Μεγάλο χάσμα μεταξύ των δεξιοτήτων των εργαζομένων σε ορισμένα επαγγέλματα και των πραγματικών αναγκών της αγοράς εργασίας αποτύπωσε έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο ελληνικό τμήμα της διασυνοριακής περιοχής Ελλάδας-Βουλγαρίας με στόχο την κατάρτιση “Χαρτών Δεξιοτήτων” στις δύο χώρες. Η μεθοδολογία για την καταγραφή των δεξιοτήτων σε συνολικά δέκα επαγγέλματα αναπτύχθηκε από τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) τον Δεκέμβριο του 2014, στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου Skills Balancing, που συγχρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας Ελλάδας-Βουλγαρίας 2007-2013.
Το δε χάσμα εντοπίστηκε όχι τόσο στις τεχνικές δεξιότητες, όσο στις γενικότερες (τα λεγόμενα “soft skills”), που μπορεί να μην πιστοποιούνται από κάποιο πτυχίο, αλλά είναι εξίσου απαραίτητες, όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Βασιλειάδης, εκ μέρους της TREK Consulting, που είναι ο σύμβουλος τεχνικής υποστήριξης του έργου.
Η έρευνα ανέδειξε ακόμη την ανάγκη ταύτισης του ορισμού των επαγγελμάτων μεταξύ των διαφόρων χωρών, καθώς πολλοί επαγγελματικοί τίτλοι είναι διαφορετικοί όταν …περάσεις τα σύνορα ή και δεν υπάρχουν καθόλου σε άλλα κράτη, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η διαδικασία εύρεσης εργασίας. “Για παράδειγμα, το επάγγελμα του αλουμινοσιδηροκατασκευαστή, τόσο γνωστό στην Ελλάδα, δεν υπάρχει με αυτόν τον ορισμό στη Βουλγαρία”, σημείωσε ο κ.Βασιλειάδης.
Προς αυτή την κατεύθυνση, της ταύτισης, το δεύτερο παραδοτέο του έργου είναι η διερεύνηση των υφιστάμενων συστημάτων διαπίστευσης στην Ελλάδα για τα 10 αντιπροσωπευτικά επαγγέλματα της διασυνοριακής περιοχής, ώστε να δημιουργηθεί σταδιακά ένα ενιαίο σύστημα πιστοποίησης.
Το εταιρικό σχήμα του έργου επέλεξε τα δέκα επαγγέλματα που ερευνήθηκαν με βάση την αντιπροσωπευτικότητα/χρησιμότητά τους για τη διασυνοριακή περιοχή. Τα επαγγέλματα αυτά είναι: τεχνικός-επαγγελματίας Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών, επαγγελματίας ξένων γλωσσών, μεσίτης, μηχανικός αυτοκινήτων, εκπαιδευτής οδήγησης, εστιάτορας, τεχνικός παραγωγής τροφίμων, αλουμινοσιδηροκατασκευαστής, ηλεκτρολόγος και υδραυλικός.
Για την επιλογή τόσο των γενικών όσο και των ειδικών τεχνικών δεξιοτήτων που θεωρούνται βασικές για τα συγκεκριμένα επαγγέλματα χρησιμοποιήθηκαν ώς πηγές τα επαγγελματικά περιγράμματα του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού- ΕΟΠΠΕΠ (για όσα υπήρχαν. Για τα υπόλοιπα αξιοποιήθηκαν επαγγελματικά περιγράμματα από επαγγέλματα που συνθέτουν ή αποτελούν τμήμα του επαγγέλματος προς εξέταση και δευτερογενής έρευνα).
Λίγες κενές θέσεις εργασίας, που …δεν καταλαμβάνονται
Σε ποια πεδία των soft skills υπάρχουν τα μεγαλύτερα κενά μεταξύ των αναγκών της αγοράς εργασίας και των δεξιοτήτων; Στην επιθυμία για μάθησή ή τη δέσμευση δεν φαίνεται να υπάρχουν προσόντα σε κανένα από τα δέκα επαγγέλματα που εξετάστηκαν, ενώ μεγάλα είναι επίσης τα κενά στις αναλυτικές ικανότητες, τη δυνατότητα εργασίας υπό πίεση, την κριτική σκέψη, την ανάλυση συστημάτων, τη διαχείριση ανθρώπινων πόρων, την κοινωνική αντίληψη και τη μεθοδικότητα.
Κατά τον αντιπρόεδρο του ΣΕΒΕ, Γεδεών Βούλη, “τόσο η Ελλάδα όσο και η Βουλγαρία προσφέρουν λίγες κενές θέσεις εργασίας, οι οποίες όμως δεν καταλαμβάνονται από τους αιτούντες, αφού και οι αιτούντες δεν έχουν τις δεξιότητες που ζητούνται. Στόχος μας λοιπόν μέσω του έργου είναι να ενισχύσουμε την ανάπτυξη των επαγγελματικών δεξιοτήτων που θα καλύψουν τις ανάγκες τις τοπικές οικονομίας”.
Ο ίδιος επισήμανε ότι φιλοδοξία του ΣΕΒΕ είναι να επηρεάσει “ή ακόμη καλύτερα να οδηγήσει” το υφιστάμενο σύστημα ζήτησης– προσφοράς εργασίας της διασυνοριακής περιοχής σε σημαντική και μακροχρόνια αλλαγή._
