίνεται η δυνατότητα συμπλήρωσης από επαγγελματικά Ταμεία ή/και ιδιωτική ασφάλιση.
Επίσης προβλέπεται «ενσωμάτωση» των επικουρικών συντάξεων στις κύριες, με απώτερο στόχο την ολοσχερή εξάλειψη των πρώτων, καθώς η χρηματοδότηση των επικουρικών Ταμείων από το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) καταργείται.
Συνεπώς όλα δείχνουν προς την κατεύθυνση μιας σταδιακής μείωσης των επικουρικών συντάξεων κατά περίπου 5%, σε πρώτη φάση, και στην συνέχεια προς τον πλήρη αφανισμό τους και την ενσωμάτωση του ενιαίου επικουρικού Ταμείου στι ΙΚΑ.
Μεταβατική περίοδος εφαρμογής
Το νέο ποσοστό αναπλήρωσης της σύνταξης δεν θα υπερβαίνει το 55% (αθροιστικά για κύρια και επικουρική σύνταξη), ενώ σήμερα φθάνει το 70%. Η μείωση αυτή είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει σε δεινότατη θέση τους μελλοντικούς συνταξιούχους που δεν θα ανήκουν στους χαρακτηρισμένους ως «παλαιούς» ασφαλισμένους. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με την εισήγηση της επιτροπής «σοφών», το νέο σύστημα δε μπορεί τεχνικά να εφαρμοστεί για τους παλαιότερους ασφαλισμένους.
Θεωρητικά θα ισχύσει μια μεγάλη μεταβατική περίοδος, προκειμένου το νέο σύστημα να «κουμπώσει» με τον vόμο 3863, ο οποίος θα εφαρμοστεί για τους παλαιότερους «επικαιροποιημένος» επί τα χείρω.
Να σημειωθεί ότι το πρώτο τμήμα σύνταξης, έως 31/12/2010, υπολογίζεται με τον ισχύοντα τρόπο, ενώ το δεύτερο τμήμα, από το 2011 και μέχρι την ημερομηνία εξόδου, υπολογίζεται με μικρότερους συντελεστές και με βάση τις εισφορές όλου του ασφαλιστικού βίου.
Στόχος του νέου Ασφαλιστικού είναι η επιβίωση του συστήματος μέσω μειώσεων -σε βάθος χρόνου- μέχρι και 20% στις συντάξεις ιδιωτικού αλλά και δημοσίου τομέα.
Υπηρεσιακοί παράγοντες έχουν εισηγηθεί το νέο μοντέλο να ισχύσει για τους ασφαλισμένους μετά το 2002, επειδή για αυτήν την περίοδο και μετά θα υπάρχει πλήρες μηχανογραφημένο σύστημα και θα μπορούν ευκολότερα οι εισφορές να τοποθετηθούν σε ατομικές μερίδες.
Τα ηλικιακά όρια και η απώλεια προνομίων
Το νέο Ασφαλιστικό δεν θα αφήνει περιθώρια για συνταξιοδότηση πριν τα γενικά όρια ηλικίας, ενώ θα θεσπιστούν ενιαίοι και πλήρως ανταποδοτικοί κανόνες εισφορών και παροχών για όλα τα Ταμεία, ώστε οι παροχές να εξισωθούν μειούμενες με αυτές του ΙΚΑ. Ο ενιαίος τρόπος υπολογισμού συντάξεων σαφώς θα οδηγήσει σε απώλεια προνομίων μια μεγάλη μερίδα συνταξιούχων «ειδικών» Ταμείων, ακόμη και στην περίπτωση που θα αποφασιστεί η διατήρηση δύο, αντί ενός, τρόπου υπολογισμού: Ένας για μισθωτούς κι ένας για ελεύθερους επαγγελματίες.
Ιδιαίτερη μνεία έχει γίνει για ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων, όπως π.χ. αυτών της ΔΕΗ, του ΟΤΕ κ.ά, ώστε από την στιγμή που αυτοί πληρώνουν έως και τριπλάσιες, σε σχέση με τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, εισφορές, να μην αδικηθούν.
Πάντως το νέο σύστημα θα ισχύσει για τους μελλοντικούς ασφαλισμένους αυτών των κατηγοριών, που θα καταβάλλουν και μειωμένες εισφορές.
«Μαχαίρι» προς εξυπηρέτηση των δημοσιονομικών στόχων
Η επιτροπή «σοφών» δεν έχει προχωρήσει στην «ποσοτικοποίηση» του νέου συστήματος -κάτι που κάνει ήδη η εθνική αναλογιστική Αρχή, προκειμένου να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι που προβλέπει το νέο μνημόνιο και συγκεκριμένα η εξοικονόμηση από συνταξιοδοτικές δαπάνες 1,8 δισ. ευρώ στο 2016 και επιπλέον 4,2 δισ. ευρώ για την αποκατάσταση των υψηλότερων συντάξεων, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ).
Προκειμένου όμως να μην πέσει στις «πλάτες» μόνο των μελλοντικών συνταξιούχων το άχθος της εξυγίανσης του Ασφαλιστικού, το επιτελείο της κυβέρνησης σχεδιάζει κλιμακωτές περικοπές στις συντάξεις «εδώ και τώρα». Συγκεκριμένα, σχεδιάζεται περικοπή περί το 11% στις συντάξεις πάνω από 1.000 ευρώ και έως 18% στις υψηλότερες συντάξεις, δηλ. πάνω από 2.000 ευρώ. Η απόφαση θα ληφθεί όταν ολοκληρωθεί η ποσοτικοποίηση των αλλαγών.
Η κυβέρνηση καθώς είναι αδύνατον να επιστρέψει το υπέρογκο ποσό που έχει εκδικάσει το ΣτΕ, θα επαναδιατυπώσει τις περικοπές του 2012 (κατάργηση δώρων και μειώσεις σε συντάξεις πάνω από 1.000 ευρώ) με τη νέα ποσοστιαία περικοπή που θα επιβάλει.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι, κατά τα επόμενα χρόνια, δε θα υπάρχουν συντάξεις, με κρατική χρηματοδότηση, πάνω από 1.000 ευρώ.