Το προσχέδιο μίας πιθανής συμφωνίας για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους περιγράφει έγγραφο που συντάχθηκε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας με ημερομηνία 10 Αυγούστου, και έχει στην κατοχή της η Wall Street Journal.
Μια συμφωνία θα μπορούσε να περιλαμβάνει ανώτατο όριο πληρωμών για τους τόκους, επέκταση της λήξης των δανείων και σύνδεση των αποπληρωμών του χρέους με την οικονομική ανάπτυξη.
Ειδικότερα, το εννεασέλιδο έγγραφο περιγράφει διαφορετικές επιλογές για τη μείωση του μεγάλου χρέους της Ελλάδας και εστιάζει σε τρία μέτρα: Την παράταση της διάρκειας κάποιων δανείων της χώρας, τη σύνδεση της αποπληρωμής του χρέους με την πορεία του ΑΕΠ και την επιβολή ανώτατου ορίου ή την αναβολή των πληρωμών τόκων.
«Αυτά τα μέτρα παρέχουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την επαναφορά της εξυπηρέτησης του χρέους σε ένα βιώσιμο μονοπάτι», αναφέρει το έγγραφο.
Το έγγραφο, που διανεμήθηκε στους θεσμούς αλλά όχι στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, δεν εξετάζει τη μείωση της ονομαστικής αξίας του χρέους, μέτρο που άλλωστε είχε αποκλειστεί από τους Ευρωπαίους τον Ιούλιο.
Προβλέπει πως οι μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας – τα χρήματα που η Ελλάδα πρέπει να συλλέξει για να καλύψει το έλλειμμά της, τους τόκους και την αποπληρωμή του χρέους – θα είναι κάτω από 15% του ΑΕΠ ετησίως, ένα “ταβάνι” που το ΔΝΤ θεωρεί βιώσιμο. Ως τώρα, το βασικό επίσημο κριτήριο βιωσιμότητας του χρέους ήταν ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ, που το ΔΝΤ υπολογίζει πως θα φτάσει το 200%.
«Πρόκειται για ένα τεχνικό έγγραφο που ετοίμασαν οι τεχνοκράτες τον Αύγουστο. Τότε είχε διαμοιραστεί στους θεσμούς προς επεξεργασία. Δεν είχε σταλεί στις χώρες-μέλη και δεν συζητήθηκε ποτέ στο Eurogroup ή στο Euro Working Group», είπε εκπρόσωπος του ESM στην WSJ.
Καθώς έχουν περάσει 4 μήνες από τη διανομή του εγγράφου του ESM, μερικές από τις υποθέσεις που περιείχε σχετικά με την πορεία της οικονομίας αλλά και το μέγεθος του πακέτου βοήθειας πρέπει να υπολογιστούν εκ νέου πριν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το χρέος, σύμφωνα με στελέχη της ευρωζώνης. Η υφεσιακή πορεία της χώρας φέτος προβλέπεται να είναι ηπιότερη από όσο υπολογιζόταν, ενώ η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών χρειάστηκε σημαντικά λιγότερα ποσά από τα 25 δισ. ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί καταρχήν.
Στελέχη αναφέρουν ωστόσο πως τα σχέδια που περιγράφονται στο κείμενο παραμένουν μια πιθανή βάση για συζητήσεις, δίνοντας μια ιδέα για τα θέματα που θα μονοπωλήσουν τις διαπραγματεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους τους επόμενους μήνες. Η έναρξη των συζητήσεων εξαρτάται από την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης που πλέον αναμένεται στις αρχές του 2016.
Το έγγραφο του ESM εστιάζει στις επιλογές ελάφρυνσης του χρέους μέσω της αναδόμησης του χρέους –παράταση της περιόδου αποπληρωμής του χρέους και των τόκων. Ενώ αυτό δεν θα μείωνε το ύψος του χρέους, θα βελτίωνε άμεσα την ικανότητα της Αθήνας να το αποπληρώσει.
Η περίοδος 2023-2043 περιγράφεται ως «οι πιο προβληματικές δεκαετίες για την Ελλάδα», οπότε οι μικτές εγχώριες ανάγκες χρηματοδότησης ενδέχεται να υπερβούν το 15% του ΑΕΠ. Το έγγραφο αναφέρει πως στη διάρκεια αυτής της περιόδου, η καταβολή του χρέους θα μπορούσαν να «κλειδώσει» σε ένα συγκεκριμένο ποσοστό επί του ΑΕΠ, ούτως ώστε η χώρα να αποπληρώσει περισσότερο χρέος εάν η οικονομία αποδώσει καλύτερα και λιγότερο στην αντίθετη περίπτωση.
Πιο συγκεκριμένα, ο ESM εξετάζει το ενδεχόμενο να «κλειδώσει» τις προγραμματισμένες πληρωμές χρέους στο 1% του ΑΕΠ για την περίοδο 2023-2033 και στο 1,5% την περίοδο 2034-2044. Τυχόν χρέος που θα εκκρεμεί θα χωριστεί στη συνέχεια σε ισόποσες δόσεις, η αποπληρωμή των οποίων θα ξεκινήσει το 2044.
Με βάση τα δεδομένα που λαμβάνει υπόψη το έγγραφο για την κατάσταση της οικονομίας, τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα μπορούσαν να μειώσουν την καθαρή παρούσα αξία του χρέους της Ελλάδας κατά 52,5%, με ποσοστό 6,1% να προέρχεται από την παράταση της περιόδου ωρίμανσης.